Mánudagsblaðið - 04.04.1955, Blaðsíða 4

1
MÁNUDAGSBLAÐIÐ
Mánudagur 4. april 1955
MÁNUÐAGSBLAÐIÐ
BLAÐ FYRIR ALLA
Ritstjóri og ábyrgðarmaður: Agnar Bogason.
Blaðið kcmur út á mánudögum. — Vcrð 2 kr. í lausasölu.
Afgreiðsla: Tjarnarg. 39. — Sími ritstj. 3496.
Prentsmiðja ÞjóSviljans h.J.
Er kynvilia að aukast á
Islandi?
Pétur Jakobsson :
Mörg er bumanns raunin
Framhald af 1. síðu
varir og lakkaðar
neglur og ilmvatna-
svækjuna leggur af þeim
langar leiðir. Oft ganga
þeir með sítt og liðað hár,
það gefur í skyn, að hér sé
listamaður og hómósexual-
isti, sem er á ferð. Allt
þeirra fas er svo teprulegt
og penpíulegt, að það
minnir öllu meira á pipar-
meyjar frá Viktoríutíma-
bilinu en íslenzka karl-
menn.
Hæituiegir æsku-
iýðnum
En þótt öllum almenn-
ingi þyki þessar mannkind-
ur næsta hjákátlegar og
eingöngu til að brosa að,
geta þetta þó orðið hættu-
iegar eiturplöntur fyrir rót
lausan æskulýð. Þessi leið-
indalýður getur orðið að
átumeini í þjóðfélaginu
áður en varir. Erlendis-
hafa slíkir piltar oft og
tíðum smeygt sér inn I
ý-miskonar æskulýðsfélags-
skap, svo sem íþróttafélög,
skátafélög og drengjakóra,
qg hafa tælt hundruð ung-
linga og gereyðilagt marga
þeirra. Fyrir nokkrum ár-
um var t. d. söngstjóri
frægs drengjakórs á Norð-
urlöndum uppvís að því,
að hafa tælt tugi af drengj-
um þeim, sem honum var
trúað fyrir. Svipaðir at-
burðir kynnu bráðlega að
gerast hér, ef ekki er höfð
gát á.
Er kynvilla reisiverð!
En þá vaknar spurning-
■ ín: er kynvilla refsiverð?
Um þetta hafa staðið harð-
ar deilur í mörgum lönd-
um. Og heildarniðurstað-
an hefur orðið sú, að ekki
sé sama hvernig kynvillan
er. Ef tveir fullorðnir karl-
menn lifa í hómósexuellu
sambandi, eins og stundum
tíðkast áratugum saman,
má segja, að það komi þjóð
félaginu ekki við, svo lengi
sem þeir leika ekki listir
sínar á almannafæri. Þetta
samband er þeirra einka-
mál, sem þjóðfélagið get-
ur látið afskiptalaust- En
allt annað verður uppi á
teningnum um þá kynvill-
inga, sem sitja um hvern
óþroskaðan ungling, sem
þeir sjá sér færi á til þess
að tæla þá til viðbjóðslegs
verknaðar og eyðileggja líf
þeiri’a. Slíkar vandræða-
kindur á að taka úr um-
ferð tafarlaust, því að af
þeim stafar þjóðfélaginu
stórkostleg hætta. Þessa
menn á að setja á vinnu-
hæli, þar sem þeir geta svo
kannske haft gaman hver
af öðrum, og geta unnið
fyrir ilmvötnum, varalit og
naglalakki.
Effirlif
Það væri ekki vanþörf
á, að lögreglan í Reykja-
vík færi að hafa eftirlit
með þeim svokölluðu lista-
mönnum, sem randa hér
göturnar til að reyna að
tæla drengi á fermingar-
aldri eða yngri. Þá þarf að
gera óskaðlega áður en
þeir hafa lagt í rústir líf
margra æskumanna. Reyk-
vískir foreldrar væru á-
reiðanlega þakklátir fyrir
slíka röggsemi.
Ajax.
Mörg er búmanns raunin
Hr. bankastjóri, Hilmar
Stefánsson, birtir sömu grein-
ina í mörgum dagblöðum
borgarinnar, sunnudaginn 30.
marz s. 1. um viðskipti Bún-
aðarbankans við firmað,
Ragnar Blöndal h.f. í Reykja-
vík.
