Íslendingaþættir Tímans - 27.10.1971, Blaðsíða 14
MINNING
SYSTKINAMINNING
JÓHANNES ÁRNASON
OG
INGIRlÐUR ÁRNADÓTTIR
Úr hópi átta systkina, sem voru
at$ alast upp á Gunnarsstöðum í
Þistilfirði fyrir og eftir síðustu
aldamót, voru tvö brott kvödd úr
þessum heimi á árinu, sem er að
líða; Jóhannes, fyrrum bóndi á
Gunnarsstöðum, r im lézt 24. febr.,
áttræður að aldri, og Ingiríður,
fyrrum húsfreyja í Holti, sem lézt
29. júní, 84 ára, og höfðu þau jafn
an verið nágrannar eftir að þau
hófu lífsstarf sitt. Ein úr þessum
systkinahópi,Sigríður,er giftist Ara
bónda Bjarnasyni á Grýtubakka í
Höfðahverfi, er löngu látin, en á
lífi eru þrjár systur og tveir bræð-
ur. Foreldrar þeirra Gunnarsstaða
systkina, sem hér er um að ræða,
voru Árni bóndi á Gunnarsstöð-
um Davíðsson frá Heiði á Langanesi
og kona hans Arnbjörg Jóhannes-
dóttir frá Ytra-Álandi í Þistilfirði.
Davíð bóndi á Heiði var Jónsson
og ættaður úr Bárðardal, en kona
hans, Þuríður Árnadóttir, úr Mý-
vatnssveit. En Jóhannes bóndi
Árnason á Ytra-Álandi og kona
hans, Ingiríður Ásmundsdóttir,
voru bæði ættuð úr Norður-Þing-
eyjarsýslu vestan heiðar. Arnbjörg
á Gunnarsstöðum lézt árið 1908
og Árni árið 1912.
Jóhannes Árnason fæddist 1890,
á Gunnarsstöðum, og átti þar alla
ævi heima. Hann stundaði nám í
bændaskólanum á Hólum og lauk
burtfararprófi þaðan vorið 1910.
Tók síðan þátt í bændaför Norð-
lendinga til Suðurlands, sem þótti
markverður atburður í þann tíð.
Var sú för farin á hestum, enda
bifreiðaöld ekki almennt í garð
gengin hérlendis. Sigurður Sig-
urðsson síðar búnaðarmálastjóri,
sem þá var skólastjóri á Hólum,
hvatti Jóhannes til framhaldsnáms
í búfræði erlendis, en úr því varð
ekki, og kom það í hans hlut, er
hann var 22 ára gamall, en for-
eldrar hans látnir,. að taka við
búi, og forsjá hinna yngri systkina
sinna. Hann gerðist bóndi á Gunn-
arsstöðum árið 1912. Hinn ungi
Gunnarsstaðabóndi þótti fríður
maður sýnum, og giftusamlegur
og skorti hvorki bjartsýni né at-
orku. Árið 1913 gekk hann að eiga
heitmey sína, Önnu Guðrúnu
Stefánsdóttur frá Brekku í Núpa-
sveit, en missti hana eftir örstutta
sambúð 1914. Var hann þá tæpl.
24 ára gamall, er sá harmur var
að honum kveðinn, en hélt áfram
búskapnum og annaðist systir
hans, Þuríður (sem síðar giftist
Halldóri Ólasyni, og enn er hús-
freyja á Gunnarsstöðum), heimilis
haldið fyrst um sinn.,
Árið • 1917 kvæntist Jóhannes
öðru sinni. Síðari kona hans var
Aðalbjörg Vilhjálmsdóttir frá Ytri-
Brekkum á Langanesi, og stóð heim
ili þeirra með farsæld um rúipl
tveggja áratuga skeið, en hana
missti hann árið 1939, og af átta
börnum þeirra voru þá' fimm inn-
an við fremingu. Jóhannes var þá
enn innan við fimmtugt, og hélt
áfram búskap með börnum sínum
lengi eftir það, unz tengdasonur
hans og dóttir tóku við, og dvaldi
hann á heimili þeirra meðan heilsa
leyfði. En við andstreymi það, er
fyrr var að vikið, bættist sú raun
á efri árum, að hann átti við erfið
an og langvarandi sjúkdóm að
slííða, svo að hann varð óvinnufær
og að lokum lengi rúmfastur.
Voru þetta mikil viðbrigði fyrir
hann, - slíkur áhugamaður sem
hann var og kappsamur í starfi.
En ekki varð honum tíðrætt um
það, er á móti hafði gengið, og þó
viðkvæmur í lund og ógleyminn.
En hann átti líka góðs að minn-
ast, m.a. þess, að hann hafði búið
góðu búi um áratugi, bætt jörð
sína og notið trausts samtíðar-
manna. íbúðarhús úr steini, hið
fyrsta þar í sveit, byggði hann ár-
ið 1928. Hann var félagshyggju-
maður og hafði með höndum ýmis
trúnaðarstörf. Átti sæti í' stjórn
Kaupfélags Langnesinga 1924—
‘47, var lengi formaður félags-
stjórnarinnar og stundum fulltrúi
á aðalfundum Sambands ísl. sam-
vinnufélaga. Stofnaði Búnaðar-
félag Þistilfirðinga og var formað-
ur þess -í 40 ár. Átti um 20 ára
skeið sæti í hreppsnefnd Svalbarðs
hrepps, var sýslunefpdarmaður
um skeið og einnig um
skeið skólanefndarformaður. Mjög
áhugasamur um þjóðmál og einn
af forustumönnum héraðsins á
þeim vattvangi, um skeið formað-
ur í Framsóknarfélagi Norður-
Þingeyinga austan heiðar og oftar
en einu sinni fulltrúi á flokksþing
fSLENDINGAÞÆTTIR