Atuagagdliutit - 17.09.1990, Blaðsíða 5

NR. 107 1990
ATU AGAG D LI UTIT/G RØ N LAN DS POSTE N
5
OQALLINNEQ - DEBAT
ISUMMAT SAQQUMMIUGUK- SKRIV DIN MENING TILAG
Nappaat qaqutigoortoq
ilungersornartulik
All. Karl J. Kristensen, Nuuk
Meeqqerivinni sulisuulluni
meeqqat nappaa ti llit naam-
mattuugassaasarput, ilaati-
gullu eqqarsarianngitsoor-
fiusarani »angajoqqaat ner-
sunassusii«. Ulluinnami pe-
rorsaanermut peqataanit-
sinni angajoqqaanik ukiu-
mut arlaqanngikkaluanik
oqaloqateqartamemik in-
gerlatsisarpugut, angajoq-
qaallu ilaatigut meeqqamin-
nut ikiuunniarlutik saafli-
ginnittarput.
Meeqqalli angerlaree-
raangamik angajoqqaatik
najortarpaat, angajoqqaallu
nappaatilinnik meerallit qa-
normita ittunik atugaqar-
tarpat, inuiaqatigiinniillu
ilaqutariit taamaattut qa-
normita isigineqarpat?
Soorunami inuiaqatigiiu-
sugut ilaatigut oqarsinnaa-
sarpugut meeqqap sumik
nappaa teqarnera takusin-
naanagu, naak tamanna qa-
qutigooraluaqisoq - ajoralu-
artumik taamatut oqarpun-
ga. Nalinginnaasumimmi
oqaqqajaasarpugut »tak-
kuuk unannguaq nappaate-
qarpoq«, taamatullu oqa-
raangatta aallaavigisarpa-
vut timinnguamigut iliuuse-
risamigulluunniit »takuti-
tai«. Taamatut naliliigaan-
ga kingorna eqqarsaatigeq-
qinneq ajorparput.
Nappaateqarpor lu mi
isaannamik takuneqarsin-
naanngitsunik, tamannalu
nunatsinni allanit ilisima-
neqarnersut ilisimanngin-
nakku matumuunakkut
nappaat ilisaritiiaarniarpa,
neriuutigalugu angajoqqaa-
nut taamatut nappaatilin-
nik qitomalinnut ikiuutaa-
sinnaanera neriuutigalugu.
Prader-Willi Syndrom
Nappaat eqqartomiagara
tassa »Prader-Willi Syn-
drom« (PWS), nappaallu
taanna inunnguuseralugu
nappaatigineqartarpoq,
naatsukullammillu nappaa-
tip ilisamaatai allattulaas-
savakka.
Nappaat qaqutigoortupi-
lussuuvoq, inunngortullu
10.000-iugaangata ataaseq
taamatut eqqorneqartarlu-
ni, aammalu nukappiaqqat
niviarsiaqqalluunniit inuia-
qatigiinni sumiikkaluartul-
luunniit eqqomeqarsinnaa-
sarlutik. Nappaa tip PWS-ip
patsisaa ilisimaneqanngi-
laq, qaratsalli ingerlarnga
arlaatigut kukkusumik at-
tuallanneqartarpoq, qiner-
sillu aammut ingerlavii sa-
naneqataalu pissusissamis-
sut ingerlaannarsinnaasar-
put, perlilersutut misigitsit-
sisarpoq timillu kissarnga
allanngorarsinnaasarluni.
Ukiut siulliit nappaatip
atuuttarnera qaangipal-
laannariarlugu meeqqat
nappaateqartut sisamaniit
qummut ukioqarnerminni
atugarisartagaat nalingin-
naasut taagulaassavakka.
PWS pissusilersuutinut
ilaalluinnarpoq, taamaattu-
mik nappaatillit tupinnaan-
nartumik nerisaqarnikkut
piumasaqartarmata, taa-
maannertillu sisamanik
ukioqalernerminniit aallar-
nersinnaasarpaat, taama-
tullu nereriaaseqarneq
inuuneq naallugu atorsin-
naasarpoq, ajornartorsiu-
taasaqalunilu. Tamatuma
kingunerisarpaa aalaatsi-
mikkut sanngiillinerat, ta-
mannali akiorneqarsinnaa-
sarpoq meeqqap nerisaqar-
nera killilersomeratigut.
