Mánudagsblaðið - 18.01.1954, Page 2
2
MÁNUDAGSBLAÐIÐ
Mánudagur 18. janúar 1954
Eimskipaféiag Islands 40 ára
Tryggingarslofnun ríkisins
í nýjum hnsakynnin
1 dag, sunnudaginn 17. janúar, er. Eimskipafélag ís-
lands h.f. 40 ára.
Eimskipafélagið, eins og það er oftast nefnt í dag-
legu tali, er eitt stærsta og vinsælasta félag landsins. Áður
en Eimskipafélagið var stofnað ríkti hin mesta óánægja
í siglingamálum íslendinga, enda önnuðust erlend skipafé-
lög allar siglingar til landsins og þannig hafði verið um
langa hríð. Um þær mundir er undirbúningur að stofnun
Eimskips stóð yfir var Sameinaða gufuskipafélagið eitt um
samgöngur Islands við önnur lönd, enda brást félagið illa
við þessari nýjung og hafði í hótunum við Alþingi, ef slíkt
mál næði fram að ganga með Styrk þess.
Hér er ekki ætlunin að rekja sögu Eimskipafélagsins,
enda flestum kunn, og þess aðeins getið, að félagið var stofn-
að 17. jan. 1914, með fjártillögum og styrk landsmanna
bæði hér heima og vestan hafs Áhugi þjóðarinnar á þessu
máli var svo mikill, að nær mun einsdæmi, og fögnuðuririn
við koTriu fyrsta skips félagsins „Gullfoss gamla’', saméigin-
legUr og öinlægur.
Eimskipafélag íslands bauð blaðamönnum til ríðtals
í s.l. viku í tilefni afmælisiios og gáfu þeir Guðmundm' VÖ-
hjálmsson foi'stjóri og Eggert Briem fuiltrúi eftirfarandi
upplýsingar um athafnir félagsins.
Ferðir skipanna
Hlutaíé, 13.340 hluthalar
Guðm. Vilh jálmsson, forst j.
smiða 17 skip, en af þeim 10
skipúm sém nú eni í eigu
þess hafa átta (23.354 smál.)
verið 8míðuð eða keypt síð-
ustu 5—G árin og er þannig
um 95% flotans ný skip, mót-
orskip, spanieýtnari og af-
kastameirí en eldri skipin,
sem voni gufuskip.
Ný $erðaáæf!un
Tryggingascofnun ríkisins bauð fréttamömium til við-
tals í s.l. viku og gaf Haraldur Guðmmidsson forstjóri eftir-
| farandi upplýsingar varðandi hið nýja húsnæði Trygginga-
stofnunarinnar ríð Laugaveg 114.
Tryggingastofnunin flytur í
nýtt húsnæði
Tryggingastofnunin hefur und-
aníarið .átt við húsnæðiserfið-
leika að búa og hefur starfsenii
hennar því verið á fleiri én ein-
lun stað. Aðalskrifstofur stofnun-
arinnar voru þar til í nóv. sl.
í Alþýðuhúsinu við Ingólfsstræti
afgreiðsla bóta i Reykjavík hefur
til þessa verið í húsi Sjúkrasam-
lags Reykjavíkur við Trýggva-
götu, og méstur hlúti verðbréf-
anna er í Landsbankanum. til
geymslu og afgreiðslti.
Frá því 1947 hefur Trj'gginga-
stofnunir. haft augastað á lóð í
miðbænuna, og hefur verið um
það rætt við félagsmálaráðuneyt-
ið, að stofnunin, ein eða í félagi
við ríkisstjórnina, reisti stórhýsi
á lóð þessari. Úr framkvæmdum
hefur þó ekki orðið af ýmsum á-
stæðum.
leigu, og röskur þriðjungur fyrstu
hæðar hefur verið leigður Bún-
aðarbankanum.
Bótagreiðslur fara fram á neðstu
hæð í rúmgóðum sal, sem er um
220 fermetrar. Á annari hæð er
allstór salur, þar sem umsóknum
um fastar bótagreiðslur, elh- og
örorkulífeyri, barnalífeyri, fjöl-
skyldubætur o. þ. h. er veitt við-
taka og þeir úrskurðaðir.
Viðtalsherbergi tryggingayfir-
læknis er í sambandi við þennan
sal og biðstofa sameiginleg. Á
sömu hæð í vesturálmu ér slysa-
tryggingadeild, þar er tekið á
móti umsóknutn um slysabætur
og sjúkrabætur. Þar eru enn-
fremur nokkur skrifstofuher-
bergi, afgreiðsla hinna opinberu
lífeyrissjóða og sjúkratrygginga-
deild.
Á efstu hæð eru herbergi fyrir
forstjóra, heilsugæzlustjóra, full-
trúa og fundarherbergi trygginga
Nú sigla skipin um 100 ferð-
ir milli landa og 50 ferðir á
innlendár hafnir, eða ura
340.000 sjómílur, í sáman-
’ burði ríð árið 1915 er skip fé-
!’■ lagsins sigldu 40.000 sjóm.
, Á s.Í. ári höfðu skipin við-
l komu í 50 höfnum í yfir 20
; löndum.
IMekslursáíkoma íélapns
iTir-úH
! Samanlagt verð skipanna
hefur verið um 93 milljónir
fJkróna, en samtals hafa tekjur
féiagsins á árunum 1915—
1952 numið um 700 milljónum
i króna, en gjöldin um 607
miiljónum og ágóðinn þannig
orðið 99 milljónir, en af þeim
ágóða hafa um 50 milljónir
farið í afskriftir á skipum
og öðrum eignum félagsins;
arðgreiðslur verið um 2.2
milljómr, en 1 sjóði hafa verið
lagðar 47,7 milljónir. Um 700
jþús. hafa.farió tii stjómenda
og endurskoðenda s.l. 40 ár.
taunagreSðslur,
Eftirlaunasjóðir
Árið 1953 gi'eiddi félagið
samtals 26.5 milljónir króna í
Ifiun fyrir yerkamenn og bil-
- atjóra, sem hafa verið í þjón-
ustu þess, en til skipshafna
, var greitt, sama ár, 13.4 millj.
