Atuagagdliutit - 01.08.1948, Qupperneq 5

nr. 15
ATUAGAGDLIUTIT
177
ilåitut akilersitdlune atorti'tarneK — nunaKarfime
ilane taimåitut 20 sivneKartut ilisimaneKarput
— imfngernerdlo taineKarput. såkutut nåpauti-
pilungmik tunitdlagtfsimassut amerdlanerssait
aulakordlutik atuinermingne tunitdlagtlsimavdlu-
tik nalunaerput, Alaskamilume imigagssanik ki-
migtunik atuineK sualugdlumarsimavoK.
Alaskap inuvine avingarusimassune nåpauti-
piluit sujornatigut atugaussarsimångikaluartut
manale siaruarsimaKissut alianaKissutut issigine-
Karput, inuit ardlaRångfkaluit nåpautipilugdlit
inuiånguaniit tå u kun unga avlngarusimassunut tu-
nitdlaissusimåput ikiorseriarneK ajornartumik.
misigssuiartortitaussutdlo målårutigåt ilåtigut ani-
ngaussanik amikisåruteKarneK patsisigalugo Ala-
skame nåpautipiluit iluamivigsumik suliarine-
Rarsfnåungitsut, agdlame nåpautit katsorsarne-
Karnigssanut pissariaKartut aningaussagssaileRf-
ssuneKartarsimaput.
issilungneK ama nåpautausimaKigujoK. inung-
nit misigssugkanit 600-nit 42 issimfkut ajoRute-
Kardlutik ajoratik issigingnigsfnåussusermik 20-
riautåinånik — tåunalumt inordlugo — tagpf-
ssuseKarput. eskimut akornåne issimik amerau-
ssågut ajoKutigdlit tupingavigsumik takugssausso-
rujugssuput, nunaKarfingnime åssigingitsune mi-
sigssuinerne eskimfit mérartaisa misigssugkat
22—50 pcté taimatut issiluteKarput, tamatumu-
ngale pissutausorineKarneruvoK méråraunerming-
ne pårinerdlugaiinerat katsorsartiarnigssaralua-
mingnutdlo nakorsagssaileKinerat. Alaskame su-
ngiusardluarsinTassumik issinut nakorsaKångilaK.
nåpautit tunitdlangnarnerussut s. i.: nuag-
dlugssuaK (influenza), aKajarordlungneK inalug-
katigutdlunit ajoKuteKarneK såkortunerussoK av-
dlatdlume Alaskamiunut årdlerinartfljuarput.
1946-me difteritis (torRussåtigut ajoKuteKarneK
såkortoR tunitdlåussortartordlo) angnertungika-
luamik nåpautausimavoR, 1947-milo tyfusertut
ardlaRardlutik. umassut nåpautåinit inungnut
tunitdlåutartunit trikinose taineRarsfnauvoR, Ring-
mitdle perdlerortoRartaraluit inungnut tunitdlåu-
tarsimaneranik malungnartoRångilaR. misig-
ssuiartortitaussut agdlagtugåine oRautigineRar-
poR inuit tunitdlangnartunik nåpautigdlit Ala-
skame nåparsfmavit ardlåinanilunit ingmfkortit-
dlugit inigssiaRartineRångivigsut.
Alaskame perRingnigssaR pivdlugo nålagauv-
fiup amerdlanertigut ilagfnaivatdlårtarnera pat-
sisauvdlune nåpautit såkortunerussut toRorautau-
ngårsfnåuput. åssersutigalugo misigssuisitaussut
nalunaerutigåt Nomime ermup avRuserdlugo
atugarineRarnera aussap Råumataine pingasuf-
narne igdlune atugarineRarsinaussoR ukiuvdlo
sivnera Ramutinit imertautaussartunit imeR lite-
rlkutårdlugo pisiarineRartariaRartardlune. ajo-
raluaRissumigtaoR suvdlugdlit nunap iluagortut
igitanut avRutigssiat ardlaligssuartigut amigautåu-
put. anartarfit igdlune sigssamut Ranigtufnarne
atorneRarput, sivnerisalo Råtat atortariaRarpait
måssa imarssue ukiorångat Rerrutarniånguardlu-
tik taimalo agteriniarneR ajornakusortorujug-
ssuångortftardlugo. nunaRarlingnilo suvdlugdlit
atordlugit erRaivigssiaRalersimassune tamardluf-
nangajangne eraagkat igfneRartarfé sugssåungit-
dlufnartusimåput tåssa suvdlugdlit tinigtarnerup
angumassånut kungnutdlumt nunaRarflup ei’Rå-
nguanitunut avRuserneRartarsimangmata. ilaRu-
tarigpagssugiputdlo igdlupalanguakasingne åssi-
gingitsumik sånalingne tupinarnilunft najuga-
Rartut.
Alaskame nakorsaRarf lt tamåkeratik nakor-
saRarput. iniitigssat niorRutigssatdlo avdlat ta-
mangajangmik akisoRaut nioi’Rutigssat Amerika-
me nålagauvfeRatigingnit pineRartarnerat taimalo
agssartorneRarnerrmkut akitsorsarneRartarnerat
ilåtigut patsisauvdlune. inigssaileRineRarujortaoR.
ilanfkut RaRutigungitsumik ilaRutarit pigigsut ani-
ngaussarigsårtutdlo Alaskamut tikiutaraluarput
sapåtitdle akunere Råumatitdlumt ardlerdlugit aku-
nftarfingmigfnariardlutik aningaussaerunigssartik
ernumagilerdlugo Amerikame nålagauvfeRatiging-
nut utinåraut. Alaskame nåparsfmaveRarpoR ilå-
tigut 30 sivnerdlugit nåparsimassunut sinig-
figssalingnik taimåitordle nakorsamut ingangmig-
dlo ilagissainut inigssausfnaussoRarane, ajornar-
torsiutinutdlo ilaugujoR nakorsat piukunartut
nakorsanik oRaloRatigssaRaratik ilfniarnertigdlo
ingerdlaterRigsfnaunago avfngarusimavdlutik na-
jugaRarnigssartik ornigineR ajormåssuk.
misigssuiartortitaussut nalunaerutåine oRau-
tigineRarpoR nåparsfmavingnit 13-ussunit misig-
ssuiartortitat takuniagåinit atausinavik nåmagtu-
nik nåparsimassunut sinigfeRartoR ardlaRångitsu-
nguitdlo kisimik pitsaunerussunik atortugssamau-
teRardlutik. nåparsfmavit mardlufnardlufnait sa-
kiagdlugtunut silåinalersutauteRarput, niaRulår-
tutdlo 400-ngajaussut Alaskåungitsume niaRulår-