Atuagagdliutit - 24.05.1989, Blaðsíða 8

Sukkanermit
ajunaartoq
Europami Amerikamilu avannarlermi aqqusiner-
suami ajunaartoqartamera akueriinnartariaqaru-
narparput. Nunatsinnilu ukiuunerani aqqullutsil-
lugu sarrisoornikkut biilit imillutsitertamerat
aamma akueriinnartariaqarparput. Moqarfimmili
Nuuttut ittumi sukkalisaarpallaarnikkut ajuu-
naartoqartarnera Saharami sermertoomissatulli
akueriuminaatsigaaq.
Ajoraluartumilli nunatsinnissaaq aqqusinikkut
angallannermi inunnik ajunaartoqartarpoq, sa-
ngoriarlu »Dødemandssvinget« Nuup Nuussuullu
akornanniittoq asuliinnaq taamatut atsemeqarsi-
manngilaq.
Taamaattumik kommunimi teknikerit allatut
eqqarsalernissaannut piffissanngorpoq, sukkali-
saarpallaat pinngitsaalillugit sukkaannerusu-
mik ingerlalersikkumallugit. Toqumik kingune-
qartumik sukkalisaapiloornissamut utoqqatsissu-
tissaqanngilaq, nunanilumi allani aqquserniortar-
tut takutereersimavaat »angallattunik eqqissisaa-
soqarsinnaasoq«, tassa aqqusinniortoqarsinnaam-
mat kigaalatitsissutaasinnaasunik taamalu aqqu-
sinerni ajunaartartut ikileriarujussuarnerinik ki-
nguneqarsinnaasunik.
Allaaserisat aqqutigalugut siusinnerusukkulli
kajumissaarutigereernikuuarput biileqarnermut
akiliutit allanngortinneqaqqullugit, oqimaassutsit
tunngavigalugit akiliutaasartut atorunnaarsillugit
sukkassutsit tunngavigalugit akiliutinik taarser-
neqaqqullugit. Taamalu biilit sakkortunerusut -
taamalu sukkanerusut - biilinit sukkaannerusunit
- taamalu silatusaarnerusumik ingerlassutaasin-
naasunit - akisinerujussuanngortillugit.
Nalunngilluinnarparput politiit, minnerunngit-
sumik maani Nuummi, allanik suliassaqareeqisut.
Aqqusinertigulli sukkalisaarpallaartarneq inuit
inuunerannik navianartorsiortitsissutaasassappat
aamma politiit pisussaasariaqarput tamatumap
qanoq iliuuseqarfiginissaanut.
Kalaallit Nunaata illoqarfiisa pingaarnersaanni
aqquserngit taama isorartunngitsigimmata toqu-
mik kinguneqartumik aqqusinerni ajunaartoqar-
nissaa takorloomeqarsinnaasarianngikkaluar-
porluunniit.
Farten dræber
At der sker dødelige trafikulykker på Europas og Norda-
merikas motorveje er nok en situation, der nødtvungen
må accepteres. At der under vore arktiske himmelstrøg
sker vinterudskridninger med bulet blik til følge, må
også accepteres. Men at der i en by som Nuuk sker
hastighedsulykker med døden til følge er lige så uaccep-
tabelt som glastføreuheld i S ah ara.
Men desværre ser vi gang på gang, at mennesker mis-
ter livet i trafikken, også her i Grønland, og »Døde-
mandssvinget« på vejen fra Nuuk til Nuussuaq bærer
ikke sit navn på grund af tilfældighed.
Det er på tide, at vore kommunale teknikere begynder
at tænke i baner, som tvinger hastigheden ned på vore
veje. Der er slet ingen fornuftig begrundelse for hastig-
heder, der fører til ulykker med dødelig udgang, og man-
ge steder i udlandet har trafikplanlæggere vist, at det
kan lade sig gøre at »trafikberolige« veje og gader på en
sådan måde, at hastigheden og dermed antallet af ulyk-
ker sættes væsentligt ned.
