Íslendingaþættir Tímans - 04.05.1983, Blaðsíða 4

Guðný Sigurðardóttir,
frá Laxárholti
Fadd 27. júlí 1902
Dáin 17. mars 1983
Hinn 17. mars sl. andaðist í Borgarspítalanum
eftir stutta legu Guðný Sigurðardóttir frá Laxár-
holti á Mýrum. Þar lauk lífi sínu sú sérstaka
mannkostakona, sem mig langar að minnast með
nokkrum fátæklegum orðum.
Hún var fædd að Ytri-Skógum í Kolbeinsstaða-
hreppi 27. júlí 1902. Foreldrar hennar voru
Sigurður Þórðarson bóndi þar og Guðrún Guð-
jónsdóttir frá Laxárholti í Hraunhreppi. Voru þau
af kunnum ættum af Snæfellsnesi og Mýrum. Þó
var langalangamma hennar frá Eyrarbakka, Sig-
ríður dóttir Hafliða Kolbeinssonar frá Háeyri.
Sigríður var sem ung stúlka vinnuhjú hjá séra
Guðmundi Vigfússyni á Stóra-Núpi. Þegar honum
var veitt Borgarprestakall á Mýrum, óskaði hún
að fá vistarbandinu slitið, svo hún þyrfti ekki að
flytjast í fjarlægt hérað, þar sem hún var heitbund-
in ungum pilti í Hreppunum. En sá góði prestur
mat meira sinn hag, að hafa dugmikla vinnukonu,
en tilfinningar ungu stúlkunnar og neitaði beiðni
hennar. Frá Borg fluttist Sigríður út í Hjörsey og
giftist þar ekkjumanni, sem átti 3 ung börn, sem
hún annaðist af svo miklum myndarskap og
kærleika að umtal vakti.
Frá Skógum, æskuheimili Guðnýjar, er vítt
útsýni yfir láglendi Mýranna og út til hafsins og
frábær fjallasýn. Hefir það án efa haft mikil og
mótandi áhrif á litlu stúlkuna, enda átti hún
kærar minningar frá þeim æskudögum, sem mót-
uðu trausta konu, sem mörgum verður lengi
minnisstæð fyrir sérstæðan og sterkan persónu-
leika. Þegar Guðný var 10 ára andaðist móðir
hennar innan við fertugt frá 5 börnum, það elsta
Þórður 12 ára. Hætti þá faðir hennar búskap og
fóru bömin í fóstur til frænda og vina. Fór Guðný
í fóstur til hjónanna á Litla-Kálfalæk í Hraun-
hreppi, Jóhönnu Jónsdóttur og Sigurbjörns Jóns-
sonar, og fluttist síðar með þeim að Laxárholti í
sömu sveit. Átti hún lengst af heimili hjá þeim
meðan bæði lifðu, en flutti eftir fráfall Sigur-
björns, 1959, til Reykjavíkur ásamt fósturmóður
og uppeldissysturinni, Ólöfu. Jóhanna andaðist
ári síðar og hafa því fóstursysturnar búið tvær
einar síðustu 23 árin í Reykjavík.
Á fyrstu áratugum þessarar aldar var lítið um
skóla, og ennþá minna um fjármuni í námskostn-
að. Þótt Guðný hefði skarpar gáfur og meðfædda
hæfileika til hjúkrunar- eða Ijósmóðurstarfa átti
hún ekki kost annarrar fræðslu en þeirrar, sem
fékkst í stopulli farkennslu fyrir fermingu. En það
kom eins og af sjálfu sér að til hennar var fljótlega
leitað er sjúkleiki kom upp á heimilum í sveitinni
eða konur þurftu hjálpar vegna barnsburðar. Var
hún oft dögum og vikum saman hjálparkona þar
sem veikindi og erfiðleikar steðjuðu að. Oftast
kom Íítil eða engin greiðsla fyrir þessi störf, sem
unnin voru af fórnfúsum kærleika. Nokkurmisseri
starfaði hún að hjúkrunarstörfum í Borgarnesi á
vegum Kvenfélags Borgarness og átti hún þá
heimili hjá Þórði bróður sínum og konu hans.
Önnu Guðmundsdóttur, er þar bjuggu.
Var hún mjög vinsæl af sjúklingum sínum.
Styrkur hennar og fórnfýsi græddi sár og erfiðleika
þeirra, sem um sárt áttu að binda. Hin líknandi
hönd, sem hjúkrar af einlægni og ósérhlífni, hefir
meiri græðimátt en hægt er að skýra. Hún sýndi
þá ró og sálarþrek, sem marga styrkti. Guðný var
mikill dýravinur og undi sér vel í návist þeirra,
hvort sem um var að ræða lambfé um sauðburð
eða húsdýrin.hunda og ketti, sem löðuðust mjög
að henni. Vegna heilsubrests fóstra síns varð hún
oft að stunda gegningar á vetrum, einnig orfslátt
að sumri til. Guðný var mjög jafnlynd og skipti vart
skapi, en hláturmild og glaðsinna, hnyttin í orðum
og lífgaði umhverfi sitt með glaðlegu viðmóti.
Hún var mjög bókhneigð og las mikið, ef hún átti
tómstund, sem var helst nú síðustu árin, er hún
varð að draga við sig vinnu vegna þreytu og lúa.
Átti hún nokkurt safn úrvalsbóka.
Guðný var mjög liðtæk við eldhússtörf, matar-
gerð og bakstur. Og lagvirk með afbrigðum og
handavinna var henni töm. Hún var ógift og
barnlaus, en sérstaklega barngóð og þess nutu
annarra manna börn í ríkum mæli. Þannig var líf
þessarar rólegu prúðu og velgefnu konu, að þjóna
öðrum, líkna þeim sjúku, en ganga hljótt um og
berast lítið á. Hún var ein þeirra kvenna, sem
fórna Iífi sínu í annarra þágu, án teljandi launa,
og andaðist útslitin og eignalaus.
Undirritaður, sem sat við sama borð hjá
farkennaranum forðum daga, þakkir henni af
alhug viðkynningu og vináttu í rúm 70 ár og
sérstaklega þá ómetanlegu hjálp, sem hún veitti
foreldrum mínum, allt til þeirra hinstu stunda.
Hún unni sveit sinni og heimsótti hana á hverju
sumri, eftir að hún flutti úr sveitinni.
Hún var jarðsett að sinni gömlu sóknarkirkju á
Ökrum á Mýrum eftir útfararathöfn í Fossvogs-
kapellu, að viðstöddu fjölmenni. Eitt af því
síðasta sem sungið var yfir moldum hennar var:
„Blessuð sértu sveitin mín“.
Ég votta systkinum hennar, fóstursystrum og
mágkonu dýpstu samúð og bið henni blessunar
Guðs.
Blessuð sé minning Guðnýjar Sigurðardóttur.
Sigurjón Sigurbjörnsson
Þeir sem að skrifa
minningar-
eða afmælisgreinar
í íslendinga
eru vinsamlegast
beðnir um að skila
vélrituðum
handritum