Vísir Sunnudagsblað - 07.03.1943, Qupperneq 6

VlSIR SUNNUDAtrSBLAD
K
landi ætluðu að gifta aig þá
uin kvöldið og þeim hjónunum
væri boðið í veizluna. „Þá verð-
ur vist ekki mikið sparað í hóf-
inu, fvrst tvö kaupfélög borga
brúsann,“ skaut Hafdis inn í
frásögn móður sinnar. En bún
anzaði þvi engu og minnti Haf-
dísi á, að nú yrðu þær systur
að taka að sér liúsbónda- og
búsfrevjuhlutverkin þetta
kvöld. Aftur og aftur ítrekaði
frú Steinunn það við Hafdísi,
að bún vonaðist til þess, að allt
gæti farið vel fram lieima, þó
að þau bjónin yrðu ekki við-
slödd. En Hafdís bafði aðeins
sagt: „Það vona eg ]íka“, —
enda þótt bugur bennar livarfl-
aði til ýmissa gestanna, sem
varla var bægt að gera sam-
kvæmiskröfur lil.
Daginn eflir jiessi tvö sam-
sæti í Saltvíkurkauptúni, fóru
láar scigur af brúðkaupsveizl-
unn.i, en afmælisfagnaður Haf-
dísar var binsvegar á bvers
nianns vörum. Menn vissu þó
ekki hvcriug vin liefði komið
inn i veizlufagnað Hafdísar, en
iiitt var á allra vilorði, að Haf-
dís ásamt nokkrum öðrum
ungmennum, bafði verið tals-
vert „slompuð“ og það einnig,
að bún hafði slegið tvo stráka
niður, en þá hafði mannfagn-
aður jx:ssi leysfsl upp og gest-
imir flúið. Engin orð fá lýsl
þvi, bvað sira Hafliða og frú
Steinunni þótti þessi framkoma
Iíafdisar sorgleg, og Iiafi |>au
cinbvern tíma efazl um j>að,
að Hafdís bafi sett blett á ætt-
irnar, þá efuðust þau áreiðan-
lega ekki eftir þennan atburðV
Síra Hafliða fannst þó sú smán
bverfandi bjá tilfinningunni
um það, að glötunarvegur Haf-
dísar virtist óendanlegur og
enginn gat bér eftir vitað, bvað
*iæst kæmi. Þótli öllum vinum
jjrestsíjölskyldunnar og reynd-
ar ílestum Saltvikingum, þetta
með Hafdísi mjög leiðinlegt,
fyrst og fremst vegna þess, að
bún var þrátt fyrir allt ágæt
sfúlka, gædd mjög glæsilegum
gáí'um, að því ógleymdu, bve
fríð bún var. — Þótt Hafdís
væri rúmu ári yngri en Ilrefna,
var bún sízt lægri, enda þótt
sjónarmunur væri ckki á
stærðinni, binsvegar var Hafdís
grennri um mitti og mjaðmir,
en þreknari um brjóst og með
greiðari berðar. Báðar voru
þær systur dökkhærðr, en bár
Hafdisar var þó enn dekkra
og sló á það blá-gylltum blæ,
þegar Ijós féll á það. Andlits-
börund Hafdísar var nokkuð
ljósara en á Hrefnu, og átti
J>að sinn þátt í því, að menn
tóku sérstaklega eftir henni,
þar sem hárið stakk svo mjög
í stúf, annars var nef og niður-
andlit mjög líkt á þeim systr-
uni. Augu þeirra voru aftur
ekki lík. Hafdís bafði stór,
svört og leiftrandi augu, sem
bjuggu vfir leyndardómum, þó
að þau lýstu af lífsþrótti, kímni
og gleði, en Hrefna bafði blá
augu, og var líkast því, sém
falin persóna væri bak við
bvikulan gljáa þeirra, einbver
pþekkt Hrefna. Þannig litu j>ær
út, dætur sira Hafliða og frú
Steinunnar i Saltvik, i þann
mund, er þær böfðu náð full-
um þroska, því að báðar voru
j>ær bráðþroska.
Flestum var j>að kunnugt i
kauptúninu, að Hafdis var síra
Hafliða kærari en Hrefna.