Eimskipafélagið stofnaði
' fyrst allra hérlendra fyrir-
tækja Eftirlaunasjóð handa
! ekkjum og börnum starfs-
manna og starfsmcnnum, sem
i láta af störfum fyrir eliisak-
j; ir, og nemur hann 7 milíjón—
í um króna. Hjá féiaginu starfa
í uú um 500 manns, að með-
. töldu skrifstofufólki, en þessi
'taia getur nær tvöfaldast þeg-
«ir mikið er um vinnu.
Hluthafar félagsins voni
13.340 í árslok 1952 og af
þeim áttu 12.994 frá 25—500
krónur hver, en 346 hluthaf ar
yfir 500 króiiur.
Aukinn skipakostur
Strax í byi-jun var hafizt
handa um að auka skipatöl-
una eftir efnum og þörfum.
Árið 1915 á félagið 2 skip,
Guhfoss og Goðofoss, árið
1939 sex skip að smálestatölu
8.085 smái., en nú 1 ár á fé-
lagið 10 skip samtals 25.708
smál.
Alls hefur félagið látið
l»aim 20. febrúar hefjast
inlandi Evrópu og verðnr hið
reglubundnar ferðir frá meg-
nýja skip félagsins, Fjallfoss,
fyrsta skipið í slíkri ferð. Fer
hann frá Hamborg 20. febr.,
með viðkomu í Amtwerpen,
Rotterdam og Hull, en shkar
ferðir verða famar með hálfs-
mánaðar fresti og fara
Reykjafoss og Brúarfoss
sömu leið. Fyrsta viðkoma
verðnr í Reykjatik, en síðar
til hafna úti á landi. Friðja
hver ferð verður austur um
land, hinar tvær vestur og
norður.
Leitað að húsnæði
Þegar sýnt þótti, að langur
dráttur hlyti að verSa á því, að
fyrirætlanír um byggingu stór-
hýsis í miðbænum >Tðu að veru-
leika, varð það að ráði, háustið
1952, að Iéítá fyrir sér úm hús-
næði, sem nægði stofnuninni
þannig, að hún gæti haft alla
starfsemi sína undir einu þaki.
Hinn 1. nóv. 1952 gerði Trygg-
ingastofnunin samning við hluta-
félagið Laugaveg 114 um
leigu á húseigninni til
ársloka 1958 og kauprétt á eign-
inni allri að leigutímanum lokn-
um. Verð það, sem Trygginga-
stofnunin á rétt á að kaupa húsið
fyrir að loknurn leigutíma er á-
kveðið í samrfingnum kr. 3.3
millj. miðað við updrætti og
lýsingar, sem fyrir lágu. En við
þá upphæð bætist sá kostnaðar-
auki, sem stafar af þeim breyting-
um á fyrirhugaðri innréttingu
hússins, sem Tryggingastofnunin
hefur óskað eftir að gerðar væru.
Veigamest.u breytingar, sem
Tryggingastofnunin hefur látið
gera eru þessar: í kjallara er
bvggð sérstök eldtraust hvelfing
til geymslu verðbréfa og fjár
muna, loftræstingarkerfi hefur
verið sett í mikinn hluta hússins,
á efstu hagð hefur verið gerð íbúð
fyrir húsvörð og ennfremur kaffi-
stofa og elahús fyrir starfsfólk
stofnunarinnar í stað ónothæfs
þakherbergis.
ftöskar 4 inilijónir
Þ>-kir sennilegt, að byggingin
kosti, að þessum breytingum með
töldum, röskar 4 millj. króna
Húsið er 4 hæðir auk kjallara.
grunnflötur 400 fermetrar og rúm
mál 6400 rúmmetrar.
Tryggingastofnunin hefur þeg-
ar tekið til leigu eigin afnota alla
aðra og fjórðu liæð, kjallarann og
um % hhita fyTstu hæðar. I'riöju
hæð hefur riklsstjórnin tekið á >
ráðs. Þax er ennfremur íbúð hús-
varðar, kaffistofa og eldhús fyrir
starfsfólk.
Bótaspjöld fyTÍr 10.090
Bóíaspjöld vegna ellilífeyris,
örorkttIífeyri3, barnalifeyris og
fjölskyldubóta í Reykjavíkurum-
tíæmi eru um 10000 og eru þá öll
börn í hverri fjölskyldu á einu
spjaldi. Þar við bætast greiðslur
fæðingarstyrks, slysabóta og
sjúkrabóta, auk ýmsra annara
greiðslna. Má því gera ráð fyrir
að greiðslur í hverjum rnánuði
geti orðið 15000.
Þess skal getið, að Trygginga-
stofnunin hefur með höndum
vörzlu, afgreiðslu og reiknings-
hald lífeyrissjóðs starfsmanna rík
isins, lífeyrissjóðs barnakennara
og annara lögboðinna lífeyris-
sjóða
Bótagreiðslur Reykjavíkurum-
dæmis fyrir janúarmánuð hófust
15. jan. á neðsu hæð í hinu nýja
húsnæði stofnunarinnar.
DANSmKUR
i Sa iBko-musalsiuin Laugavegi 162 í kveJd sunnrtdag kl.
Hljiáinsvéit Mághusar MáitárHp
Gamli Guilíoss, fyrsta skip Eimskipaíciiigs íslands.