På denne plads har vi allerede tidligere slået til lyd for
en omlægning af afgiftssystemet på biler, så der ikke
mere opkræves vægt-, men derimod hestekraft-afgift. Og
de kraftige - og dermed hurtige - biler bør i denne sam-
menhæng være væsentligt dyrere end langsomme - og
dermed fornuftige - biler.
Vi ved udmærket godt, at politiet har mere end rigeligt
at gøre, ikke mindst i Nuuk. Men når høj hastighed på
gader og veje udarter til et livsfarligt problem, må der
også i politiet findes ressourcer til at gøre noget ved
sagen.
Med de få kilometer vejnet, der findes selv i Grønlands
hovedstad, burde trafikulykker med dødelig udgang væ-
re en risiko, som man end ikke behøvede at tænke på.
Duit mattusuut atisallu mutit
Assaq manna atisat: Angutit arnallu torersunik atisaqas-
sapput. Svend Aage Svalbeigip assigiingitsorpassuamik ilu-
sillit takutippai - massa qilemiusaannangajannik atisailit,
ilaallu puisit amiinik sanaanik siffiaqutaannallit (taakku
qanoq akeqamersut oqaatigineqanngillat), massa »dirty«-
mik qitittuut.
Sommerens mode: Der skal være stil over tøjet, hvad enten
det er til kvinder eller mænd. Svend Aage Svalbergpræsen-
terede de mange modeller - også dem, der (næsten) kun gik i
slips, eller det sidste nye skrig i sælskind, lændeklæde a la
Dorset (iøvrigt det eneste, Minikka ikke opgav pris på), eller
dem, der bare dansede »dirty«. (Foto: Erik Fleischer)
Atisanik takutitsisuniittut atisat mutit pilerigingaaramikkit
ner ingaj agunarpaalluunniit
(AG’s natredaktion) Mi-
nikka Nuummiittoq ati-
sanik nutaalianik ataa-
sinngormat marlunngor-
mallu unnukkut takutit-
simmat akiliillutik ta-
kunninniat 80-it mattu-
suunik duitortinneqar-
put suaartartuusorlu pu-
alakkqjaarsuaq aasarsi-
utinik oqitsunik habitti-
lersimavoq.
Atisanik takutitsisut ti-
migeqaat, neriniartarfiulli
Sky Topip duiussui matto-
qaat, takusaasimasulli ati-
sat kisiisa illigerpalullugit
isiginngilaat.
175 kr-eerlutik isersima-
sut kaalluamiassammata
nalunaaquttap akunnera
missiliorlugu utaqqiseq-
qaarlugit aatsaat nerisassat
sassaalliutigineqarput (ne-
riniartarfimmi inissat ta-
makkemeqarsimanngillal-
luunniit). Taavalu nerisus-
sat timmissanik nunanik al-
laneersunik neriniar sarin is-
saminnut minutsini 15-ini
periarfissinneqarput, quia-
saarumatuullu ilaat oqar-
poq, immaqagooruku tim-
missat namminneq timmil-
lutik aggersimasut. Timmi-
sat mattungaaramik ajoma-
qaat (immaqamiuku duit al-
lakkisartartutoqqat?).
Amerlasuut neqqarinner-
saannaat nerivaat, naallu
igasup aggoreersimagalua-
rai (suna sakkugisimassa-
nerpaa) - tamani savinnik
sarri soo rpallattanemeq ki-
simi tusarsaavoq. Neqi
mannginaarlugu savitik
puuguttamut qiarsualatip-
palutuinnaavaat. Timmisat
toqungasuut ulluminniit
nakkartanngillat, duilli sia-
tat qassimmita natermut
nakkarpat. Ipittunik uku-
sartulisarsimasut kisimik
usomarput, nukittuullu ki-
simik duit qatii peerlugit ne-
risinnaavaat. Tusarparpul-
lu nerrivimmigooq ataatsi-
mi issiasut kisimik saqisut
quiasaarutinik oqaaseqarfi-
gisarsimanngilaat, massa
taakkua nerisassiortuuna-
tik piareersariikkanik sas-
saalliutiginniinnartuussaa-
galuartut.
Qallunaat erinarsuutito-
qaaq »Kom min due, lad mig
skue« tamani appinneqar-
pallattaraluarpoq. Taavalu
atisanik takutitsineq aallar-
tippoq.