Hinsvegar unni frú Steinunn
Hrefnu meira og þó sérstak-
lega síðari árin, eftir að sýnl
þótti, að Hafdís myndi verða
vandræðagripur. Og J>ótt séra
Hafliða bærist það ekki til
evrna, vissi frú Steimmn það
vel, að spámönnum, eða réttara
sagt sjíákonum kauplúnsins,
sagðist þungt bugur um fram-
tíð Hafdísar, og fannst frúnni
það lítið stoða, þótt maður
liennar léti æ þau orð fa’lla, að
„með guðs aðstoð myndi Haf-
dís sjá að sér, þótt síðar yrði“.
En svo kom afmælisvéizlan!
Sira Hafliði, sem var trúmað-
ur mikill og treysti út í yztu
æsar binu óþekkta afli, sem
mennirnir nefna guð, var far-
inn að efast, elcki beinlínis um
lilveru guðs, en um j>að, að
guð myndi ætla að bænlieyra
bann. En J>ótl ábyggjur síra Haf-
liða væru miklar j>etta vor, þar
eð bann gat ekki sent Hafdísi
á síldveiðar um sumarið, þvi
að Þorsteinn bróðir bans var
bættur sjómennsku, voru j>ær
j>ó liverfandi. bjá ábyggjum
þeim, er sóttu að lionum eftir
bernámið 10. maí 1910. Reynd-
ar bafði Hafdís ekki lagzt í
óreglu, eins og margir spáðu,
en ýmsa miður kvenlega siði
bafði bún tekið upp, eins og
t. d. að renna sér tvívega nið-
ur öll sligahandrið, með þeim
braða, að pils bennar feyktusl
upp á böfuð. Þegar benni var
benl á, bvað j>etta væri ókven-
legt, spurði bún: „Hvað er eig-
inlega ókvenlegt við það, að
renna sér niður stigabandrið?“
Flestir lélu sér nægja að hrista
höfuðið, en aðrir brostu, og
vegná þessarar j>agnar, spurði
Hafdís einu sinni Hrefnu j>ess
sama. Hrefna fór fyrst svo lítið
bjá sér, eins og siðprúðri stúlku
sæmdi, en sagði síðan: „Það
þyki nú ekki kvenlegt, að sýna
hverjum sem éf buxurnar sín-
ar.“ „Buxurnar!“ hrópaði Haf-
dís og skellibló. Þetta með bux-
urnar var nefnilega eilt af J>ví
marga í siðfræði fjöldans, seni
Hafdis fvrirleit fyrst og fremst
vegna þess, að bún bafði sterk-
an grun um, að fjöldinn fram-
kvæmdi ýmislegt i skjóli skugg-
ans, er i raun og sannleika
væri Ijótt. En slík framkoma
var vissulega ekki fyrir Haf-
dísi, sem var fyrsl og fremst
famúrskarandi hreinlynd, sak-
laus o gdjörf, ef til vill allt of
djörf. En þetta var það í fari
Hafdísar, sem síra Ilafliði bafði
öðrum fremur komið auga á,
enda voru }>etla tvímælalaust
bans eigin kostir, er komu
J>arna fram í Hafdísi, þvi að
síra Hafliði var viðurkénndur
af öllum drengur góður í elztu
merkingu orðanna. Það var þvi
engin furða, J>ótt liann legði
sig í framkróka fyrir þella barn
sitt og vildi gefa allt sitt lil
þess, að brösun Ilafdísar yrði
benni ekki óbætanleg í J>essu
jarðlífi, J>ví að lionum sagði
nú svo hugur uin, eins og fleir-
um, að Ilafdís gengi á bálli
braut.
