Íslendingaþættir Tímans - 04.08.1983, Blaðsíða 8

Heimir Bjarnason,
læknir, 60 ára
Heimir Bjarnason, aðstoðarborgarlæknir í
Reykjavík, varð sextugur þann 2. ágúst sl. Ég er
ekki einn uni það fjölmargra vina hans og
vensiamanna að senda honum hlýjar kveðjur á
þessum tímamótum, enda á hann víða góðu að
mæta. Heimir er að vísu ekki gallalaus fremur en
aðrir, en það þarf natnari mann en mig til þess að
muna eftir göllum hans eða leita þá uppi við þetta
tækifæri eða önnur, því að mannkostir hans,
mennska (í einu orði sagt) gera gallana smávægi-
lega.
Við Heimir kynntumst á menntaskólaárum á
Akureyri, urðum vinir á skammri stund og höfum
verið það síðan. Reyndar hefur fleira orðið til þess
að binda okkur saman en bræðralag skólaáranna.
Hann kvæntist ungur systur minni, Maríu Gísla-
dóttur, og hefur því verið náinn venslamaður
rninn í meira en 30 ár ofan á allt annað. í þeim
hópi hefur Heimir skipað sess sinn með sóma. Við
systkinin getum naumast hugsað okkur betri mág,
og foreldrar okkar eiga í honum góðan tengdason,
sein hefur látið sér annt um þau umfram allar
skyldur, ekki síst á efri árum þeirra.
Og þannig hefur Hcimir verið nánustu sam-
ferðamönnum sínum yfirleitt, eftir því sem ég
þekki til. Hann hefur haft lag á því að lýsa
umhverfi sitt með glaðværð og góðvild, frjálslegri
framkomu og mannslund sem reyndargerirgæfu-
muninn.
Heimir Bjarnason (skírður svo) fæddist í Kaup-
mannahöfn 2. ágúst 1923, einkasonur einstæðrar
móður, Helgu Bjarnadóttur frá Húsavík, sem þar
var við nám á þessum tíma. Varð að ráði að
drengurinn var fljótlega tekinn í fóstur af móður-
systur sinni. Birnu Bjarnadóttur, ogmanni hennar
Pétri Sigfússyni, þá vcrslunarmanni á Húsavík.
Hjá Birnu og Pétri ólst Heimir upp og dvaldist
með þeim til fullorðinsára og leit eðlilega á þau
sem foreldra sína og börn þeirra sem systkini sín,
enda aldrei gerður greinarmunur á honum og
öðrum í barnahópnum, hvorki heimafyrir né út í
frá. Bernskuár Heimis, fram undir 10 ára aldur,
áttu fósturforeldrar hans heima á Húsavík. Þá
gerðist Pétur kaupfélagsstjóri á Borðeyri, og þar
ólst Heimir upp síðan og átti heimili sitt fram
undir tvítugt. En síðar fluttust fósturforeldrar
hans í Borgames og þar átti hann lögheimili
nokkur ár, m.a. fyrstu árin sem við þekktumst.
Þótt Heimir tengdist þannig ýmsum stöðum í
ólíkum landshlutum á uppvaxtarárum sínum og
ætti alls staðar góða og glaða daga, þá hefur hann
jafnan talið sig Húsvíking eða Þingeying og
breytir engu þótt hann hafi á starfsárum sínum
flakkað enn víðar um landið og sest að lokum að
í Reykjavík.
Mörg sumur var Heimir sem barn „í sveit“ í
Brekknakoti í Reykjahverfi og sat í Héraðsskól-
anum á Laugum tvo vetur áður en hann fór í
Menntaskólann á Akureyri. Þessar dvalir hans í
Þingeyjarsýslu héldu við ættar- og upprunatengsl-
um við Þingeyinga fremur en ella hefði orðið.
