Nýja dagblaðið - 29.10.1933, Blaðsíða 1
I. ár.
Reykjavík, stmnutíagínn 29. október 1933.
2. bl.
í DAG
WWWP———. —,----
Sólaruppkoma kl. 8,02.
Sólarlag kl. 4,20.
Háflóð árdegis kl. 2,20.
Háflóð síðdegis kl. 2,40.
Vaxandi óeinðip í
Gyðingalandí.
Lögveglumálin á dagskrá á
aukafundi bæjavsíjóvnar*
innav í gævkveldi.
Veðurspá: Vaxandi vestan kaldi,
þíðviðri og dálítil rigning.
Ljósatími lijóla og bifreiða kl. 4,50
síðd. til 7,30 árd.
Söfn, skrifstofur o. fl.:
pjóðminjasafnið ........ opið 1-3
Náttúrugripasafnið ..... opið 2-3
Alþýðubókasafnið ...... opið 4-10
Listasafn Einars Jónssonar opið 1-3
Pósthúsið: Bréfapóstst. opin 10-11
Landsíminn .................. 10-8
Lögregluvarðstofan opin allan sól-
arhringinn.
Heimsóknartími sjúkrahúsa:
Landspítalinn ............ kl. 2-4
Landakotsspítalinn ............ 3-5
Laugarnesspítali ...... kl. 12^-2
Vífilstaðahœlið .. 12^-2 og 3%-4y2
Kleppur .................... kl. 1-5
Næturlæknir: Halldór Stefánsson,
Lækjarg. 4, sími 2234.
Næturlæknir aðra nótt: Bergsveinn
Ólafsson, Suðurg. 4, sími 3677.
Næturvörður i nótt og aðra nótt:
Ingólfs- og Laugavegsapótek.
Samgöngur og póstferðir:
Esja kemur austanum úr hring-
ferð um hádegi.
Skemmtanir og snmkomur:
Gumla Bíó: kl. 5 barnasýning. Kl.
7 alþýðusýning. Kl. 9: Maritza
greifafrú.
Nýja Bíó: Iíl. 5 barnasýning. Kl. 7
í nótt eða aldrei. Kl. 9: Móðir
mín eftir E. Ferbers.
Leikhúsið: Galdra-Loftur verður
leikinn kl. 8.
Fyrirlestur í Nýja Bíó kl. 4 (Lauf-
ey Vilhjálmsdóttir).
flllshepjapvepkfallið í Haifa
\
heldup áfpam.
London kl. 17,00 28./10. FÚ.
Óeirðunum í Palestínu heldur áfram, og færast þær í
aukana í dag. Alvarlegar skærur hafa orðið í Haifa, þar
sem múgur réðist á lögreglu- og jámbrautarstöðvarnar. Einn
af upphlaupsmönnum var drepinn, en tveir brezkir lögreglu-
þjónar særðust alvarlega.
Arabiska allsherjarverkfallið í Haifa stendur enn yfir,
og nokkurra borgarhluta er í dag gætt af vopnaðri lögreglu.
Frá Jerúsalem berast ennfremur fregnir um alvarlegar
óeirðir. Höfðu yfirvöldin látið taka höndum tvo arabiska
embættismenn. Múgur manna réðist á fangelsið og hleypti
föngunum út. Ráðstafanir hafa verið gerðar til þess að her-
lið yrði á takteinum ef á þyrfti að halda.
Ástæðan, sem látin er í veðri vaka fyrir þessum óeirð-
um er aukinn innflutningur Gyðinga í landið. En skrifstofa
sú, er umsjón hefir með innflutninga Gyðinga, skýrir svo
frá, að 5500 Gyðingar hafi fengið innflutningsleyfi síðast-
liðinn mánuð, og að viðlíka mannfjölda muni verða leyfður
innflutningur í næsta mánuði.Þetta er 4 þúsundum meira en
á sama tíma í fyrra. Þessi aukning er talin hafa orsakast af
betra ástandi í landinu, með því að engum sé hleypt inn,
nema að tryggt sé, að sæmilega verði séð fyrir honum, eða
hann fái atvinnu.
