Nýja dagblaðið - 03.11.1937, Blaðsíða 2

2
NÝJA DAGBLAÐIÐ
EAU DE PORTUGAU
EAU DE COLOGNE
EAU DE QUMNE
BAY RHUM
ÍSVATN
Reynið það oy sannfœrist um gœðin,
SmeUUlegar umbúðir.
Sanngjarnt verð.
Útboð.
Þeír húsameístarar er gera vilja tilboð í
að setja glugga í Háskóla íslaads, vitji upplýs-
iaga á teiknistofu húsameistara ríkisins.
Reykjavík 2. nóv. 1937.
Guðjón Samúelsson.
\
SHIPAUTCERÐ
l i I' Í L-I I kH
Esju
burtferð er frestað
til föstudagskvölds
kl. 9.
Norræna félagið
Leikfélag Reykjavikur
Normandslaget
halda sameiginlegt
Skemmtikvöld
í kveðjuskyni fyrir
BOTTEN SOOT
og
SVEND VON DÍÍRING
í Oddfellowhúsinu í kvöld, 3.
nóv., kl. 9 síðd. Á meðan setið
er við kaffidrykkju
skemmta listamennirnir.
DANS Á EFTIR.
Aðgöngumiðar á kr. 4.00, inni-
falið kaffi og dans, fyrir með-
limi og gesti þessara félaga fást
hjá Eymundsen, Hljóðfærahús-
inu og í Oddfellowhúsinu á
meðan húsrúm leyfir.
aðeins Loftur.
Auglýsing
um
dráttarvexti.
Samkvæmt ákvæðum 45. gr. laga nr. 6,
9 janúar 1935 og úrskurði samkvæmt téðri
lagagrein falla dráttarvextir á allan tekju- og
eignarskatt, sem féll í gjalddaga á manntals-
pingi Reykjavíkur 31. ágúst 1937 og ekki hefir
verið greiddur í síðasta lagi
hmn 9. nóvember næstkomandi.
Á pað sem greitt verður eftir pann dag falla
dráttarvextir frá 31. ágúst 1937 að telja.
Þetta er birt til leiðbeiningar öllum peim
sem hlut eiga að máli.
Tollstjórinn i Reykjavík, 30. október 1937.
Jón Hermannsson.
Garnir
Kaupum saltaðar, vel verkaðar garnir
langa úr kinduin. kálfum, nautum og;
svínum.
Garnastöðin, Reykjavík,
Sími 4241.
Benjamín Kristjánsson s
Rítdómur um ljóðabók
Guðmundur Frimann:
STÖRIN SYNGUR. Rvík. 1937.
ísafoldarprentsmiðja. h.f.
Eigi þarf nema líta á penna-
teikningarnar í þessari bók til
þess að sjá það, að höfundurinn
er skáld. Yfir þeim hvílir hinn
sami mjúki, lýriski blær og
ljóðunum. Hvort það er Jóns-
messunóttin með birtu sinni og
friði, runnurinn, þar sem
Galdra-Merkis andvarpar til
Vívíönu út úr myrkviði harma
sinna, íslenzkt landslag og ís-
lenzkir bóndabæir til dala eða
heiða, eða auðnuleysinginn,
sem verður úti og skeflir í kaf
í hrönn gleymskunnar og týn-
ist; út úr þessu öllu má glögg-
lega lesa hina viðkvæmu og list-
fengu sál skáldsins, sem finn-
ur til með öllu sem lifir og hrær-
ist.
Fyrstu bók sína: Náttsólir,
gaf Guðmundur Frímann út ár-
ið 1922. Var hann þá kornung-
ur að aldri og hafði ekki sem
vænta mátti náð hálfum þroska.
Hlaut sú bók fremur ómilda
dóma, svo að við sjálft lá, að
það dragi algerlega úr höfund-
inum kjarkinn, að reyna flug-
fjaðrirnar framar. En tilhneig-
ing hans til skáldskapar var
svo sterk, að hún lét ekki bug-
ast og æfði hann sig mjög við
strengjatökin í kyrþei, en eigi
sást frá honum kvæði um margra
ára skeið. Mun hann hafa
fyrir þessa sök orðið allmikið
gagnrýnni á kvæði sín og vand-
að allt og fágað betur en áður.
Næsta bók hans: Úlfablóð, kom
ekki út fyrr en 1933, undir dul-
nefni. Hlaut sú bók góða dóma
allra ljóðavina og vakti talsverða
eftirtekt, enda má segja, að
með henni ryðji höfundurinn
sér heiðarlega til rúms á skálda-
bekk og eigi þar ótvírætt sæti.
