Nýja dagblaðið - 05.01.1934, Qupperneq 2

2
N Ý J A
DAGBLAÐIÐ
Happdrætti Háskola Islands
Umboðsmenn í Reykjavík:
Anna Ásmundsdóttir, frú, Suðurgötu 22, sími 4380.
Dagbjartur Sigurðsson, kaupm. Vesturgötu 45, sími 2414.
Einar Eyjólfsson, kaupm., Týsgötu 1, sími 3586.
EIÍS Jónsson, kaupm., Reykjavíkurvegi 5, sími 4970.
Helgi Sívertsen, Austurstræti 10 (Braunsverslun), heimasími 3312.
Jörgen I. Hansen, Laufásvegi 61, sími 3484
Maren Pétursdóttir, frú, Laugaveg 66. sími 4010.
Sigurbjörn Armann og Stefán Pálsson, Varðarhúsinu, sími
3244-
í Hafnarfirði:
Verslun Þorvalds Bjarnasonar. Sími 9310.
Valdimar S. Long, kaupm. Sími 9288.
Tilbod
óskast um sölu á kolum til ríkisskip-
anna fyrir árið 1934, og miðist tilboðin
við Best South Yorkshire Hard Sch^ee'
ned kol, eða önnur jafn góð kol, komin
um borð í skipin og löguð í koIarún>
um þeirra.
Tilboðunum óskast skilað á skrif-
stofu vora fyrir hádegi n. k. mánudag.
Skipaútgerð ríkísins.
Gle ðilegt nýár!
1934
GErjUN
hefir ávalt fyrirliggjandi allskonar fata- og frakkaefni.
GEFJUN AR-TAUIN
eru hentugustu og ódýrustu efnin í hverskon-
ar fatnað handa konum og körlum.
A hinni aýju saumastofu vorri saumum vér nú
drengjaföt (rennilásblússur, pokabuxur o. fl.) og
kvenkápur. Afgreiðum drengjafötin með mjög
stuttum fyrirvara.
Verzlið við GEFJUN, með því móti fáið þér
meöt fyrir peninga yðar og þér fáið þá beztu
innlendu dúka, sem völ er á.
GEFJUN-sðlubúð og saumastofa.
Laugavegi 10. —- Simi 2338.
„Stormur
og moldviðrið“.
Eftir Pétur Sigurðsson.
Framhald.
Einhvem hræddan og grímu-
klæddan lætur „Stormur“
fjalla um ferð mína vestur á
Snæfeflsnes í haust sem leið.
Því bulli ætla ég að svara að- |
eins á þessa leið: Það er ó- 1
satt, sem þar er sagt um á- |
rangurinn af þeirri ferð minni. l
Hann varð góður og ég endur- i
reisti stúkur bæði í Ólafsvík og 1
á Hellissandi. Það er ósatt, að j
ég hafi ekki fengið fundar- j
frið á Hellissandi. Ég flutti
þar til dæmis tvö erindi sama
daginn fyrir fullu húsi í bæði >
skiftin, og fékk ágæta áheym. '
Hitt er satt, að ég er kröfu- i
harður og góðu vanur, og líð
því mönnum aldrei neina ó- >
kurteislega framkomu á sam- 1
komum sem ég stjórna. Ann-
ars hefi ég lítið haft af slíku i
að segja, þótt það geti komið
fyrir, að menn verði á vegi
manns, er ekki hirða um al-
menna kurteisi, en slíkt ásótti
mig alls ekki á Helflssandi. |
Það er líka ósatt, að bmgg-
arinn, sem varð okkur sam-
ferða suður, hafi verið „yfir- i
lætislaus og óframfærinn", því
hann talaði allra manna mest
og hafði jafnan orðið. Honum
var það líka áhugamál að halda
huga okkar að einhverju öðru
en kassanum, sem hann hafði
meðferðis. Það er ósatt, sem
frásögumaður segir um samtal j
okkar séra Magnúsar Guð-
mundssonar í ólafsvík. Það er i
ósatt, að ég hafi símað sýslu- i
manni. Honum var símað af ,
öðrum úr Borgarnesi og um
það vissi ég ekkert fyrr en ég
kom til Stykkishólms. Ég sá .