Byrjar hann á því að lýsa
þörfum bankans fyrir að á-
vaxta fé hans með háum út-
lánsvöxtum á skömmum
tíma. Á hann þar við innláns-
fé sparisjóðsdeildarinnar.
Þetta er öllum ljóst og hefir
ekkert nýtt að geyma. Hinu
má ekki ganga framhjá, að
fyrir öllum útlánum verður
að vera bjargföst trygging,
því þá fyrst er gróði á útlán-
um.
Jafnvel þó einhverri pen-
ingastofnun þyki lítil eftir-
spurn eftir fé því, sem hún
hefur til útlána, má aldrei
gleyma því, að tryggingin er
grundvöllur undir hagnaði
viðskiptanna.
Við skulum hugsa okkur,
að kaupmaður hyrfi frá stað-
greiðslu vegna þess að vöru-
veltan væri ekki samkvæmt
hans hugsjón með þeirri við-
skiptaaðferð, en sneri svo
verzlunarfyrirkomulaginu
upp í lánsverzlun. Það er ekki
að efa, að vöruveltan yxi
hröðum skrefum, en eftirköst-
in mundu þau verða, að tapið
á lánunum mundi valda hon-
um þungum búsif jum og sölu-
gróðinn fara í töp, og, ef til
vill ekki hrökkva fyrir þeim.
Búnaðarbankanum var upp
haf lega ætlað það hlutverk að
sjá bændum landsins fyrir
lánsfé. Vegn þessa var Veð-
deild hans stofnuð; honum
fenginn Ræktunarstjóðurinn
og Byggingarsjóðurinn. Fé til
þessara lána hefur ríkisvald-
ið lagt fram, beint og óbeiht.
Bankastjórinn segir í um-
ræddri grein, að allt að 150
milljónir séu bundnar í þess-
um lánum- Ekki skal á móti
þessu mælt, en undarlega
kemur mér þetta fyrir sjónir.
Bændur landsins munu vera
eitthvað á sjöunda þúsundinu.
Lætur nærri að hver þeirra
skuldaði þá bankanum að
meðaltali nokkuð yfir 200
þúsundir króna.
Fletti maður upp í veðmála-
bókum utan Reykjavíkur eru
jarðir bænda mjög víða veð-
settar Búnaðarbankanum, að
Veðdeiidar- og Ræktunar-
sjóðsláni, en þetta eru svo
litlar upphæðir, að undrum
sætir, að bændageðið skuli
vera svo lítillátt að þiggja
þessi lán; svo eru þau skorin
við nögl.
Ekki tekur betra við, ef
um Byggingarsjóðslán er að
ræðá. Hafi bóndi byggt á jörð
inni sinni íbúðarhús, sem að
byggingarkostnaði nemur 250
— 300 þúsund krónur mun
láta næi’ri að sá bóndi fái 40
— 60 þúsund ki’óna lán útá
húsið. Sjá væntanlega allir
hve miklir smámunir þetta
eru og hve bændur eru jafn-
nær fyrir þeim. Það er nokkuð
líkt með þessi lán og Smáí-
búðalánin, sem hvox’ki eru
heil né hálf, en líkjast snuð-
túttu sem stungið er upp í
böm.
Það er sannai’lega ekki
mikill vandi að vei'a banka-
stjóri og láta þessi lán af
hendi i’akna til bændanna.
Þar ei’u ekki stórar tölur að
telja eða vandasamt að meta
veðin þeim smámunum til
tryggingar.
Bankastjóx’inn talar um að
Reykvíkingar eigi þetta
geymslufé sem bankanunx sé
ti’úað fyi’ir 1 spai’isjóðsdeild-
inni. Má vel vei’a, að þeir eigi
þar upphæðir nokkrar. En að
sjálfsögðu leggja Reykvíking-
ar ekki né aði’ir fé sitt á spai’i
sjóð til geymslu, heldur til
þess, að fénu sé veitt út í
þjóðlífið sem afli til hagnýti’a
framkvæmda, sem efli þjóðar-
búið og auki velsæld þess, svo
sem til iðnaðar, jai’ðræktar og
fi’amleiðslu til sveita og sjáv-
ai’.
Það er að sjálfsögðu enginn
spax’ifjáreigandi Búnaðar-
bankans hrifinn af því, að fé
hans sé notað til þess að
kaupa milljóna víxla á álna-
vöi’ubúð, sem enga séi’staka
þýðingu hefir fyrir þjóðfé-
lagið.