Þótt þessi ástæða sé látin í veðri vaka, telja ýmsir
sennilegra, að hér sé um undirróðursstarfsemi að ræða, sem
eigi rót sína að reka til brottreksturs Gyðinga úr Þýzka-
landi.
Fangaherbúðir í flusiurríki.
Dollfuss kanslari lærir af Hifler.
Dagskrá útvarpsins.
Kl. 10,00 Fréttaerindi (endurtek-
ið) 10,25 Endurtekning írétta. 10,40
Veðurfregnir. 14,00 Messa í frí-
kirkjunni. Síra Árni Sigurðsson).
15,00 Miðdegisútvarp. 15,36 Erindi:
Framvindan og sagan, I. (Ragnar
Iívaran). 18,45 Barnatími (Stein-
grímur Arason). 19,10 Veðurfregn-
ir. 19,20 Tilkynningar. Tónleikar.
19,31 Grammófóntónleikar. Doni-
zetti: Lög úr óp. „Lucia di Lam-
mermoor". 20,00 Klukkusláttur.
Fréttir. 20,30 Erindi: Um Savana-
róla. (Ásm. Guðmundsson). 21,00
Grammófóntónleikar. Sibelius:
Symphonia nr. 1 í E-moll. Dans-
lög til kl. 24. »
Dagskrá útvarpsins á morgun:
Kl. 10,00 Veðurfregnir. 12,15 Há-
degisútvprp. 15,00 Veðurfregnir.
19,00 Tónleikar. 19,10 Veðurfregnir.
19,20 Tilkynningar. Tónleikar. 19,35
Óákveðið. 20,00 Klukkusláttur.
Fréttir. 20,30 Erindi: Frá útlönd-
um. (Vilhjálmur þ. Gíslason).
21,00 Tónleikar: Alþýðulög. (Út-
varpslcvartettinn). Einsöngur).
(Frú Guðrún Ágústsdóttir).
Grammófón. Richard Strauss: Till
Eulenspiegel. (PhilharmoniSka
orkestrið, Berlin. Wilh. Furt-
wángler).
Kalundborg, kl. 17,00 23./10. FÚ.
Austurríska stjórnin hefir nú sett upp fyrstu fanga-
herbúðir sínar með sama sniði og tíðkast 1 Þýzkalandi, og
eru þær í nágrenni við Wien. Áttatíu menn hafa þegar
verið settir þar í hald, og eru það einkum stúdentar frá há-
skólanum í Wien, sem staðið hafa fyrir óeirðum þar, og
nokkrir foringjar Nazista frá Steiermark.
Frá brennumálinu mikla.
RéttarhiSldin halda áfram
í Berlin.
Berlin kl. 11.45 28./10. FÚ.
Réttarhöldunum út af Ríkis-
þingsbrunanum var haldið á-
fram í dag, og leiddi verjandi
Torglers vitni að nafni Böhme,
sem bar það, að hann hefði
verið sá maður, sem var í
fylgd með Torgler þegar hann
mætti nazistaþingmönnunum,
sem sögðust hafa séð Torgler
í fylgd með van der Lubbe.
Var þetta milli 14.30 og 15.30
um daginn, og sagðist vitnið
geta sannað það, , að hann
hefði hitt Torgler í þinghúsinu
á hverjum degi allan mánuð-
inn, kl. 14.30.
Hér er átt við framburð
vitna, er báru það, að þau hefði
séð Torgler í fylgd með van
der Lubbe brennudaginn.
Aukafundur í bæjarstjórn-
inni hófst í gær í Kaupþings-
salnum kl. 5 síðdegis. Borgar-
stjóri hafði auglýst til umræðu
„tillögur um tilhögun varalög-
reglu“ og „veiting á lögreglu-
mannastöðum“. Áheyrenda-
svæði fullskipað áheyrendum.