Atsisat taarsertuarlugit
Nalunaaquttat akunnerini
marlunni atisat nutaaliar-
passuit sukkaqisumik paar-
lakaatsillugit takutittaqat-
taameqarput. Takutitsisut
eqiasueqisut 72-eriarlutik
atisaminnik taarseereerma-
ta kiisami Minikka atisanik
takutitassaaruppoq, nujale-
rivik Bess nutsanik ilusiler-
suisuusimavoq pinnersaa-
taamiarfillu Facetten pin-
nersaatinik aasarsiutinik
atukkiisuusimalluni - qite-
qummit 39 kronilimmiit
pafilmmioq 63.000 kronilik
ilanngullugu.
- Tam akku tamarm ik illu-
mi ataatsimi pineqarsin-
naapput, suaartartuusoq
Svend Aage Svalberg qasse-
riarluni taama oqarnerpoq,
oqaluttuaraalu atisanik nu-
taalianik suliarinnittuusi-
masut Hugo Boss, Red/
Green, Message, Jeff, Imitz,
San Antonio, Mondi Man al-
larpassuillu. Naasunik qali-
paatigissaartunik allagis-
saartorsuit, qalipaaterpas-
suit, atequtit habittillu. Aa-
saru atisarissaassaqaagut.
Nuanni kisimi.
Svend Aage Svalbergi-
luunniit malinnaaneq sa-
pingajapp>oq. Taanna Hotel
Godthåbimut enkebaleriar-
tartut nalunngilaat aam-
mattaaq allanik suliaqartar-
toq. Imemiartarfimmilu
Taavamiittartut nalunngi-
laat aamma erinarsorsin-
naasoq, tassami pingasun-
ngornikkut tassani qangani-
sarpalaartunik erinarsor-
tuusarmat. Aammali Sky
Topip duiutaasa mattusuut
ilagaat, tassami ilaanni suli
aallartilluanngitsorluunniit
atisanik takutitsisut qiila-
suut takutitsivimmiit ane-
reersimas arput.
Oqlmaassuseq
Svalberg atisanik takutitsi-
suni suartartuusartutoqaa-
galuarpoq. Ukiorpassuami
nipilersortartuusimavoq,
tumerparpaartuulluni (ul-
lumikkulligooq paffikasiini
tamakkulerissutissaajun-
naarnikuugamik), taamaal-
limili aalajangersimavoq
aliikkusersuisartunngomi-
arluni. Taamalu Jyllandimi
angalaartalersimavoq atisa-
nik takutitsisunik angallas-
silluni, ingerlalluarsimaga-
luarpullu, taamaaliortarto-
qarpallaalemissaata tu-
ngaanut. Taava Horsensimi
imerniartarfiutitaarsima-
voq, tassanilu direktør Carl
Juhl naapissimavaa, kingor-
nalu taanna Sisimiuliaqati-
gisimallugu imemiartarfik
Tuttu attartoriartorlugu.
Carl Juhlip Helge TangUlu
Hotel Grønland Hotel Hans
Egedelu pisiarereerlugit
Hotel Godthåb aamma pisi-
arimmassuk Nuummut
nuuppoq Hotel Godthåbi-
mut direktørinngorluni. II-
lusisarfiutileqatigiinnilu
inunnik katersortitsillaq-
qinnerpaajuvoq neriniar tar-
fut ulikkaarlugit inunnik
kater sortitsisinnaagami.
Taamaattumik sulisitsi-
suisa oqimaassusia naam-
matsillugu gultinik akileru-
masinnaavaalluunniit, Mi-
nikkalli atisanik takutitsi-
nerani oqaatigiumaneqan-
ngilluinnarpoq qanoq oqi-
maatsiginersoq. Isiginnaar-
tulli eqqoriarpaat 80 - 120
kilut missiliorlugit oqimaas-
suseqassasoq. Oqimaalutaa-
villu qarasaasiamut atasoq
atorlugu oqimaalutarmat
paasivarput 99,8 kilunik
oqimaassuseqartoq - atisa-
qarluni (Hugo Bessip habiit-
tiliai oqitsut).