Nýja dagblaðið - 01.12.1934, Page 3

N Ý 3 A
DAGBIpAÐXÐ
8
NÝJA DAGBLAÐIÐ
Útgefandi: „Blaðaútgáfan h-f.*4
Ritstjórar:
Gisli Guðmundsson,
Hallgrímur Jónanen.
Ritstjómarakrifstofumar
Laugav. 10. Símar 4373 og 2353
Afgr, og auglýsingaskrifstofa:
Austuretrœti 12. Simí 2323.
Áskriftargjald kr. 2,00 á mán.
t lausasölu 10 aura einl
Prentsmiðjan Aeta.
Morgunblaðið lýsír
ísl. bændastétt
Fyrir skömmu síðan (25. þ.
m.) stóð grein í Mbl. um kjöt-
lögin og eldhúsdagsumræðurn-
ar. Sú grein endaði á þessum
spaklegu orðum:
„Og nú er svo komið, að
hver einasti bóndi á Suðurlandi
er í hjarta sín.u í einu og öllu
samþykkur þeirri gagnrýni,
sem kjötlögin hafa sætt í biöð-
um Sjálfstæðismanna"
Mbl. og Vísir — blöð íhalds-
flokksins hér í bænum — hafa
nítt þessa löggjöf, síðan fyrst
að um hana fréttist. Bændur
eru því samþykkir, segir Mbl.
Það hefir sagt að kjötverðið
væri allt of hátt. Bændur taka
allshugar fegnir undir það, að
blaðsins dómi. Það hefir fullyrt
að í heilum þorpuni og kaup-
túnum keypti enginn maður
kjöt. Bændur játa því, segir
blaðið enn.
Þingm. íhaldsflokksins segir
í Mbl., að „góða verðið“ — ser-v
hann kallar og sem er verð síð-
ustu ára á þessari vöru — sé
ekki lengur til staðar og það se
mikið mein. Mbl. segir að
bændur fallist á það.
Vísir og Mbl. eggja fólk á að
borða sem mest af fiski og síld,
til þess að forðast „hina dýru
fæðu“, kjötið. Bændur segja
já og amen við því. En íhalds-
blöðin halda áfram. Ef það
hrekkur ekki til sem þau höfðu
nefnt, benda þau á lýsi og „ýms
grös“, er auðvelt muni að leggja
sér til munns. Og bændurnir
hneigja sig í djúpri auðmýkt,
segir blaðið. Mbl. vítir það
harðlega, að verðlag kjöts sé
miðað „við þarfir bænda, óskor.
aðar“ og hið „gífurlega háa
verð útiloki menn frá aðkaupa
það. Og enn eru bændur sam-
mála.
Það segir að tjónið af þessu
ráðlagi öllu sé mikið og alvar-
legt, ekki síður fyrir bændur
en aðra. 0g þótt kjötframleið-
endur í Árnessýslu einni fengju
um 60 þús. kr. meira s.l. haust
fyrir sama kjötmagn og í
fyrra, fullvissar Mbl. alla sína
lesendur um það, að „hver ein-
asti bóndi á Suðurlandi er í
hjarta sínu í einu og öllu sam-
þykkur þeirri gagnrýni, sem
kjötlögin hafa sætt í blöðum
Sjálfstæðismanna".
Skyldi þeim ekki þykja hún
sönn og virðuleg, myndin, sem
Mbl. dregur upp af sunnlenzk-
um bændum, með því að full-
yrða, að þeir séu „í hjarta
sínu“ sammála „í einu og öllu“
svæsnustu svívirðingargreinum!
MbL og Vísis um sjálfa þá og
Fullyeldi
Islands
Félagið Magni
sextán ára gamalt
Skemmtanir í Hafnarfirði i dag
Nýlega var þess minnzt víða
um heim, að nú væru sextán
ár liðin síðan þjóðirnar létu af
blóðbaðinu mikla 1918.
Nóvembermánuður það ár
er, fyrir vopnahléið, einhver
merkasti tími aldarínnar.
