Atuagagdliutit - 11.02.1991, Blaðsíða 11

7 1991
ATUAGAGDLIUTIT/GRØNLANDSPOSTEN
11
Villads Villadsen 75-nik ukioqalerpoq
All.: Hans-Anthon Lynge
Ukiortaaq 1991 aallarti-
simatsiartoq januarip
ulluisa aqqarnganni atu-
akkiortoq Villads Villad-
sen 75-inik ukioqalerlu-
ni nalliuppoq. Viilarsi
maannakkut Qasigian-
nguani najugaqarpoq.
Isumaliortarpunga Vii-
larsi allassinnaanermik
qaatuussigamili allaati-
ni suli iperanngikkaa.
Allattarnera tassaagin-
nanngilaq atuakkiortar-
nera, atuakkanimmi
saqqummersitsisarnini
sioqqulluguli atuagassi-
ani, pingaartumik Avan-
naata aviisiani »Avan-
naamioq«-mi allagaqal-
lattaasorujussuuvoq.
Allattarsimasai atuarlu-
git malunnarpoq Viilarsi
oqallinnermut uummaaris-
sumut peqataarusuttartoq
taamanik. Ukiuni kinguller-
ni arlaqalersuni Avannaata
Radioanut Qasigiannguanit
ilanngutassiortutut atuul-
luaqaaq.
Viilarsi atuakkiarpassua-
qarpoq taalliarpassuaqarlu-
nilu, taakkua saniatigut isi-
ginnaartitsissusiorneq
meeqqanullu atuagassaqar-
titsiniarneq soqutigalugit
ingerlappai.
Atuakkiai amerlasuut
atuarsimallugit sammisar-
tagaani pingaarnertut oqaa-
tigineqarsinnaasoq tassaa-
voq ajunngitsup ajortullu
imminnut assortuunnerat.
Ersersinniartarpaa inuttut
inuunermi nukiit taakku
marluullutik inummi ine-
qartut assortuutileraangata
inuk assororfissaqalersar-
toq inoqamminut takkorli-
ulluni kanngunarsaruma-
nani.
»Jense«
Atuakkiaani 1950-ikkut
naajartulerneranni 1958-
imi saqqummersumi ta-
manna ersarinnerpaamik
erserpoq. Atuakkiani taan-
na taasimavaa »Jense«, im-
maqalu nammineq misigisi-
masaminik tunuliaqutaqar-
tillugu.
Tupigisarpara Viilarsip
atuakkiani taanna allakka-
miuk taamanikkut pisima-
sunut tapissusia. Inuttariti-
taani pingaarnerupput Jen-
si, ajoqi inuusuttoq, Johan-
nes nappaja Danmarkimi
ilinniarsimasoq, Maren ar-
naq inuusuttoq inugissoq
Johannesip asasaa. Kingor-
na inuttaasuni takkuppoq
qallunaaq suliartortoq Top-
søe Marenimik Danmarki-
mut allarussisoq.
Inuttaasa pingaarnerit
saniatigut allarpaaluit taa-
gorneqarsinnaagaluarput
nunatsinni inuunermi nali-
nginnaasumi assilissatut ili-
sanarluartut.
Imarisaa
Imarisaa naatsumik ataatsi-
mut oqaatigissagaanni tas-
saavoq ajoqip inuusuttup
Jensip illoqarfittaaminut
sungiussiartornera. Pisima-
sunili pingaarnerpaatut taa-
neqarsinnaasut arlaqaralu-
artut oqaluttuarineqartut
aallaavii ullutsinnut naleq-
qulluartutut suli taaneqar-
sinnaapput.
Marenip Johannesillu
asaqatigiinnerat, Jensip Jo-
hannesillu inuusuttunut
sullissiniarnerminni ikin-
ngutigiilemerat, qallunaat
suliartortut tikillutik illo-
qar fimmi inuunermik aalas-
satsitsinerat oqaluttuarine-
qarput piviusorsiortumik.
Marenip Johannesillu asa-
qatigiinnerat isumalluar-
nartumik, qiimasumik nu-
annersumillu ingerlagaluar-
toq nunatsinni nutartiler-
nersuup nalaappaa. Sulisar-
tunut inissiat nappakaati-
terneqarput, illoqarfiillu
angutinik nutaanik arlalis-
suamik amanillu alutorine-
qaqisunik inulersorneqar-
put.
