Nýja dagblaðið - 02.12.1934, Blaðsíða 1

Félag, sem tók að sér smíðí hafnar-
mannvirkja í Rouen heíir dregíð sér
100 milj. franka af opínberu fé og
notað miklu verra efní íii verksins
en um var samíð
Félag, sem fékkst við ýmisleg víðskiíti
hefir veðsett verðbréf. sem það ekki
átti, fyrir iánum sínum. Skuldir þess
eru taldar 2 miljarðar franka
Rétt áður éíi Doumergpae lét
áf völdum varð uppvíst um
nýtt fjársvikamál í Frakklandi.
Vakti það miklar sesingar í
landinu og hefir án efa átt
mikipn þátt í því að hraða
stjómarskiptum.
1 stöðugt fá greiddar stríðs-
skaðabætur af opinberu fé. Er
talið, að félaginu hefði aldrei
tekizt að ná þeirri aðstöðu,
nema að áhrifamiklir menn í
opinberu lífi hefðu veitt því
i aðstoð til þess. Hefir sá grun-
Skrifstofubygging Chouard-félagsins i Rouen.
Hneykslið, sem hjálpaði
til að fella Doumergue.
Rannsókn stendur nú yfir í
málinu og er henni einkum
beint gegn þeim feðgum Char-
les Levy og Joseph Levy.
Þessir fegðar voru aðalmenn
hlutafélagsins „Societe Speciale
Financiere“. Það var stofnað
1928 af ýmsumi fjárbröskurum,
sem höfðu misjafnan orðstír.
Hlutaféð var 60 milj. franka.
1 fyrstu tók félagið sér fyrir
hendur ýms viðskipti viðkom-
andi sykurverzluninni, en þau
lánuðust ekki betur en svo, að
félagið var innan skamms tíma
nær gjaldþrota. Rannsóknin á
m. a. að leiða það í ljós, hvem-
ig þeim tókst að umflýja gjald-
þrot og halda starfseminni
áfram.
Jafnframt því breytti fél.
um viðskipti og fór m. a. að
taka fé til ávöxtunar fyrir
ýms félög og •instg.kiiaga, sam
ur ekki sízt átt sinn þátt í því,
að koma á stað æsingum út
af þessu máli.
Það sem feðgunum er gefið
að sök, er að hafa veðsett
skuldabréf og eignir þessara
umbjóðenda sinna fyrir lánum
í ýmsum lánastofnunum. Er t.
d. uppvíst, að þeir hafa veð-
sett skuldabréf að virði 20
milj. frc., fyrir 13 milj. frc.
láni, sem þeir fengu í banka
einum í París.
Jafnoki Síaviskimálsins
Um fleiri svipuð dæmi er
vitað, og skipta upphæðirnar
oft miljónum kr. Er því ljóst,
að hér er um mjög stórvægi-
legt fjársvikamál að ræða.
En þó er álitið, að enn séu
fæst kurl til grafar komin.
Skuldir félagsins nema 2 milj-
örðum franka. Hafa frönsku
blöðin látið óspart í ljósi, að
þetta fjársvikaroál sé sizt
Frá Jerúsalem
rninna en Staviskimálið og
þykir þá langt jafnað. En jafn-
framt gefa þau í skyn, að það
sé óvíst, hvort rannsóknin
leiði almenningi allan sannleik-
ann í ljós. Því reynist svo, að
háttstandandi menn eigi ein-
hvern þátt í þessu, þá muni
verða reynt að gera sem minnst
úr þessu hneyksli.
Hneykslið i Rouen.
Um líkt leyti varð uppvíst
um annað fjársvikamál í
Frakklandi, sem er nokkuð ann-
ars eðlis. Undanfarin ár hefir
j verið unnið að stórkostlegu
!' hafnarmannvirki í Rouen, sem
er orðin ein mesta siglingaborg
Frakklands. Verkið var áætlað
j að kosta fleiri miljarða franka
! og hefir þegar verið varið til
þessa mannvirkis miklum
hluta þess fjár.
Þekkt verktökufirma, Chou-
ard, hafði tekið að sér að fram-
kvæma verkið. í sammngunum
' milli þess og ríkisins var þó
tekið fram, að það skuli með-
an á verkinu stæði, standa í
beinu sambandi við verkamála-
ráðuneytið og öll efniskaup til
verksins gerð undir eftirliti
þess.
