Nýja dagblaðið - 08.09.1936, Blaðsíða 3
N f J A
DAGBLA»I»
8
NÝJA DAGBLAÐIÐ
Útgefandi: Blafiaútgáfan h.f.
Ritnefnd:
Guðbrandur Magnússon,
Gísli Guðmundsson,
Guðm. Kr. Guðmundsson.
Ritstjóri og ábyrgöarmaður:
þórarinn pórarinsson.
Ritstjórnarskrífstofurnar:
Hafn.10. Símar4373 og 2353.
Afgr. og auglýsingaskrifstofa
Hafnarstr. 16. Sími 2353.
Askriftargjald kr. 2,00 á mán.
1 lausasölu 10 aura eint.
Prentsmiðjan Acta.
Sími 3948.
ÞjódarþörS og’
klíkuhagsmun£r
Eitt þeirra mála, sem blöð
íháMsmanna hamast mest á
móti, er það, að greiðslujöfn-
uður þjóðarinnar komist í hag-
fellt horf. Þau haMa fram lát-
lausum kröfum um óheftan
innflútning erlends varnings.
Það er nú sem áður stór-
kaupmannastéttin, einkum í
Reykjavík, sem íhaMsblöðin
vinna fyrir í þessu efni, leynt
og ljóst.
Nýjasta dæmið er kvein
þeirra yfir því, að bygginga-
vöruverzlanir í bænum fá ekki
600 þús. kr. nýtt innflutnings-
leyfi.
Þó liggur sú staðreynd fyrir,
sem Mbl. og Vísi kemur ekki til
liugar að reyna að hrekja, að
n ú þegar á 8 mánuðum ársins,
hefir verið innflutt byggingar-
efni til landsins fyrir meir en
hálfa miljón króna umfram
upphaflega áætlun gjaMeyris-
og innflutningsnefndar fyrir
þetta ár.
Þar af hefir Reykjavík feng-
iö byggingarvörur fyrir nær
þrjár miljónir króna eða mun
meir en lielming alls innflutn-
ings, þótt hér búi ekki nema
röskur þriðjungur landsmanna.
Hefir þessi bær þar með
lilotið meiri innflutning bygg-
ingarefnis en honum var ætl-
aður af nefndinni allt árið.
Út frá þessum staðreyndum
einum sést því, hve árás Mbl.
og Vísis er ómerkileg og hrak-
leg.
Ennþá augljósari verður þó
vesaldómur þessara blaða og
marklausar árásir á ríkisstjórn
ina, þegar athugað er að sjálfir
fulltrúar íhaMsmanna í inn-
flutnings- og gjaMeyrisnefnd
hafa til skiptist fellt þær til-
iogur um stóraukinn innflutn-
ing til bæjarins, sem íhaMs-
blöðin fárast yfir að ekki höfðu
verið samþykktar.
Mbl. svíður svo þessi sjálf-
sagða varkárni, að það kannast
nú ekki við, að þeir Jón Ólafs-
son bankastjóri og Björn Ólafs-
son kaupmaður, sem eru í
nefndinni m. a., muni gæta þar
að neinu leyti áhugamála
íhaMsmanna, né vera þeirra
fulltrúar í nefndinni.
Nú mun Mbl. varla þora að
stimpla þá Björn Ólafsson og
Jón Ólafsson sem svikara við
málstað og áhugaefni síns
Hefir Mbl. kastað
trúirni á ofbeldið?
Margar undanfarnar vikur
hefir Mbl. verið allra íslenzkra
biaða hlutdrægast um frétta-
burð frá spönsku borgarastyrj-
öldinni. Það týndi upp fregnir
úr erlendum nazistablöðum og
öðrum römmustu afturhaMs-
biöðum, er til náðist. Og svo
langt gekk siðleysi þess og
heimska, að erlendar frétta-
stofnanir veittu blaðinu þungt
opinbert ámæli.
í dálkum Mbl. var spönsku
þjóðinni skipt í tvennt.
Allir þeir, sem fylgdu að
málum hinni lóglegu ríkis-
stjórn, er fór með völd í um-
boði þingræðisins, allir þeir
voru „skríll“ í dálkum Mbl. Og
þeim var lýst sem siðlausustu
níðingum í vörn sinni fyrir
lýðfrjálsu stjórnarfari.
Uppreisnarmennirnir voru
aftur á móti einskonar frels-
andi þjóðhetjur í augum rit-
stjóranna. Þeir hófu styrjöld-
ina móti löglegri lýðræðis-
stjórn. Og hvað annars sem
segja má um þennan ægilega
örlagaleik, er ábyrgð þein'a óg-
urlega þung, sem steypt hafa
flokks, þrátt fyrir gi'emju sína
til þeirra fyrir það að ganga
ekki nógu ötullega erinda kaup-
mannna hér í bænum.
