Tíminn - 26.07.1970, Síða 8

TÍMINN
SUNNUDAGUR 26. JÚLÍ 197«
ÍSLAND, SEM
FERÐAMANNALAND
Frá Húsafelli í BorgarfirSi
Loksins kom góða
veðrið
Síðustu daga hefur veður verið
mjög gott og fagurt og er veður
blíðan öllum kærkomin, enda
hlýir sólardagar ekki verið marg
ir fram til þessa. Fleiri erlend
ir ferðamenn munu heimsækja
landið á þessu sumri en nokkru
sinni fyrr, og virðast þeir flestir
ánægðir með dvölina hér, þótt
ýmsir þeirra hafi reyndar lent
í köldu og rysjóttu veðri. Eng-
inn vafi er á því, að ísland á
mikla framtíð fyrir sér sem
ferðamannaland O'g móttaka
ferðamanna og fjölþætt þjónustu
starfsemi sem henni eru sam-
fara munu verða gildir þættir í
bjóðartekjum okkar á næstu ára
tugum, ef rétt verður á málum
haldið.
, Það er engum vafa undirorp-
ið, að eftir því sem mengun og
önnur vandkvæði þéttbýlisland
anna þrengja meira að, eftir því
verður það þýðingarmeiri þátt
ur í viðhorfum manna í hvaða
umhverfi þeir eiga kost á að
lifa. Það verður með öðrum orð-
um metinn sífellt ríkari og
ríkari þáttur í lífskjörum manna,
hvaða umhverfis þeir eiga kost
á að njóta. Þetta þýðir, að þau
lönd, sem eru vel sett j þessu
•tilliti hafa að öðru jöfnu betri
lífskjör að bjóða en hin, sem
ekki hafa þessa aðstöðu.
Þjóðarauður
Með þetta í huga má fullyrða,
að hreint loft, ómengað vatn og
sérkennilegt og fagurt lands-
lag muni framvegis verða meðal
sterkustu þátta í þjóðarauði ís-
iendinga. Fólk úr öðrum lönd
um tnun flykkjast til þeirra
landa sem vel eru í sveit sett
og búin eru framangreindum
kostum, þótt ólík séu að náttúru
og veðurfari. í slíkum löndum
verður sífellt meira og meira
annríki við að taka á móti er-
lendum gestum og cnóttaka gesta
verður í þeim löndum sifellt
stærri og stærri þáttur í þjóð
arbúskapnum. Þannig mun þáð
verða á íslandi, ef skynsamJega
verður að farið.
Margt er
í ferðamálum eigum við margt
óunnið og okkur mun ekki tak-
ast að nýta þá stórkostlegu mögu
leika, sem við höfum til að auka
tekjur okkar af móttöku ferða
manna, nema skipulega sé að
málum unnið og reynt áð tryggja
^em bezt fyrirfram, að það tak-
markaða fjármagn, sem við höf
jm til umráða nýtist sem bezt
og engin vanhugsuð spor verði
stigin.
Vandinn mesti
Vandinn mesti í íslenzkum ferða
málum er sá, að ferðamanna-
straumurinn er langmestur þrjá
sumarmánuði á ári og úti á
landi varla nema 6—7 vikur.
Af þessum sökum verður nýting
hótelrýmis að sjáifsögðu léleg,
rekstur gistihúsa erfiður og
hótelgisting dýr, enda _ hefur
áhugi erlendra manna á hótel-
byg.gingum hér dofnað mjög, er
þeir hafa kynnt sér aðstæður
héx á íauéi og hafa t. ð. bæði
Sheratonhringurinn og Pan-
Am-flugfélagið hætt við ráða-
gerðir um hótelbyggingar hér
á landi. í skýrslu, sem prófessor
Ejler Alkjær j Kaupmannahöfn,
forstöðumaður „Stofnunar sam-
gangna, ferðamáia og héraðs-
áherzla á að hverasvæðin seu
nýtt sem heilsulindjr, komið
verði upp góðri aðstöðu til vetrar
íþrótta og silungsveiða, reynt
verði eftir mætti að flýtja ráð-
stefnur, sem hér eru haldnar af
aða.lferðamannatímanum, en bó
jafnframt um leið reynt að fá
hingað fleirj alþjóðaráðstefnur
með góðri fyrirgreiðslu á þægi-
legum tíma árs, til að bæta nýt-
ingu hótelrýmis og tryggja rekst
ur gistihúsa jafnframt því sem
herbergi skólafólks á vetrum séu
eftir föngum nýtt sem gistiher-
bergi á sumrin. Próféssor
Alkjær telur að tryggur rekstrar
grungvöllur og raunveruleg þörf
fyrir nýjar hótelbyggingar komi
fyrst, begar tekizt hafi að auka
ferðamannastrauminn utan há-
annatímans.