Tassanngaanniit pissutsit
ajorsiartulerput. Maren
aamma alutorsartunut ilan-
nguppoq, naak isummani
paatikkaluaqalugit. Nagga-
taagut Topsøep avalalerami
ilagaa.
Maren Danmarkimi iluat-
sinngeqaaq. Topsøe sunaaf-
fa nunamini ajukunut ilaa-
soq. Inooqatigiinnerat ajor-
siartuinnarluni pigami soo-
runami naggataagut ajalu-
voq. Topsøep Maren qima-
villugu qimappaa, arnarlu
illoqarfissuarmi allanertami
annariarfissaarukkami im-
minut akiginiarluni inuuni-
utissaminik misiliigaluartil-
luni kalaaleqamminit piaa-
rinaatsoorluinnamikkut
naammattoomeqarpoq.
Maren upernarmat nuna-
minut uterpoq. Nunaali
nappaalanersuup eqqorpaa.
Qasuttuilluni kikkut tamaa-
sa ikiorniarpai Johannesip
toquanut im minut pisuutin-
nermini ilerasuutini taar-
serniartutut illugit. Akerar-
torteqarporli nunaqqammi-
nit ilisiitsuutitaasartumit,
taassumalu inuit Mareni-
mut akerartortunngortip-
pai.
Oqaatiginiarneqartut
Atuagaq siullerpaamik atu-
arpara 13-it missaannik uki-
oqarlunga. Eqqaamavara
taamanikkut pissangan ar-
tutut nuannaralugu. Aam-
ma eqqaamavara ajoqitta
nuannarisatta Karl Møllerip
(Kaali ajoqip) oqaatigigaa
nuannarinermit arlaleriar-
lugu atuartarlugu. Qanit-
tukkulli atuaqqikkakku
atuakkiortup oqaatiginia-
gaata itissusia malugaara.
Atuakkami pineqartut ar-
lallit immikkut itisilinngik-
kaluarlugit isumaqarpunga
pingaarnerutitaa tassaasoq
ajunngitsup ajortullu im-
minnut aporaannerat. Inut-
tarititaasut aqqisa misissor-
neranni oqaatigineqarsin-
naavoq aqqit Johannes aam-
ma Jensi tunngavimmikkut
tassaammata ateq ataaseq.
Ilimanarpoq atuakkiortup
eqqarsarnermini ikinnguti-
giit Jensilu Johannesilu tas-
saatikkai inuk ataaseq - kisi-
annili inuttut marluttut
oqaluttuaralugit.
Taamaalilluni atuagaq
tassaalerpoq inunnik pinga-
sunik oqaluttuartoq tassaa-
sunik Jensi - Maren - Top-
søe. Asanninnerup silarsu-
aani »pingasoqiusaaneq« ta-
manit ilisimaneqartoq. Atu-
akkap ilarujussuani Jensip
Marenimut asanninnera pi-
neqaraluartoq taamaattoq
Johannesip Marenillu asa-
qatigiinnerattut eqqartor-
neqarpoq. Topsøeli takkum-
mat Marenimullu qaninnia-
lerluni - iluatsittumik, taava
Maren qinigaqartariaqar-
poq. Qinigaa tassaavoq qal-
lunaaq, taamalu Maren aal-
larpoq nunani qimallugu.
Jensi/Johannesili qanoq
piva? Ilumigut assorooralu-
aqaaq imminut ajugaafiigi-
umalluni. Atuakkami Jo-
hannes qivitinneqarpoq.
Ukiup alTaata missaani Jo-
hannesi muloreersoq ikin-
ngutigiit naapipput sermer-
suup sinaani Johannesi
qupparsuup illuaniilluni
imaalitsiaannaq Jensimit ti-
kinneqarsinnaanani.
Atuakkiortup tassani as-
silialiussaa kUlitsiinnartoq
tassaavoq inuup tarnikkut
imminut ajugaaffiginiarsa-
rinera. Qanoq ilillunga ino-
qatinnut uterniassaanga
ajortoq qamani pigisara aju-
gaaffigisimanagu, imaluun-
niit uternanga inuilaami
inuu ginnas saner lunga ino-
qamma isaannut kanngu-
sukkama. Johannesi Jensi-
mut aallaraluarlunilu qup-
parsuarmut nakkarpoq,
Jensilu kisimiilluni uterpoq
annilaarsimalluni, kisianni-
li aamma eqqissisimalluni.
