Íslendingaþættir Tímans - 31.05.1969, Page 14

aiíra, saru ámn áostarífcasti sta'ð-
ur á Suðuriaindi. Þegar mifcil vakn
iimg héM upp um það a® byggja
tnlaninteset'ur í s'/eiit á Suöurlandi,
buðu þau setar sáitt, Laugarvatn.
iBájrikiIaiuifið og Mkjmiin anigandá
miiininitu þau á gróður lífsins og þá
gróandi mieininteþörf í þjóðfélag-
imiu. Þau óskuðu þess, að I nútíð
og framtíð mætti óðal þeirra anda
síumigt að mienmtiafól'ki að Laugar-
vatni. Biæríkt bróðurþefl þeirra
bauð sitt.
Fyrir nokbrujm á‘rum flutti frú
Ingumn frá Laugarvatni, með and-
leigia reisn, en þrotin að líkams-
fcröftuim. Hún gat Ittð yfir starf
silfit að Laugarvatni og séð, að það
var harlia gott. Frá því bjó hún
hjá yngistu dóttur simni, Svanlauigu
og tenigdasyni, Jóni Leós, banka-
fullifirúa. Á því heámili hefur hú.n
átt þá bezibu umönnum, sem góð
móðiir og tenigdamóðir getur hibt-
ið. Börnim og bairnaibömin hafa
Ihópazt í fcrimgum hana, umvafið
hainia og hrifizt af frásöign henn-
ar frá heninar löngu og viðburða-
dfcu döigum. Inigunn var fædd í
kærleika, hún gat efcfci lifað og
diafmað nema í kærleika. Þess
vegnia var Mf henmar kærlieiks-
gamiga tl ævilloba.
Mainn sinm misstá Imgumrn árið
1966.
í dag, á útfarardegi henmar, ber-
uim við systfeimin frá Mosfielli hljóð
ar þakkir í huiga tl Imgummar og
Böðvars og þökfeum ómældar á-
nægjustundir, sem við og fjölskyld
ur ofekar hatfa notið á heimili
þeirra og barma þeirra. Frú Img-
uinm Eyjólfsdóttir er nú stigin inn
í lamd edllífðiarinmar, þar sem heum-
ar ástfcæri eiginmaður tekur á
móti hiemnd í sigursöng vorsdms.
Vorið er feomið og vermiir
hverm dag,
við skuium symgja og syngja
um það.
Gísli Gíslason frá Mosfelli.
f
Inigunm á Laugarvatnd lézf á
heimilli Svantougar dóttur sinmar
að BlöndmhlMð 6, þanm 27. aprll
s.l., eftir langam, merfean og ham-
ingjuiríkan ævidag.
Ætt henmar og ariieifð áttt sér
dljúpar og sterkar ræbur. Forfeður
og formep/ðiir hemnar höfðu oúið
samfellt á Laugairvatmi meira em
2 aldir cg verið forystumenm í
1A
símu 'hóraði hiver fram af öðrum.
Lauigarvaibn hefir lönigum verið
tatiin ein f'eigursta og kostamesta
bújörð á ísliamdi. Eklfei þarf að lýsa
fegurð stoðanims, því mú um 40 ára
slfeeið hefir Lauigairvabn verið eimn
fjöisóttastii ferðamiammastaður í
sveiit á tomdinu. Aufc þess hefir
nofcfeur hl'uti af æskuifóilki lands-
ims dvalð þar við nám síðasta
miaminsalidur.
Nokfcru fyrir aldamótin 1700
fiUttást að Laugarvatini Högni
Björnsson, presfissomur firá Snæ-
föbsistöðum, var hamn móðurbróð-
ir Finms Jónssomar, Sfcálholtsbisfc-
ups. Högmi Björmsson gerðist brátt
gldur bóndl og hlaut mannafor-
ráð í hóraði sem lögréttuimaður.
Somur Högna Björmssomar, Gunin-
ar að mafrni, tók við jörðimni og
manmaforráðum e'fitir föður smm
og síðan sonur hams, Vermharður
Gummarsson, er var síðasti lögréttu
imaður í Ármesþimgi, þar sem Al-
þimg var lagt miður, sem kunmugt
er um alldamótin 1800.
Efbir þessa 3 fyrrgreindu Laug-
arvatnsbændur bemiur kvemleggur
inm tid söigu og helldur uppi ættar-
þræðinuim í fjóra ættliði. Anma
Vernlharðsdófitir giftist Magnúsi
Jónssiyni Vermharðssonar frá Búr-
felflii og bjuggu þau á Laugarvatnd
sína búskapartíð.
Á Snorrasitöðum i Laugardafl bjó
um þassar miumdir Eyjólfur Þor-
leifssom, miifcillll dugnaðarmaður.