125 þús. erlendir
ferðamenn 1980
(Með skynsamlegum aðgerðum
sé unnt að auka fe.rðamanna-
strauminn um 5% á ári næstu
tvö árin, um 10% á ári næstu
þrjú árin þar á eftir og um
1S% á ári þar næstu 5 ár, þann-
ig að ferðamannafjöldinn verði
kominn í 125 þúsund á ári
eftir 10 ár fyrir utan far-
þega skeonmtiferðaskipa, sem
hingað koma, en Alkjær áætlar
að þeir verði uim 16 þúsund á
árinu 1980. Alkjær telur að
þessir 125 þúsund ferðamenn,
sem hingað geti komið 1980 eyði
um 10 milljónum dollara á nú-
gildandi gengi, en ferfalt hærri
upphæð komi í hlut flutninga-
aðila. Á síðasta ári urðu tekjur
af erlendum ferðamönnum 3.6
milljónir dollara.
Það er enginn vafi á því. að
tvö atriði munu vega þyngst í
því meginverkefni að lengja
hinn árlega ferðamannatíme hér
á landi. Annars vegar er bað að
fá hingað fjölmennar ráðstefn
ur utan aðal annatímans og hins
vegar að koma hér upp góðri að-
stöðu til vetraríþróttaiðkana.
Ráðstefnuhús
Til að taka á móti fjölmenn
okkur fullkomið husnæði með
öllum þeim tækjum og aðstöðu
er slíkar ráðstefnur kreifjast.
Samtök veitinga- og gistihúsa-
eigenda lögðu í vor áherzlu á.
1 komið yrði upp miðstöð, sem
hefði forgöngu um að auglýsa
ísland út á við, sem heppilegan
vettvang fyrir ráðstefnur og
dvöl utan háannatímans. Töldu
samtökin, að slík miðstöð ætti
einnig að vera upplýsinga- og
fyrirgreiðsluaðili gagnvart þeim,
sem vilja halda ráðstefnur hér
á landi. Töldu þeir þetta tilvalið
verkefni fyrir Ferðamálaráð.
Skortur á hentugu húsnæði haml
ar þó gegn því að hingað geti
komið stærri ráðstefnur. Má
það því ekki dragast of lengi
að upp verði komið fullkomnu
húsnæði af þessu tagi.
Fyrlr daufum eyrum
Á Albingi 1968 flutti einn af
varabingmönnum Framsóknar-
flokksins tillögu til þingsályktun
ar um alþjóðlegt ráðstefnu hús í
Reykjavík, við mjög daufar und
irtektir þingmanna. Var þar lagt
til að ríkisstjórnin beitti sér
fyrir þvi að kannaðir yrðu mögu
leikar á áð reist yrði í Reykja
vík ráðstefnuhús af fullkomn-
ustu gerð og leitað samráðs os
samvinnu við innlenda os er-
lenda aðila. Leiddi slík könnun
til þess að vænlegt þætti að
reisa slíkt hús í þvj augnamiði
að auka tekjur íslenzkra aðila
af ferðamannaþjónustu, skyldi
ríkisstjórnin hafa forystu um
að mynda samtök um bygginsn
hússins og ^kstur.
í greinargerð með þessari til-
lögu sagði flutningsmaður m. a.:
umræðum þeim. sem orðið
hafa um framtíðarhorfur í at-
vinnumálum þjóðarinnar á næstu
áratugum. hefur mikilvæg at-
vinnugrein. sem telja rná að
gæti átt sér mikia og b.iarta
framtið á íslandi, ef rétt væri
á málum haldið, legið mjög í
'láginni, þegar rætt hefur verið
um þá möguleika, sem fyrir
hendi eru til að skapa atvinnu
handa þeim mikla fjölda, sem
bætist við mannaflann á vinnu
piarkaðinn á komandi tímum.
Þessi atvinnugrein er ferða-
mannaþjónusta og sú fjölbreyti
Iegá -þjónustustarfsemi, sem
'^-TheánWylgh*. Ástæðurhar til þéss,
að bessi mál hafa legið svo-mjög
í bagnargildi, geta vart verið
aðrar en bær, að skiiningur á
möguleikum bessarar atvinnu-
greinar sé næsta lítill meðal
ráðandi afla í bióðfélaginu.
Menn hafi enn vantrú á, að við
getum unnið stórvirki á þessu
sviði. Enginn vafi er samt á
því, að skilningur á nauðsyn
þess að gera ísland að ferða-
mannalandi hefur farið vaxandi
með ári hverju, og hefur lög-
gjafinn m. a. sýnt það í verki,
þótt þau framfaraspor hafi verið
æði stutt. Þau eru þó spor í
rétta átt. Þá er rétt að geta
þess, að fyrir hv. Alþingi iiggur
nú tillaga til þingsályfetunar um
þriggja ára áætlun um eflingu
ferðamannaþjónustu hér á iandj,
og sýnir það, að meðal hluta al-
þingismanna hefur sú skoðun þá
fest rætur, að betur þurfi að
þessum málum að standa, ef
duga skal. Vonandi samþykkir
hv. Alþingi umrædda tillögu, og
gæti sú tiílaga, sem hér er flutt
í hv. efri dejld, þá orðið liður
í þeirri áætlun, sem lagt hefur
verið til að gerð verði.