10. september 1940 böl'ðu
Bretar verndað þjóðina frá öllu
illu í fjóra mánuði. Hvort það
var i því tilefni eða einliverju
öðru, að liðsforingjar úr bern-
um béldu dansleik í Saltvíkur-
kauptúni er óvist, en bitt er
vist, að þetta var fyrsti dans-
leikur brezka heimsveldisins í
kauptúninu. Um liádegi þennan
.dag fengu nokkrar friðustu
imgmevjar Saltvíkurkauptúns
boðskort á dansleikinn, og voru
prestsdæturnar meðal þeirra
útvöldu. Engin orð l'á lýst gleði
Hrefnu, er bún tilkynnti móð-
ur sinni þetta boð, og það var
heldur ekki laust við, að það
brygði fyrir ósköp litlu sto.lti
í svip frú Steinunnar, vegna
þeirrar virðingar, er liðsfor-
ingjar beimsveldisins sýndu
dætrum bennar, því að það var
skoðun liennar, að öðrum ung-
meyjum staðarins liefði ekki
verið isýiid slík virðing, sem
boðskortasendingarnar eru í
augum sumra. Nú var bara
spurningin, livort síra Hafliði
og Hafdís yrðu komin nógu
snemma beim, því að þau
böfðu verið á mánaðar ferða-
lagi um suðurlandsundirlendið.
En samkvæmt símtali við sira
Hafliða daginn áður, átti öllu
að vera óhætt, þar sem ekki
var sex klukkustunda reið frá
Hvammi, én J>aðan bafði bann
bringt heim, til þess að boða
komu sína og Hafdísar næsta
dag. Þær ínæðgur voru þó að
bollaleggja beimkomu feðgin-
anna, J>egar hleypl var í hlað
á prestssetrinu, og mátti að
andartaki liðnu beyra, að Haf-
dís var komin, með allan þann
Iiávaða, blátur og sköll, er
henni fylgdu. Eins og eldur
laust því niður i buga frá Stein-
unnar, að vafasamt gæti verið
að láta Hafdísi fara á liðsfor-
ingjadansleikinn, og með
naumindum gat bún skotið því
.að Hrefnu, að segja Hafdísi
ekkí frá boðskortunum, fyrr en
bún befði talað við föður
J>eirra.
Með sanni mátti segja, að
sumurin 1939 og 10 bafi síra
Hafliði kostað miklu lil og lagt
mikið á sig fyrir Hafdisi, því
að aðstoðarprest hafði hann
tekið bæði sumurin, til J>ess að
geta ferðast með bana um fjöll
og fyrnindi i j>eim tilgangi, að
forða benni frá sumarslarki
Saltvíkur. Enda inátti sjá J>ess
glögg merki, að bann var tek-
inn að þreytast og gráu bárun-
um á böfði lians fjölgaði óðum.
En með þessu móti hafði J>ó
dótfirin ekki valdið leljandi
vandræðum, enda J>ótl sveita-
fólkinu kæmi kaupstaðarstúlka
J>e‘ssi dálílið spænskt fyrir, þeg-
ar bún' var í essinu sinu, cn
Hafdís naut alllaf góðra mann-
kosta föðtir síns, svo að um
J>ella var ekki talað. Hafi síra
Hafliði búizt við J>ví, að geta
ált nokkra ábyggjulausa daga
fyrst eftir beimkomuna úr J>ess-
ari síðustu og lengstu sumar-
„reisu“ J>etta árið, J>á liafði
bann vissulega enn einu sinni
orðið fyrir vonbrigðum. Þegar
frú Steinunn bafði lokið við að
segja síra Hafliða frá liðsfor-
ingjadansleiknum og boðskorl-
unum, þá stundi liann J>ung-
an, eins og örþreyttur maður.
Fyrirvaralaust skauzt það inn
í bugskot bans og' beit sig J>ar
fast, að allt J>að, sem bann liefði
á sigdagt fyrir Hafdísi að und-
anförnu, yrði nú í einni svij>-
an lagt i rústir. Síra Hafliði
sá i huganum, livernig Hafdís
lirapaði og hrapaði niður í
endalaust djúp myrkurs og
miskunnarleysis, og á J>essari
stund varð bann gamall mað-
ur, niðurbrotinn maður, sem
guð hafði yfirgefið. Hvernig
mátti það annars vera, að guð
bcfði yfirgefið bann, sem allt-
af befði trúað með barnslegu
trausli á gæzku hans og mildi?
Þannig spurði síra Hafliði
sjálfan síg, þar sem harin sat
þögull í stofunni og átti að taka
ákvörðun, ef til vill síðustu á-
kvörðunina, viðkomandi Haf-
dísi. í fyrsta sinn eftir að liann
lcomst tiLvits og ára, lagði hann
nú árar í bát, Jrar eð honum