Nýja dagblaðið - 14.10.1936, Síða 3

Nýja dagblaðið - 14.10.1936, Síða 3
N t J A DAGBLAÐIÐ 8 NtJA DAGBLAÐIÐ Útgefandi: Blaf'aútgáían h.í. Ritneínd: Guðbrandur Magnússon, Gísli Guðmundsscn, Guðm. Kr. Guðmundsson. Ritstjóri og ábyrgðarmaður: pórarinn pórarinsson. Ritstjómarskrifstofumar: Hafn. 16. Símar4373 og 2353. Afgr. og auglýsingaskrifstofa Hafnarstr. 16. Sími 2353. Áskriftargjald kr. 2,00 ámán. í lausasölu 10 aura eint. Prentsmiðjan Acta. Sími 3948. Af hverju gengur saltfisksalan ver en öll önnur afurða salal Umferöa" slysín Þess hefir marg'oft verið getið, eftir erlendum heimild- um, að umíerðarslysin væru orðin helzta áhyggjumál þeirra, sem búa í borgum og þéttbýli. Fjöldamörg ráð hafa verið reynd til þess að vinna bót á orsökum hinna tíðu slysa í stórbæjunum, og með meiri og rninni árangri. Hér heima í fámenninu eru nú samskonar slys farin að gerast furðulega tíð. Undanfarinn tíma hafa menn slasast svo að segja daglega hér í bænum eða nágrenni hans, stundum margir samtím- is. Þessi meiðsl í sambandi við umferð á götunum í bænum eða á vegum nærsveitanna, eru svo áberandi, að ekki getur annað hlýtt, en "að gera ein- hverjar þær ráðstafanir, sem stöðvað geti hraðfara vöxt um- i'erðaslysa hér á landi. Þess hefir áðui' verið getíð hér í blaðinu, að viðurkendar og sameiginlegar umferða- reglur, m. k. á Norðurlöndum, væru hér alls ekkj við hafðar né að neinu skeytt. Ef t. d. hjólreiðamaður í Kaupmannahöfn beygir fyrir götuhorn, án þess að gefa til kynna með útréttri hendi, í hvaða átt hann ætli, má hann búast við sekt. Og vilji bifreiðastjóri stöðva vagn sinn við götubrún á fjöl- förnum stað, varðar það sömu- leiðis sektum, ef ekki er gefið \ enjulegt stöðvunarmerki, með uppréttri hendi. Engar slíkar venjur sjást hér viðhafðar, og er þeirra þó full þörf. Bifreiðaumferð hér er — eft- ir fólksfjölda — miklu meiri en í felstum stórborgum ná- grannalandanna. En fastar siðvenjur í umferð eru næsta litlar og illa haldnar. Það kemur ekki ósjaldan fyrir, t. d. í úthverfum bæjarins, að börn hlaupi af ertni beint fyrir hjólreiðamenn og stundum jafnvel fyrir bíla. En vitanlega eru það ekki börnin, sem eiga hér á sök, nema óbeint sé, heldur þeir fullorðnu, sem eru þeim til fyr- irmyndar og sem sýna svo tak- markalítið slceytingarleysi um það að hlíta lífsnauðsynleg- Frá því var skýrt nýlega hér í blaðinu, að verzlunarjöfnuð- urinn milli íslands og útlanda liefði um síðustu mánaðamót \erið orðinn íslendingum hag- stæður um nál. 3 millj. 800 þús. kr. Ef svo heldur áfram síðustu mánuði ársins, sem vonir eru um, eru fullar líkur til að á þessu ári geti náðst fullur greiðslujöfnuður við útlönd. Fyrir tveim árum var greiðslujöfnuðurinn íslandi ó- i hagstæður, sem nam 10 millj- | ónum króna eftir því sem næst verður komizt. Hér hefii' sannarlega mikið áunnizt. Sjálfstæði Islands gagnvart umheiminum er ólíkt betur tryggt nú en það var í árs- lokin 1934. Þetta er árangurinn af starfi fjármálaráðherra og gjaldeyrisnefndar við að tak- marka innflutning erlendra vara. Og þetta er árangurinn, hversu tekizt hefir um fram- leiðsluna