Atuagagdliutit - 01.02.1943, Blaðsíða 4

104
ATUAGAGDLIUTIT
nr. 13
tartut Fipruårimilo nåpautit toKussutiginerussar-
dlugit. seKernuvdlo Kutdlariartornera ilutigalu-
go inuit perKigsiartortarput Sivtimparimilo nå-
pautit toKussutigineKångfnerussardlutik.
seKinerme anértartitdluta pei'Kingnerussar-
pugut baktériat akiordluarsinaugavtigik, Kåuma-
tinilo seKineKarfiuvdluångitsune sångitdlineruga-
jugpugut Kåumatine tåukunanc baktérianut akiu-
ssuseKånginerussaravta.
tamåna nalorninaitsoKaoK. Rollierip mérKat
silåinarme atuartitai perKigtaKaut nuvfaserneK
ajoramik. baktériatdlo navianarnerpåtdluml
inuk nuvfasingisåinartoK ajoKusfsavdlugo sa-
perdlulnarpåt.
VI.
seninitorKap Kanlnarmikut, torKussåginarmt-
kut puåinarmikutdlunit nåpautilingnut pinane
åmåtaoK ikiligkanut iluaKusisinaunera nakorsap
Bernhardip sujugdliuvdlune ugpernarsarpå nor-
dlit såkutuisa ikerssue amilårnartaKissut sor-
ssungnerssuaKartitdlugo seKinermut sarKumiut-
dlugit mamititaramigit. ikerssuit nakorsat ikileri-
ssut suliarineK sapigait måtutaiardlugit seKiner-
mul sarKumititarpai. sivitsungitsordlo marnilio-
rungnaertarput, tauvalo tipikungnaerdlutik ma-
milersarput. tamåna ikiligkanut någdliugkaluar-
tunuinaK nuåneKutåungilaK kisiåne pissariaaa-
vigsimavoK såkulut nålagaisa inusugtunik per-
Kigsunigdlo såkutugssaileKileraluarneråne.
senine« kirurgip ikiortålut sule namagtumik
ilisimaneKångilaii. Amerikame seaineK taimatut
atorneKångingajagpo«.
nakorsat nåparsimassut angmåsavdlugit pi-
ssariaKartitatik seKfnerfigitltarnlkut nukigtorsar-
Kårtaraluarunikik iluagtitsigajungnerusångikaluar-
nerdlutik?
nakorsatdlo taimailiortaraluarpata Kavsit
angmarnenaratik ajorungnaerértåsångikaluar-
nerpat?
Ove Strandberg.
„seKinilian“
Niels R. Finsenip Københavnime sei<inile-
riniardlune namagtumik seKinigssaKångtname
KutdlerssuaK (kulbuelampe) nangmineK seKini-
liarå. nakorsap Ove Strandbergip sapiserdlu-
ne seKiniliaK tuberkulosilingnut perulungneiu-
ssunut toKulerérsunut atortalerpa.
kinguneKardluarnigsså ilimaginago seKini-
liap Kingornere atortipai arnamut pitsumut
avlsérniartussumut. arnaK tåuna torKussåmigut
tuberkuloseKardlune isuvssufnardlune onalug-
sfnaulersimavoK, méiKanik sisamanik pigssar-
siugagssaKarpoK, toKumitdlo aniguisitagssåu-
ngitsutut nåpauteKardlune.
Strandbergip arnaK puiorérsimavdlugo av-
Kusinerme suaortartorssfissardlune avisérniartit-
dlugo nåperKigpå — tåssalo taimanikut nakor-
sat isumåt nåpertordlugo arnaK toKorérsug-
ssaugaluarpoK.
I.
F’insen toKulerdlune OKarsimavoK tamaKar-
nane seKinerfigititarneK timip ajoKuteKartortånul-
naii seKinerfigititsissarnermit iluaKutauneruleru-
mårtoK.
taimåitumik tupingnartoKåsångikaluarpoK
Finsenip kingulisa nakorsat Axel Reynip inug-
siarneKalunilo saimaKissup Ove Strandbergivdlo
sukangassaraluaKalune nakigtartflssup isumaliut
tamåna piviussungordlugo erninaK nåmagsiniar-
simagaluarpåssuk. kisiåne Danmarkime ukioK
nåvdlugo seKinertuåinartångingmat seKiniliap se-
KinivigtordluInaK iluaKutausinåussusia påsivdluar-
KårtariaKarsimavoK. Reynip Finsenip Katångutå
nuliarå, Finsenivdlo erKaine*arnera atarKinartfl-
tttuaraluarpå. taimåitordle pei'Kautåne time ta-
måkerdlugo seKinerfigititsissarnigssaK tutsuvigiv-
dlualerumångilå, Finsenip tonunerata nalåne lfl-
pusigdlit (amimikut tuberkulosigdlit) 40 proeen-
tiat ajorungnaersitaunatik Finsen lnstitutimit
angerdlartariaKartarput. imaKame tåuko nikat-
dlussutigalugit Reynip timip tamåkerdlugo seKi-
nerfigititarnigsså oKåtårumångileraluarpå?
taimåitordle Finsenip isumaliutå Svejtsime
KåKat avKusårdlugit Danmarkimut uterpoK; Rey-
nip påsivå Rollier Bernhardilo seKine« så-
kugalugo KanoK tupingnartigissunik namagsissa-
Kartarsimassut.
kisiåne Købenbavnime nauk nauk ukioK
nåvdlugo seKinigssaK?
II.
kingunerilerå Reynip nåparsimassut tama-
taiardlutik seKiniliamut »seKlnårsårfigssånik«
Finsen Institutime iniliorpoK. tåssungalo lupu-
sigdlit 40 procentiat ajorungnaerneK sapersortait
isertitdlugit kinåine avssiaKutaKartitdlugit Kåu-
marfigititalerpai. perKautåne mianerssuteKalugit