Mánudagsblaðið - 08.06.1953, Blaðsíða 4

MÁNUDAGSBLAÐIÐ-
Mánudagurinn 8. júní 1953,
MÁNUDAGSBLAÐIÐ
BLAÐ FYRIR ALLA .
Ritstjóri og ábyrgðarmaður: Agnar Bogason.
Blaðið kemur út á mánudögum. — Verð 2 kr. í lausasölu.
Afgreiðsla:.Tjarnarg. 39. — Símar ritstj.: 3496 og 3975.
Prentsmiðja ÞjóSviljans b.f.
/Uþmgiskosningarnar
Framhald af 3. síðu.
Ólafsfirði, sem ættaður er úr Döl-
um. Aðstaða hans er mjög erfið,
vegna hörkunnar í baráttu þeirra
Ásgeirs og Friðjóns. Líklega fær
hann liðlega meðmælendaatkvæð
in.
STKANDASÝSLA
Framsókn.
Hún þótti spennandi síðast, en
nú minnist enginn maður á hana.
Síðast héldu ýmsir, að Eggert
Kristjánsson hefði möguleika á
að fella Heonann Jónasson, þó að
svo reyndist ekki, þegar á hólm-
inn kom. Nú efast enginn um, að
Hermann verði kosinn með mikl-
um yfirburðum. Síðast lögðu
Sjálfstæðismenn magnað hatur á
Hermann, nú má heita, að þar sé
gróið um heilt, og þeir beina fá-
um skeytum og smáum að hon-
um.
Sjálfstæðisflokkiirinn.
Nú senda þeir gegn honum
Ragnar Lárusson fulltrúa úr
Reykjavík, mann, sem ekki fær
annað en tryggasta flokksfylgi í
Strandasýslu. Ragnar er mein-
leysismaður og sauðtryggur
flokksmaður, en hann er ekki sig-
urstranglegur í baráttunni við
Hermann. Sennilega fær hann
mun minna fylgi en Eggert síð-
ast. Það bagar líka Sjálfstæðis-
flokkinn í Strandasýslu, að fólki
er alltaf að fækka í Árneshreppi,
nyrzta hreppnum, en þar hefur
verið aðalvígi þeirra.
Alþýðuflokkurinn.
Fyrir hann fer fram Steingrím-
ur Pálsson símstjóri, ungur mað-
ur, sem lítt hefur komið við sögu
til þessa.
Kommúnistar.
Kommúnistar senda fram Gunn-
ar Benedikísson, sem að undan-
lörnu hefur verið boðinn fram í
Árnessýslu. Það eru fleiri en ég,
sem harma það, að þessi gáfaði,
ritfæri og bráðskemmtilegi mað-
ur skuli sóa mestallri orku sinni
í lágkúrulegan pólitískan áróður.
En þessi mikli maður er undar-
lega samsettur. Fáir núlifandi ís-
lendingar hafa til að bera jafn-
mikla kímnigáfu og hann, og
Jkínini hans getur bseði verið góð-
látleg og sárbitur. Greinar hans
Um útvarpið hafa verið ágætlega
skrifaðar, þó áð auðvitað séu þær
litaðar af pólitísku ofstæki. Gunn-
ar sér manna bezt hið spaugilega
við hlutina, allt nema kommún-
ismann); þar íkemst ekkert að
nema bláköld alvara, þegar komm
únisminn er annarsvegar hverfur
kímnigáfan eins og dögg fyrir
sólu. Skýringin á þessu er sú, að
sr. Gunnar er ekki bara húmör-
isti, hann er líka móralisti. Móral-
istinn í sr. Gunnari er eldri en
kommúnistinn í honum. Það er
engin tilviljun, að hann valdi sér
prestskapinn að ævistarfi. Og í
elztu skáldritum sr. Gunnars er
hann alltaf að móralisera og betr-
umbæta, þó að hann væri þá alls
ekki eindreginn kommúnisti. Það
er annars ákaflega sjaldgæft, að
móralistarnir, mennirnii, sem
alltaf vilja vera að kippa heimin-
um í lag, bjarga mannkyninu,
heimsmenningunni o. s. frv., eigi
neina kimnigáfu. Þeir eru oft-
ast húmörlausastir allra manna
og alveg hundleiðinlegir. Það
væri gaman að vita, hvernig þeim
kemur saman í sál sr. Gunnars,
móralistanum og húmöristanum.
