Íslendingaþættir Tímans - 17.01.1974, Blaðsíða 1
ISLENDINGAÞATTIR
Fimmtudagur 17. janúar 1974, 3. tbl. 7. árg. nr. 154. TIMANS
Guðrún Björnsdóttir
frá Kornsá
Laugardaginn 15. des. andaðist að
heimili sinu i Hveragerði frú Guðrún
Björnsdóttir frá Kornsá, fyrrverandi
skólastjóri og bæjarfulltrúi á Siglu-
firði. Hún var á nitugasta aldursári er
hún lézt. Útför hennar var gerð 21.
desember s.l. frá Dómkirkjunni.
Þegar Guðrún Björnsdóttir er
kvödd hinztu kveðju hvarflar hugur
minn og margra annarra norður yfir
heiðar og fjöll, norður i Vatnsdal, þar
sem vagga hennar stóð — þar sem
barnsskónum var slitið og fyrstu
framtiðardraumarnir dreymdir — og
til Siglufjarðar, þar sem vettvangur
ævistarfsins var i nær hálfa öld. Guð-
rún Björnsdóttir var fædd að Hofi i
Vatnsdal 28. júni 1884. Foreldrar henn-
ar voru Björn Sigfússon, bóndi þar og
alþingismaður og kona hans Ingunn
Jónsdóttir frá Melum i Hrútafiröi.
Voru þau bæði þjóðkunn á sinni tið,
Björn fyrir störf sin á Alþingi i áratugi
og afskipti af stjórnmálum almennt og
frú Ingunn fyrir bækur sinar, er út
voru gefnar á árunum 1926—1946.
Ingunn og Björn voru komin af
traustum, gáfuðum og velmetnum
bænda- og embættismannaættum
norðanlands, frú Ingunn var dóttir
Jóns bónda á Melum, Jónssonar
kammerráðs Jónssonar og konu hans
Sigurlaugar Jónsdóttur bónda á
Helgavatni i Vatnsdal, Ólafssonar.
Björn Sigfússon var sonur séra Sigfús-
ar, prests á Tjörn i Vatnsnesi og siðar
að Undirfelli, Jónssonar, prests i
Reykjahlið, Þorsteinssonar og konu
hans Sigriðar 0. Björnsdóttur, sýslu-
manns Blöndals að Hvammi i Vatns-
dal.
Guðrún var elzta barn foreldra
sinna. Hún bar nafn frændkonu sinnar,
Guðrúnar önnu Olsen systur dr.
Björns M. Olsens.
Þegar Guðrún Anna var á fjórða ári
fluttu foreldrar hennar frá Hofi að
Grimstungu og bjuggu þar i 13 ár. Þar
fæddust systkini Guðrúnar, Runólfur,
siðar bóndi á Kornsá, Sigurlaug, er
varð húsfrú á Kornsá og viðar og siðar
kennslukona við Kvennaskólann á
Blönduósi, Jón, er var læknir i Dan1
mörku, og Sigriður seinna húsfrú i
Reykjavik. Lifir hún nú ein systkin-
anna frá Kornsá — en við þann bæ
kenndu þau sig jafnan, þó að ekki væru
þau fædd þar. Með þeim systkinum
rikti jafnan einlæg vinátta og gagn-
kvæmt traust.
Börn frú Ingunnar og Björns Sigfús-
sonar áttu öll þvi láni að fagna að eign-
ast góða maka. Þrjú tengdabörn
þeirra eru nú á lifi, ekkjur Jóns læknis
og Runólfs á Kornsá og Jón Árnason
fyrrverandi Landsbankastjóri maður
frú Sigriðar.
Þegar Björn Sigfússon flutti að
Grimstungu með konu sina og dóttur,
árið 1888, var árferðið slæmt — veður
voru ill og Björn varð fyrir fjársköðum
af völdum bráðapestar og veðráttu.
Þrátt fyrir þessi áföll óx kjarkur
Grimstunguhjóna — Björn þekkti vel
aðstæöur allar i dal og á fjöllum —
hafði áður búið um nokkur ár meö
móður sinni i Grimstungu.
Hann bætti jörðina, girti tún og engj-
ar og jók bústofninn.
Grimstungubærinn og næsta um-
hverfi var sá heimur, sem Guðrún
Björnsdóttir ólst upp i, allt frá þvi hún
fyrst mundi eftir sér og til þess dags að
hún flutti að Kornsá með foreldrum
sinum og systkinum, þá komin á
átjánda ár. Þessum heimi gleymdi
hún aldrei — hún unni honum allt sitt
lif og þeim, sem gerðu hann ógleym-
anlegan, en það voru foreldrar hennar
og systkini. Þessi heimur var i minn-
ingunni jarðnesk paradis, þótt kalt
væri á vetrum i baðstofunni á Grims-
tungu, þá brann sá eldur á arni, sem
alla isa bræddi og vermdi hann allt til
æviloka, jafnvel i frostrósum litilla
glugga sá hún undramyndir, sem juku
á meðfætt imyndunarafl og fegurðar-
skyn.
Þær sögur fóru af Ingunni Jónsdótt-
ur, að hún segði, þegar kaldast var i
Grimstungubænum og illviðrið herjaði
á þekjuna og börnin óttuöust hvað
mest æðandi óveðrið: „Börnin góð, nú
búum við til sumar og sólskin”. Þegar
fjölskyldan flutti frá Grimstungu að
Kornsá varð allmikil breyting á hög-
um hennar. Húsakynni voru stærri.
Kornsá var miðsvæðis og umferð var
meiri. Leiksystkinum fjölgaði og
skemmtanalifið varð fjölbreyttara.
Haustið 1901 hleypir þessi unga
heimasæta heimdraganum og sezt i
Kvennaskólann á Blönduósi og lýkur
þaðan prófi vorið 1902, þá átján ára, en
faðir hennar átti rikan þátt i stofnun
skólans og viðgangi hans. Við skóla-
dvölina kom i ljós, að Guðrún var
miklum hæfileikum búin — gáfur voru