og sölu hennar í flest- um greinum. Drjúgan þátt á þar löggjöf síðustu þriggja þinga og starfsemi núverandi ríkisstjórnar að eflingu fram- leiðslunnar. Ef íhaldið hefði all’taf fengið að ráða, væru síldarverksmiðj- ur ríkisins ekki til. Ef íhaldið hefði unnið síðustu kosningar, væri miljónum, sem fást fyrír karfamjöl og karfa- lýsi, ennþá fleygt í sjóinn. ustu reglum í umferð á götum ' úti. Hlutaðeigandi stjómarvöld verða að kunna hér einhver | ráð við. Það má ekki viðgangast að . rnenn skeyti fáum eða engum algengum umferðareglum, en ; horfi hinsvegar upp á tíðari og alvarlegri slys dag eftir dag. Vitanlega verða ýms þeirra j án þess að um verði kennt j beinum brotum á settum venj- um. Hitt er af’tur á móti víst, að mikili hluti þeirra umferða- | slysa, sem hér verða í bænum , og nágrenni, eru beint og ó- beint að kenna gáleysi og van- rækslu vegfarenda í því að blíta sjálfsögðustu siðvenjum, sem allsstaðar annarsstaðar en hér er gengið ríkt eftir að haldnar séu út í æsar. „Máttarstólpar“ íhaldsins hefðu aldrei lagt sig niður við það að fara að veiða „rauða fiskinn“, sem þeir létu Morgun- blaðið hæðast að í fyrra. Afurðasalan í ár hefir geng- ið sæmilega og sumpart mjög vel, bæði til lands og sjávar. Þó er þar ein alvarleg undan- tekning. Saltfisksalan hefir gengið illa, og hún gengur ennþá illa. En saltfisksalan er líka eina grein afurðasölunnar, sem hin- ir marglofuðu ,,má’ttarstólpar“ hinir „rákænu menn“, sem ól- afur Thors talaði um, hafa enn á valdi sínu að langmestu leyti. Þar hafa þeir fengið að láta ljós sitt skína. Og með hvaða árangri? Það væri að vísu ósanngjarnt að kenna Kveldúlfsbræðrum eða forstjórum S. I. F. um það afhroð, sem þjóðin hefir goldið í saltfisksölunni af óviðráðan- legum ástæðum. Varla myndu þo máltól þess- ara manna hafa svifist þess, að bera slíkar ásakanir fram á hendur núverandi ríkisstjórn, ef hún hefði átt þarna í hlut. Og hitt er víst: Að eins og ástand saltfisksölunnar er nú, veitir ekki að viðhafa full- komna gagnrýni á gerðum þeirra manna, sem þar ráða inestu um, og þykjast vera sjálfkjörnir til að ráða öllu. Ríkisstjórnin hefir verið boðin og búin til að veita þess- um mönnum alla þá aðstoð í starfi þeirra, sem í hennar valdi hefir s’taðið og þeim hefir dottið í hug að biðja um. En þessum mönnum virðist detta býsna fátt i hug. Og víst er það, að framferði þeirra í sumar viðvíkjandi fisk- sölunni til Portúgal, er hneyksl- ismál, og hefir bakað útvegs- mönnum stórkostlegt tjón. Hef- ír áður verið á þetta mál drepið hér í blaðinu, og mun verða gert betur síðar. Mbl. segir, að forstjórar S. I. F. hafi vitað fyrir fall lír- unnar og samt hafi þeir selt tvo skipsfarma, sem ekki áttu að greiðast fyr en eftir langan tima. Þessi áburður Mbl. á for- stjófana er sennilega rakalaus. En almenningur veit nú um Portugalssöluna. Og fleira vita menn um þessi mál. Það er nú fullkomlega réttmætt að spyrja: Eiga þessir hálaunuðu Skemmtifundir Samkvæmi Veitingasalirnir í Alþýðuhúsi Reykjavíkur verða tilbúnir að öllu leyti tii notkunar í nóv- ember. Félög og einstaklingar er þurfa húsnæði