Meeqqerivinnili misilittak-
katta takutippaat taamaa-
liorneq ajornaatsuinnaan-
ngitsoq, meeqqammi periar-
fissarsiullaqqittaqimmata.
Tamannalu pinngitsoorni-
arlugu meeqqamik nakkuti-
ginninnissaq annertooq pi-
sariaqartarpoq, ilaatigullu-
mi tamanna iluaqutaasin-
naasarpoq puallarnissaralu-
anik pinngitsoortitsisinnaa-
sarmat. Angajoqqaalli ua-
gullu sulisut nakkutiginnik-
kunnaajallakkaangatta ne-
risani qaflaallatsilaarsin-
naasarpai, puallalertorsin-
naasarlunilu.
Narsap illoqarfiani pisartut
ila sakkortusaqaat, taa-
maattorli uagut isumaqar-
pugut pisartut assigiinngit-
sut inuiaqatigiinnut tama-
nut tunngassuteqartut.
Augustusip ulluisa 23-an-
ni radiokkut nutaarsiassani
pineqartoq Narsap illoqarfi-
ani assut aalassassutaasi-
mavoq innutaasut akornan-
ni, tassa angut inuusuttoq
politiinit tigusariniameqar-
tilluni anaataammik anaa-
neqarluni seeqquata illua
sequmilluinnarmat. Isuma-
qarpugut pisimasoq inuia-
qatigiit aaqqissuusaanitta
sanngeequtaannik saqqum-
mersitsisoq.
Kommunalbestyrelsimi
qinikkatut pisimasoq pillu-
PWS-imik nappaatillit si-
anissutsikkut annikitsua-
rarsuarmik ajoquserneqar-
sinnaasarput, eqqaamallaq-
qissuupput, ilaatigulli qa-
nittumik pisimasunik eq-
qaamallaqqippallaaratik.
Atualernerminni ilinniaga-
qalernerminniluunniit eq-
qarsartariarsukkanik saper-
narnerusunik artorsarsin-
naasarput. Tamakku peror-
saasunut ilinniartitsisunul-
lu ilisimassallugit pisaria-
qartuupput, taakkumi
kaammattuinermikkut me-
eqqap PWS-imik nappaatil-
lip ulluinnarni atugarisai
oqilisarsinnaasarmatigik,
taamatullu avatangiisinut
illersorlugu.
Asanninneq
Meeraaraatillugit asasaria-
qarput, aammami asannit-
tuullutillu sallaatsuarar-
suusarput alliartornermin-
nili kamarujussuariataar-
sinnaasarput, nalugaannilu
meeraq PWS-imik nappaa-
teqartuusoq, taamaaligaan-
gat tupnnarsinnaasarpoq.
Taamaanneralu meeqqa-
mut namminermut anga-
joqqaanullu oqitsuinnaaneq
ajorpoq, tamannalumi me-
eqqerivitsinni ataasiarata
malugisarsimavarput. Ilaa-
gu uagut saafTigineqarsima-
vugut, kisiannili qinikkatut
pisimasup suliassatta ava-
taani ittutut immat akule-
rufligisinnaanagu.
Pisimasoqartarpoq tun-
ngaviusumik inuttut pigin-
naatitaafTiit ilaatigut qarsu-
pinneqartarnerinik, soorlu
makkunatigut: Inatsisit
atortinneqarneri pillugit,
inuutissarsiomeq, niuer-
neq, inuttut atugaqameq,
peqqinnissaq aningaasar-
siornerlu.
Ukiut siuliini arlallit tun-
gaanniit siunnersuutigine-
qartarpoq politiit suliaat pil-
lugit naammagittaalliortar-
fimmik pilersitsisoqassasoq,
kisiannili uagut kalaallit
ikittunnguuvugut, kissaati-
tigummi suunngitsuarar-
suit aallarniutigalugit taa-
maalisarpoq, taamaalisoqa-
raangallu sulisunut nutaa-
nut nalornisoornermik kin-
guneqarajullutik. Suleqati-
giilli suliaminnik ilisimate-
qatigiittarnerat oqilisaataa-
saqaaq, suleqatigiimmi ilisi-
mateqatigiittanngikkalu ai'-
pata sulisunut meeqqamul-
lu ulloq ingerlasoq qanoq
kinguneqartassagaluarner-
pa!