En með aðgerðum þessara
íhaldsmanna í gjaldeyrisnefnd-
inni hafa þeir eða a. m. k. ann-
ar þeirra sýnt, að hann telur
skyldu sína, sem starfsmaður í
þágu ríkisins, að taka meir til-
lit til þess, hvað alþjóð og rík-
inu er fyrir beztu, en hlaupa
eftir geipi síns eigin flokks-
blaðs, sem hvarvetna leitast við
að spilla alþjóðar hag, en er
einungis hagsmunamálgagn fá-
mennrar klíku.
Enn er það fullkomið fals
hjá Mbl., að segja, að með að-
gerðum gjaMeyrisnefndar
stöðvist vinna iðnaðarmanna í
Rvík í 8 mánuði, þar sem inn-
fíutningsleyfum er úthlutað
fyrir 4 mánuði í senn. Hér
skrökvar Mbl. því um helming,
og þó minna en að vanda lætur.
Vitanlega valda innflutnings-
höft alltaf einhverjum óþæg-
indum í bili, eins og flestar
aðrar aðgerðir valda, þar sem
bæta verður meinsemdir. Og
stóróhagstæður greiðslujöfnuð-
ur þjóðarinnar við útlönd var
ein sú meinsemd, sem íhalds-
flokkurinn átti þunga sök á.
Hitt er Framsóknarflokknum
íullljóst, að hér þarf með fullu
víðsýni og skiíningi að þræða á
milli þarfar iðnaðarstéttarinn-
ar og almennings, er hefir að
ýmsu leyti beinan hag og ó-
beinan af auknum byggingum,
og möguleikum ríkisins, til
þess að láta standa sem mest
í járnum verðmæti útfluttra
og innkeyptra vai'a.
Slíku sjónarmiði ræður al-
þjóðarþörf, en ekki klíkuhags-
rnunir Morgunblaðsins.
heilli þjóð út í slíkar hörm-
ungar.
! Mbl. var um tíma — í frétta-
burði sínum — hreint málgagn
uppreisnarmanna.
En blað Kveldúlfs hefir feng-
ið hirtingu frá fleirum en hlut-
lausum fréttastoíum. Hinir
gætnari menn ihaldsflokksins
liafa ekki beinlínis talið það
; giftusamlegt að útbreiða á
i þennan hátt meðal þjóðarinnar
hinar raunverulegu stjórn-
málaskoðanir Kveldúlfsbræðra.
Þeir hafa skvett köldu vatni
á ofbeldisdálæti Mbl. Kveldúlfs-
menn verða enn um sinn að
1 vera þagmælskir um sín póli-
í tísku áhugamál, meðan þjóðin
| hefir andstyggð á þeim.
Síðastliðinn sunnudag vendir
svo Mbl. sínu kvæði í kross. —
Talar nú blaðið um, „að horfa
með stillingu og dómgreind á
það, sem er að gerast“. Það
er hvítstrokin gríma sakleysis
og hlutleysis, sem breidd er
yfir ásjónu ritstjóranna, um
leið og þeir tala af viðurstyggð
vandlætingarinnar um „sótt-
kveikju ofbeldisstefnanna“.
Grein Mbl. heitir Á vega-
mótum. Það er vel til fundin
íyrirsögn.
Það er einmitt á slíkum leið-
armótum, sem þeir standa nú,
þeir Ól. Th., Valtýr og Jón
Kjartansson.
Þeir höfðu um stund talað
máli síns lijarta, gert málpíp-
ur erlendra ofbeldismanna, er
hleypt höfðu af stað einhverj-
um hryllilegustu atburðum ver-
aldarsögunnar — og gengið
beint að verki.
Þangað til þetta fleipur þótti
orðið hættulegt íhaldsflokkn-
um. Þá beygja gætnari menn
flokksins þá. Bjóða þeim að
snúa við og áfellast a. m. k.
til málamynda það, sem þeir
dáðu mest áður. Málgagn
Kveldúlfs verður að látast
í'ylgja lýðræðinu.
Öl. Tþ. er einungis leyft að
blóta sína ofbeldisguði í láumi
— eins og heiðingjar í fornöld,
en það má helzt ekki koma
vottum við nú fremur en þá.
Og aumingja Mogginn græt-
ur yfir „sóttkveikjum ofbeldis-
stefnanna“, sem „hafa borizt
til landsins“, en hafa ekki
„nema að litlu leyti brotizt út“.
Það er á þessu að heyra, að
það muni vera allmikið eftir
inni fyrir hjá þeim kumpánum,
hve lengi sem hinum greindari
flokksbræðrum þeirra tekst að
verjast næstu „útbrotum“.
Ferðasaga Olympíufar-
anna tíl Þýzkalands
Eftir Erling Pálsson fréttaritara Nýja dagbl.
á leikunum
Áttu Íslendingaí' að fara
á Olympíuleikana í
Berlín?