Eg gæti trúað, að það væri eitt-
hvað skrýtin sambúð. Sjálfsagt
kveður móralistinn, brynjaður
marxistískri díalektik húmörist-
ann alveg í kútinn, en það mætti
segja mér, að húmöristinn gæfi
móralistanum langt nef, svona
endrum og eins.
AKUREYRI
Sjálfstæðisflokkurinn.
Þar eru nú úrslitin viss, Jónas
Rafnar verður endurkjörinn með
talsverðum meirihluta. Jónas hef-
ur reynzt sléttur og felldur á Al-
þingi, svona þokkalega litlaus.
En einmitt slíkir menn fá oft
meira persónufylgi en hrjúfari og
rismeiri persónuleikar.
Framsókn.
Dr. Kristinn Guðmundsson er
aftur í kjöri fyrir Framsókn. Ein-
hver ágreiningur varð urn fram-
boð hans. í Framsóknarflokknum
á Akur eyri hefur allt logað í ó-
friði síðan í forsetakosningunum
í fyrra. Þá studdi dr. Kristinn dr.
Bjarna, en margir áhrifamenn
flokksins voru með Ásgeiri, t. d.
Þorsteinn M. Jónsson, Jóhann Frí-
mann og Brynjólfur Sveinsspn.
Lögðu sumir þessara Ásgeirs-
manna, einkum Jóhann Frímann,
hina mestu fæð á dr. Kristinn og
reyndu að koma í veg fyrir fram-
boð hans. Það tókst þó ekki, og'
mun Jakob Frímannsson hafa
komið í v.eg fyrir það. Margt er
vel um dr. Kristin, hann er vel
gefinn maður og glæsimenni. En
ríkir skapsmunir búa í þessum
manni, sem hversdagslega er svo
rólegur, að hann má vara sig á
því, að láta ekki andstæðingana
hleypa sér upp á fundum.
Alþýðuflokkurinn.
Þar fer enn fram Steindór
Steindórsson og fær sennilega
svipað fylgi og síðast. Talið er,
að eitthvað af óvinum dr. Krist-
ins í Framsóknarflokknum kjósi
Steindór, en á hinn bóginn má
ætla, að Þjóðvarnarmenn geti
dregið eitthvað út úr vinstra armi
Alþýðuflokksins. Það verður þó
sennilega erfiðara fýrir þá, vegna
þess, að Steindór hefur alltaf ver-
ið vinstra megin í Alþýðuflokkn-
um.
Konimúnistar.
Steingrímur Aðalsteinsson býð-
ur sig fram fyrir þá, þó að marg-
ir í flokknum á Akureyri kysu
einhvern annan frambjóðana. —
ítök Steingríms þar nyrðra hafa
rénað síðan hann fluttist suður.
Litlar líkur eru á, að kommún-
istar auki fylgi sitt á Akureyri,'
meðfram vegna þess, að allmargt
verkamanna hefur flutzt þaðan.
Steingrímur er þó sennilega Ör-
uggur um uppbótarsæti.
Þjóðvarnarflokkurinn.
Hann býður fram á Akureyri
Bárð Daníelsson verkfræðing. —
Hann þótti á námsárum sínum
standa nærri kommúnistum, en
hefur fjarlægzt þá upp á síðkast*
ið. Ekki mun Bárður hafa önhur
tengzl við Ákureyri en þau, að
hann dvaldist þar við skólanám.
Hann er annars glæsimenni og
sagður vel viti borinn. Talið er,
að Bárður fái eitthvað slangur at-
kvæða á Akureyri, óánægða menn
frá kommúnistum, Alþýðuflokkn-
um og Framsókn. Akureyringur
einn, sem ég talaði nýlega við,
gizkaði á 200 atkvæði og kannski
þau verði fleiri, þegar kvenfólkið
sér Bárð.
SUÐUR-ÞIN GE Y J ARSÝSLA
Framsóku.
