Nýja dagblaðið - 10.12.1933, Síða 2

2
N Ý J A
DAGBLAÐIB
jpa
Kveðjuathöfn sonar okkar, Arna Norðfjörð, sem andaðist á
Vífilstöðum 22. nóv., fer fram á heimili okkar, Njarðargötu 49,
mánudaginn 11. þ. m. og byrjar kl. 2 e. h.
Ása og Jóhannes Norðfjörð.
/
Stærð 11X14 cm.
Innbundin í döklt-
brúnt mjúkt al-
skinn, gylt í sniði
að ofan. 120 bls.
Verð kr. 8,00.
.. .....-..—1\
Nýkomið í bókaverzlanir:
Jónas Hallgrímsson:
Úrvalsljóð
(íslenzk úrvalssjóð I.).
Bókin inniheldur ílest fegurstu og þekkt-
ustu kvæði Jónasar Hallgrímssonar.
Henni er ætlað að verða fyrsta bindið
í samstæðri útgáfu á sígildum ljóðum
islenzkra skálda. Bókin er mjög vönd-
uð að öllum ytra frágaugi, og sérstak-
lega hentug til tækifærisgjafa. —
Aðalútsala:
Heiðvindav
eftir Jakob Thorarensen fæst í öllum bókaverzl-
unum, bæði heft og bnndin.
Jólagjöfin
sem öllum er kærkomin, er Heiðvindar og aðr-
ar bækur Jakobs Thorarensen.
Gísli Ólafsson
írá Eiríksstöðum
skemmtir í kvöld í Varðarhúsinu klukkan 8V2.
Fjölbreytt skemmtnn.
Freymóður Jóhannsson
opnar jólasýningu á málverkum nú í vikunni í Braunsverzl-
un (uppi: Cafy Vífill). Nánar auglýst síðar.
Tilkynníng
Af því að við höfum nú fjölgað bílum að mun, verð-
ur stöðin framvegis opin allan sólarhringinn.
5 og 7 manna bílar ávalt til leigu.
Bifreiðastöð íslands
Sími 1540. Hafnarstræti 21. ' Sími 1540.
Övæxit happ
má það telja öllum, er nota vilja, að
Raftækj averzlun
Eiríks Hjartarsonar
gefur til jóla 20°/0 af öllum borðlömpum,
stórt og fallegt úrval.
Viðskiptavinirnir eru beðnir að
tilkynna sem allra fyrst, ef þeir
KAUPFÉLAG REYKJAVÍKUR vilja fá verulega falleg jólatré.
Bankastræti 2. Sími 1245. tummmmmmmi^mmmmmm^m
Jólatré
ísland og Norðurlönd
Framh. af 1. síðu.
- xþróttir - íietir

mörgum stórhuga mönnum, er
maður kynnist hjá þessari fá-
mennu bræðraþjóð, og sem
getur verið oss til hvatningar
og upplyftingar, segir prófes-
sor Nordal að lokum.
— Hvernig féll yður sam-
veran við sambandsþjóð vora
Dani?
Danir gera sér mikið íar
um að kynnast íslending-
um.
— Dvölin í Danmörku var
nú stutt að þessu sinni. En
þó ég dveldi í Kaupmannahöfn
svo að segja samfleytt í 10 ár,
þá finnst mér ég kynnast
Dönum meir og betur við
hverja heimsókn. Eins og
kunnugt er, hafa íslenzkir
stúdentar jafnan einangrað sig
mjög í Kaupmannahöfn, og
mun svo vera ennþá. Veit ég
ekki hverjum aðilanum það er
að kenna, íslendingum eða
Dönum, en hitt er víst, að ég
tel það mikið tjón fyrir okk-
ur íslendinga, að okkur geng-
ur svo erfiðlega að kynnast
sambandsþjóð vorri, sem hik-
laust má telja eina mestu
menningarþjóð heimsins.
Það eru viss einkenni í fari
Dana, t. d. gamansemi þeirra,
sem erfitt er fyrir aðrar þjóð-
ir að fella sig við. Það er þó
trúa mín, segir prófessor Nor-
dal, að ef báðir aðiiar reyna að
komast yfir þessa lítilfjör-
legu örðugleika, þá eigi þeir
miklu betur skap saman en þá
grunar.
Áhugi á því að kynnast ís-
lendingum og skilja þá, hefir
mjög farið vaxandi í Dan-
mörku síðustu 15 árin. Ég vil
að lokum geta þess, að sendi-
herrar og konsúlar Dana gera
sér, eftir minnu reynzlu, mikið
far um að aðstoða íslendinga
og sýna þeim gestrisni.
Starf Norræna félagsins þýð-
ingarmikið.
— Hittuð þér nokkra af
stjórnendum Norræna félags-
ins?
— Já, ég hitti marga þeirra,
en hafði því miður ekki tíma
til þess að fara til Helsing-
fors á fulltrúafundinn þar.
