Morgunblaðið - 03.07.2004, Blaðsíða 10

FRÉTTIR
10 LAUGARDAGUR 3. JÚLÍ 2004 MORGUNBLAÐIÐ
ÞINGVELLIR voru í gær einróma
samþykktir á heimsminjaskrá Menn-
ingarmálastofnunar Sameinuðu þjóð-
anna (UNESCO) á fundi heims-
minjanefndarinnar, sem haldinn er í
Suzhou í Kína. Björn Bjarnason, for-
maður Þingvallanefndar, ávarpaði
nefndina eftir samþykkt hennar og
lýsti ánægju yfir því, að Þingvellir
hefðu hlotið þenn-
an virðulega sess
og þar með einnig
komið Íslandi á
þessa skrá.
Björn segir við
Morgunblaðið að
sendinefnd Ís-
lands hafi setið
fundi í Kína síð-
ustu fjóra daga og
hlýtt á umræður
um þá 48 staði
sem teknir voru fyrir hjá heims-
minjanefnd UNESCO. Afar lær-
dómsríkt hafi verið að verða vitni að
umræðunum og „dramatískara“ en
hann hafi átt von á. Mikið sé á sig lagt
við að koma stöðum inn á heims-
minjaskrána. Heimsminjanefndin
hafi sýnt því mikinn skilning að Þing-
vellir hefðu sérstaka stöðu sem helgi-
staður Íslendinga, uppspretta í lýð-
ræðisskipulagi sem þingstaður og
náttúruundur á heimsmælikvarða.
„Það er alveg ljóst að sú mikla und-
irbúningsvinna sem fram hefur farið
undanfarin ár, við að fá Þingvelli við-
urkennda, var mjög nauðsynleg og
skilaði okkur glæsilegum árangri í
þeim viðræðum og fundum sem við
höfum verið á. Þegar kom að því að
ræða Þingvelli var borið mikið lof á
undirbúning af okkar hálfu, þá
stefnumörkun sem við höfum lagt
fram og allt sem við höfum gert til að
koma til móts við sjónarmið þeirra
sem leitt hafa okkur í gegnum þetta
nálarauga. Það er ekki sjálfgefið að fá
staðina viðurkennda og samkeppni
um það mjög mikil,“ segir Björn.
Meðal 800 staða
í heiminum
Með samþykktinni í gær eru Þing-
vellir meðal tæplega 800 menningar-
og náttúruminjastaða á heimsminja-
skránni og er staðurinn þar með tal-
inn hafa einstakt menningarlegt gildi
fyrir alla heimsbyggðina. Meðal
slíkra staða eru pýramídarnir í
Egyptalandi, Stonehenge í Englandi,
Kínamúrinn, Taj Mahal-hofið og
Galapagoseyjar. Þingvellir voru með-
al 48 staða frá 33 þjóðlöndum sem
voru teknir til umfjöllunar í heims-
minjanefndinni. Ísland og Grænland
voru að þessu sinni meðal fimm
landa, sem fengu slíka viðurkenningu
í fyrsta sinn. Höfðu fulltrúar nokk-
urra staða ekki erindi sem erfiði og
umsóknum þeirra hafnað. Björn segir
það einnig hafa komið sér á óvart
hvað umræðurnar fyrir nefndinni
hafi verið harðar og pólitískar, alveg
eins harðar eins og mest gerist á Al-
þingi.
Margrét Hallgrímsdóttir þjóð-
minjavörður er formaður nefndar,
sem undirbjó umsóknina vegna Þing-
valla, ásamt Sigurði K. Oddssyni
þjóðgarðsverði og Ragnheiði H. Þór-
arinsdóttur, sérfræðingi í mennta-
málaráðuneytinu. Hafa þau setið
fund nefndarinnar í Kína, auk Björns.
Fyrirtækið Alta veitti einnig ráðgjöf
við verkefnið auk erlendra sérfræð-
inga.
Langt undirbúningsferli
Í fréttatilkynningu frá Þingvalla-
nefnd kemur m.a. fram að þetta hafi
verið langt undirbúningsferli, þar
sem óháðir sérfræðingar hafi lagt
mat á gildi staðarins og hvernig stað-
ið er að verndun hans. Umsóknin um
Þingvelli var lögð fram í febrúar 2003.