Karl Kristjánsson verður auð-
vitað kosinn með miklum meiri-
hluta, en ýmsir Þingeyingar full-
yrða, að fylgi hans verði minna en
síðast. Afskipti hans af togara-
málum Húsvíkinga hafa ekki auk-
ið á vinsældir hans, Frá upphafi
hefur það verið svo, að margir
þingeyskir Framsóknarmenn hafa
verið óánægðir með Karl. Það eru
sér í lagi hinir gömlu fylgismenn
Björns á Brún, sem eru sterkastir
í Reykjadal og Mývatnssveit. —
Grunur lék á því við síðustu
kosningar, að menn eins og Jón
á Gautlöndum og Sigfús í Vogum
hefðu kosið landslista Framsókn-
ar, en ekki Karl persónulega. En
Karl er sleipur eins og áll, og ef-
laust verður hann þingmaður
Suður-Þingeyinga, þar til hann
leggst í kör. Það er heldur eng-
inn sem frýr Karli vits, þótt menn
hafi ýmislegt annað út á hann að
setja. Hann er hagmæltur og fróð-
ur vel um alþýðukveðskap, og
getur á því sviði nokkuö fyllt
skarð Bjarna Ásgeirssonar á Al-
þingi.
Sjálfstæðisflokkoriim.
Gegn Karli tefla Sjálfstæðis-
menn Guxmari Bjarnasyni, er við
undanfarnar kosningar hefur ver-
ið í kjöri í Austur-Skaftafells-
sýslu. Þar eystra gat Gunnar gert
sér nokkrar vonir um sigur, en
nú er hann sendur í eitt allra von-
lausasta kjördæmi Sjálfstæðis-
flokksins. Líklega er þetta refsing
fyrir óþægð við flokksstjórnina.
Bæði er það, að hann var stuðn-
ingsmaður Ásgeirs í forsetakosn-
ingunum, þó hann hefði sig lítt
í frammi, og svo hitt, að hann
hefur að undanförnu þótt óþarf-
lega krítiskur á stjórnarstefnuna
og of bersögull um ýmislegt í sam
bandi við hana. Annars getur vel
verið, að Gunnar auki fylgi flokks
ins í sýslunni eitthvað dálítið.
Hann á sjálfsagt eitthvað per-
sónulegt fylgi á Húsavík, þar sem
foreldrar hans eru mjög vinsælir.
Alþýðuflokkurinn.
Þar er í framboði Axel Bene-
diktsson skólastjóri á Húsavík, í
stað Braga Sigurjónssonar, sem
er sendur fram í Eyjafirði. Axel
mun vera frekar vinsæll á Húsa-
vík og í átthögum sínum, Grýtu-
bakkahreppi og á Svalbarðs-
strönd.
Koimnúnistar.
Jónas Ámason fer nú fram í
Suður-Þingeyjarsýslu, en sleppir
Seyðisfirði. Hann er frændmargur
á þessum slóðum, hve mikið sem
hann græðii- á því. Ekki er alveg
útilokað, að Jónas geti orðið upp-
bótarþingmaður, en sigurvonir
hans eru stórum minni en á Seyð-
isfirði. — Framboð Þjóðvarnar-
manna dregur líka úr þeim mögu-
leika.
Þjóðvarnarflokkurinn.
Þar fer fram Ingi Tryggvason
kennari, lítt þekktur maður utan
héraðsins. En talið er, að Þjóð-
varnarflokkurinn eigi nokkuð
fylgi í sýslunni, líklega hið mesta
í sveitakjördæmi. Ekki er ólík-
legt, að hann fái eitthvað af át-
kvæðum þeirra Framsóknar-
manna, sem óánægðastir hafa ver
ið með Karl Kristjánsson. Sagt er
að hann fái talsverðan reyting at-
kvæða í Mývatnssveit, Reykja-
dal og Aðaldal.
VESTUR-SKAFTAFELLS-
SÝSLA
Hún verður spennandi eins og
fyrri daginn. Jónarnir eigast nú
við í þriðja sinn. í fyrsta skipti
var meirihluti Jóns Gíslasonar 6
atkvæði, í annað skipti 5 atkvæði.