ekki neinar líkur til þess að ég i
gæti tekið þennan bruggara j
né vöru hans, og hafði því
gaman af að hræða hann, og
það tókst. Ekki vissi ég heldur
að það var sýslumaðurinn í
Stykkishólmi, sem átti að líta
eftir þessu svæði. Það er ósatt,
að bruggarinn hafi farið úr
bílnum á undan mér, því ég
gat ekki orðið honum sam-
ferða lengra en ferð minni var
heitið. Það er líka ósatt, að
kassinn hafi fundist með öðru
innihaldi.
Það er undravert, að menn
skuli geta gert sig svo mikla
ódrengi, að sjóði saman í heila
blaðagrein eintómar lygar um
menn. En þetta er nú samt
eina ráðið fyrir þá menn, er
vilja níða starf okkar. Ég réði
engu um för þessara manna
um Borgarfjörðinn og ekki
heldur um leitina að kassan-
um, og gat því ekki orðið að
neinu „athlægi" þar. Svo hafi j
Stormsmenn aldrei lent í verri
hrakningi, þá geta þeir borið
höfuðið hátt upp úr öllum
storminum. Meira.
Iþið viljið að tekið sé vel
eftir auglýsingnm ykk-
ar, þá skuluð þið helzt
auglýsa í
Nýja dstgblaðinu.
^Sófmcnntir - íþróttir - íietir

Kvikmyndirnar
og börnin.
Fyrir nokkrum árum var í
Bandaríkjum Ameríku skipuð
nefnd manna til að rannsaka
áhrif kvikmynda á böm. í
nefndinni áttu háskólakennar-
ar einir sæti. Þessi nefnd hefir
nú skilað áliti og skal hér laus-
lega frá því sagt.
Þetta var aðallega rannsak-
að:
2. Hversu oft horfa börn á
kvikmyndir?
2. Hvert er aðalefni mynd-
anna?
3. Hversu mikið skilja börn-
in af kvikmyndunum og hversu
mikið og lengi muna þau, það
sem þau sjá?
4. Hvaða áhrif hafa kvik-
myndirnar á skoðanir og fram-
ferði barnanna?
5. Hvaða áhrif hafa kvik-
myndirnar á tilfinningalíf
barnanna?
6. Hvaða áhrif hafa þær á
svefn þeirra?
7. Hvemig verður börnum
bezt kennt að meta kvikmynd-
ir skynsamlega?
Hér verður lítillega sagt frá
niðurstöðum nefndarinnar í
sömu röð og spurningarnar
benda til. Rannsókn nefndar-
innar var einvörðungu bundin
við Bandaríkin. En auðvitað
hafa flestar niðurstöðurnar
líka almennt gildi.
1. Drengir 5—8 ára sækja
að meðaltali 24 kvikmynda-
sýningar á ári í Bandaríkjun-
um, en stúlkur á sama aldri 19
sýningar. Börn 7—14 ára
sækja að meðaltali eina sýn-
ingu í hverri viku. 5% af börn-
unum sjá aldrei kvikmyndir.
2. Af 500 kvikmyndum, sem
valdar voru af handahófi fyrir
hvert áranna 1920,1925 og 1930
var aðalefnið í 29,6% ástir,
27,4 glæpamál ýmiskonar og í
15% kynferðismál. Að dómi
nefndarinnar var ekkert af
þeim myndum við bamahæfi.
Aftur var af 500 myndum, sem
komu til athugunar 1930 að-
eins ein mynd, sem var sérstak-
lega barnamynd, en 7 sögu-
legar myndir og 9 ferðamynd-
ir.. Um siðferðisleg efni lagði
nefndin myndimar undir dóm
sýningargesta af ýmsum stétt-
um. Reyndust háskólakennarar
og konur þeirra ströngust í
dómum og voru 85% mynd-
anna neðan við siðferðiskröfur
þeirra. Aftur reyndust náma-
rnenn kröfuminnstir um sið-
ferðið í ■ myndunum. Þó voru
64% myndanna neðan við kröf-
ur þess fjórða hluta þeirra, er
strangast dæmdi.