Á árunum upp úr 1940 var enn alsiða að menn
hæfu menntaskólanám á Akureyri um tvítugsald-
8
ur, ef ekki eldri. Menn komu í skólann „rosknir"
og talsvert lífsreyndir. Sumir þessara manna urðu
garpar í námi, eins og Baldur Ingólfsson frá
Víðirhóli. fullnuma húsgagnabólstrari.þegar hann
settist á skólabekk með smásveinum og byrjaði að
ryðja frá sér, og Jón R. Hjálmarsson, lærður
búfræðingur, en farmaður að atvinnu, sem kom
beint úr Ameríkusiglingum í miðri heimsstyrjöld-
inni tilbúinn að „brillíera" í flestum námsgreinum.
Sama má segja um séra Björn á Húsavík. Ekki
kom hann á stuttbuxum í menntaskólann. Heimir
Bjarnason var að sumu leyti í þessum hópi,
eitthvað yngri kannske, og ekki útlærður í iðn eða
Ameríkusigldur en nokkuð fyrir ofan meðallag á
aldur í sínum bekk. Hins vegar var hann náms-
maður meiri en margir sem yngri voru, og
normaldúxar voru varia öruggir fyrir honum,
þegar prófað var.
Heimir tók stúdentspróf vorið 1947 og hóf
læknisfræðinám um haustið. þá 24ra ára gamall,
eða á þeim aldri sem margt fólk nú á dögum er að
enda háskólanám. Hann varðsnemma fjölskyldu-
maður, og háskólanámið léttist ekki við það, en
með dugnáði og samheldni hjónanna, Maju og
hans, lauk hann embættisprófi í læknisfræði vorið
1956, þá orðin nærri 33ja ára. Þá fyrst hefst
ævistarf hans, læknisþjónusta, sem hann hefur
stundað síðan. Margir virðast halda að langskóla-
nám sé eins og akstur á malbiki. Svo var a.m.k.
ekki fyrir 30 árum, og reyndar ekki enn, þótt
brýnasti fjárhagsvandi stúdenta hafi verið leystur
á síðari árum með félagslegum ráðstöfunum, sem
þó er deilumál og mörgum dæmi um óráðsíu í
opinberum fjármálum.
Heimir Bjarnason gerðist héraðslæknir að námi
loknu, lengi á Djúpavogi, síðar á Hellu á Rangár-
völlum og entist lengur í þessari þjónustu en flestir
aðrir á síðari tímum, þegar búið er að gera
héraðslæknisstörf upp á gamla móðinn að fag-
legum skammarkrók og heilsugæslustöðvar og
sjúkrahús að verksmiðjum, þar sem „heilbrigðis-
stéttir" snúast hver um aðra í tölvustýrðri vakt-
avinnu. Síðustu árin hefur Heimir verið aðstoðar-
borgarlæknir í Reykjavík og kann því starfi vel,
enda mun það vera einhver síðasti griðastaður
mennskra manna í læknisstétt áður en innrás
róbótanna hefst fyrir alvöru.
Heimir var héraðslæknir í sveitahéruðum u.þ.b.
20 ár áður en hann tók við núverandi embætti.
Hvar sem hann var búsettur í læknishéraði vildi
hann lifa með fólkinu ogfyrir fólkið. Mannblendni
hans og virðing fyrir mannlífi gerði honum
auðvelt að samlagast fólki í héruðum sínum, enda
sjálfur sveitamaður að ætt og uppvexti og telur sig
ekki yfir neinn mann hafinn. Gestrisni hefur ætíð
fylgt heimili þeirra Maju, eða réttara sagt rausn,
sem margir hafa fengið að njóta. Meðan þau voru
á Djúpavogi og Hellu' mátti segja að hús þeirra
væri um þjóðbraut þvera, eins og það var orðað í
gamalli sögu. Þó var þetta stórt barnaheimili, því
að börnin urðu sjö og ekki alltaf langt á milli
þeirra. Nú eru þau öll uppkomin og flest farin að
heiman og hafa stofnað til sinnar eigin atvinnu og
heimilis.
Ég endurtek afmæliskveðju mína til Heimis
mágs míns og þakka honum skemmtilega samfylgd
gegnum árin.
Ingvar Gíslason.
Þeir sem að skiifa minrdiigar-
eða afmælis greinar í fslendinga-
þætti, eru vinsamlegast beðnir
um að skila vélrituðum
handritum
íslendingaþaettir