Íslendingaþættir Tímans - 09.06.1982, Qupperneq 2

SSE
Egill Egilsson
Fæddur 24. sept. 1893
Dáinn 14. mai 1982.
Hinsta stund vinar mins, Egils Egilssonar,
var að kvöldi föstudagsins 14. maí sl., er
hann lést í Landakotsspítala eftir stutta legu.
Heimkominn úr sinni daglegu gönguför viku
áður missti hann kraftinn. En hugsinum hélt
hann óskertum til hinstu stundar.
Egill Egilsson fæddist að Sjöunduá í
Rauðasandshreppi, Vestur-Barðastrandar-
sýslu 24. september 1893. Foreldrar hans
voru Egill Árnason Jónssonar bónda á
Lambavatni og Jónina Helga Gisladóttir
Þorgeirssonar bónda í Haga. Systkinin voru
átta og var Egill þriðji í röðinni. Tvö þeirra
létust ung, en þau, sem upp komust ásamt
Agli, voru Gíslína, Ólafia, Árni, Bergþóra
og Guðbjartur Gisli. Að Agli gengnum lifa
ein eftir systkinanna þau Ólafía og Guðbjart-
ur Gísli.
Egill ólst upp i foreldrahúsum á Sjöunduá.
Á honum sannaðist máltækið, að margur er
knár, þótt hann sé smár, þvi enda þótt hann
væri aldrei hár í loftinu, bar snemma á greind
og dugnaði í fari hans og þeir eiginleikar
einkenndu allt hans ævistarf. Um tvítugt
hleypti Egill heimadraganum og hélt til náms
við Bændaskólann á Hvanneyri. Þaðan
útskrifaðist hann sem búfræðingur 1917 með
þriðju hæstu einkunnina. Agli var alla tíð
hlýtt til hins gamla skóla og hann minntist
oft veru sinnar þar með stolti og ánægju.
Næstu árin á eftir var Egill til sjós og stundaði
jafnframt búskap. Meðal annars var hann á
skútunni Olivetti og hef ég oft blaðað í
sjóferðabók hans frá þeim tima. f henni, eins
og öllum öðrum skjalfestum vitnisburði um
störf Egils, er hans getið að góðu einu:
dugnaði, samviskusemi og tillitssemi við
aðra.
Áttunda júlí 1922 kvæntist Egill Steinunni
Ó. Thorlacius, greindri og góðri konu.
Bjuggu þau fyrst að Neðri-Tungu í Örlygs-
Ingibjörg Jósepsdóttár
útslitin og þreytt í húsi Öryrkjabandalagsins
og var það vel til fundið að hún skyldi fá þar
inni fljótlega eftir að það tók til starfa.
Síðustu árin sem hún lifði var sjón farin að
bila, svo hún gat ekki lesið. Þetta var mikið
áfall fyrir svo bókelska konu sem Ingibjörg
var, en hún tók þessu eins og öðru mótlæti
með sálarstyrk og jafnaðargeði. Þá kom líka
útvarpið og stytti henni stundir og hún naut
þess að hlusta á það. Andlegt þrek hennar
entist til siðustu stundar. Hún lést á 91.
aldursári og átti þá mikið og gifturikt starf
að baki, eins og frá hefur verið sagt hér.
Ekki er mér kunnugt um hvaða laun
Ingibjörg voru greidd fyrir hennar frábæru
2
höfn, en 1922 gerðist hann starfsmaður
pósthússins á Patreksfirði og Kaupfélags
Patreksfjarðar og um svipað leyti flytjast þau
hjónin að Saurbæ til hjónanna Hólmfriðar
Pétursdóttur og Gísla Ó. Thorlacius, mágs
Egils og vinar. Þeir voru mjög samrýmdir og
milli tengdafólks Egils og foreldra hans rikti
mikil vinátta. Árið 1933 varð Egili svo
kaupfélagsstjóri hins nýjstofnaða Kaupfélags
Rauðsendinga á Hvalskeri og gegndi hann
því starfi í um 10 ár.
Þau Steinunn og Egill fluttu búferlum til
Innri-Njarðvikur 1943. Þar gerðist Egill
starfsmaður hjá frænda sínum og vini, Jóni
Jónssyni, Rauðsendingi, sem var að reisa
fiskimjölsverksmiðju i Innri-Njarðvík. Jón
var eigandi og aðalframkvæmdastjóri verk-
smiðjunnar, en gat ekki sinnt daglegum
rekstri vegna verkefna víða um land. Hann
valdi Egil vin sinn sem staðgengil sinn til
umsjónar og ábyrgðar. Egill annaðist allt
bókhaid og daglegan rekstur og reyndist þá
sem ætíð traustsins verður.