fyrir almenna Sumdí, skemmtifundi og samkvæmi ættu að skoð-a hina nýju sali og fá uauðsynlegar upplýsingar frá kl. 5—7 dagl. á skrifstofu Iðnó sírni 2350. Ágæt musik með reiramsöngvara. IdnSyrírtæki, ekkí siórt sem sannanlegt er að getur gefið af sór 25°/0 hagn- að er verið að setja 4 stað, en vantar 3000 kr. lán í lítinn tima, sem sá er lánið veitir getur fengið sama arð af meðan lánið stendur eins og fyrirtæk- ið gefnr af sór. Full trygging verður sett fyrir lán- inu og vœntanlegum arði, ennfremur getur sá er lánið veitir fengið atvinnu fyrir pilt eða stúlku. Fullri þagmælsku heitið. Tilboð sendist atgr. blaðsins merkt 25, okt. 1 936. Á suðuiieíð I gráu hausthúminu flýgur hópurinn þögull og hnípinn suð- ur yfir flóann. Eftir sumarlanga dvöl og fóstur inn í dölum íslands, á heiðum og mólendi, heldur þessi grái, fleygi flokkur í átt til hafs, suðaustur til frjórri landa, með staðbundnari veður- áttu og hlýrri — alla jafna. Litlu mó-gráu ungamir — því þetta er lóusveimur — fljúga með teygðum hálsum og snöggum vængjatökum. Þeir eru enn óreyndir á svo langri leið, sem þeirri, er nú liggur framundan. Blýgi’átt, úfið Atlantshafið breiðir sig undir þeim, miklu, miklu víðara en augu fá séð. Endist hinum litlu, léttfleygu sumargestum vængjaþol til næstu strandar, handan við hafið, eða örmagnast þeir á fluginu móti þungum vindum sunnanáttarinnar, sem ýfa upp breiða og rismikla bylgjukamba vétt undir þessum hljóðláta hóp. Nú reynir á hve vel flokkur- inn er æfður undir ferðina. Síðan í ágústmánuði hefir hann haldið saman og æft flug. Frammi á heiðum, niðri um valllendi bygðanna og inni á túnum, suður við Atlantshafs- strönd, hefir þessi þöguli far- fuglasveimur iðkað flug sitt undir ferðalög, sem fæstir forstjórar ekki einhverja sök á því að sala saltfiskjarins gengur svo miklu ver en öll önnur aí- urðasala ? liöfðu áður reynt né vissu hve erfitt var og langt. En einhver sterk hvöt eðlisins I knýr þá út á hafið og beinir þeim leiðir, skemmsta vegu ; um sjóinn, án þess að mennim- ir geti — í allri sinni vizku — gert sér þess fulla grein, hvernig slíkt megi verða. | Og næsta vor þegar sól norð- 1 ursins hefir á ný hækkað og landið úti við heimskautsmörk i er að sprengja af sér mjallar- | stakk vetrarins, komið þið aft- ; ur, litlu vængjuðu gestir, rekn- , ii fram af sömu eðlishvötinni, sem nú leiðir vkkur inn á , sumarlönd suðursins. i Hópurinn er fyrir löngu horfinn út í dökkvann. Annar kemur fljúgandi úr austri og . stefnir líka suður yfir. Flokk- urinn fer lágt yfir bæinn í svif- snöggum beygjum og sezt and- artak á slétta túnskák niðri \ ið ströndina. Svo heyrist allt í einu eitt skært, angurvært lóukvak, og um leið er sveimurinn allur á lofti. Hann rennir sér tvo hringa yfir yzta nesoddann. Svo er stefnan tekin beint og hiklaust til suðausturs, burt frá átthögum hins sumarlanga lífs og út á ókunnar leiðir hafs og fjarlægra landa. K & n p i ö

x

Nýja dagblaðið

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Nýja dagblaðið
https://timarit.is/publication/300

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.