Suliassanik sulisinniarlu-
git ajornakusoortupilussuu-
sinnaasarpoq, arriitsuarar-
suarmimmi periaaseqarsin-
naasaramik. Taamaanne-
ralli qaangerniarneqarsin-
naavoq ullormut aalajanger-
simasunik maleruagassa-
qartinnerisigut, pingaar-
tuuvorlu meeraqataannik
allanik suleqateqartinnis-
saa. Taamaaliunngikkaan-
nimi meeraq PWS-imik nap-
paatilik meeraqataannut
akulerutsinniarnera ajor-
narsisinnaasarpoq, ukioqa-
taasami meeqqap sanngiit-
suunera atornerlussinnaa-
sarmassuk.
Nappaat PWS nakorsaa-
tissaqartinneqanngilaq, me-
eqqalli nukillunnerat eqaar-
saartitsisartunit ikiorserne-
qartarpoq, aalaasiammi
eqaallisarneqar tarmat.
ginngilarpullu politiit kisii-
sa pillugit inuttut piginnaa-
titaaJTiit kisiisa illersome-
qarnissaat, naammagittal-
liortarfiliorneqarnissaat.
Uagut kissaatigaarput pi-
aartumik politikkikkut aaq-
qiisoqarnissaa qanorluun-
nit inuiaqatigiirmi inissisi-
maneq apeqqutaatinnagu,
arlaatigut eqqunngitsumik
pineqarneq suliassanngor-
tissallugu.
Uagut sakkortuunik misi-
gisaqartartuusugut oqar-
tussaasut kaammattoruma-
vagut »ombudsmand«-eqar-
fimmik pilersitsinissaanik,
taamaasilluni inuit toqqissi-
simasumik inuunissaat siu-
nertaralugu.
Ukiuinilu siullerni pingaa-
ruteqarpoq meeraqataan-
nut arlalinnut akulerusima-
tinnissaa. Taamaaliunngik-
kaanni meeraq PWS-imik
nappaatilik meeraqatiminut
mattussinnaavoq.
Nerisaqarnerannut
akiuussutissanik nakorsaa-
tinik ikiorsiiniaraluamerit
iluaqutaasannginnerat paa-
sineqarsimavoq, nerisarne-
risali killilersorneqamera
qanoq ilisukkulluunniit aal-
lartikkaanni kingusinaarto-
qameq ajorpoq.
Neriuppunga allagami-
ninnguara una qisuariartit-
siumaartoq, taamatummi
nappaatilinnik qitornalin-
nut aqqutissiuisuusinnaa-
nera neriuutigigakku. Isu-
maqarpungami angajoqqaat
ilisimasaminnik paarlaate-
qatigiittartariaqartut, taa-
maalioraannimi IMMAQA
ullut oqinnerulersinneqar-
sinnaammata, taamalu im-
minnut attaveqatigiinnerit
ingerlanneqarsinnaallu tik.
Kleemannikkut Nuummi
tusarnaartitsissapput
17. - 23. september
llllSiiiiliiiiiiÉiiiiiÉll

KLEEMANN - IKKUT 3
UL058: Kleemannikkut 3 (CD/MC)
UL035: Emeriit Kleemannikkut 2 (MC)
UL026: Jørgen & Sejer Klccmann (MC)
Pisiniarflmmut apeqqutigikkul!

Beboelsesejendom/
kontor
AG - Atuagagdliutit/Grønlandspostens nuværen-
de kontorejendom, Sdr. Herrnhutvej, sælges, idet
bladet har købt ny kontorejendom.
Indeholder
1. sal: Vindfang, gang, toilet med bad, 3 konto-
rer, stort åbent kontor og frokoststue.
Kælder: 2 kontorer, stort åbent kontor, 3 værel-
ser, toilet med bad og fyrrum
Areal ca. 224 kvm.
Pris kr. 1.700.000
Udb. f.eks. kr. 340.000
Brutto pr. md. kr. 16.591
Netto pr. md. kr. 11.632
Heraf afdrag kr. 1.850
Sagsnr. 516
Nuuk Regnskabs-og Eiendomskontor
Palle Frederiksen • Postbo* 791 • 3900 Nuuk • Tit 2 94 22 • Telela* 2 94 26
Politiit assuarler-
neqarsinnaalerlik
All: Steen Ole Jensen aamma Ulrik Josefsen, Siumut
Narsaq