Tarnimini ajortumut aju-
gaasimalluni.
Puigulertugas-
saanngitsoq
Inuttut inuunermik inooqa-
tigiinnermillu soqutigisaqa-
raanni atuagaq pineqartoq
puigulertugassaanngilaq.
Atuakkiortup tappiffigisai
sammisaalu amerlaqaat.
Ileqqutoqqat ileqqullu nu-
taat naapiffianni pisimasu-
tut allagaavoq. Naallu ukiut
30-t sinnerlugit pisoqaassu-
seqaraluarluni suli uUutsin-
nut oqartuuteqaqaaq.
Aamma oqaatigineqarsin-
naavoq atuakkiat arnartat-
ta uinillutik aappaqalerlu-
tilluunniit Danmarkiliartut
oqaluttuassartaannik siul-
lerpaalluni sammisaqar-
tuummat. Atuakkap taassu-
ma kingunerujussuagut
atuagaq alla atuakkiortumit
allamit allanneqartoq saq-
qummerpoq arnamik taa-
matut Danmarkiliartumik
imaqarluni. Tassaavoq Må-
liåraq Vebæk-ip atuakkiaa
»Busimi nåpineq«. Oqaati-
gissavarali atuakkat taakku
marluk ajornartorsiutinik
tamatuma iluaniittunik
sammisaqarnerminni assi-
giinngeqimmata tassaallu-
tik atuakkiortut marluk ta-
marmik immikkut periaase-
qarlutik suliaat.
Atuagaq »Jense« qangar-
suarli pisiniarfmni takus-
saajunnaareerpoq. Atuak-
kanik atorniartarfimmi pi-
gineqarpoq piumasunillu
atorniarneqarsinnaalluni.
Allagaq manna Villads Vil-
ladsenimut pilluaqqussu-
taavoq.
Seqineq ataataara
All.: Kristian Olsen Aaju, Nuuk
Nunani Avannarlerni atuakkiat akissarsisussatut toqqa-
gassat aalajangiiffigineqarneranni ulloq 25. januar 1991 saa-
meq Nils-Aslak Valkeapåa toqqarneqarpoq. Taamaalilluni
siullerpaamik Nordisk Litteraturpris saamimut tunniunne-
qarpoq.
Atuagaq toqqarneqartoq »Beaivi, Ahcåzan«/Seqineq,
ataataara« Saamit Nunaanni assitoqqat aallaavigalugit
qanga eqqarsariaatsinik oqEU-iaatsinillu uumassusiliissutaa-
voq. Atuakkap svenskisuunngortinnera assiliartaqanngik-
kaluarluni taamaattoq taallat inissititerneqarnerisigut assi-
liartaqarpalaartuuvoq.
Taallat ilaat marluk assersuutigeriartigit:
32. Assit uku piffissaq angumeralugu
ujaqqamut kigartorpakka, qilaat
inuit
inuunerat
malunnarsisarpoq
peeruttarpoq
seqinertut
anori
33. assit uku kaaguppakka
ujaqqamut, qilaat
assut kigaappaluppoq
qilaatersornera sivitsuleraangat
silarsuarmut allamut pisarpunga
alakkalaarniarlunga
Ukiut qassiit matuma siornagut Stockholmimi Nils-Aslak
Valkeapåa assinik seqersittakkanik isiginnaartitsisoq nipi-
lersortulerlunilu taalliaminik atuaallunilu erinarsortoq ti-
guartiffigilluinnarlugu tusarnaarsimavara.
Nils-Aslak Valkeapåa-p toqqameqarneragut inuiaat ikin-
nerussuteqartut nakussassarneqaannaratik aamma ilun-
gersorlutik sorsunnerat taperserneqarpoq.
Ukiormanna nunatta aatsaavissuaq aalajangiiniartartu-
nut peqataatippaa oqaluttuaq taallatut allagaq »Nunanni
Avani«, Hans A. Lynge-mit torrallagaasumik allagaasoq.
- Sassartitarput ajugaanngilaq, kisianni taassumeuinguup
avammut nittarsaammatigut paasineqalissaaq uumassusi-
limmik suliniartoqaraluartoq.