í þessari bók: Störín syngur,
er að vísu haldið í svipað horf og
i Úlfablóð, en kvæðin munu þó
yfirleitt vera viðameiri og mun
höf. með þessari ljóðabók vera
búinn að ná þeim þroskaein-
kennum, að hægt sé að gera sér
grein fyrir hvers af honum megi
vænta.
Guðmundur Frímann er í
bezta lagi ljóðrænn og er létt um
að yrkja undir mjúkum og
hrynjandi háttum, sem hann
iðulega skapar sér sjálfur eftir
geðblæ hvers augnabliks. Bezt
lætur honum að yrkja um ís-
lenzka náttúru og hlusta á það,
hvernig Pan leikur á pípu sína.
Hann er skilgetinn sonur lang-
holts og lyngmós og „sif ji árfoss
og hvers“. Og bezt kann hann
við sig fram til fjalla og dala,
eins og þessi erindi úr kvæðinu
Vorþrá, bera vott um:
Af ljóma fyllast loftin enn
og ljóðum straumafalla.
Með töfrum kemur sumar senn,
því svanir eru horfnir inn til
fjalla.
Þá kalla til mín fell og fjöll
og fljót með þunga strauma.
Mín bíður heiðaauðnin öll,
sem óskafylling minna
bernskudrauma.
Það er ósvikið bændablóð í
höfundinum. Ilmur og angan
jarðar stígur honum til höfuðs.
Vorljóð bóndans er ljómandi fal-
legt kvæði;
Þegar anga grænar grundir,
grasið vefst um leiti og hól,
á ég þúsund óskastundir
allar tengdar regni og sól.
Sál mín fyllist sólarljóma,
sumarþrá og ilmi blóma,
græðist allt, sem áður kól.
Vor, ég beið þín, lengi, lengi,
lostinn éls- og stormagný!
Syngdu nú á silfurstrengi,
svo minn þróttur vakni á ný.
Eg er bóndi fram til fjalla
fær mér blessun þína alla,
vef mig þinni vinsemd í!
Gamalt bóndaljóð er sagan um
hina hörðu baráttu einyrkjans
I sem stundum endar með sorg og
| vonbrigðum, prýðilega ort kvæði.
| Höfundurinn er fæddur og upp-
alinn í hinum sumarfríða Langa
dal, við strengleik máttugra jök-
ulvatna og kyrrð lynggróinna
heiða. En það er ekki aðeins
söngur hinna „þysmiklu, þjót-
andi strauma og þögnin í svart-
álfsins luktu borg“,sem blandast
inn í ljóð hans. í kvæðum hans
rís landið í sumardýrð sinni og
vorfegurð.
„Eg seiði fram lindanna síglöðu
hreima
og svalann í blænum, er ungur
ég drakk,
( og miðsumarangan af engjunum
heima
og ilminn úr töðu í sæti og
stakk.“
Lýsingarnar verða stundum
skrúðmiklar og hreimdjúpar;
„Eg finn, er sindrar á silungsána
og sumargræn jörðin er
úðadögg skírð,
er heiðar og háfjöll blána
og himininn ljómar í sólardýrð
er vorvindar leika sér hlæjandi
um hrísland
og hljómarnir fylla hvern
lækjardal,
að það verður sumar og sólskin
þitt, ísland,
er sál minni bjarga skal.“
Við mýrina er ágætt kvæði:
í andvaranum bliknað sefið
syngur
um sorg og dauðans myrka
leyndardóm.
Um rót og stöngla fálma
kaldir fingur
og fylla kvíða sérhvert
merkurblóm.
En kjóinn yfir votri mýri veinar,
hans veiðisöngva enginn
skilja má.
En jörðin undan haustsins
kylju kveinar
svo klökkt og sárt. Og nóttin
dettur á.
En jafnframt yrkir hann um
svanasönginn á heiði og börnin,
sem leika sér að blómum uppi á
grænni bæjarþekjunni:
.... Nú heyra þau í fjarska
svanasöng,
þeir svífa hátt í lofti fram hjá
bænum.
Þau hljóðna um stund og hætta
að leika sér
og hyljir geimsins augu þeirra
seiða,
er hvíta svani hratt til heiða ber
og hverfa loks í mistur óraleiða.
Auk náttúrustemninganna og
lýsinganna á lífi og starfi sveita-
fólksins, eru þarna mörg kvæði
Framh. á 4. síðu.