NT - 23.04.1985, Side 22
Þriðjudagur 23. apríl 1985 22
Utlönd
Að Neves látnum:
Sorg í Brasilíu
Efasemdir um ágæti nýs forseta
Sao Paulo-Brasilía-Keuler.
■ Mikil sorg ríkir nú í Brasilíu
vegna fráfalls Tancredo Neves
sem kosinn var fyrsti forseti
Brasilíuinanna eltir 21 árs
herstjórn. Skyndilegt innan-
mein varð til þess að hann gat
ekki svarið emhættiseið sinn 15.
mars síðastliðinn.
Víetnamar
finnaolíu
Hanoi-Reuter
■ Vietnamar, sem háðir
eru Sovétríkjunum um
alla þá olíu sem þeir þurfá,
segjast hafa fundið um-
talsverðar olíulindir und-
an ströndum landsins.
Tran Phuong, aðstoðar
efnahagsmálaráðherra
sagði á blaðamannafundi
að verið væri að byggja
tvo borpalla skammt frá
borginni Vung Tau á
suðurströndinni og búist
væri við því að framleiðsla
gæti hafist þegar á þessu
ári.
Bandaríska olíufélagið
Mobil fann olíu undan
ströndum Vung Tau árið
1572 og sagði Phuong að
enn meiri olía hefði fund-
ist þegar grafið var dýpra.
Hann sagði ennfremur að
góðar náttúrulegar gas-
lindir hefðu einnig fundist
norðarlega í landinu.
Phuong sagði að of
snemmt væri að gefa upp
tölur um olíubirgðir Víet-
nama, en utanríkisráð-
herrann, Nguyen Co
Tliach, sagði, á öðrum
blaðamannafundi, að bú-
ast mætti við að ná mætti
300 milljónum tonna úr
þessum lindum. Hann
sagði að það þýddi að þær
gætu séð þeim fyrir 50
milljón tonnum á ári í 20
ár.
Víetnamar nota um 1,7
milljón tonn af olíu á ári
að því er talið er.
Neves, sem var 75 ára gamall,
varð að gangast undir hvern
uppskurðinn á fætur öðrum, en
án árangurs. Honum hrakaði
stöðugt og höfðu læknar raun-
verulega gefið upp alla von um
að hann myndi nokkurn tímann
ná sér aftur þótt þeir legðu sig
allir fram um að halda í lionum
lífinu.
Nokkru áður en Neves lést
höfðu Brasilíumenn kallað til
bandarískan sérfræðing, dr.
Warren Myron Zapol, til að
aðstoða við meðferö hans. Dr.
Zapol sagði það nánast ótrúlegt
hvað brasilísku læknunum hefði
tekist að halda lengi lífinu í
Neves. Hann fullyrti að Neves
hefði ekki getað fengið betri
meðferð þótt hann hefði verið
fluttur til Bandaríkjanna.
Neves naut mikilsog almcnns
stuönings. Hið sama verður hins
vegar tæpast sagt um eftirmann
hans og fyrrverandi varaforseta
Jose Sarney, Ijóðskáld og lög-
fræðing. Pegar fréttist að Neves
væri látinn safnaðist fólk saman
fyrir utan sjúkrahúsið og hróp-
aði vígorð. Sumir hrópuðu
„Niöur með Sarney við viljum
lýðræði ...við viljum beinar
kosningar". En aðrir hrópuöu
hins vegar vígorð til stuðnings
Sarney.
Sarney, sem er 55 ára gamall,
var áður formaður Sósíaldem-
ókrataflokksins sem herinn
studdi. En eftir að hann sagði
sig úr flokknum fékk aðaland-
stöðuflokkurinn í Brasilíu,
Lýðræðishreyfingarflokkurinn,
hann til að verða varaforseta-
efni með forsetaframbjóðanda
flokksins, Neves.
