Mánudagsblaðið - 25.02.1963, Qupperneq 1

Tvær frægar saman i mynd
BlaSfyr\
16. árgangur
Mánudagur 25. febrúar 1963
8. tölublað.
Raunalegt ástand í sjúkrahúsmálum
geðveikra, hundruðum þeirra úthýst
Gera verður þegar í stað ráðstafanir til að þeir menn sem ekki mega ganga
lausir séu hafðir undir læknishendi, en ekki sigað á borgarana
SJtTKRAHtJ SMÁL geð - og
taugasjúklinga hafa verið mik-
ið til umræðu undanfarna daga.
Verulegur skriður komst á
þessi mál, er svonefnt Geð-
verndarfélag Islands hélt blaða
mannafund í síðustu viku (mið
vikudaginn 1. þessa mánaðar).
l>ar lýsti Tómas Helgason.
yfirlæknir á Kleppi því yfir,
að þessi mál væri eitt mesta
vandamál, sem okkar þjóðfélag
ætti við að stríða í dag.
Hann sagði, að nú væru 2Y0
sjúklingar á Kleppi, en þar
væri raunverulega ekki rúm,
fyrir 500 sjúklinga. Hann taldi
einnig mjög nauðsynlegt, að
hér yrði reist hressingarhæli
fyrir sjúklinga, sem hlotið
hefðu bata, og slíkt hæli yrði
eins konar millistig, frá þvi að
sjúklingurinn fæi-i frá sjúkra-
húsinu, cg þar til hann gæti
gengið einn og óstuddur út í
lífið.
Tómas Helgason er nýkom-
inn hingað til lands eftir langt
og erfitt nám erlendis. Hann
hefur verið ráðinn yfirlæknir
að Kleppi ásamt Þórði Möller,
og áð því er virðist eru þessir
tveir menn sammála um, að al-
gjört ófremdarástand riki í
þessum málum hér.
Reykvíkingar hafa löngum
litið Klepp hálfgerðu hornauga,
og ugglaust hefur enginn gert
sér grein fyrir þeim mikla
fjölda manna og kvenna, sem
þar eni vistaðir Það er stór og
alvarlegur galli, að um Klepp
hefur ekki verið rætt sem önn
ur sjúkrahús Það fólk sem
þangað fer, eða þangað er
flutt. er ævinlega „stimplað“
með orðunum „hann er vit-
laus“ og engum dettur í hug,
Er það satt, að stjórnin í
Frama berjist fyrir taxtalækk-
un, með því að stækka svæðið
að Lágafelli ?
að slíkur maður éða kona, eigi
sér viðreisnar von.
En þetta er auðvitað hinn
mesti misskilningur Með góðri
læknismeðhöndlun, góðu eftir-
liti og aðbúnaði, væri ugglaust
hægt að hjálpa stói-um hóp þess
fólks, sem nú er á Kleppi. Eins
og málum er nú háttað, er
þetta mjög erfitt og hæpið að
nokkur jákvæður árangur ná-
ist.
Það er nauðsynlegt, að allur
almenningur geri sér grein fyr
ir, að tauga og geðsjúklingar
eru í sjálfum sér ekki „frá-
brugðnir“ öðrum sjúklingum,
sem á sjúkrahúsum liggja. Mun
urinn er aðeins sá, að þarna er
um að ræða andlegan sjúkdóm,
en í hinu tilfelliniu er það lík-
amlegur sjúkdómur. Það hefur
því miður alltof mikið borið á
því, að orðið Kleppur hafi ver-
ið notað sem eins konar grýla.
og menn líta þetta hús með
samblandi af hryllingi og með
aumkvun eins og það væri stað
ur hinna fordæmdu, sem hefðu
fyrirgert réti sínum til að búa
5 samfélagi manna.
Ef ríkisvaldið tæki sig til
einn góðan veðurdag, og gerði
eitthvað í þessum málum, væri
nauðsynlegt að flytja sjúkra-
húsið á annan stað, og jafnvel
nefna það öðru nafni. Almenn-
ingur verður að læra, að sjúkra
hús fyrir geðveika, eru eins og
hver önnur sjúkrahús, og þar
er fólk, sem á eins mikinn til-
verurétt og hver annar.
Fyrir nokkru kom það meðal
annars fyrír, að geðveikur mað
ur réðst að manni og barði hann
í höfuðið með voldugu barefli,
og rotáðist sá er fyrir högg-
inu varð Ástæðan fyrir þessu
var mjög lítilfjörleg, enda þarf
oftast lítið út af að bera til að
sl'ikir menn missi stjórni á
skapi sínu. Þessi sjúklingur
hafði fengið bæjarleyfi, enda
talinn hættulaus. En þá kom
vínið til sögunnar, og hann
mætti ekki á réttum tíma á
sjúkrahúsinu.
Tvisvar áður hafði það kom-
ið fyrir með stuttu millibili, að
geðtruflaðir menn ollu erfiðleik
um. Annar kom í hús nokkurt,
og ógnaði húsráðanda með hníf,
en hinn réðst á mann í mið-
bænum. Báðir þessir áttu að
vera á Kleppi. en þar eð þeir
voru taldir hættulausir, var
þeim sleppt af sjúkrahúsinu til
jað rýma fyrir öðrum.