Nangeqqilerpara
Unganaraluartusi ingerlalerpunga
orniginerusara isigilerlugu
kajumilerama
imaanngilarli tassa tunuillusi
ingerlalertunga
pisassaraami tarnima inooqataaneq
peqatigalugit
takutereermagillumi misigisimasat
illiniliukkagut peqatigiilluta
puigunaaqisut
qujassuteqangaarlunga ingerlavissara
nangeqqilerpara
tassungaannaq kanngivinneq sapilerama
uniinnavinneq tassani imakigalugu
nangeqqilerpara
naak pakatsinernik aamma
naapitassaqaqisoq
misigereersimallugillu pisareersuni
ajugaaffeqartareersimaLlungalu misigalunga
nangeqqilerpara
Salomine Tobiassen, 15. februar 1989
Skuespillernes
forening
De grønlandske skuespille-
re, der har gået på teater-
skolen i Grønland, vil nu til
at lave en forening.
En arbejdsgruppe, der
skal arbejde for etablering af
en forening, har holdt møde
den 26. januar. Arbejds-
gruppen vil samle alle ud-
dannede skuespillere den
22. 23. og 24. februar i tea-
tergruppen Silamiuts øvelo-
kaler i »Illorput« i Nuussu-
aq.
En af initiativtagerne, Si-
mon Løvstrøm, siger til AG,
at formålet med den kom-
mende forening, er, at få sat
forskellige engagementer i
gang såsom teaterforestil-
linger, debatter mv.
Arbejdsgruppens med-
lemmer er Jessie Kleemann,
Makka Kleist, Gert Piivaat,
Hjalmar Dahl, Jens David-
sen og Simon Løvstrøm. De
kan kontaktes hos Silamiut,
Postbox 5350, 3905 Nuus-
suaq, tlf. 2 93 32 og deres fax
er 2 71 56.
Kiisami sulerput
Nunatsinni isiginnaartitsisartutut
ilinniarsimasut
peqatigiiffiliornialerput
Isiginnaartitsisartut te-
aterskole-mi ilinniarsi-
masut peqatigiiffiliorni-
alersaarput. Suleqati-
giissitaliaq ilaatigut isi-
ginnaartitsisartut atu-
gaannik aaqqissuusseqa-
taasussaq januarip 26-
ani ataatsimiinnermini
aalajangersimavoq, isi-
ginnaartitsisartutut
ilinniarsimasut nunat-
sinniittut peqatigiiffi-
liornissaat siunertaralu-
gu ataatsimiisitsiniarlu-
ni.
Isiginnaartitsisartoqati-
giinni Silamiukkunni ilit-
sersuisuusoq, Simon Løv-
strøm AG-mut oqarpoq,
siunnersuutigerusullugu
ataatsimiinnissaq pissasoq
ulluni marlunni pingasuni-
luunniit. Silamiut sungiu-
sartarfianni, Nuussuarmi
innuttaasut illuanni »Illor-
put«-mi ingerlanneqassagu-
narpoq februarip 22-ani,
23-ani 24-anilu.
Tallimanngornernermi
februarip 22-anii unnukkut
nal. 19.30 ataatsimiinnissaq
piareersarlugu naapeqati-
giittoqassaaq ilisareqati-
giinnikkut. Ulluni tulliuttu-
ni oqaluuserisassarpassuit
tulleriinnissaat naapeqati-
giinnermi eqqartorneqas-
sapput.
Peqatigiifliliorniat,
maannakkut »Aaqqissuiso-
oqatigiit«-nnik taagorallar-
tut, siunertaraat, nunatsin-
ni isiginnaartitsisartutut
ilinniarsimasut kingusinne-
rusukkut naapeqatigiissin-
niassallugit, soorlu siorna
1988-mi pisimasutut, tassa-
lu isiginnaartitsisaqattaar-
nerit aammalu isumasioqa-
tigiilluni ataatsimiittarnerit
assigannik.
- Tamakku tunngavigalu-
git isiginnaartitsisartutut
ilinniarsimasut kajumissaa-
rumavagut peqatigiiffilior-
nissatsinnut tapersersueq-
qullugit, ajornanngippallu
piaartumik attaviginiaqqul-
luta, Simon Løvstrøm oqar-
poq.
»Aaqqissuisooqatigiit«
tassapput Jessie Kleemann,
Makka Kleist, Gert Piivaat,
Hjalmar Dahl, Jens David-
sen aamma Simon Løv-
strøm, attaveqarfigineqar-
sinnaappullu uani: c/o Sila-
miut, Postbox 5350, 3905
Nuussuaq, oqarasuaat 2 93
32, taxi 2 71 56.