Borgarstjóri, Jón Þorláksson,
hóf máls og bar fram tillögu
þess efnis:
Að í Reykjavík skyldi sett á
stofn allt að 100 manna vara-
lögreglusveit, auk hinnar föstu
bæjarlögreglu, að hver vara-
lögreglumaðui- skyldi hafa 50
kr. fasta þóknun á mánuði,
auk þeirra 5 kr. fyrir fyrstu
klukkustund, sem hann í hvert
sinn mætir til æfinga eða þjón-
ustu, 2 kr. fyrir hverja vinnu-
stund að öðru leyti virka daga
og kr. 2,50 á helgidögum eða
nóttum.
Stefán Jóh. Stefánssoon tal-
aði næstur fyrir hönd Alþýðu-
flokksins og sagði
Að Alþýðuflokkurinn væri á
móti varalögreglu, en teldi
hinsvegar „rétt og sjálfsagt, að
bæjarlögreglan í Reykjavík sé
svo mörgum mönnum skipuð,
að henni sé treystandi til að
halda uppi reglu í bænum“.
Hermann Jónasson las upp
kafla úr bréfi, sem hann hafði
ritað dómsmálaráðuneytinu 10.
des. 1932, þar sem hann legg-
ur áherzlu á, að fasta lögreglu-
liðið sé aukið, en telur að vara-
lið „lítt æfðra og ósamstæðra
manna“ komi að tiltölulega litl-
um notum, miðað við kostnað.
Borgarstjóri gizkaði á, að
kostnaður af varalögreglunni
myndi nema 45 þús. frá bæn-
um og öðrum 45 þúsundum úr
ríkissjóði samkvæmt lögum um
lögreglumenn frá síðasta þingi,
og lögreglukostnaður alls fyrir
bæinn 225 þús. kr.
Lögreglustjóri skýrði aftur
á móti frá því, að kostnaður
við föstu lögregluna árið 1932
hefði verið kr. 160.000,73 og
myndi með 21 manns aukn-
ingu, sem nú á að gera, verða
200 þús. kr. — auk 40 þús.,
sem x’íkið greiðir samkv. lög-
um.
Lögreglustjórinn skýrði enn-
fremur frá, að kostnaður við
núvei'andi ríkislögreglu væri
orðinn um 342 þús. kr.
Taldi lögreglustjórixm var-
lega áætlað, að kostnaður bæj-
arins af föstu lögreglunni og
100 manna varalögreglu myndi
verða 350 þús. og framlag rík-
isins 90 þús.
Samkv. tillögu frá Hermanni
Jónassyni var málinu vísað til
bæjarráðs og 2. umræðu.
Þá var tekið fyrir síðara
málið:
Framh. á 3. síðu.
Málið gegn
flfengisverzluninní.
Viðtal við fopsfjórann.
Vér fórum á fund Guð-
brands Magnússonar forstjóra
í dag.
Hvað líður mál því, sem Lár-
us Jóhannesson hefir höfðað
gegn Áfengisverzluninni, spyrj-
um vér.
Þar hefir fátt skeð, nema
hvað teknir hafa verið nokk-
urir frestir í málinu.
Á hverju hefir staðið?
Á því einu, hve málið er um-
svifamikið. Meðal annars hefir
farið fram rannsókn á álagn-
ingu Áfengisverzlunarinnar um
allmörg ár — og þetta tekur
tíma, segir forstjórinn.
Hver hefir framkvæmt
þessa rannsókn og að hvers
ósk er hún gjörð?
Hún er framkvæmd af Bimi
E. Ámasyni lögfræðing, en
hann er, eins og þér vitið, lög-
giltur endurskoðandi, og hún
er framkvæmd samkvæmt
minni ósk, með leyfi ráðu-
neytisins og í samráði við verj-
anda málsins.
Hver er málflutningsmaður
Áf engisverzlunarinnar ?
Pétur Magnússon hæstarétt-
armálfíutningsmaður.
Hvenær búizt þér við að
hann skili vöm í málinu?
Á miðvikudag.
Og hvenær fellur svo dóm-
ur?
Það veit enginn, en ég geri
ráð fyrir, að báðir aðiljar vilji
flýta málinu.
Hvað getið þér sagt oss
| fleira um þetta sögulega mál?
Ekkert fleira! segir for-
stjórinn.