Starf Norræna félagsins hefir
þegar gert mjög mikið gagn,
og hefir íslenzka vikan, sem
Norræna félagið gekkst fyrir í
fyrrahaust haft mikla þýðingu,
til þess að kynna þjóð vora
og menningu. Ráðamenn Nor-
ræna félagsins á Norðurlönd-
um hafa mikinn áhuga á því
að halda uppi lifandi sambandi
við okkur hér á Islandi. En nú
verðum við sjálfir að fara að
gera eitthvað. Við þurfum að
halda áfram með skólaferð-
irnar, sem svo vel hafa byrjað
og fulltrúamót þurfum við að
hafa hér-1935. Hingað til hafa
íslenzku stjórnarvöldin verið ó-
fáanleg til þess að gera nokk-
uð fyrir félagið, og veltur það
nú á þeim, hvort félagið getur
haldið áfram að starfa svo að
nokkru liði verði eða ekki.
Saga Hafnarfjarðar
Eftir Sigurð Skúlason.
Hér er rakin saga Hafnar-
fjarðar frá upphafi fram á
þenna dag.
Efni ritsins er raðað niður á
þenna veg: Fyrst er gerð
grein fyrir umhveríi Hafnar-
fjarðar. Þá kemur söguleg lýs-
ing hinna fornu bújarða í
Hafnarfirði. Þar á eftir er
sögð saga verzlunarstaðarins,
og er sá þáttur bókarinnar
miklu lengstur. Saga verzlun-
arstaðarins hefst með sigl-
ingu Englendinga hingað til
lands, og lokið er henni þegar
Hafnarfjörður verður kaup-
íslenzks þjóðlífs á liðnum öld-
um, og hversu bærinn hafi
launað þjóðinni það, að hon-
um voru veitt kaupstaðarrétt-
indi fyrir 25 árum. Saga Hafn-
arfjarðar er dómur þessa
manns ásamt með þeim for-
sendum, sem dómurinn er á
byggður.
En ])egar hinn ófróði lesandi
les dóminn, þessa sögu Hafn-
arfjarðar, hreytist hún smám
saman, hulduborgin að baki
Reykjavíkur, í íslenzkum kaup-
stað og útgerðarbæ með lifandi
mönnum mitt í baráttunni
við að skapa íslenzku þjóð-
inni menningarkjör. Þeirri bar-
áttu verður naumast betur og
Sigurður Skúlason meistari.
staður 1908. Eftir að saga
verzlunarstaðarins hefir verið
rakin, er sagt frá upphafi
kaupstaðarins, og þar á eftir
er gerð sögulega grein fyrir
málum hans og stjórn allri, og
eru því helgaðir sex þættir
bókarinnar. Loks er stutt yf-
irlit —: aðallega yfir sögu
kaupstaðarins.
Ritið er milli 40 og 50 arkir
í stóru broti. Er það með
fjölda mynda, línurita og upp-
drátta, sem hvorttveggja eru
ritinu til prýði og bregða birtu
yfir efni þess — sögu Hafnar-
íjarðar. Hefir Hafnarfjörður
gefið út rit þetta á 25 ára
kaupstaðarafmæli sínu, og hef-
ir hann með því sýnt mikla
rausn við íslenzku þjóðina. Er
hér um nýjan hátt að ræða
um afmælisgjafir: það er af-
mælisbarnið, sem gefur.
í vitund mikils þorra þjóðar-
innar er Hafnarfjörður í
skugga Reykjavíkur. Víða um
land hafa menn þá hugmynd
helzt um Ilafnarfjörð, að sá
bær sé einhversstaðar að baki
Reykjavíkur, lílct og Björn að
baki Kára. Nú hafa Hafnfirð-
ingar lagt það undir dóm
eins utanbæjarmanns, hvern
hlut Hafnarfjörður hafi lagt til
I
einfaldar lýst 1 stuttu máli en
með þessum orðum Sigurðar
Skúlasönar (bls. 650):
„Þær framkvæmdir, sem
breytt hafa Hafnarfirði úr
litlu óskipulegu og hálfdönsku
fiskiþorpi í myndarlegan, ís-
lenzkan stórútgerðarbæ, hafa
undantekningarlítið gerzt á
þessari öld, og að miklu leyti
síðan Hafnarfjörður öðlaðist
bæjarréttindi. Þessar fram-
kvæmdir hafa breytt útliti
byggðarinnar við fjörðinn svo
gersamlega, að furðu gegnir.
Svo hafá sagt mér gamlir
Hafnfirðingar, sem ólust upp í
kauptúninu fyrir aldamótin
1900, og fluttust síðan burt,
að ekki sé nú orðið til neins að
ætla sér að koma til Hafnar-
fjarðar til þess að leita þar að
bernskuslóðum sínum; þar sé
allt orðið gerbreytt nema Ham-
arinn austanverður. í stað
ki’ókóttra gangstíga um hraun-
ið eru komnar breiðar götur.
Þar sem áður voru alla vega
lagaðar hraungjótur, eru nú
risin íbúðarhús með snotrum
görðum við. f stað malarfjör-
unnar og bátabryggjanna nið-
ur af plássinu gamla blasa nú
við hafnarbakkar og hafskipa-
bryggjur”. A.