Nú er uppvíst, að firmað
hefir dregið sér um 100 milj.
frc. Það sem búið er af verk-
inu, er komið langt fram úr á-
ætlun, og efnið, sem notað hef-
ir verið, er miklu lakara en
umsamið hafði verið.
Reiði almennings
Eins og gefur að skilja, hef-
ir þetta orðið hið mesta hita-
mál í Frakklandi. Og þyngstu
ásakanir lenda enn sem fyr á
hinum opinberu starfsmönnum,
enda virðist sök þeirra augljós ,
í þessu máli, þar sem verkið i
hefir staðið í lengri tíma og !
átti að vera framkvæmt undir j
eftirliti þeirra. Er það mjög ó-
sennilegt, að forráðamönnum
firmans hefði -tekizt að fara :
slíku fram, nema hafa fleiri j
eða færri af hinum opinberu
eftirlitsmönnum í vitorði mo.ð j
sér.
Þessi tvö fjársvikamál hafa j
verið mikið rædd í Frakklandi
undanfarið og það er engan-
veginn útilokað, að þau geti
leitt til nýrra tíðinda á sviði
stjórnmálanna. Slík tilefni sem
þessi hafa iðulega haft mikil
áhrif á stjórnmál Frakka.
Nægir í því sambandi að
minna á Staviski-málið frá síð-
astliðnum vetri
Um enga þjóð hefir heimin-
um orðið öllu tíðræddara und-
anfarið, sem um Gyðinga. Of-
sóknimar, sem þeir hafa sætt,
hafa vakið um þá afarmiklar
umræður. Fjöldi bóka og rita
hefir verið gefinn út um hina
útskúfuðu þjóð og útvarpið
hefir borið af þeim nær dag-
legar fregnir um öll lönd jarð-
arinnar.
Gyðingar flykkjast nú heim
til „landsins helga“ og taka
sér þar bólfestu á ný.
Hefir þeim tekist að koma á
mörgum merkilegum1 umbótum
í landinu og sýnt mikinn dugn-
að í þessu nýja landnámi sínu.
I Jerúsalem hafa þeir t. d.
byggt upp nýja borgarhluta,
sem bera glögg merki evróp-
iskrar menningar.
Myndin er frá Jerúsalem,
nýjum hluta borgarinnar.
Ráðhúsið efst til vinstri,
hægramegin blaðasölumenn. Að
neðan sézt þjóðbókasafnið til
hægri, en almenningseldhús til
vinstri handar.
Sonur hefdur möður sinni i
varðhaldj í fjörutiu ár
Nýlega hefir orðið uppvíst
um fáheyrðan glæp í Rúmeníu.
Miljónamæringur að nafni Sera
Alexander, hefir haldið móður
sinni í varðhaldi í 40 ár á hinn
hryllilegasta hátt.
Árið 1894 hvarf frú Alex-
ander úr borginni Brasow í
Rúmeníu, þar sem hún var
annáluð fyrir fríðleikssaldr.
Sonurinn, sem þá var kornung-
ur, skýrði frá því, að móðir
sín hefði farið til útlanda og
skömmu síðar barst sú frétt
út, að hún væri dáin. Árin liðu;
og nú voru allir búnir að
gleyma henni fyrir löngu. En
nýlega heyrði verkamaður, sem
var að vinna í húsi sonar
hennar, undarlegt hljóð úr
einu kjallaraherberginu. Hann
skýrði lögreglunni frá þessu.
Hún framkvæmdi húsrannsókn
og fann frú Alexander í her-
berginu, þar sem verkamaður-
inn hafði heyrt hið einkenni-
lega hljóð.
Gamla konan var í hinu
hryllilegasta ástandi. Klæði
hennar voru hin tötralegustu
og aðbúnaður annar að sama
skapi. Sonurinn hefir játað
fyrir rétti, að hann hafi tekið
til þessa ráðs, til þess að hafa
einn yfirráð yfir eignum ætt-
arinnar. .
Frðnskfj fjárlðgin
London kl. 20.30 30/11. FÚ.
Frönsku fjárlögin voru lögð
fyrir neðri málstofu þingsins
í dag. Þau gera ráð fyrir út-
gjöldum að upphæð 3,700,000
£, og er það heldur minna en
fjárlögin í fyrra hljóðuðu uppá.
Útgjöld, vegna nýlendanna
eru ekki teldn með á fjárlög-
unum.