Strax í Saurbæ hafði tekist mikil vinátta
með Agli og litlum snáða, Guðmundi
Jónssyni. Þessi vinátta þróaðist áfram eftir
að suður kom og reyndist Diddi, eins og Egill
kallaði hann, sannur vinur alla tið og þá ekki
síður eftir að starfsdegi Egils lauk. Heims-
óknír Didda voru Agli sérstakar gleðistundir.
í Innri-Njarðvík bjuggu Steinunn og Egill
fyrst i Hákoti og urðu þau góðir þegnar þess
bæjarfélags. Egill var í sóknarnefnd kir-
kjunnar um 10 ára skeið og var hann þá
meðal annars einn frumkvöðla að stækkun
kirkjugarðsins. Agli og Steinunni varð ekki
barna auðið. Hún átti við vanheilsu að stríða
mörg siðustu árin og reyndist Egill henni
gæðamaður til síðustu'stundar. Steinunn lést
12. ágúst 1953.
Tveimur árum síðar, 3. júli 1955, giftist
Egill Guðveigu Stefánsdóttur, móðursystur
minni. Þau bjuggu í Innri-Njarðvik til ársins
störf, en þó hygg ég að henni hafi aldrei verið
fullborgað. Hún sóttist heldur ekki eftir
peningum. Hún vann fyrst og fremst starfsins
vegna, en ekki launanna.
Þau orð skáldjöfursins Stefáns G. Stefáns-
sonar i kvæði hans „Bræðrabýli" eiga vel við
ævistarf Ingibjargar Jósefsdóttur, þar sem
hann segir:
„Að hugsa ekki i árum, en öldum,
að alheimta ei daglaun að kvöldum
-þvi svo lengist mannsævin mest-“
Blessuð sé minning þessarar frábæru konu.
Jón S. Jakobsson
1960, að þau fluttu i Meðalholt 13
Reykjavík. Það sem eftir var starfsævinnar
vann Egill hjá Skattstofu Reykjavíkur og
vann sér þar sem annars staðar traust og
virðingu samstarfsmanna sinna.
Agli og frænku varð ekki barna auðið.
Sambúð þeirra var innileg og hlý. Þau
ferðuðust víða á sínum fyrstu hjúskaparár-
um, enda voru land og saga sérstök áhugamál
Egils. Og þegar ferðalögunum sleppti, bættu
endurminningarnar þeim lífið og samveruna.
Agli var heimilið í Meðalholtinu kært og þar
vildi hann dvelja sem lengst. Með einstakri
natni og umhyggju gerði frænka honum það
kleift. Og í gegn um frænku eignaðist ég
vininn Egil Egilsson.
Ég var átján ára mín fyrstu jól að heiman
og dvaldi þau á heimili Egils og frænku. EgiH
lagði sig í líma við að gera mér þessi jól eins
mikið „heima“ og hægt var. Honum var
nautn að því að gleðja aðra og aldrei man
ég hann það upptekinn, að hann gæfi sér ekki
tíma til þess. Ég hef séð syni mína hverfa til
Egils, eins og ég gerði þessi jól. Og ekki bara
þá, heldur líka systkini mín og þeirra börn
og reyndar sérhvern þann, sem ég sá kynnast
Agli.
En það var ekki aðeins mannfólkið, sem
naut gæsku hans. Smáfuglarnir i garðinum
áttu lika í honum sinn vin, þegar gaddurinn
herjaði á.
Skylt er að geta þess, að þau frænka og
Egill bjuggu ekki ein i Meðalholti 13. Á neðri
hæðinni búa hjónin Evlalia Guðbrandsdóttir
og Olgeir Vilhjálmsson. Mikil vinátta og
umhyggja i smáu sem stóru hefur alltaf ríkt
á milli hæðanna.
Nú þegar leiðir okkar Egils skiljast um
stund, vil ég þakka þeim, sem lífið gefur,
fyrir þær gjafir, sem ég hef fengið af kynnum
okkar Egils. Þegar kraftur hans fór að
þverra, reyndi ég að vera honum stafur á
göngunni. Fyrir það tækifæri er ég þakklát.
Egill Egilsson var hávaðalaus maður.
Hann var einlægur i trú sinni, rækti störf sín
af elju og kostgæfni og gaf hverjum, sem
honum kynntist, meira en hann þáði sjálfur.
Blessuð sé minning hans.
Sigríður Jóhannsdóttir
Islendingaþaettir