Nýja dagblaðið - 29.10.1933, Blaðsíða 4

i
N Ý J A
D A GB LAÐIÐ
Húsmæður!
Munið að
Svana-smjörlíki,
Svana-j urtaf eiti,
Svana-kaffi,
Svana-kryddvörur,
Svana-lyftiduft,
Svana-edik,
Svana-soya,
og yfirleitt allar Sva.na-
vörur, sem nú eru orðnar
þjóðkunnar fyrir gæði,
fást í
Kaupfélagi ReykjaYíkur
Bankastræti.
í dag kl. 5
Opinber fundur
haldinn í fundarsalnum
við Bröttugötu.
Eggert Þorbjamarson:
Stríðshættan
og Sovét-Rússland.
(Ræðumaður er nýkominn
heim eftir rúmlega
tveggja ára dvöl í Rúss-
landi).
Afstaða Alþýðusambands-
ins til Sovétvinafélagsins.
Margir ræðumenn.
Fundurinn er öllum op-
inn. — Nýir meðlimir
teknir inn.
Sovétvinafélag íslands.
Skiptafundur
í þrotabúi Kristine K. Einars-
son, Grettisgötu 81, verður
haldinn í Bæjarþingstofunni
mánudaginn 30. þ. m., kl. 10
f. h. til þess að taka ákvöxjðun
um sölu einga búsins.
Lögmaðurinn í Reykjavík,
28. okt. 1933.
Bjöm Þórðarson.
Hefir þú lesiö
nýju söguna hans Davíðs frá
Fagraskógi: Vargur ?
Birtist aðeins í tímaritinu
Nýjar Kvöldvökur.
Útsölumaður í Rvík
Þórh. Bjarnarson, Ásv.g. 29.
AunáU.
Messur í dag.
í dómkirkjunni kl. 11. árd.
séra Bjarni Jónsson (Ferm-
ing). Kl. 3 síra Friðrik Hall-
grímsson (Barnaguðsþjónusta).
Engin síðdegismessa. — 1 frí-
krikjunni messar síra Árni
Sigurðsson kl. 2. — I Hafnar-
fjarðarkirkju messar síra Háif-
dán Helgason.
Nýja dagblaðið
kemur út á morgnana alla
daga vikunnar, nema mánu-
daga.
Félag ungra Framsóknarmanna
heldur fund í Sambandshús-
inu á morgun kl. 9 síðd.
Skipafréttir.
Esja fór frá Hornafirði um
hádegi í gær og er væntanleg
til Reykjavíkur um hádegi 1
dag. Súðin er í Kristiansanu.
Gullfoss er í Kauprnannahöfn,
Goðafoss á leið til Hull frá
Vestmannaeyjum. Brúarfoss er
á leið til Vestmannaeyja frá
Leith, Dettifoss fór frá Hull
í gær áleiðis til Reykjavíkur,
Lagarfoss var _á Reyðarfirði í
gærmorgun, Selfoss er í
Reykjavík.
Áheit á Strandarkirkju
3 kr. frá G. G.
Úr Húnavatnssýslu.
Um 16 þús. sauðfjár hefir
verið slátrað á Hvammstanga
á þessu hausti og sauðfjársláti-
un er þar nú að fullu lokið.
Um það bil helmingur af kjöt-
inu var i'rystur. Ilálft annað
þús. sauðfjár var rekið í haust
úr héraðinu til slátrunar í
Borgarnesi og Hafnarfirði.
Einnig var síðari hluta sumars
töluvert af heimaslátruðu
dilkakjöti flutt á bílum til
Reykjavíkur og Hafnarfjarðar.
Sauðfé var í rýrara lagi. Hey-
fengur var í sumar bæði mikill
og góður og uppskera úr görð-
um mun betri en í fyrra. Tíð
hefur verið fremur stillt und-
anfarna daga og jörð er auð í
byggð. — F.Ú.
Kol í Færeyjum.
Að tilhlutun dönsku ríkis-
stjórnarinnar hafa verið rann-
sakaðir á síðastliðnu sumri
möguleikamir fyrir kolavinnslu
í Færeyjum. Voru tveir sér-
fræðingar gerðir út af örkinni
og ferðuðust þeir um eyjamar,
athuguðu skilyrði til vinnslu
og tóku sýnishom á nokkrum
stöðum. Þessi sýnishom voru
síðan send til Englands og
rannsökuð þar. Reyndust sum
sýnishomin ágætlega. En ekki
er vitað, hversu mikið muni
vera til af þeim kolategundum,
og eftir því sem annar sendi-
maðurinn skýrði frá, mun það
ekki vera jafnmikið og margir
hafa ætlað áður. Frakkneskir
menn hafa tryggt sér ráð yfir
miklum hluta af kolasvæðinu
og kostuðu þeir rannsóknina
að nokkru leyti.
Nýbreytni í blaðaritun.
