Atuagagdliutit - 07.04.1982, Síða 24

Lars Ostermann
Martsip tallimaani »Lasse« toqu-
soq tusarakku sivikitsumik uki-
sitsiarpunga. Ukisitsiarnera sivi-
kikkaluaqisoq eqqarsaatikka avu-
ngarujussuaq ingerlapallapput.
Ukiorpaalukasinni Lasse Thulip
niuertoruseqarfiani Savissivimmi
niuertorutsitut sulisimavoq su-
liassaminut pikkorilluinnarluni a-
torfimminullu tunniussimalluin-
narluni. Massa ullumikkut aam-
ma taavani niuertoruseqarfiit a-
tortorissaaruteqanngikkaluartut
niuertarfiillu kiassaasersugaana-
tik kaperlassuarmi issersuarmilu
nukini sipaarnagit naalagaaffim-
mik kiffartuussiuarluni 1950-imi
avanersuup qimannissaa tikillu-
gu.
Lars Ostermann
Taamaattuminguna matumuu-
na eqqaaniarnissaa pisariaqar-
tuutikkiga. Uagut 1942-imi Siora-
palummut pigatta Lassekut ua-
gut sioqqulluta Savissivimmiile-
reersimapput taamanikkullu
martsip aallaqqaalaani naatsor-
suisarallaratta naatsorsuutigut
Thule-liaakkanngatsigit ilaannik-
kut immitsinnut naammattooraa-
ngatta nuannersumik naapisi-
maartarsimavugut soorunalumi
suliatigut tunngassuteqartunik
assigiinngitsunik oqaloqatigiit-
tarluta. Oqaloqatigiittarnitsinni
aamma eqqaasatta ilagisarpaat i-
nuit suliffigisatta qanoq niuerto-
rutsiminnut pissuseqarnerat. Na-
lunngilarpulli inuk atorfissaqar-
tinneqartoq ajorineqartarlunilu i-
luarineqartartoq. Taamanikkullu-
mi ullumikkutut avanersuarmiut
kitaamiunik akoorneqannginne-
ruqallaramik najuleqqaarlugit
qassiitigut allassarnartaraluar-
tut tamakku maalarutigineq ajor-
pagut. Nalunngilarpullumi inoqa-
tit ilisarilluarugaanni akuliussi-
maffigilluartariaqartut. Taman-
nalu pissuseq kusanartoq Lasse-
mi qasseerpassuartigut malugi-
sarpara. Tupinnartumik aappa-
riit taakkua nunaqatiminnik nu-
annarineqartuupput massa taa-
manikkut niuertorutsit aningaa-
salissuunngikkaluartut nuannaa-
rutisilaarnissartik pingaartitaril-
luinnartarpat. Taamaattumik
Lasse-ip toqunera tutsiummat
qularinngilara aamma taavani i-
nuit najorsimasaasa eqqaanngit-
soornavianngikkaat inuit taak-
kua taavani inooqataasimanerat.
Taamanikkut niuertorutsit
taavanersuaq niuertarfimmi iki-
orteqartitaangimmata niuertoru-
seq aningaaserisuullunilu pisiallu
pisiaanik uuttortaasuulluni am-
minillu normulersuisuulluni suli-
sariaqartarpoq. Lasse inuk inus-
siarneruugami nuannaartuaanna-
lunilu sukkulluunniit naapikkaa-
ngakku qungujulaarutissatsinnik
amiqaateqanngisaannarpoq mee-
raanerminiillumi avannaamiuu-
gami aamma ukiume issileruttor-
fiani naatsorsuumminik Thule-
liaassilluni qimussimik aqqutigi-
sartagaa sermiinnavissuakkut si-
vikigisassaanngilaq tassa Savis-
sivimmut ullut pingasut ingerla-
riaqartarami aqqutaani tammaa-
rani illuvikkiorluni unnuisaria-
qartarluni soorunalumi sila apeq-
qutaasaqigami silarluliuutitissa-
gaanni suli sivisunerusumik i-
ngerlasariaqartarluni. Taamaak-
kaluartorli suliani suliffinilu
nuannarilluarlugu taavanersuaq
ingerlattuarsimavaa.
Ukiut ullullu utertinneqaqqis-
sinnaanatik qaangiutereersut eq-
qaallugit uangakulunnguaq im-
maqa taamak oqartussaanngik-
kaluarlunga ataqqinnillunga Lars
Ostermann pillugu oqartariaqar-
punga, qujanaq ajunngitsumik i-
lumoortumillu kiffaasutit.
eqqaaneqarnera ataqqinartuuli!
Ole Alaufesen, Nuuk
perérsunut Kujåssut
erKaimassatdlo
pisimassumut erKaimassatutdlo
puiorsinåungisatdlo erKaimassåi-
naravkit måna agdlagagssåkut
sarKumiunialeravkit pissutigssa-
nardlunga aujanermik taivdlugo
agdlagkalualerpunga.
sujugdlermik Dronninge atar-
ninangårtOK Ingrid — nujanar-
ssuan suliarssuangnut KaKUgor-
ssuarmut nunavta OKalugtuarine-
Karnerane erKaimajuarneKaru-
mårtutut, Kujanermik taiumaid-
ssavtinik nåmag s is suk a rs i mass u-
tit.