Þá ber að minnast á eitt at-
riði í sambandi við þessi mál.
Það hefur ekki ósjaldan komiö
fyrir, að Hegningarhúsið við
Skólavörðustíg hefur orðið að
hýsa geðveika, sem ekki hafa
komizt fyrir á Kleppi. Yfir-
fangavörðurinn í Hegnimgar-
húsinu sagði nýlega í blaðavið
tali^ að slíkt næði ekki nokk-
urri átt. Þetta geðtruflaða fólk,
sem hann yrði að hafa í klefum
við hliðina á föngum, skapaði
mikla erfiðleika og héldi vöku
fyrir föngunum með öskrum og
óhljóðum.
Eftir þessa lesningu hugsa
vafalaust margir, að það sé nú
eftir blöðunum að vera að japla
á þessum málum, og hreyta ó-
notum í þetta vesalings fólk,
sem hefur orðið fyrir því æðis-
kasti að valda einhverjum trufl
unum. Þetta kan rétt að vera.
En meðan sjúkrahúsmál geð og
Framhald á S. síðu.
Tvær af frægustu — og beztu — leikkonum sem Hollywood
hefur eignazt, þær Joan Crawford og Bette Davis, léku nýlega
saman í kvikmynd í fyrsta sinn. Þetta er ógurleg hrollvekja.
Þær leika miðaldra systur, fyrrverandi kvilnnyndastjöraur, sem
báðar hafa séð sinn fífil fegurrL en æska þeirra, fegurð og
frægð er löngu liðin. Þær búa saman og sambúð þeirra er
vægast sagt ekki til fyrirmyndar. En það er leikur þeirra
Crawford o,g Davis hins vegar sagður vera.
SföSvJS lendingar sfórra flugvélaáReykjavikurflugvelliog
Bíðið ekki eftir s
Flugvöllurinn verður að fara
Næstiun daglega sjáiun við stórar fjögurra hreyfla flug-
vélar taka sig á loft á RcykjavDuirflugA’elli, lyfta sér yfir litlu
ljósastaurana við Hringbrautina, skríða yfir Hljómskálagarðinn
og Tjörnina, fara yfir húsin í miðbænum í nokkurra metra hæð
og hverfa sjónum okltar norður yfir höfnina. Þetta hefur bless-
azt til þessa. en hve Iengi heldur gæfan verndarhendi yfir
þeim háskaleik, sem hér er framinn.
Nú er svo komið að reyndir flugmenn tala um það í fyllstu
alvöru að þetta verði að stöðva: Byrgja brunninn áður en
barnið er dottið ofan í.
Flugvöllurinn í borginni
miðri er orðið alvarlegt vanda-
mál Þrátt fyrir aðvaranir um
hættu frá honum og kvartanir
um hávaða og ónæði virðast
borgaryfirvöld sofa í málinu og
Ekkert gerist.
En þótt borgaryfirvöldin
sofi, þá er anar aðili, sem ætti
að bregða blundi og sem ætla
mætti að vissi bezt í hvert ó-
efni er komið og það er sjálf
f
Flugmálastjórnin.
Hér í blaðinu hefur þráfald-
lega verið bent á þetta vanda-
mál og það hefur verið til um-
„Pressuballið"
Svo mikil eftirspurn er eftir
miðum á „pressuballið“, árshá-
tíð Blaðamannafélagsins í
Sögusalnum, áð þeir sem þang-
að ætla, mega ekki draga það
öllu lengur að tryggja sér miða.
Dýrindis krásir verða á borð
bomar og vinsælir skemmti-
kraftar koma fram.
ræðu á fundum og mannamót-
um.
ERUM VBE> VIRKILEGA
SVO AUMIR AÐ EKKERT
KOMI VITI FYRIR RADA-
MENN í ÞESSU MÁLI NEMA
SLYS?
Flugmenn. sem eiga hvað
mest í húfi, hafá að sögn skrif
að flugmálastjóra og rætt þessi
mál. Þvi bréfi mun ekki hafa
verið svarað.
Hér er verðugt verkefni fyrir
liinn ágæta flugmálastjóra, að
taka í taumana og fjarlægja
stóru flugvélarnar strax af
Reykjavíkurflugvelli og láta
hefja byggingu flugvallar ann-
arsstaðar. Það virðist hvort
sem er, vera samróma álit að
Keflavíkurflugvöllur leysi ekki
vandann.
Hver vill láta benda á sig
eftir að slys hefur skeð og
segja: Það var þér að kenna.
Þú áttir að koma í veg fyrir að
þetta yrði, það var þitt verk.
Það er krafa bæjarbúa að nú
þegar verði tekið í taumana og
flugvöllurinn fjarlægður. Þvl
fyrr því betra.
Ljóshærð og litfríð—og aðeins átján ára

. . . ,.. ,-J
Eiginlega sjáum við ekki minnstu ástæðu til að setja nokkra skýringu með myndinni af þsss-
ari fallegu stúlku, en þeim sem alltaf vilja vita allt um allt getum við sagt að stúlkan heitir
June Cochran, 18 ára, lifir á því að sýna sig ldædda sem afklædda, en sögð hafa áhuga &
leiklist. Það var nú það.
\