Margir segjast ekki treysta
Sarney vegna pólitískrar fortíð-
ar hans og víst er að hann
kemur til með að eiga erfitt með
að gegna forsetaembættinu svo
að öllum líki. En helstu stjórn-
málaöflin í Brasilíu virðast samt
tilbúin til að gefa Sarney mögu-
lcika á að gegna forsetaembætt-
inu a.m.k. enn um sinn og sjá til
hvernig hann reynist.
■ Jose Sarney mun ekki eiga
sjö dagana sæla sem forseti 131
milljónar manna sem búa í Bras-
ilíu. Margir hafa sýnt honum
vantraust vegna pólitískrar for-
tíðar sem tengist fráfarandi
herstjórn.
Símamynd-POLFOTO
Filipseyjar:
44 táningar láta
lífið í bíóbruna
Manila-Keuter.
■ Að minnsta kosti 44 létu
lífið og fjöldi inanns slasaðist
þegar kvikmyndahús í Ta-
baco á Filipseyjum brann nú
um helgina. Flestir hinna
látnu voru unglingar.
Um 800 manns voru í kvik-
myndasalnum þegar eldur-
inn kom upp. Kvikmyndasal-
urinn var á annarri hæð og
létust margir þegar þeir köst-
uðu sér út um glugga eða
tróðust undir við útganga.’
Aðeins tveir létust vegna
brunasára að sögn lögregl-
unnar.
Ekki er vitað hvað olli
brunanum en fyrst varð
sprenging inni í bíósalnum.
Bandungráðstefnunnar minnst:
Sjötíu Asíu- og Afríku
ríki funda á Indonesíu
Jakarta-Keuter.
■ Á morgun hefst tveggja
daga fundur fulltrúa meira en
sjötíu Asíu- og Afríkuríkja í
tilefni af því að nú eru 30 ár liðin
frá Bandungráðstefnunni svo-
kölluðu sem varð upphafið að
heimshreyfíngu óliáðra ríkja.
Fundurinn verður haldinn í
Bandung á Vestur-Jöfu eins og
ráðstefnan árið 1555. Fundar-
gestir munu meðal annars ræða
um vígbúnaðarkapphlaup stór-
veldanna og leiðir til að efla
samstarf þróunarríkja.
í tillögu að ályktun, sem 1 ndó-
nesar munu leggja fyrir ráð-
stefnuna, er hvatt til minni
spennu milli Austur- og Vestur-
veldanna og til stöðvunar kjarn-
orkukapphlaupsins. Utanríkis-
ráðherra Indónesa, Mochtar
Kusumaatmadja, segir að
bandarísk og sovésk stjórnvöld
væru ekki tilbúin til tilslakanna
núna þar sem þau væru hrædd
um að slíkt yrði túlkað sem
veikleikamerki. Hins vegar
gætu forystumenn þessara
þjóða hugsanlega komið til
móts við alþjóðlega hvatningu
til slökunar á vígbúnaðarkapp-
hlaupinu.
Nær öll ríkin, sem áttu full-
trúa á Bandungráðstefnunni fyrir
30 árum, taka þátt í ráðstefn-
unni núna. Kambódíumenn
munu þó ekki taka þátt þar sem
Sihanouk, leiðtogi kambódísku
útlagastjórnarinnar, sem nýtur
alþjóðaviðurkenningar, segist
ekki vilja vekja upp deilur með
þátttöku sinni þótt hann hafi
sjálfur verið meðal þátttakenda
fyrir 30 árum.
Um tírna var óttast að Víet-
namar myndu ekki taka þátt í
fundinum en eftir að Sihanouk
skýrði frá því að hann myndi
ekki taka þátt í honum, til-
kynntu Víetnamar að þeir
myndu senda sendiherra sinn í
Jakarta. Tran Huy Chuong, til
ráðstefnunnar. Pham Van
Dong, einn af helstu leiðtogum
Víetnama, tók þátt í Bandung-
ráðstefnunni fyrir 30 árum.