Nýja dagblaðið mun öðru
hverju, eins og í dag, birta
fræðandi greinar neðanmáls á
annari og þriðju síðu. Greinar
þessar munu fjalla um þjóð-
félagsmál, bókmenntir, hstir,
vísindi o. m. fl. Mun blaðið
kosta kapps um að tryggja
sér aðstoð, sem flestra inn-
lendra rithöfun^a og fræði-
manna og e. t. v. erl. manna
einnig. Er þetta ritgerðaform
hvarvetna mjög vinsælt meðal
lesfúsari manna. Svipar því
nokkuð til tímarita, en grein-
arnar þó venjulega öllu styttri
en í tímaritunum, og meir mið-
aðar við þau viðfangsefni, sem
efst eru í huga almennings á
hverjum tíma.
„Landinn“.
Þrír menn voru í nótt kl.
tæplega 12 teknir á Hverfis-
götu 32 fyrir að vera þar með
20 hálfflöskur af heimabrugg-
uðu áfengi. Eru þeir nú allir
undir rannsókn.
Mótþrói gegn Roosewelt.
Ósamkomulag hefir orðið á
ný milli Henry Ford og við-
reisnamefndarinar í Banda-
ríkjunum. Hefir Ford neitað
að samþykkja launagreiðslur
sem Johnson herforingi hefir
farið fram á. — F.Ú.
Bifreiðakóngurinn Henry
Ford hefir orðið einna erfið-
astur allra amerískra stóriðju-
hölda í samningum við stjóm-
ina. Hefir hann hvað eftir
annað tregðast við að sam-
þykkja skipulagning hennar,
að því er til hans tekur. — FÚ i
Nýjar vígvélar.
Vopnaverksmiðjum frönsku
stjórnarinnar hefir nýlega tek-
izt að smíða fallbyssur fyrir
flugvélar, og hafa tilraunir
með þær tekizt ágætlega. Mun
nú bráðlega verða byrjað að
smíða fallbyssuflugvélar, og
er það alveg ný tegund flug-
tækja. — F.Ú.
Englendingar hafa alveg ný-
Læknir.
íþróttasamband íslands óskar eftir lækni,
sem getur tekið að sérx læknisskoðun á
íþróttamönnum. Þeir, sem hugsa til að taka
að sér starfið, sendi umsóknir sínar til
í. S. í. fyrir 1. nóv. næstkomandi.
lega lokið smíði á einni þess-
háttar flugvél, sem hér ræðir
um. Sjá smágrein í blaðinu í
gær.
Rússar aka seglum eftir vindi.
Franska blaðið Joumal segir
frá því, að Litvinoff, utanrík-
isfulltrúi Rússa, hafi undanfar-
ið átt 1 deilum við Þriðja
Internationale, út af bækling,
sem sambandið hafði gefið út,
um Roosevelt, og var í bækl-
ingnum skorað á bændur í
Bandaríkjunum að gera upp-
reisn. Sambandið ætlaði að
þýða bæklinginn á ensku, og
gefa hann út í stóru upplagi,
en Litvinoff mótmælti því, og
kvað það geta komið í bága
við samningaumleitanir sínar
við Ameríku.
Stjóm Þriðja Internationale
hefir nú ákveðið að gefa bækl-
inginn ekki út á ensku.
Litvinoff kom til Berlin í
morgun, á leið til Washington.
— F.Ú.
Einræðisstjórnir halda upp á
afmælið sitt.
í Ítalíu var í dag haldin 11
ára minningarhátíð hinnar
miklu kröfugöngu Fascista til
Rómar. Konungur tók í fyrsta
sinni í dag þátt í þessum há-
tíðahöldum, og gengu 16.000
uppgjafahermenn fyrir hann.
Á morgun hefst 10 ára
minningarhátíð tyrkneska lýð-
veldisins, og hefir stjómin
mælt svo fyrir, að hátíðahöld-
in skuli standa um gjörvallt
ríkið í þrjá daga. Auk þess
hefir stjórnin látið semja og
gefa út geysivíðtækt yfirlit
um þróun þá, sem orðið hefir
á öllum sviðum á þessum 10
árum.,,— F.Ú.
Spaðsaltað
dílkakjöt
í Vi. Vs °S lU tunnum
Ennfremur prima
saltsíld. í 5 kg. dunkum.
Kjötbúð Reykjavíkur
Vesturgötu 16. Sími 4769.
fer héðan þriðju-
daginn 31. þ.m. í
strandferð austur
um land. Tekið
verður á móti
vörum á mánu-
daginn.
Skipaútgerð
ríkisins.
Sföpf við Alþingi.
Umsóknip um stönf við
fllþingi skulu komnap h'l
skrifslofunnap i síðasia
lagi næsikomandi mið-
vikudagskvöld 1. nóv.
Skrifsfofa fllþingis.
Húsuæði óskast
Ungur maður í fastri stöðu
óskar eftir 2 herbergjum og
eldhúsi sem fyrst. Tvennt í
heimili. Fyrirframgreiðsla. —
Upplýsingar í síma 4888.