tåssane agdlagkame taiuma-
ssara nåpaut tuberkulose-mik nå-
parsimasimassugut amalo per-
Kigsartarianarsimavdluta — per-
Kigsivdlutalo. Dronningip suli-
ssussisimanerata kinguneranik —
ilame taimane 1950-ip autdlarti-
neråne kalåtdlit uvagut sakiag-
dlumik emorneKarsimassugut
Kujavdluta perKigsarsimanerput
nuånårdluta Kujangårdlutalo er-
Kaimajuåsagavtigo. nauk ilå-
nguavta nunavtine pernigsariar-
tardlutik autdlanativta, nuna a-
sanissartik takorKingisåinarsi-
magaluaråt. soruname tamåkua
alianartutut misigissarsimassa-
raluarpavut, kisiånile Danmarki-
me perKigsarsimanerput Kujav-
dluta erKaimajuåsavavut. tåssa-
me kiavdlunit Kanordlunit misigi-
ssaKarsimagaluaruna nunavtinut
angerdlarnerup KanoK pivdluåu-
minerup angissusia ilåtigut umi-
arssuarmik pisoKaoKissumik nu-
navta Danmarkivdlo ukiorpag-
ssuarne atåssuteKautaungmat.
sordlo DiskotOKånguamut ilauv-
dlutik angerdlamut ilausimassu-
nut erKaimassaK puigunaitsutut,
åmalo ereaimassanut KaKugor-
ssuarmut erKaimassanut Kuja-
nermigdlo ernaisitsissartut.
naggatågutdlo atarninartoK
Dronning Ingrid-imut Kujaner-
mik måna agdlagara tunga tipara.
perKigsarniko 1951-52-ime
Skørbing Sanatoriame, taimatut-
dlo sulissusimassunut tamanut
Kujangårdlunga.
Samuel Kvania,
K'aKortOK.
KingmeK
arKunarsimångitsoK
KimoringnerussugssauvoK
agdlagtoK: Peter Brandt
1981-ip autdlartisimatsialernera-
ne umassunik ilisimatOK mana so-
raerningorérsoK Chr. Vibe taima-
ne sulivfianut Zoologisk Museum-
imut ornigparput, ornigparput,
uvdlutdlo ardlalialuit rådiukut
autdlakåtitagssanik piarérsainiv-
tine suleKatigalugo.
taimane takutitaisa ilagait
Kingmit niaKorpålugssue Karsor-
siat, tamåkulo ardlaligtigut aser-
KOKarmata påsiniarparput tamå-
na KanoK pisimanersoK. Vibelo o-
KalugtuarpoK:
sorssungnerup sujornagutdle
Kalåtdlit-nunåne angalassarniv-
ne ilåtigut avangnåne ukiume Ki-
mugsimik angalaneK iliniarsima-
vara peKatauvfigissalerdlugulo,
mingnerungitsumik 1939-mit 41-
mut Avanerssuarmlnera Ellesme-
relandilo anguvdlugo angalaor-
nivtine.
taimanile malugisimavara
Kingmit Kimugtut pissariaKarfia-
tigut iperartorneKartartut, ilåti-
gutdlo iperåutap tiarutånik av-
dlamigdlunit mångertumik anau-
lerneKartardlutik. Kingmitdlo tai-
ma pineKartut agsorssuaK måla-
ssartut.
takussåkåka soKUtigigaluar-
dlugit angnerussumik misigssor-
nigssåinut periarfigssaKarsimå-
ngilanga, aitsåtdle 1977-ime peri-
arfigssaK iluagtitdlugo nunaKar-
fit ilanit Kingmit månlnaK tOKU-
ngassut niaKuinik amerdlasunik
katerssuisimavunga.
aputerérdlunga misigssugag-
ssatut suliarerérnerine ernlnaK
påsivara niarKUt ilarparujugssue
asemoKartut, Chr. Vibe nangig-
pOK. Karatserfisa saorne aseror-
neKarsimassarput, issilerfé itulai-
sigut navfaKardlutik. ardlalig-
ssuitdlo saorne aserorneKarsima-
ssut ajortumik mamisimassar-
put. paitsugagssåungitsumigdlo
sumik mångertumik anauneKar-
nikut aserortarsimasut takuneK
ajornartångitdlat. nerssutit tai-
ma pineKarsimassut agsorujug-
ssuaK åniauteKartarsimåsåput,
niaKuisalo saornisa aserornere å-
nernaKissunik angnertunigdlo a-
seruneKartarsimåsavdlutik.
Vibelo ingerdlamigpoK: — ka-
låtdlit Kimugsertarneråne aku-
liuvfigssarinagitdlo aj ok ersu tug-
ssåungilåka taimailiorsinåungi-
nama. isumaKarpungale KingmeK
niamumigut amunarsimångit-
sok arKunarneKarsimassumit ki-
moringnerusinaussoK. Kingmime
ilane iperåutamik pissariaKalersi-
naussarput, niaituisale saornisa
asemue maminerilo takuvdlugit
isumaliornarpoK, Chr. Vibe nag-
gasivoK.
Akuersisartut
suli aala-
jangiinngillat
Folketingip aningaasanut akuer-
sissuteqartartui sapaatip akunne-
rani kingullermi isummertussaa-
galuarput suliassat marluk Ka-
laallit Nunaannut tunngassute-
qartut, Kalaallit Nunaannut mi-
nisterip Tove Lindbo Larsenip
akuersaaqqullugit saqqummius-
simasai pillugit.
Suliassap aappaa tassaavoq
nunap immikkoortuini angallatit
pingasut aammalu ilaasartaatit
marluk attartoreerneqartussat
sananeqalernissaannut isumaqa-
tiginnissuteqarnissamik akuereq-
qussut. Suliassami tassani SF-it
aningaasanut akuersissuteqar-
tartuni ilaasortaatitaat, Ingelise
Kofoed, tunuarsimaaqqusivoq,
isumaqarluni pitsaanerussasoq
sanatitsinissamut akuersissutit
siuartinneqarpata, KGH nammi-
neerluni umiarsuarnik pisariaqar-
titaminik sanasinnaanngorlugu.
24
Atuagagdlidtit