Bankastjórinn kveðst hafa
vei’ið öruggur um að þetta
margnefnda vex’zlunai’fyrix’-
tæki væri traust vegna þess
að það var gamalt og hafði
oi’ð á sér. Ekki þurfti þó langt
að seilast til lokunnar um
vitneskju þess, að fyrírtækið
var ekki f járhagslega sterkt,
enda þótt því væri heiðarlega
stjórnað.
Fletti maður upp í niður-
jöfnunarskrá Reykjavíkur
fyrir árið 1953, getur þar að
líta skatta þá, sem á fima
þetta er lagt.
Þar er að vísu lagt dálítið
útsvar til bæjarsjóðs Reykja-
víkur á firma þetta, sem eftir
atvikum er mest megnis veltu
útsvar, en hvorki tekjuskatt-
ur né eignaskattur. Uppgjör
firmans hefir sýnt, á eigna-
i’eikningi skuldir á móti eign-
um, veltureikn. hefir sýnt
svo litla vöruveltu, að brúttó-
tekjur hafa verið svo naum-
ar, að taps- og gróðareikn-
ingur hefir gleypt þær allax-,
vegna daglegs rekstrarkostn-
aðar. Ekki átti firmað fast-
eignir, sem ykju verðgildi
fx-amtalinna eigna.
Ekki stoðar að tala urn
í’íkidæmi hluthafanna, því hér
var um hlutafélag að ræða,
sem stóð utan við hluthafana
nema að hlutafénu til. Það er
hvergi i’íkari ástæða til var-
farnaðar í peningalánum, en
einmitt gagnvart hlutafélög-
um, vegna okkar ófullkomnu
hlutafjárlaga. Þetta ættu all-
ir að vita.
Bankastjórinn segir að Bún
aðarbankinn hafi engu tapað
á viðskiptum sínum við Ragn-
ar Blöndal h.f. Gott er að
heyra það. En hefir fjárfest-
ing ekki orðið óeðlilega mikil
í viðskiptunum við þessa álna-
vöruverzlun ?,
Samband íslenzkra sam-
vinnuflaga hefir keypt vöru-
birgðir firmans, að því hemxt
er. Blöðin hafa líka tjáð, að
viðskiptabankar Blöndals-
fii’mans hafi lánað S.Í.S. upp-
hæð þá, sem til þurfti að
kaupa vörumar og það til 10
ára.
Ef minni mitt svíkur mig
ekki, þá hafa blöðin líka sagt,
að þeir lánardrottnar, sem ut-
an bankanna stóðu, en urðu
að gefa eftir af sínum kröf-
um 40%, hafi gert það með
þeim skilyrðum að viðskipta-
bankar firmans lánuðu þeirn
samsvarandi upphæð til finmi
ára út á þeiri’a eigið nafn.
Nú er það vitað, að sumii'
þessara lánardi’ottna fixmans
eru fátækir menn, sem hafa
orðið að taka lán til þess að
geta hjálpað fimanu um fé,
Þeir verða að skila sínum lán-
ardrottnum þessum 40%, en
borga þetta svo á sínum tíma
til bankanna, ef ástæður
þeirra þá leyfa, svo þetta er
ekki áhættulaust.
i
Framhald á 7- síðu.
rr*'rjr*srrrsr«rrsrrsryrrsr>rrsr.rryryrrsr«rrsrrNrr*rryr«rrsryrsrryrsry#srr'r'«ryr<ryrr'«r#*Nryrryrryryr^>ryrryryrryr Nrvrryrvryrryrrrsr^rryryrryrryr#y#y#srryrrvryryryryrr'jNryr«jNryrjN»Nryr#\ryrryryryr*yryryryr>ryryryrvryryr«rryryrr'#yryrrj>sryrryr**
ALMENNA
FASTEIGNA- er miðslöð iasieignakanpanna
SALAN Austurstræti 12 — Sími 7324
l++*w*m*m***iaaa*>*+i***m+mm f r r .rr-r^rr-r-r rr-ryrtryfyrurrvrrr-ryrurryrr-ryryrryrjri ^rr^rrrryrrrrrrrrrNryrrr^rrrsrrrrvrvrr^rryrrr^rrsrérrrv/rvrvrvryrvrvrrvrrrvrrvrrsrvrryrryrsrrirrrvrrrrvrryrvrrvrrfc