Mestur arður miðað
við fjárfestingu
Hin ævintýralega þróun flug-
tækninnar hin síðari ár hefur
gert það að verkum, að með
hverju árinu sem líður verður
auðveldara og ódýrara að kom
ast landa og heimsálfa milli.
Ferðalög landa milli eru orðinn
ákveðinn og sívaxandi þáttur
sjálfsagðra lífskjara í hinum bet
ur megandi rjkjum. Fullyrt er
af þeim. sem gerst eiga að vita
i bessum efnum. að farþegafjöldi
i áætlunarflugi muni þrefaldast
á næstu sjö árum og fjórfaldast
á næstu 10 árum. Þótt okkur
tækist ekki að beina hingað tii
lands nema litlu broti af þessari
miklu og skjótu auknjngu ferða
mannastraumsins, mundi þar
samt verða um geysilegar fúlg
ur að ræða, sem rynnu 1 okkar
þjóðarbú. Það er talið, að ferða
mannaþjónusta sé sú atvinnu-
grein, sem langmestum arði skili
miðað við fjárfestingu.
Ráðstefnum fjölgar
Hér er vikið að aðeins einum
þætti, sem gæti haft miMa býð
ingu til að hraða heppilegri þró
un þessara mála hér á landi.
Það er, að stofnað verði hér til
aðstöðu til að halda á fslandi
ráðstefnur og fundi, sem árlega
er efnt til j þúsundatali víðs
vegar um heim. Stærsti hluti
þessarra ráðstefna og þær fjöl
mennustu eru sóttar af mönnum
frá Ameríku og Evrópu. ísland
er áttvíst á tvennar álfustrend
ur, og flugsamgöngur við landið
eru nú þegar mjög góðar frá
Bandaríkjum Norðiur-Ameríku og
Evrópu. fslenzku flugfélögin,
Flugfélag íslands og Loftleiðir,
hafa þar forustu, en einnig
fljúga hingað vélar Pan Ameri
ean og SAS og á næstunni hefst
áætlunarflug BEA hingað. Á
síðari árum hefur fjöldi alþjóð
legra ráðstefna og fundir og ráð
stefnur alþjóðlegra stórfyrir-
tækja í Ameríku og E-vrópu mjög
farið í vöxt. ísland stendur um
þjóðbraut þvera í Atlantshafi,
og hingað er stutt að fara til
ráðstefnuhalds, bæði frá Amer-
íku óg Evrópu, og Loftleiðir
bjóða t.d . upp á lægstu fargjöld
milli fsland og Amerifeu, sem
í boði eru. fsland er „,nýtt“
ferðamannaland, sem marga
langar að sækja heim, ekki sízt
þá, sem mikið sækja alþjóða
ráðstefnur og fundi og búnir ern
að heimsækja flesta hluta heims
byggðarinnar. Hér er friðsamt
og næði gott til fundarhalda,
miklir möguleikar til útiveru og
náttúruskoðunar og margs konar
íþrótta. Loftslag er hér þægi-
legt allajafna, þótt östöðugt sé
á stundum. Jafnvett kuldinn og
snjórinn er eftirsóknarverður í
augum margra Suðurlandabúa,
sem margir hverjir hafa aldrei
séð eða kynnzt þeim náttúru
fyrirbærum, nema í frásögnum
og myndum. Fólk sækist venju
lega mest eftir því, sem það
hefur ekki tækifæri til að njóta
í heimkynnum sínum. Við sækj
um sólina og góða veðrið til
Suðurlanda, en Suðurlandabúar
koma hingað til að kynnast hví
sevintýri að snerta snjó.
Þá er einnig á bað að llta, að
það er ekki vansalaust, þegar
ísland tefeur bátt í æ fjölþættari
alþjóðasamvinnu og þarf að
standa fyrir mörgum ráðstefn
um af þeim sökum, að hér skuli
ékíki vera fyrir hendi hentugt
húsnæði til ráðstefnuhalds. Sú
stefna að ryðja húsnæði Háskóla
Islands í hvert skipti sem á okk-
ur reynir í þessum efniun, fær
ekki staðizt. Fjölmennar innlend
ar samkomur, eins og t. d. þing
stjórnmálaflokka og fjöldasam
taka launþega, eiga heldur í ekk
ert heppilegt húsnæði að venda
með sínar samkomur.
Stórborgirnar verða æ óheppi-
legri vettvangur til ráðstefnu-
halds vegna vegalengda í borg
unum, hættu á uppbotum og
sífellt erfiðari og tíðari umferð
arhnúta. Ýmsir hugkvæmir að-
ilar hafa gert sér grein fyrir
þessu, og nú færist bað í vöxt,
að hétel eru reist með það í
Framhald á bls. 14.
nda“ i Dan....
um Samcinuou

i 4
! fj3) b'ióntaalfeióðaráðstefnum hér með
- cóma.eowiIqmim Vico+.+i clrnrfir