Mánudagsblaðið - 07.04.1975, Blaðsíða 2

2
AAánudagsblaðið
Mánudagur 7. apríl 1975
VALHALLARTÍÐINDI
1. áxgangur
5. febrúar 1222
5. tölublað
Timi Sighvatsson veginn
af biskupsmönnum —
Hólum, 4. febrúar 1222. Frá fréttaritara.
Hér hafa gerst tíðindi nokkur. 1 nótt komu hingað
menn Guðmundar Arasonar biskups úr Málmey og
fóru heldur óspaklega. Hafa þeir drepið Tuma Sig-
hvatsson og fleiri menn en fóthöggvið suma. Staðinn
hafa þeir rænt og heituðust að brenna hann og menn
inni ef eigi yrði út gengið. Veður er bæði myrkt og
þykkt og engin von um að þeir menn, sem farið hafa
á eftir mönnum biskups, komi nokkru verulegu fram
við þá.
Aðdragandi
Eins og kuruiugit er, þá hefur
margt misjafnt verið með þeim
Guðmundi biskupi og mönnum
hans og Skagfirðingum. Hefur
það helst borið á milli, að snauð
ir menn og aðrir hafa safnast
mjög að biskupi og hann fætt þá
og klætt eftir föngum, en Skag-
firðingar og sveitarmenn orðið
að líða stór útgjöld. Síðan Kol-
beinn Tumason lést hefur verið
lítil forstaða hér og ekki fengist
maður til að verjast ágangi
manna biskups.
En í Eyjafirði bar það til tíð-
inda, að Tumi Sighvatsson,
Sturlusonar, kærði það fyrir föð-
ur sínum að hann hefði ekki
bú og mannaforráð — sagðist
eigi ver til manns kominn en
Sturla bróðir hans, er tekið hafði
við búi og mannaforráði í Döl-
um að Sauðafelli. Sighvamr vildi
eigi þverra kost sinn í Eyjafirði.
Síðan reið Tumi vesmr til
Skagafjarðar og átti fund með
bóndum og sýndi þeim fram á
að biskupsmenn myndu gera
þeim ónasði þá er föng þrym á
staðnum, en sagði Þórarinn, fyr-
irmann þeirra, ungan og óreynd-
an. Þetta féll bændum vel í eyru
og varð það tiltæki þeirra að
senda biskupi orð og segja, að
þeir vildu eigi fjárdauða á staðn
um, og sögðust ryðja fólki bisk-
ups á brott með ófriði, ef hann
vill eigi sjálfur af sér ryðja.
Tiltæki biskups
En er biskup heyrði þetta og
vissi, að Norðlendingar voru hon
um áljúgheitir, þá er þeir hétu
honum illu, þá tók hann það
ráð, að fara heldur í útlegð en
selja menn sína í dauða og und-
ir vopn þeirra óvina. Fór biskup
þá brott héðan af stóli sínum
að Hólum og út í Málmey á
jólaföstu. Þar var þá margt
röskra manna með honum: Ein-
arr skemmingur, Pétúr Bárðar-
son, Eyjólfur Kársson, Ketill
Xngjaldsson, Aron Hjörleifsson
og margir aðrir.
Tumi Sighvatsson sest nú á
staðinn með sveit sína svo sem
þar væri föðurleifð hans og
höfðu hvorir tveggja varðhöld
sterk og njósnir. Svona hefur
liðið fram yfir jólin allt að kynd-
iimessu.
Frá biskupi
Nú tók að harðna vist í eyj-
unni og heldur atfangafátt. Bisk-
up hefur áhyggjur stórar, rek-
itm frá stóli sínum. Einar og Ar-
on báðu biskup þess að þeir
færu með menn til Hóla og
tækju þaðan föng, sem þeir þótt-
ust frjáls eiga. Var þetta lífs-
hætta mikil, en þó nauðsyn. Að
fengnu leyfi biskups varð ferð
undirbúin og maður sá, sem Auð
unn hét og kallaður handi send-
ur til Hóla á njósn tun híbýla-
háttu þar, livílur betri manna og
Tuma. Gerði þá storma og ill-
viðri og var alla daga ófært milli
eyjar og lands.