3. Rannsóknir á skilningi og
minni voru gerðar á þúsund-
um barna og alls athuguð 813
þúsund atriði.
Niðurstaða þeirra athugana
varð sú, að 8—9 ára börn
skildu að meðaltali um 60%
þeirra atriða, er fullorðnir
skildu, 11—12 ára börn skildu
75% og 15—16 ára börn 91%.
Eftir 6 vikur mundu yngstu
börnin 50—60% atriðanna, sem
þau höfðu séð og skilið, en þau
elztu allt að 90%. Yfirleitt
mundu börnin miklu fleiri at-
riði úr kvikmyndunum en úr
því, sem þau höfðu lært í skól-
anum. Bezt mundu börnin um
íþróttir, glæpi og bardaga.
í öðru iagi var prófuð gagn-
rýni barnanna á myndunum.
Fyrst var þekking þeirra próf-
uð um viss atriði og síðan voru
þeim sýndar myndir, þar sem
rangt var farið með þessi
sömu atriði. Flest litu bömin
það trúarinnar augum, sem
myndirnar sýndu í þeim efn-
um. Sú þekking, sem þau höfðu
| áður og var rétt, laut þar í
j lægra haldi.
j 4. Til að rannsaka áhrif
. kvikmyndanna á framferði
I barnanna voru valdir til at-
hugunar hópar af börnum, sem
^ komu á kvikmyndasýningar
4—5 sinnum í viku og aðrir er
aðeins komu tvisvar sinnum í
j mánuði. Það kom í ljós, að þau
börn, er oft komu í kvik-
i myndahúsin dugðu verr við
! námið og hegðuðu sér lakar.
Hinsvegar voru þau engu síð-
; ur vinsæl meðal barnanna,
1 jafnvel vinsælli en hin.
j Við aðrar rannsóknir hefir
komið í ljós, að giæpahneigð
börn eru tíðir gestir á kvik-
myndahúsum. Líklega er þar
bæði um orsök og afleiðing að
ræða.
Ennfremur var rannsakað
hvaða áhrif einstakar áhrifa-
sýningar höfðu á skoðanir
barnanna um viss atriði, t. d.
um Kínverja, Þjóðverja, stríð,
bann, dauðahegningu, svert-
ingja o. fl. Fyrst voru börnin
látin svara allmörgum spurn-
, ingum um efnið, síðan voru þau
; látin koma á kvikmyndasýn-
1 ingu — eins og af tilviljun —
þar sem þessi atriði voru sýnd
í nýju Ijósi. Daginn eftir voru
börnin svo látin skýra frá skoð-
unum sínum á þeim að nýju og
kom þá fram, að þau höfðu
mjög um skoðun breytt. Við
próf eftir 2, 4, 6 og 8 mánuði
kom það og fram, að þær nýju
skoðanir, er þau höfðu drukk-
ið í sig með kvikmyndunum
voru óbreyttar, nema ný sterk
áhrif hefðu komið til. Og þessi
var niðurstaða af mörg þús-
und tilraunum: Ein einstök
sýning getur ráðið um skoðun-
arhátt barna um einstök atriði,
svo að viðvarandi verði, endur-
tekin áhrif margra sýninga
gera þann skoðunarhátt að
1 sterkri sannfæringarvissu.
5. Um áhrif kvikmynda á til-
finningalíf barna var einkum
rannsakað, hvemig þær verk-
I uðu á starf hjartans. Ef hægt
er að taka fullkomið mark á
I
slíkum mælingum, hafa þær
sýningar, sem einkum sýna
I ýmislega hættu, einkum lífs-
hættu mest áhrrf á börn á 9
ára aldursskeiði. Með aldrin-i
um minnka áhrif þeirra sýn-
inga, af því börnunum lærist
að skilja, að „þetta er allt til-
búningur“. Hinsvegar eru
áhrif af sýningum úr ástalíf-
Framh. á 4. uðu.