Hann mun samt ekki taka þátt í
fundinum nú.
Sovéskir glæpamenn
fá þyngri refsingar
Moskva-Reuter
■ Æðsta ráðið hefur ákveðið
að þyngri refsingum fyrir
ákveðna glæpi, og fleiri tegund-
um þrælkunarbúða verði
komið á laggirnar, að því er
fram kemur i
blaði ráðsins.
opinberu viku-
Liechtenstein:
Góð viðbrögð við
„bíllausum degi“
Hingað til hefur fólk, sem
dæmt hefur verið fyrir afbrot á
borð við ólöglegt gjaldeyris-
brask og eiturlyfjasölu og allt
upp í flugvélarán og nauðganir,
getað vænst náðunar innan fárra
ara.
En samkvæmt nýju lögunum,
sem eiga að taka gildi 1. október
næstkomandi, verða afbrota-
mennirnir að afplána að
■ Fyrir nokkrum dögum kom Mikhail Gorbachev í óvænta
heimsókn í bflaverksmiðju nokkra í Moskvu. Heimsókn hins nýja
leiðtoga vakti mikinn fögnuð meðal verkamannanna og sést hann
hér á tali við tvo þeirra. Gorbachev hefur lofað þjóð sinni bættum
neysluvarningi og verða þeir ábyrgu aðilar sem ekki standa sig í
framleiðslunni dregnir fyrir dómstóla og refsað harðlega.
minnsta kosti þrjá-fjórðu huta
fangelsisvistarinnar áður en þeir
verða látnir lausir skilorðsbund-
ið eða náðaðir.
1 Sovétríkjunum eru fjórar
tegundir þrælkunarbúða sem
ákvarðast af því hve glæpirnir
eru alvarlegir en nú verður
þremur tegundum bætt við,
einni fyrir hættulausa afbrota-
menn, annarri fyrir þá sem
fremja glæpi sökum vanrækslu
en sú þriðja er ætluð þeim „sem
leiða.þarf af festu á stigu rétt-
lætisins."
Skömmu eftir að þessi lög
voru sett, hinn 2. apríl s.l., setti
hæstiréttur lægri dómstólum
nýjar reglur sem kveða á um
þyngri refsingar gegn þeim sem
dæmdir eru fyrir að bera ábyrgð
á glæpsamlegri vanrækslu við
framleiðslu neysluvarnings.
Taiwan:
Vadu/, Liechten.stein-Reuter
■ Fólk skildi bílana sína cftir
heima og hópaðist í ókeypis
ferðir almcnningsvagnana í litlu
höfuðborginni í Liechtcnstein
nú á sunnudaginn og sagði lög-
reglan að viðbrögð almennings
við bíllausa sunnudeginum
helðu ylirleitt verið góð.
Hugmyndin um bíllausa daga
er upprunnin í hópi skólabarna
sem vildu að ríkisstjórnin gripi
til aðgerða til þess að draga úr
menguninni sem er að ganga af
skógum landsins dauðum.
Upprunaleg hugmynd skóla-
barnanna var á þann veg að fólk
yrði skyldað til að leggja bílum
sínum 12 eða 15 daga á ári, en
síðar söfnuðu þau um 5000
undirskriftum til stuönings fjór-
um bíllausum dögum.
Talsmaður ríkisstjórnarinn-
ar, Egon Gstoehl, sagði að
stjórnvöldum þætti óraunhæft
að neyða fólk til að leggja bílum
sínum og hefðu því lagt fram
málamiðlunartillögu um einn
bíllausan dag fyrir þá sem vildu,
en enginn var skyldaður til að
láta bíl sinn óhreyföan. Pessi
tilraun verður svo endurtekin í
september.
Liechtensteinbúar eru ákaf-
lega vélvædd þjóð og eru í
landinu 18.000 bílar en þjóðin
telur 25.000 manns. Þegar hafa
verið sett mjög ströng lög til að
reyna að draga úr menguninni.