Þegar deilumar um yfirráð,
lönd og lýði, sem háðar voru
með stórvirkustu tortímingar-
tækjum, þögnuðu og þjóðunum
gafst aftur kostur á því að
vinna að margvíslegri innbyrð-
is viðreisn sjálfra sín.
En einmitt um líkt leyti og
þessir atburðir gerðust úti í
heimi, voru Islendingar að
semja frið líka, þótt með öðr-
um' hætti væri.
Þeir voru — líka fyrir sext-
án árum — að tryggja sjálf-
um sér frið og sjálfsforræði til
þess að geta farið með sín eig-
in mál óbundnir og óheftir af
íhlutun erlends valds.
Á sinn hátt eins og stjóm-
málamennirnir í Versölum voru
að skipa sjálfstæðismálefnum
stríðsþjóðanna, svo sömdu og
íslendingar um sitt sjálfstæði
við dönsku þjóðina, með þeim
stóra mun þó, að sá sáttmáli
var í engu nauðungarsamning-
ur, heldur reistur á gagnkvæm-
um skilningi beggja aðila.
Og það, sem eftir er óheimt
af fullkominni sjálfstjórn, mun
þjóðin sammála um að taka í
sínar hendur, þegar samnings-
bundið tækifæri gefst.
í sextánda skipti halda ís-
lendingar 1. desember hátíð-
legan sem fullveldisdag sinn.
Um flest eða allt hafa þeir
að fagna sambandslagasamn-
ingunum 1918.
Það er sjálfsforræðið, frelsið
í umgerð viturlegra takmark-
ana, sem Islendingar setja sér
sjálfir, er hefir orðið burðarás
undir stórfelldum og ómetan-
legum framförum á öllum svið-
um þjóðlífsins.
Löng var hún baráttan fyrir
fullveldi íslendinga o g oft
harðsótt og torveldleg. Og
aldrei er hennar svo minnst og
þeirra sigra, sem af henni
leiddi, að ekki verði og eigi að
geta forystumannsins mikla og
vitra: Jóns Sigurðssonar foi'-
seta.
Lengi var því haldið fram,
að sú fámenna og fátæka þjóð,
þeira megin bjargræðisveg, og
það á erfiðustu neyðartímum.
Það er ekki beinlínis stór-
brotinn manndómurinn, virðing-
in fyrir sjálfum sér og áhug-
inn fyrir velferð sín og sinna,
sem íhaldsblöðin og flokkur
þeirra ætlar íslenzkri bænda-
stétt í brjóst borin.
En þetta er allt í samræmi
við skoðanir og háttu þeirra
forystumanna, semi nú stjórna
íhaldsflokknum og blöðum
hans,
En hitt kann og að hugsast,
að bændur þakki mannlýsing-
ar Mbl. á viðeigandi hátt —
við tækifæri.
sem byggi þetta mannraúna-
land, ætti þess engan kost fyrir
sakir fámennis, skorts á vel-
megun og menningu, að fara
með málefni sín sjálf. Forsjá
annara valda, fjarlægra og
ókunnugra, átti hún að hlíta
unf flest mikilsverðustu atriði
í tilveru sinni og lífi.
En um leið og minnst er á
fengið fullveldi, ber að meta
það og viðurkenna, hve hinir
ráðandi stjórnmálaflokkar sam.
bandsþjóðar vorrar, tóku kröf-
um Islendinga í raun og veru
sanngjarnlega, þegar til skarar
skyldi skríða. Islenzka þjóðin
fór að vísu ekki fram á ann-
að en það, sem hún átti ský-
lausan rétt að hljóta.
En réttur og sanngimi var
um þær mundir ekki sá hvers-
dagsmatur í skiptum þjóðanna
— og er naumast enn — að
ekki beri að viðurkenna þá
kosti, hvenær sem ástæða er
til.
Aldrei í þjóðarinnar sögu
fyrr né síðar hefir það sann-
ast ljósar og betur, hve frelsið
og sjálfstæðið er henni mikils
virði, en einmitt á þeim sextán
árum, sem liðin eru síðan 1.
des. 1918.
En um leið fylgir því ærinn
vandi. að gæta frelsis og sjálf-
stæðis lítillar þjóðar.