Í framhaldi af umsókninni samþykkti
Þingvallanefnd hinn 2. júní 2004
stefnumörkun næstu 20 ára fyrir
þjóðgarðinn og einnig verkefna-
áætlun.
Ísland gerðist aðili að sáttmálanum
um heimsminjaskrána árið 1995, en
hann var samþykktur á þingi menn-
ingarmálastofnunar Sameinuðu þjóð-
anna árið 1972.
Björn segir afar mikilvægt að hafa
fengið stöðu Þingvalla viðurkennda á
heimsvísu. Þýðingarmikið sé að vera
kominn inn á heimsminjaskrána með-
al 800 annarra staða í heiminum og
ljóst að ekki muni draga úr ferða-
mennsku á Þingvöllum. Aðalatriðið
sé þó að hafa komist í gegnum þetta
nálarauga heimsminjanefndar og
staðist þær kröfur sem gerðar voru.
Að sögn Björns er það ljóst að mik-
ilvæg og góð reynsla hafi fengist ef
ákveðið verður að sækja um fyrir
fleiri staði hér á landi inn á heims-
minjaskrá. Auk Þingvalla var af hálfu
stjórnvalda lagt til árið 2001 að skoða
Skaftafell sérstaklega og einnig voru
nefndir staðir eins og Breiðafjörður,
Núpsstaður, Keldur, Gásir, Reykholt,
Víðimýri í Skagafirði, Surtsey, Mý-
vatn, Herðubreiðarlindir og Askja.
Þingvellir nú meðal pýramídanna og Kínamúrsins á heimsminjaskrá UNESCO
Uppspretta lýðræðis og náttúru-
undur á heimsmælikvarða
Morgunblaðið/Brynjar Gauti
Þingvellir eru viðurkenndir sem einstakir á heimsvísu og eru þar í hópi 800 menningar- og náttúruminjastaða.
Björn
Bjarnason
Lof var borið á umsókn
Íslands um að koma
Þingvöllum á heims-
minjaskrá. Á fundi
UNESCO í Kína var
rætt um 48 staði.
RAGNAR Sær Ragnarsson,
sveitarstjóri Bláskógabyggð-
ar, segir það ánægjuleg tíð-
indi að Þingvellir hafi end-
anlega komist á heims-
minjaskrána og hlotið þann
virðingarsess sem staðurinn
eigi skilið.
Hann segir
það óhjá-
kvæmilegt
að aðsókn
muni aukast
verulega á
Þingvelli og
áhrifin á
ferðaþjón-
ustu í sveit-
arfélaginu
verði almennt jákvæð.
Ragnar segir að nú þurfi
að huga áfram að aðal-
skipulagi þjóðgarðsins, sem
væntanlega klárist um næstu
áramót. Þingvellir á heims-
minjaskrá undirstriki enn
frekar að ferðaþjónusta og
afþreying sé það sem íbúar
Bláskógabyggðar lifi á og
muni gera í náinni framtíð í
ríkara mæli.
Mikið að gerast
„Ég var nýlega staddur í
Kyoto í Japan, þar sem
nokkrir staðir eru á heims-
minjaskrá. Maður fór sér-
staklega á þessa staði, þeir
eru kynntir það vel, og
heimafólk bendir sér-
staklega á þá. Þingvellir
hafa verið ofarlega í huga
fólks en þeir verða enn ofar
eftir þetta og Íslendingar
munu vonandi benda inn-
lendum og erlendum gestum
sínum á að koma þangað,“
segir Ragnar og bendir á að
heilmikið sé jafnan að gerast
á Þingvöllum, ekki síst í
sumar. Nefnir hann sem
dæmi fornleifauppgröft fyrir
börn og skipulagðar göngu-
ferðir um svæðið.
Aðsóknin
mun aukast
verulega að
Þingvöllum
Ragnar Sær
Ragnarsson
HRÚTAFJARÐARÁ og Breiðdalsá
voru opnaðar síðastar laxveiðiáa á
fimmtudaginn. Tveir laxar veiddust í
Hrútu á fyrstu vaktinni og urðu menn
laxa varir á 4–5 veiðistöðum. Breið-
dalsá var óveiðandi vegna vatnavaxta
á opnunardaginn, en í gærmorgun
fóru menn og kíktu á Neðri Beljanda,
settu í fjóra laxa en misstu alla, þar af
tvo boltafiska í löndun. Þröstur
Elliðason, leigutaki beggja áa, sagðist
bara ánægður með gang mála, „það
er talsvert líf og þetta lofar góðu“,
sagði Þröstur.