Auglýsingum í Nýja dagblað-
ið er veitt viðtaka á afgreiðslu
blaðsins í Austurstræti 12 og
í prentsm. Acta.
íbúð fyrir barnlaus hjón ósk-
aat 15. nóv. eða 1. des. Fyrir-
framgreiðsla. Upplýsingar í síma
j 2323.
RAUÐA HUSH).
morðinginn hefir eftir sig skilið og dregur af því þá
ályktun, að hann eigi heima miðja vega milli kom-
myllu og ölgerðarhúss ? Hvaða spennings ætli það
valdi mhnni, þótt það sannist af blóðblettnum í vasa-
klút horfna mannsins, að hann hafi nýlega verið bit-
inn af úlfalda? Ekki verð ég spenntur af þessháttar,
fyrir mitt leyti. Slíkt er alltof einfalt fyrir höfund-
inn og alltof flókið fyrir lesandann.
Því hér er þess vel að gæta: Spæjari má ekki hafa
meiri sérkunnáttu en meðalgreindur lesandi sögunn-
ar. Lesandinn verður að finna það allt í gegn, að ef
hann vildi sjálfur beita kald-skynsamlegum ályktun-
um og rökvísi þeirri, er felst í járnhörðum og blá-
köldum staðreyndunum, þá myndi hann geta haft
uppi á sökudólginum alveg eins vel og hver annar.
iHöfundur sögunnar getur auðvitað ekki lagt gögnin
þannig fram, að þau hafi sama gildi fyrir lesand-
ann í bókaherberginu og spæjarann, sem hjá líkinu
stendur. Ör á nefinu á einhverjum gestanna er ef til
vill öldungis marklaust atriði í málinu, í augum spæj-
arans. En þetta, að höfundur sögunnar gerir það að
umtalsefni, gefur því strax þýðingu í augum lesand-
ans, sem yfirstígur langsamlega fegurðargildi þess
fyrir andlitið á manninum. Enginn undrast það eða
tekur það illa upp, þótt höfundurinn með tilliti til
þessa drepi því aftur á dreif með því að minnast eins
lauslega og unnt er á nef hinna gestanna, sem ef til
vill gætu þó gefið miklu betri bendingar í málinu.
Við skulum vera ánægð meðan báðir, höfundurinn
og spæjarinn, skilja smásjána eftir heima hjá sér.
En hvemig eigum við að snúast í þessu með Wat-
son. Eigum við að hafa einhvern Watson? Já, endi-
lega. Vei þeim höfundi, sem öllu heldur leyndu þang-
að til í síðasta kapítula og lætur alla hina kapítulana
vera inngangsþátt að fimmmínútna úrslitaviðureign.
Þannig ætti enginn maður að skrifa sögu. Látum
okkur fá að vita, frá einum kapítula til annars, hvað
spæjarinn hugsar. Til þess verður hann annaðhvort
að hafa einhvem Watson að tala við, eða þá taia
upphátt við sjálfan sig. Hið fyrra er samtalsform
af hinu síðara og þess vegna læsilegra. Sem sagt:
Watson, en það þarf þar fýrir ekki að vera neinn
nautheimskur Watson. Látum vera að hann sé dá-
lítið seinn og silalegur, svona eins og við margir
erum, en viðfeldinn þarf hann að vera, manneskju-
iegur og þýður á manninn.
Nú ætla ég að mönnum skiljist, hvemig sagan um
Rauða húsið varð til. Eina afsökunin, sem ég hefi
til þessa borið fram, ef ég hefi skrifað eitthvað, er
sú, að ég ætlaði mér að skrifa það og ég myndi
vera jafn hreykinn af símaskrá, sem ég hefði sam-
ið con amore og ég myndi skammast mín sár-
lega fyrir að semja harmleik í ljóðum að skipun ein-
hvers manns. Samt sem áður hefi ég oft óskað þess,
að ég hefði aldrei skrifað þessa sögu, því mig grun-
ar, að einum manni að minnsta kosti, sem er bráð-
sólginn í að lesa spæjarasögur, muni finnast hún
sem næst fullkomin að gerð, þótt ég hafi aldrei séð
þennan mann, þekki ég hann prýðis vel. Ég veit upp
á hár hvað honum geðjast og hvað honum geðjast
ekki. Ég hleraði eftir óskum hans, áliti hans, við
hvert fótmál .... það er átakanlegt að hugsa sér,
að þetta skuli nú.samt vera eina spæjarasagan í ver-
öldinni, sem hann mun aldrei lesa.
Höfundurinn.
Mrs. Stevens verður hverft við.
Það var á hádegi. Rauða húsið stóð þögult í svæf-
andi sumarhitanum. Hunangsflugur suðuðu svefn-
lega í biómbeðunum og dúfur kurruðu þýðlega í
toppum álmtrjánna. Lengst úti á engjum heyrðist
sláttuvélarhljóð. Ekkert hvílir eyrað eins vel og