Íslendingaþættir Tímans - 03.03.1979, Síða 1
ÍSLEN DING AÞÆTTIR
Laugardagur 3. mars 1979 — 7. tbl.
TIMANS
Sveinbjörn Jónsson
bóndi Snorrastöðum
Aöfaranótt 19. jan . lést merkisbóndinn
Sveinbjörn á Snorrastööum i Kolbeins-
staöahreppi. Sveinbjörn fæddist aö
Snorrastööum 4. sept. 1894 og var þvi á 85.
aldursári er hann lést. Hann var sonur
hjónanna Jóns Guömundssonar og konu
hans Sólveigar Magnúsdóttur.
Hann ólst upp á Snorrastööum i hópi
margra systkina á miklu menningar-
heimili. Tvitugur fór hann til náms á
Hvitárbakkaskóla til Sigurðar Þórólfs-
sonar og var þar tvo vetur 1914-1916.
Aönámi loknusnerihannaftur heim og
vann aö búi foreldra sinna fyrst i staö.
Hann tók aö sér barnakennslu i Kol-
beinsstaöahreppi haustið 1919 og var
kennari i sex vetur samfleytt aö mestu og
einn vetur jafnframt i Miklaholtshreppi.
Siöan varð hlé I fjóra vetur. Þá tók hann
viökennslustarfi afturoghélt þvi samfellt
tií 1959 eða i 30 vetur.
HannhófbúskapáSnorrastööum ásamt
Magnúsi bróður sinum 1922 og bjuggu þeir
i sambýli til þess aö Magnús lést 1955. í
fyrstu stóöMargrét systir þeirra fyrir búi
meöþeim bræörum en voriö 1931 kvæntist
Sveinbjörn Margréti Jóhannesdóttir frá
Haukatungui Kolbeinsstaðahreppi og lifir
hún mann sinn.
Sveinbjörn tók ungur mikinn þátt I
félagsmálastarfi sveitar sinnar og héraös
ogkom viöa viö i þeim störfum. Hann hóf
félagsmálastörfin eins og margir aörir
ungir menn i ungmennafélaginu Eldborg
og formaður þess var hann frá 1920-1930.
Þá var hann einn af þeim sem gekkst fyrir
stofnun héraðssambands ungmenna-
félaganna á Snæfellsnesi og var kjörinn i
fyrstu stjórn héraössambandsins á stofn-
fundi þess 1922 og sat i þeirri stjórn til
1939. Hann var kjörinn heiðursfélagi sam-
bandsins á fjörutiu ára afmæli þess 1962.
Sveinbjörn var kosinn i hreppsnefnd
1931 og sat samfellt i hreppsnefndinni til
1942 en þá varð hlé á til 1950 aö hann var
kosinn aftur i hreppsnefhdina og sat þá i
henni átta ár sem oddviti.En oddviti var
hann alls i 12 ár.
Sýslunefndarmaöur var hann 1946-1950.
Hann var kosinn i sóknarnefnd 1929 og
jafnframt safnaöarfulltrúi fyrir Kolbeins-
staöakirkju. Hann lét sér mjög annt um
málefni kirkjunnar og var mjög lengi i
safnaöarstjórn.
Sveinbjörn var mjög oft fulltrúi sveitar
sinnar á bunaöarsambandsfundum og
einnig var hann oftsinnis fulltrúi á fund-
um Kaupfélags Borgfiröinga. Hann haföi
mikinn áhuga á framförum á sviöi land-
búnaöar og taldi aö samvinna bænda gæti
leyst ýms vandamál bændastéttarinnar.
Hann sat stofnfund Ræktunarsambands
Snæfellinga og studdi þann félagsskap
meöráöum og dáö fyrstu bernskusporin.
Sveinbjörn var kosinn i' nýbýlanefnd
Snæfellinga 1946 og átti lengi sæti i henni.
Þá átti hann sæti i yfirskattanefnd
sýslunnar frá 1951-1%2. Og enn fleiri
félagsstörfum sinnti hann. T.d. var hann
formaður slysavarnarfélags Kolbeins-
staðahrepps. Einnig var hann námsstjóri
i þrjú ár i sex hreppum á sunnanveröu
Snæfellsnesi og á Mýrum, þ.e. 1931-1933.
Þaö mátti segja aö um áratugi væri
Sveinbjörneinn mestifélagsmálamaöur á
Snæfellsnesi oghann kæmi nær alls staöar
við sögu i þvl efni.
Hann var skemmtilegur fundarmaöur,
— gamansamur I ræöuflutningi og talaöi
gott málenda fjöllesinnog sérlega næmur
á þau efni.
A Snorrastööum var bókleg iöja stund-
uö meir en títt er almennt, ogef gesti bar
þar aö garöi var gjarnan rætt um bók-
menntir og félagsmál. Var þá oft glatt á
hjalla og stundin fljót að liöa. Snorra-
staöaheimilið hefur veriö menningarset-
ur og margur hefur komiö þangaö og
notiö þess aö fræöast og gleöjast af
viðræöum viö heimilisfólkið. Þjóöleg
gestrisnihefur veriö rækt þar eins og best
veröur gert.
Snorrastaöir liggja suöaustanvert viö
Eldborgarhraun. Land jaröarinnar stórt
og gott. Ræktunarland er mikið og beiti-
land er einnig viðáttumikiö. Þar ilmar
sterkt I gróandanum á vorin. Selveiöi er I
Kaldárósi og litilsháttar veiöi I Kaldá.
Skóglendi er i Eldborgarhrauni. Bæjar-
stæöi er fagurt og hlýlegt.
Um skeið var Haukur Sveinbjörnsson I
félagsbúi meö foreldrum sinum uns hann
kvæntist og byggöi nýbýliö Snorrastaöi II
1968-1970. Færðist búskapurinn þá meir á
hans hendur.
Búskaparumsvif voru lengst af mikil og
hefur fjölskyldan veriö samhent viö dag-
leg störf og farist farsællega búrekstur-
inn.
Sveinbjörn varö fyrir þvi aö veikjast á
góöum starfsaldri eöa um sextugt. Dró
hann þá smám saman úr búskaparum-
svifum, þó hann nyti I þvl efni bróöur slns
Kristjáns, sem alla tiö hefður veriö I
búskapnum meö honum, auk þess sem
börnin voru þá flest uppkomin og aöstoö-
uöu eftir getu. Þennan sjúkdóm losnaöi
Sveinbjörn aldrei viö og dró hann sig þvl I
hlé bæöi I félagsmálum og einnig smám
saman I búskapnum lika. En meö litilli
áreynslu leiö honum miklu betur og var
jafiian hress og glaður til hinstu stundar.
En hann andaöist á heilsuhælinu 1 Hvera-
geröi 19. þ.m. eins og áöur segir.