í gærkvöld var veður illt og
gaf Tumi varðhaldsmönnum sín-
um frelsi um nóttina. Þetta sama
kvöld segja menn að Guðmund-
ur biskup hafi sagt þeim Aroni
að þessi nótt myndi best til þess
fallin að leysa þeirra vandræði.
Brugðu þeir skjótt við og söfn-
uðu mönnum og hrundu skipum
á flot. Námu þeir eigi fyrr stað-
ar en á land var komið og gengu
þegar heim til bæjar er heitir að
Óslandi og spurðu um Tuma
og var sagt að hann svæfi í
skemmu við fimmtánda mann.
Fóru þeir þegar í herklæði og
gengu heim á staðinn með ákafa
miklum og komu öllum á óvart
og skiptu liði.
Bardagi og
aftökur
Gengu sumir til að verja út
göngu úr heimahústun en hinir BS f _ SƧ *
vopnfærustu að skemmunni og Mmliot! Gatxl!
komust í ldæði og spretta þeir
upp í sken..nunni og komust í
klæði og fengu allir vopn. í
þessari svipan báru sinir stokka
að skemmuhurðinni, því á voru
sterkar járnlokur, og hlutu dyrn-
ar upp að ganga, og var þar fyr-
ir þykk fylking af hraustum
mönnum. Komust þeir Aron
fjórir inn fyrstir og urðu þegar
áverkar miklir. Fékk Tumi þar
mikið sár og kenna menn Aroni.
Slokknuðu þá ljósin og leituðu
þeir Aron út, því fast var fyrir.
Vildu þeir nú leita ffeiri vega
að vinna skemmuna — létu gera
eld mikinn og leggja í viðinn.
En jafnframt var mikið barist
og þykir þessi hríð hin harðasta
hafa orðið. Nú kveikir stormur-
inn skjótt eldinn, og gýs upp
loginn, og vex reykurinn. Sjá
þeir Tumi, að þeir eru yfir-
komnir.
Bauð Tumi útgöngu og griða,
og bauð jafnframt uppgerðar-
sætt, þeir léti laus vopn sín, en
þeim var engum griðum heitið
— en barðir rækilega að her-
mannasið. Fimm eða sex gengu
út á undan Tuma og voru allir
handteknir. Þeir velktu lengi
Tuma og báðu sumir honum
undan. Gerði hQnum þá kalt
mjög og ræddi að þeir skyldu
eigi kvelja hann ,sagði vera
mega, að nokkrir mæltu, að
hann skylfi af hræðslu. Lofuðu
þ: margir hreysti hans og báðu
honum griða. Einar skemmingur
kvað hann ekki svo hafa skipt
goðorðunum fyrir norðan heiði,
að hann skyldi lifa. Og hann vá
hann, því ekki urðu marigir til.
Þar voru og tveir menn drepnir
aðrir, Þorgeir Steingrímsson og
Bergþór Oddason. Tvo menn fót
hjuggu þeir, Jón Þórðarson og
Halldór Klasason, en öðrum
voru grið gefin.
Voru síðan hýbýli könnuð og
gerðu þeir sér frjálsa staðareign
og biskupi, vistir og klæðnað, en
bjuggust síðan brott af skynd-
ingu. Þeir hér á Hólum sátu
yfir dauðum og særðum og hafa
Sighvati verið gerð orð um at-
butð allan. Er ætlun manna að
Sighvatur og bræður hans muni
hyggja á hefndir eftir verk
þessi.
EINNAR MÍNUTU
GETRAUN:
Hve
slyngur
rannsóknarí
ertu?
Útborgunin
Hin laglegi Willie Montford blístraði fjörugt lag um
leið og hann lagfærði bindið sitt fyrir framan spegil-
inn. Dyrnar að íbúðinni bak við hann opnuðust hljóð-
lega. Willie fraus af ótta og skelfingu. í speglinum sá
hann stúlku. Hún hafði byssu í hendinni. Stúlkan
hleypti af. Hinn laglegi Willie Montford lá á gólfinu,
dauður.