Á fjögurra ára fresti er út-
blástursbúnaður bílanna
skoðaður og rfkisstjórnin er að
reyna að auka hlut þeirra bílteg-
unda sem hannaðar eru með
vinsamlegra viðhorfi til um-
hverfisins en aðrar, með því að
leggja niður skatta af þeim far-
artækjum sem búin eru tækjum
sem draga úr eitruðum út-
blæstri.
Yf irmaður leyniþjón-
ustu sekur um morð
Taipei-Reutcr
■ Yfirmaður leyniþjónustu hers kínverskra þjóðemissinna á Taitvaneyju
var nú fyrir helgina dæmdur til æfílangrar fangelsisvistar af herdómstóli
fyrir aðild að morði kínverska rithöfundarins Henry Liu í Bandaríkjunum
á síðasta ári.
Henry Liu hafði skrifað ýmis rit og greinar með gagnrýni á leiðtoga
þjóðernissinna á I’aiwan. Yfirmaður lcyniþjónustunnar, Wang Hsi-Ling
aðstoðaraðmíráll var sekur fundinn um að hafa (ekið þátt í samsæri um.
að myrða Liu sem var skotinn til bana fyrir framan heimili sitt í San
Francisco i október síðastliðnum.
Morðið vakti mikla athygli í
Bandaríkjunum og þóttu böndin
berast að útsendurum kínverskra
þjóðernissinna þar. Margir hátt-
settir Bandaríkjamenn létu í ljós
reiði vegna morðsins og hótuðu því
að beitaTaiwanstjórn refsiaðgerð-
um ef hún tæki ekki fullan þátt í
því að upplýsa morðið. Sumir
bandarískir þingmenn hótuðu því
jafnvel að hætta að samþykkja
• vopnasölu til þjóðernissinna áTai-
wan ef Taiwanstjórn reyndi að
vernda morðingjana.
Fyrir nokkru voru tveir kín-
verskir glæpamenn í Bambus-
leynireglunni dæmdir í lífstíðar-
fangelsi á Taiwan fyrir morðið á
Henry Liu. Við yfirheyrslur báru
þeir að hafa fengið . skipun frá
yfirmanni leyniþjónustu hersins,
Wang Hsi-Ling um að myrða Liu.
Þeir sögðu að Wang hefði lýst
Henry Liu sem þreföldum njósn-
ara sem hefði starfað fyrir þrjá
herra, þ.e. kínverska kommún-
ista, þjóðernissinna á Taiwan og
Bandaríkjamenn. Bandarísk blöð
hafa staðfest að Henry Liu hafi
a.m.k. látið bandarísku alríkislög-
reglunni FBI í té upplýsingar um
Kínverja í Bandaríkjunum, sem
m.a. er talið skýra hvað alríkislög-
reglan brá skjótt við þegar hann
var myrtur.
Wang Hsi-Ling neitar að hafa
fyrirskipað morðið á Henry Liu en
við yfirheyrslur viðurkenndi hann
að hafa sagt Wu, einum af forystu-
mönnum Bambusleynilögreglunn-
pæmdur
lífstíðar
tengelsi
ar, að það væri nauðsynlegt að
„kenna Liu lexíu". Wu segir að
þeir hafi ekki ætlað að drepa Liu
heldur hafi skotið hlaupið af í
átökunum við hann þegar Liu
snerist til varnar. Einn af aðal-
sökudólgunum í málinu, Tung
Kue-Sheng, sem einnig tilheyrir
Bambusleynireglunni, flúði til
Filipseyja þegar upp komst um
málið og mun að öllum líkindum
vera þar núna.
Auk Wang Hsi-Ling voru tveir
aðrir háttsettir menn í leyniþjón-
ustu hers þjóðernissinna sekir
fundnir um aðild að samsæri til að
myrða Liu. Þeir voru dæmdir í
tveggja og hálfs árs fangelsi hvor.