Íslendingaþættir Tímans - 12.10.1974, Blaðsíða 1

ÍSLENDINGAÞÆTTIR
Laugardagurl2. okt. 1974 — 31. tbl. — 7. árg. —nr. 182 TIMANS
Jósefína Antonía Helgadóttir
Fædd: 30. júll 1893.
Dáin: 17. sept. 1974.
„Til moldar oss vigði hið mikla vald,
ivert mannsbarn, er jörðin elur.”
(Einar Ben.)
I.
Jósefina A. Helgadóttir var borin og
barnfædd i Reykjavik og ólst þar upp I
hópi margra systkina velgefinna og
tápmikilla. Foreldrar hennar voru
hjónin Geirþrúður Clausen og Helgi
Zoega kaupmaður. Fékk hún gott
uppeldi. Var látin stunda nám til
munns og handa, fyrst i Reykjavik og
siðan til viðbótar i Englandi.
Arið 1915 giftist Jósefina enskum
fiskkaupmanni, Clifford Hobbs, f. 1885,
og bjó með honum i Reykjavik i fjögur
ár. Að þeim liðnum fluttust þau til
Englands og héldu þar heimili um
stund. En svo steðjuðu óhöpp að.
Fiskverzlunin lenti i óviðráðanlegu
öngþveiti. Grundvöllur afkomu
heimilisins hrundi. Hjónin sáu ekki
annað ráð vænna en slita samvistir.
Jósefina fluttist 1926 aftur til Islands
með börn þeirra, sem voru tvær dætur,
eina dóttur höföu þau misst ekki
ársgamla, fyrsta barnið. —
Var Jósefina nú snauð af veraldar-
auð, en aftur á móti rik af lifstrú,
sjálfsbjargarhvöt og manndómi.
Tókst henni með prýði að sjá sér og
dætrum sinum farborða. Hún kom á
fót og rak snyrtistofu i Aðalstræti 10 i
Reykjavik 1927—1940 og aðra samhliða
að Hótel Borg 1930—1932, báðar
stofurnar með nýtizku- og myndar-
brag. Snyrtivöruverzlun rak hún i
sambandi við stofurnar. Áreiðanleiki I
viðskiptum var ein af hennar sterku
hliðum. Mikið var unnið, en ekki
kvartað.
Clifford Hobbs andaðist 1935.
II.
Arið 1940, 7. júni, giftist Jósefina A.
Helgadóttir i annað sinn. Seinni maður
hennar var Skúli Guðmundsson
alþingismaður.
I fljótu bragði virtist ékki vera
hjónasvipur með þeim Jósefinu og
Skúla. Hún var heimsborgaraleg
tiskukona, en hann var maður prjál-
leysis og unnandi fornra islenzkra
hátta. Eigi að siður tókust með þeim
einlægar ástir og sambúð til
fyrirmyndar. Þau kunnu vel að meta
mannkosti hvors annars og samhæfa
sig hvort öðru. Það var undirstaða
hjónabandshamingju þeirra, að ég
hygg-
Jósefina lagði aðdáanlega alúð við
sin nýju hlutverk. Hún leysti þau með
prýði af hendi, hvort sem það voru
hlutverk eiginkonu Skúla Guð-
mundssonar kaupfélagsstjóra á
Hvammstanga, — eða Skúla Guð-
mundssonar stjórnarmanns Sam-
bands isl. samvinnufélaga, — ellegar
Skúla Guðmundssonar ráðherra i
Reykjavik. Hún samstillti sig honum
og fylgdi honum á vettvang viðfangs-
efna hans með eldmóði áhuga sins.
Og ég er sannfærður um, að hún
heföi ekki hikað við að ganga á bál
meö honum, eins og Bergþóra m?þ
Njáli, ef þannig hefði' horft við
— svo heilsteypt eiginkona var hún og
manni sinum óbrigðull félagi i bliðu og
striðu.
III.
Jósefina fluttist til Skúla
Guðmundssonar norður á Hvamms-
tanga, þegar þau giftust. Þar áttu þau
heimili meðan hann var kaupfélags-
stjóri. En þegar hann sagði af sér
kaupfélagsstjórastarfinu, vegna þess
að á hann hlóðust verkefni i þágu
rikisins, komu þau sér úpp rúmgóðu
jarðhituðu ibúðarhúsi á Laugarbakka i
Miðfirði I V-Húnavatnssýslu og
dvöldust þar, hvenær sem hann gat þvi
viökomið. Var þar yndislegt heimili.
Viö Pálina, kona min, höfðum þar
siboðinn — nærri þvi fyrirskipaðan —
viðkomustað, þegar við vorum á ferð á
þeim leiðum, og eru þær stundir
dýigripir I minningasafni okkar.
Varla komum við þar, svo aðrir
gestir væru þar ekki lika staddir.
í Reykjavik bjuggu þau lengi að
Amtmannsstig I i litilli ibúð, sem
rúmaði samt gesti, svo undrum sætti.
Hjartarúm húsráðenda var svo mikið
að enginn fann til húsþrengslanna.
Hvar sem þessi hjórn höfðu dvöl,
hópuðust að þeim gestir og gangandi
og voru samstundis settir að veislu-
borði sem aufúsugestir.
Jósefina var afbragðs húsmóðir:
reglusöm, verkhög, mikilvirk. Hún
kunni vel aðmatbúa lostæti og veitti af
rausnarlegu örlæti hjartans. Gaman-
semi og fluglétt fy.ndni léku
veitendunum á tungu. S4lLÞe'r um
eitthvað kæmi fram i umræðum
þægilegt fyrir hvern og einn. Hjónin
kunnu þá vandasómu Jist að láta
engum finnast sér vera ofaukið hjá
þeim, þó að úr ýmsum átturíT væri
saman komnir.
Það var aðdáunarvert, hve þessi
hjón voru yfirburða snjallir gestgjafar