Og enn segja Skaftfellingar, að
það myndi líklega ráða úrslitum,
ef ein fjölskylda skipti um skoð-
un. Þessi kosning verður álíka
spennandi og í Dalasýslu og á
ísafirði.
Framsókn.
Jón Gislason hefur að mörgu
leyti reynzt gegn þingmaður, þótt
lítill sé hann skÖrungur. Sumir
halda, að hann hafi grætt eitt-
hvað á því, hve ötullega hann
bárðist fyrir Gísla Sveinssyni í
forsetakosningunum í fyrra; eitt-
hvað af nánasta vinaliði Gísla í
sýslunni muni launa honum það
með því að kjósa hann nú. Þetta
verður þó að teljast hæpið.
Sjálfstæðisflokkurimt.
Jón Kjartansson er heiðursmað-
ur og Ijúfmenni, én hörkumaður
engu meiri en nafni hans. Kosn-
ingabaráttan verður því eflaust
háð af prúðmennsku, þrátt fyrir
spenninginn. Mig grunar, að harð
ar verði barizt í Dalasýslu, svo ég
nefni nú ekki ísafjörð.
‘ i
Alþýðuflokkurinn.
Hann býður nú ekki fram í
sýslunni, enda hefur fylgi hans
þar oftast nær verið sáralítið. Þó
má vera, að þessi fáu atkvæði
nægi til þess að fleyta Jóni Gísla-
syni á þing, ef þau fara þá yfir
á hann.
Kommúnistar.
Runólfur Björnsson frá Holti
fer fram fyrir þá. Hann er alinn
upp á mögnuðu Sjálfstæðisheim-
ili og er náfrændi Jóns Kjartans-
sonar. Ef menn á annað borð gera
uppreisn gegn slíku umhverfi,
leiðir það þá oftast yfir í
réttlinukommúnisma, og svo
hefur farið um Runólf. —
Kommúnistar hafa að undanförnu
átt 50—60 atkvæði í Vestyr-
Skaftafellssýslu, en vel má vera,
að fylgi þeirra minnki eitthvað
nú, vegna framboðs Þjóðvarnar-
manna.
Þjóðvarnarflokkurinn.
Fyrir hann fer Björn Sigfússon
háskólabókavörður fram. Hann
hefur síðan í æsku haft mikinn
áhuga á stjórnmálum. í fyrstu
var hann auðvitað Framsóknar-
máður, eins og flest allir Þing-
eyingar. Síðan gekk hann í Al-
þýðuflokkinn, én fór úr honum
með Héðni Valdimarssyni, og hef-
ur síðan verið fylgdarmaður
kommúnista, þar til hann gekk úr
flokkknum í fyrra. Nú var Björn
einn af stofendum Þjóðvarnar-
flokksins, og nú eru kommúnistar
farnir að tala um hann með lítils-
virðingu, hvað þeir aldrei gerðu,
meðan hann var í flokki með
þeim. „Hann Björn,“ segja þeir
og yppta öxlum glottandi.
Björn Sigfússon er stórgáfaður
maður, eins og mörgum er kunn-
ugt, þótt hann sé að mörgu leyti
einkennilegur í hátterni. Og eitt
yfirgefur Björn aldrei, hversu oft
sem hann skiptir um flokk, og
það er idealisminn. Hann er typ-
iskur fulltrúi þeirra bjartsýnu
idealista, sem mótuðust í ung-
mennafélögunum, ekki sízt hin-
um þingeysku, á tveimur- þrem-
ur fyrstu áratugum þessarar ald-
ar. Hversu oft sem Björn rekur
sig á, mun hann aldrei missa
trúna á mennina, og vissulega er
það mikil guðs gjöf. Fram í
rauðan dauðann munu augu
Björns ljóma af idealisma og um-
bótaáhuga. Manni finnst furðu-
legt, að slíkir menn skuli erui
vera til, en vist er það gott. —
Fylgi Björns getur tæplega orðið
mikið í þessum kosningum. Hann
fær kannski nokkur atkvæði ó-
ánægðra kommúnista og ef til
vill örfá Framsóknaratkvæði, þó
að það verði erfitt, eins og á
stendur þarna. Vera- má þó, að
framboð Björns verði til þess að
fella Jón' Gíslason.