'i _
,,Ég er ef til vill besti vinur Willies" sagði Joe
Gulino við prófessor Fordney, ,,en Willie var einhver
orðfæsti maður sem til var, svo ég veit ekki mikið
um hann. Hann lifði á kvenfólki — en ég geri ráð fyrir
að þér sé kunnugt um það. Allt sem ég veit er, að
hann hafði þrjár undirheima stúlkur í takinu: Dottie
Kinble, Elise Drake og Connie Laird. Hann lék þeim
hverri á móti annarri. Þegar ég sagði honum að það
væri hættulegt, þó hló hann bara og sagðist geta séð
það.“
um
Fordney og Bill Jopke hófust handa að rannsaka
hvað væri fréttnæmt úr undirheimum glæpamanna.
Þeir komust að því, að ein af stúlkunum og Willie
Montford ráku ómerkilega veðsjoppu. Einnig að Elsie
Drake hafði aðeins nýlega frétt um þann stað, og sagt
Montford að félagi hans væri í eiturlyfjum.
■ Frekari rannsókn leiddi eftirfarandi í Ijós:
1. Eiginmaður Connie Lairds var bróðir manns-
ins, sem var giftur stúlkunni, sem drap
Montford.
2. Fagra stúlkan sem stjórnaði veðsjoppunni
með Montford hafði aldrei gift sig. Þó hún
neitaði öllum giftingartilboðum, þá hafði
hún grátbeðið Montford að kvænast sér.
Þetta voru ekki miklar upplýsingar en glæpasér-
fræðingurinn vann úr upplýsingunum og vissi hver af
þessum þrem stúlkum hafði drepið hinn fríða Willie
Montford.
Svar á 6. síðu.
<•>-
TIL BLAÐSINS
samningsrétt
Vitið þér það lcsandi góður,
að það er ein stétt í okkar
þjóðfélagi, sem ekki hcfur
samningsrétt?
Það eru ekki þingmcnnirn-
ir. Þeir skammta sér sjálfir.
Það er ekki forsetinn. Hann
fær allt.
Það eru ekki opnberir starfs-
menn. Þegar þeir semja, semja
þcir við sína eigin kollega. Ef
þcim finnst það ckki ganga
nógu vel, þá skipa þcir gerða-
dóm, sem í eiga sæti opinberir
starfsmcnn.
Það eru ekki hinar „vinn-
andi stéttir“. Þær mega semja
og ef stirðlcga gengur er þeim
löghelgað að beita ofbeldi.
(Verkfall er ofbeldi, sem ekk-
ert fær staöist.)
Það eru ekki bændur. Þeir
eiga ríkssjóð, sem ekkert láta
í hann.
Hverjir eru það þá, sem
ekki fá að scmja um kaup sitt
og kjör. Hverjir eru það, sem
fá engan atvinnuleysisstyrk
þegar illa gengur? Hverjir eru
það, sem með lögum og of-
beldissamningum hafa vcriö
þvingaðir til að borga persónu-
tryggingar annarra manna, auk
sinna eigin? Hverjir verða að
bera sjálfskuldarábyrgð fyrir
þinggjöldum annarra manna,
auk sinna eigin? Hverjir hafa
forgangsrétt að magasárum,
hjartabilunum og heilablóö-
falli? Hverjir borga brúsann,
þegar launþcganum vcrða á
mistök?
Hver annar en maðurinn,
scm veitti vinnuna?
Maðurinn, scm mcð hug og
hönd drcif eitthvað af stað og
kom cinhvcrju í gang, sparaði,
þrælaði, hugsaði, skapaöi og
fékk öðrum launað verk að
vinna.
Hvað gerir hin „vinnandi
stétt“ án atvinnureb-Hj bsns?
Af hverju má hann ekki lifa
líka?
Skrifað í minningu for-
stjórans, sem lést á fertugs
aldrL