Áttii hann rnargt barna, sem reynd
ust öll hið mesta atgervisfólk,
enda hrepptu þau systbin hverja
vildis'jörðina annarri betri að stað-
festu.
Meðal þeirra Snorrastaðasyst-
feina voru systurnar Jórurnn, sam
tók við föðurleifð sinini, Snorma-
stöðum, og Katrím á Urriðafossi,
móðir séra Magnúisar Andiréssonar
á Giflisbakka og systfeina hams.
Smonrasitaðabræðuir voru þeir
Þorleiflur í Efstadai, Guðmiundur
í Austurtilð, Ertemdur í Sfeállhoflibi,
Kollbeimn í Koflfliafirði, Magnús í
Lyfcfcju og Eyjólfur á Laugarvatmi.
Mibiil ætit og siyipmiikil með Sterk
ættareimifeenmi Hefur dreifzt um
Suðurtand, Kjafliamieisþimg og Borg
arfjörð iflrá þessuim Snorraistaða-
systfcinuim. Ber þar mjög á há-
vöxnuim mönmurn, björtum yfir-
Jiltum, sivo sem þeirn Guðmuindi
Kr. Guiðmiunidssyni gl'ímukappa og
Þórði Kriistleiiflssynii sömglfeemmara,
svo aðedins séu mefmdiir þeir, sem
iffllestisr þekfeja.
Eins og áður er geti'3 tók Eyjólf-
ur Eyjófllfsson við jörð og búi á
Lauigarvaitni af temgdaforeflidirum
sínmm, þeim Magnúsi Jónssynd og
Ömniu Vernlharðsdó'ttur, er hanm
fevæntist Guðrúmu dóttur þeirna,
em bún Hézt á miiðjium afldni frá 7
börnium. Eyjólfur kvæmtist aftur
og gelkk þá að eiga systurdótbur
fyirrí feonu sinmiar, Ragnlheiði Guð-
imumdsdótbur frá Eyvindartumgu,
em hún var dóttir Imgumnar Maigm-
úsdóttur flrá Laugarvabni.
Eyjófliflur og Ragnibeiiður eign'uð-
ust miörg börn. Eitt barma þeinra
var Imgunrn á Laugarvatni. Imgunm
fæddisit inm í stóram syst.kinahóp
2. ágúst 1873. Ragnlheiður móðir
bemrnar war að dómi samtíðar sinm-
ar hin merk'asta feoma. Hliubverk
hemmar varð l'ífca milkið og heillia-
ríkt. Hún gerðist unig að al'dri stjúp
móðir og fóstra 7 barma. Sjálf e'ign
aðisit hún 10 börn oig síðar á æv-
imnd geirðist hún emn s'tjúpmóðir 7
barnia. Móðurlhílutverfc hemnar varð
því meira og vandasamiara en
fllesbra ammarra kvenina og er það
einnmæfli, og í mimnuim haft, hvensu
frá'bærtega henind tókist að lieysa
þamn vanda, sem lífið lagði á
hemmar herðar í eirnu og öllú
Imgunm á Laugarvatmi ólst upp
með ágætum forefl'drum í stórum
og glaðværmm systkimahópi bll
flermiimgaraflidurs, en þá verða þau
þáttasfcffl í lífi bernmar, að hún miss
ir föður simn. HaJllidóir Laxness seg-
ir í upphafii einmar bezibu slfeáld-
sögu siinmiar, a® fátt sé þrostoavæn-
leigra unigum manmi, að því firá-
skildu að miissa móður síma. em
það að miissa föður siinn. Sjálfsagt
flimnst mörgum að lítt hugsuðu
máli, að þessi orð sfcáldisinis séu
jiaflmvefl fcaldhæðniisflleig öflugmæli
og tæplega er það hugsanllegt, að
unigmiemni seim stendur við bana-
beð flöður síns, fimni sannindin,
sem iiiggjia að bafci orðurn Sk'áMs-
ims.
Em hér fór þó svo, a'ð þroska-
vænfliegar ákvarðaniir voru tetonar
af efebjunmi og bamalhópnuim.
Strax og Eyjólfur á Laugarvafmi
var fálinin fró, sáu ríbisbændur
hytllla undir þarnn mögufleika að
eiigmast þessa fögru og góðu jörð
og strax á útfarardegii búsbómd-
anis sfci'ldi aifigert um sölu jarðar-
inmiar og henmi boðim him sæmiteg-
uistu fcauptdUlboð. En koman og börn
in afþökltouðu sMba umlhyggju af
miiltoMJlli reisn, þrátbt fyirtir erfiðan
fjárlhiag og mikll'a ómegð. Koman og
ISLENDINGAÞÆTTIR