Atuagagdliutit - 01.09.1934, Blaðsíða 3

Nr. 3
ATUAGAGDLIUT1T
19
dlaneråne ardlaKarnerujartortfneKarsimåput. per-
Kautåne kalåtdlit autdlait peKutigssatdlo piuma-
neruvait piniagagssanik ajornainårsinarnerung-
mata. kalåtdlitdlo Evrupamit pissunik sungiu-
ssiartornerat nåpertordlugo pissariaKardlufnångf-
kaluftaoK: kavfe, sukut tupardlo niorKutaulerput,
åmalo igfiat ivitdlo nerissagssatut pisiarineKartar-
tut ukiut ingerdlaneråne amerdliartufnarsimåput.
niorKutigssat Evrupamit aggiiissat atorneKar-
nerat agdliartortitdlugo monopolip isumagissaria-
Karpå niorKutigssat amigauteKatsailiornigssåt tå-
ssame sikut akornutauvdlutik umiarssuaKångit-
susagaluarpat umiarssuarnigdlumt pajugtunik
umiartoKåsagaluarpat ajornartorsiulerdlutik pig-
ssaerutfirdlufnarKunagit. tauva niorKutigssat su-
ssusé taigordlugit aké naKiterneKartalerput. nior-
Kutigssatdlo tåuko ukiunut mardlungnutdlunit
namagtugssångordlugit pfngitsoratik upalungaer-
KutigineKåsassut niorKutigssat nagsiutarneråne
isumagissariaKarput. ukiutdlo ingerdlaneråne
niorKutigssat åssigingitsut amerdlasungordlugit
nagsiåtagkat amerdliartufnarsimåput. mana Ki-
tåne niuvertoKarfit 12-uput åssigingitsunik amer-
dlanerussunik niorKutigssaKartitaussut niuverto-
ruseKarfitdlo 51 niorKutigssanik tamåkisimana-
tik amerdlavatdlångitsunik niorKuteKartitaussut.
niorKutigssat Danmarkimit niuvertoKarfingnut
pajugutigineKartarput niuvertoruseKarfitdlo niu-
vertoKarfingnit pajungneKartardlutik. taima år-
Kigssussinfkut ajornartorneKarnigssamut sitdlf-
masmeKartarpoK piniagagssardliorneK umiar-
ssuarnigdlunit pajugtoKångitsordlune ajornartor-
neKåsagaluarpat såriarfigssaKåsavdlune.
monopolip niorKutiminik akilersuisitsinera-
ne niorKutigssat Københavnime pisiarineKarne-
råne akiussut kalåtdlitdlo nunåne tunineråne
akiussut ingmfkortfneKartariaKarput. sujornagut
kalåtdlit nunanut Savalingmiunutdlo niorKutig-
ssat atautsimortitdlugit pisiarineKartarput, Sava-
lingmiutdle monopoleKarfiujungnaermata nåla-
gauvfik kalåtdlit nunanut atortugssåinarnik pi-
siniartalerpoK. nålagauvfiup pisiane inuinait
niuvertut pisiåinit akisunårnerussarai pasineKar-
simagaluarpoK, kisiånile taimåisimångilaK. niu-
vernermut tångassunik isumagingnigtunit Dan-
markime 1855-mit 1913-mut niorKutit akigissait
akigssautitdlo angnertussusiat påsiniarneKarmata
kalåtdlit nunanut niorKutigssarsiat akigissaisa ag-
dlagsimavfé najorKutarineKarsimåput, påsineKar-
pordlo ukiut ingerdlaneråne niorKutigssat åssigi-
ngitsut niuvertunut niorKutigssanik tuniniaissartut
akilersuisitsissarnerånut migssilifltinarsimassut.
niorKutigssat aké ukiunut ardlalingnut aula-
jangerdlugit tunineKartarsimåput,ilåne ukiune tat-
dlimane avdlångortugssautfnagit, 1904—19-milo,
tåssa ukiune 15-ne niorKutigssat aké avdlångflte-
Kartfnagit atortfneKarsimåput. ukiunile kingug-
dlerne aké ukiut tamaisa avdlångorartångorput.
nautsorssuiviup nutåp autdlartfnera najorKutara-
lugo akiussut avdlångortfneKartarput ukiumilo
sujuliane niorKutigssat pisiarineråne akiussut na-
jorKutarineKartardlutik, nungutdlugitdle niorKu-
tigssat sussusé nåpertordlugit åssigingisitårtumik
akitsortiterdlugit. åssigingitsumik akitsflsissarnl-
kut pisissugssat iluaKutigssarinerussait sujunerta-
rineKarput, tåssa niorKutit kalåtdlinut pissaria-
Karnerusorissat angnikitsumik akitsuserneKartar-
put niorKutitdlo pissariaKarpatdlangitsutut oKau-
tigissariaKarsorissat angnertunerussumik akitsfl-
serneKartardlutik. piniagagssatigut iluanårute-
KarneK nåpertordlugo kalåtdlit akigssarsiaisa
angnertussusiat avdlångorartorujugssuvoK, Kangå-
nerussordlo ingangmik sujunigssamik isumångf-
neruvdlutik inugatdlaramik ilaisa pissaKardluar-
fingmikut akigssarsivdluariardlutik akigssarsiamik
ilarujugssuat kavfinut sukunutdlo atortarpåt. pi-
niutit igdluliagssanutdlo atortut akikikånersfne-
Karneratigut niorKutitdlo avdlat sordlo kavfit tu-
pavdlo akisunerutfneKarneratigut sujunertarine-
KartuarpoK kalåtdlit taissat kingugdlit inuvdluar-
niutåinaunerussut pisiarivatdlårnagit kingunig-
ssaKarnerussunik pisiniardlutik norKåissuteKar-
nerujartåsassut.
monopoleKardlune niuvernerme niorKutig-
ssat pisiaussartut aké tunineKardlutigdlo aké
ukiut 50 migss. ingerdlaneråne misigssoråine på-
sinarpoK kalåtdlit nunane akiussut Danmarkime
akiussunit avdlångorångfnerusimassut. tamatu-
muna Kularnångitsumik monopoleKarneK ilua-
KusivdluarsimassoK tåssa niorKutit akitsorujug-
ssuaKåtårdlutigdlo akikitdleKåtårtusagaluarpata
inungnut sujumut isumangnaersarérsimångitsu-
nut ajornartérfigssaKarnerusagaluarmat, erKaima-
ssariaKarmatdlume kalåtdlit piniagkamik akig-
ssarsiutimigdlo avdlångorartuarnerisigut silamig-
dlo sikunigdlo akornuteKartåinarnermikut ar-
torssautigssfneKarérsfnaussartut taimaingmatdlo
ingassagtumik artorssfneKarsinauvdlutik Evrfl-
pame akiussut avdlångorartuartut nunamingnf-
saoK atortfneKåsagpata.
(nangi tagssat).