öldur, sem vilja brjóta niður
helgasta rétt mannanna, frelsi
andans, trúar og skoðana, hafa
flætt yfir Norðurálfuna undan-
farin ár og bælt undir faldi
sínum margar dýrmætustu
eigindir mannanna.
Og sérstaklega við tímamót
sem þessi mun það hugheil ósk
hvers góðs manns í landinu, að
þeir bölbrekar nái aldrei til á-
hrifa inn yfir landsteina ís-
lands,til spillis og eyðileggingar
því frelsi, sem unnið var með
langri, harðri en gifturíkri bar-
áttu þjóðarinnar.
ALLIE eiga að borða ís-
lenzkan mat á sjálfan iull-
veldisdaginn
Hangikjöt
Hákarl
HarðEisk
Glænýtt ísl. smjör
Kryddsíld
Söl
Lambasvið, súr og ný
og einnig slátur
ALLT þetta fæst í verzlun
Kristínar J. Hagbarð
Sími 3G97
Gott land
til nýræktar á Suðurlandsund-
irlendinu fæst til kaups og í-
búð fyrir fjölskyldu á sama
stað.
Til viðtals á afgreiðslu blaðs-
ins í dag frá kl. 11—121. h.
Kvöldskemmtun
í Goodtemplarahúsínu.
1. Ræða, síra Jón Auðuns.
2. BJarni Björnssou syngur gam-
anvísur og hermir eftir alþing-
ismönnum og ýmsum öðrum
þjóðkunnum mönnum.
3. Tvísöngur (Gluntame). Síra
Garðar þorsteinsson og Amór
Halldórsson stud. med.
4. Dans. — Góð músik.
TRÚLOFUNARHRINGAR
ávalt fyrirliggjandi.
HARALDUR HAGAN,
Austurstr. 3. Sími 3890
Á Hótel Bjöminn
Ðansleikur
Hljómsveit Farkaz.
Morgunblaðið
Morgimblaðið mælir fast með
því, að bezt sé að auglýsa í
blöðum, sem koma út að
morgni dags. Það auki bezt
viðskiftin yfir daginn. Og sé
þetta rétt, þá bera auglýsingar
í Nýja dagblaðinu mestán
rangur. Mbl. hefir að minnsta
kosti oft sagt ósannara «n
þ*tta. . . . . _
Skemmtanirnar hef jast kl. 9.
Aðgöngumiðar seldir i day í Brauðsölubúð Ásmundar Jónsson-
ar, Strandgötu 31, í Alþýðubrauðgerðinni og við innganginn.
— — Allur ágóðinn rennur tU HeUisgerðis. — —
Háskóla Islands
Dregið verður í 10. flokki 10. og 11. desember.
2 0 0 0 vinningar — 4 4 8 9 0 0 krónur.
Stærstu vinningar:
50 þús., 25 þús., 20 þús., 10 þús.
2 á 5 þús., 5 á 2000, 50 á 1000, 100 á 500 kr.
Endurnýjunarfrestur I Reykjavík og Hafnarfirði
framlengdur tU 5. desember.
Samkvæmt fyrirmælum laga nr. 58, 30. nóv. 1914,
ber að framkvæma þrifaböðun á öllu sauðfé hér í
lögsagnarumdæminu. Út af þessu ber öllum sauð-
fjáreigendum hér í bænum að snúa sér nú þegar
til eftirlitsmannsins með sauðfjárböðunum, herra
lögregluþjóns Sigurðar Gíslasonar. — Sími 1166 og
3944.
Borgarstjórinn í Reykjavík, 29, nóv. 1934.
Tómas Jonsson
e. u.
tekur til starfa í dag og er afgreiðslanhjá Sláturfélagi Suð-
urlands við Lindargötu. Sími 1249.
Verða þar daglega á boðstólum nýorpin egg, stimpluð
og flokkuð og er það trygging fyrir vörugæðum.
Eggin eru seld í pappaöskjum með 10 stykkjum í hverri,
og í stærri kössum.
Lækkað verð, en eggin aðeins seld gegn staðgreiðslu.