Byrjar vel
Á heildina litið byrjar vertíðin vel í
ár, sérstaklega vestanlands og suð-
vestan, en vestast á Norðurlandi er
einnig líflegt, t.d. í Blöndu og Mið-
fjarðará. Athygli vekur að smálax
gengur víða óvenjusnemma og veit
það stundum á miklar göngur. Hæst í
gær var Norðurá með 349 laxa, helm-
ingi meira en í fyrra, en Þverá/
Kjarará var með 208 laxa. Síðan kom
Langá með 178, Laxá í Kjós og Haf-
fjarðará með um 170 hvor og Blanda
með 140 stykki. Af öðrum góðum má
nefna Miðfjarðará sem var komin í 80
laxa, en aðrar ár voru með færri laxa,
þó sumar væru síst lakari í ljósi færri
stanga. Má þá nefna Straumfjarðará,
Laxá í Leirársveit og fleiri.
Að koma til
Nú er stórstreymt og fiskur víða að
hellast inn. Laugardalsá við Djúp gaf
t.d. 16 laxa á einum degi í vikulokin og
rauk heildartalan þá á augabragði í
22 laxa. Góður kippur var einnig kom-
inn neðan Æðarfossa í Laxá í Aðaldal
eftir afar dapra daga.
Menn hafa líka orðið
varir við göngur ofar í
ánni, m.a. á Nes- og
Árnesveiðum. Er það
bæði smár lax og stór
og er sá smái nokkuð á
undan áætlun.
Silungaslóðir
Góð veiði er í Litluá,
bæði eru menn, að
sögn Pálma leigutaka,
að draga væna stað-
bundna urriða, og
einnig er sjóbirtingur
byrjaður að sýna sig
og er t.d. nokkuð líflegt
á köflum í vatnaskil-
unum við Bakkahlaup.
Nýlega settu tveir
veiðimenn t.d. þar í yf-
ir 20 fiska og lönduðu
þar af mörgum.
Brunná opnaði líf-
lega og fengu menn á
annan tug vænna silunga.
Ýmsar fréttir berast víða að, t.d.
hafa menn fengið góð skot í Frosta-
staðavatni, mest 1–2 punda bleikju,
en þar mun hafa veiðst ein 5 punda
nýverið. Þá hafa menn verið að fá allt
að 6 punda bleikjur í Brúará, en í
Þingvallavatni hefur murtan tröllrið-
ið öllu að undanförnu. Hún tekur svo
fljótt og grimmt að menn ná ekki að
sökkva flugunni niður á kuðunga-
bleikjuna.
Líf í síðustu ánum
Fjögurra punda bleikja tekur flugið þegar hún
finnur fyrir flugunni …
ERU
ÞEIR AÐ
FÁ’ANN?
Morgunblaðið/Einar Falur
unin í Jafnaseli kemur til með að
vera opin 11–21 alla daga vikunnar,
en afgreiðslutíminn er lengri en
tíðkast hefur í lágvöruverslunum og
er þannig reynt að koma betur til
móts við þarfir neytenda að sögn
Sigurjóns Bjarnasonar, rekstrar-
stjóra Krónunnar.
KRÓNAN opnaði nýja verslun við
Jafnasel í Breiðholti í Reykjavík í
gær. Var slegið upp grillveislu í til-
efni opnunarinnar þar sem starfs-
fólk Krónunnar tók á móti gestum
með veitingum. Opnunarhátíð
stendur yfir um helgina með opn-
unartilboðum og kynningum. Versl-
Ný verslun Krón-
unnar í Breiðholti
Morgunblaðið/Eggert
Við opnun Krónunnar í gær, frá vinstri: Sigurjón Bjarnason rekstrarstjóri,
Gunnar Sigurbjörnsson verslunarstjóri og Bjarni Jakobsson markaðsstjóri.