Ekki er því að leyna, að ýms-
um þótti það ofdirfska af okk-
ur íslendingum að gerast þátt-
takendur í þessum Olympíu-
léikum; enda má það til sanns
vegar færa, þegar athuguð er
aðstaða íþróttamanna okkar
með samanburði við aðstöðu
íþróttamanna flestra annara
þjóða, sem tóku þátt í þessum
Olympíuleikum. En mín skoðun
er að samkvæmt framkomu
íþróttamannanna yfirleitt, þá
liafi förin átt fullkominn rétt
á sér og ekki efa ég það, að
hún hafi mjög mikil áhrif úl
íþróttavakningar í þjóðlífnu.
í fyrsta lagi með því, að
íþróttamenn og íþróttakennai'-
ar sáu þarna allt það bezta og
nýjasta, í öllum líkamsíþrótt-
um, sem til er. í öðru lagi sýnir
frammistaða íþróttamanna okk-
ar íurðulegan árangur, þegar
þess er gætt, að þetta var í
fyrSta skipti, sem við tökum
þátt í Olympíuleikunum, og að
allur undirbúningur og aðstaða
íþróttamannanna var harla ó-
fullkomin, á móti því sem þarf
til þátttöku í slíkum leikmót-
um.
Ætti þetta að verða íþrótta-
mönnum okkar hvöt 1 framtíð-
inni að sýna það, að íslending-
ar eru ennþá eins og til foma
engir eftirbátar erlendra 1-
þróttamanna, ef þeir hafa sam-
bærilega aðstöðu.
En það verða íþróttamenn
vorir að hafa hugfast, að þrátt
fyrir það, þó að þeir í náinni
framtíð fengju mjög bætta að-
stöðu til íþróttaiðkana, þá
verður það aldrei nægilegt að
æfa sig af kappi síðasta mán-
uðinn fyrir leikmótið; heldur
þarf að koma nýr skilningur
og nýr áhugi inn í íþróttalífið,
ei okkur á að auðnast að sækja
sigur á Olympíuleikana, og sá
skilningur er í því fólginn, að
til þess að verða afburða-
íþróttamaður, þarf alhliða
reglusemi, stöðuga líkamsrækt
og þjálfun, frá barnæsku til
fullorðinsára; og án tillits til
allra sigurvinninga, er það
takmark allrar sannrar íþrótta-
starfsemi, þetta skildu Forn-
Grikkir, á það bendir þeirra
forna spakmæli „heilbrigð sál í
hraustum líkama“.
Sundstíll íslendinga
var réttur.
Það var mér mikið gleðiefni,
að sundstíll sundmannna okkar
þótti yfirleitt ágætur, og öll
íramkoma sundknattleiksmann-
anna bar vott um, að þeir höfðu
lært leikinn rétt, og að ekkert
sem þeir höfðu lært hér heima
bsaut í bága við alþjóðaleik-
reglur um sundknattleik; mega
bræður mínir vel við una slík-
an árangur, en þeir hafa þjálf-
að þessa sundmenn algerlega,
eða frá fyrstu byrjun. Og nú
varð Jón eftir í Þýzkalandi og
verður þar fram eftir haustinu
til að kynna sér helztu nýung-
ar á þessu sviði. Var honum
strax veittur aðgangur að
þýzka sundháskólanum í Berlín
og öðrum þeim sundstofnunum,
sem hann óskaði eftir að kynn-
ast. En við þann skóla dvaldi
Ólafur bróðir minn 1929.
i
Keppnin í frjálsum
íþróttum.
Um framkomu og árangur
keppendanna í frjálsum íþrótt-
I um, sé ég ekki ástæðu til að
I íjölyrða, þar eð um það hefir
i verið skrifað allmikið. Þess má
u þó geta, að Sigurður Sigurðs-
, son frá Vestmannaeyjum vakti
i á sér toluverða eftirtekt. Hann
j stökk 180 cm. hástökk með
nýrri stökkaðferð, sem hann
( hafði læi't í Olympíuþorpinu
nokkrum dögum áður og hann
varð í miðri röð þátttakenda;
í þrístökki omst hann í semi-
| final; en það er ekki hent öðr-
| um en góðum íþróttamönnum
i að komast í semifinal á 01-
' ympíuleikum.
Skýring.
Vegna misskilnings, sem ég
, liefi orðið var við út af orðun-
um „voru reknir upp úr vatn-
inu“ í kaflanum um leik íslend-
inga og Svisslendinga, þá vil
1 ég gefa þá skýringu, að sam-
kvæmt leikreglum um sund-
knattleik, þá má víkja mönn-
um burt úr leilmum (upp úr
vatninu) þar til mark er skor-
að, ef þeir hafa að einhvei'ju
leyti brotið leikreglur, t. d. tek-
izt á í vatninu. í umrætt skipti
féll þetta straff jafnt á Islend-
inga og Svisslendinga, þrátt
fyrir það, þó við sæjum hvor-
uga brjóta svo af sér að okkur
virtist ástæða til slíkra refs-
' inga í það skipti.
Fjallaérös
hreínsuð og ágæílega meðíariu
selur
Samband isl. samvínnufélaga
Stmi 1030