Atuagagdliutit - 16.03.1992, Blaðsíða 4

4
ATUAGAGDLIUTIT/GRØNLANDSPOSTEN
NR. 32 1992

KANUKOKA nutaanngor
sartariaqarpoq
All.: KANUKOKA-p siulersuisuini ilaasortaq Hans
Kleist, Sisimiut
Nunatsinni hashimik
suliaq annerpaaq
Nunatsinni hash nioqqutigalugu
akilersinnaavoq
KANUKOKA-p aappaagu
ataasimeersuarnissaa Qa-
qortumi ingerlanneqartus-
saavoq. Ukiut 19-it kattuf-
flup atasimanera kingumut
qiviaraanni assigiiaagin-
nangajammik nukittussusi-
alu killilimmik ingerlasima-
voq. Aappaagu kattuffiup
20-iliinissaa iluatsillugu
1992 nutaanngorsaavittut
nukittorsaavittullu atorta-
riaqarparput.
Nunatsinni kattuffiup
ataatsimeersuariaasia tu-
sakkat malillugit Qallunaat
Nunaanni kommunit ataat-
simeersuariaasiat malikan-
niinnarlugu ingerlasarpoq.
Ullumikkut ataatsimeersu-
arnermi eqqartugassat par-
tiit gruppiini eqqartorneqa-
reeraangamik ataatsimeer-
suartunut saqqummiunne-
qartarput tamatumalu kin-
gorna ataatsimeersuarneq
naammassisutut isigineqar-
tarluni. Soorunami partiit
saqqummiussaat katiteriar-
lugit isumaqatigiinniarner-
ni atugassatut siulersuisu-
nut ingerlateqqinneqartar-
put. Tamannali amigarujus-
Ukiuni siusinnerusuni si-
nersotarnermi ilaasartaati-
toqqat illoqarflnnut akun-
nittarfiisa sivisussuserisar-
tagaat allangortinneqann-
gingajassimapput. Neriuuti-
gisimagaluaripput nutaa-
mik angalassisalernissami
»takornarianut« angallassi-
vik inussiarnerulaaleru-
maartoq. Suli imaanniarsi-
manerpoq illoqarflit akor-
nanni nallerseerusaarluni
sivikitsuaqqamik ingerla-
sarniarlutik illoqarflnnullu
tikikkaangamik »tuaviin-
naq« aallapallattarnissaq
soorlu anguniarneqartar-
toq. Immaqaana »niuertor-
palaartumik« (niuernerpa-
laartumik) angallassineq
iluanaarutaasamissaa pin-
gaartitaavallaartoq, uffa na-
lunngikkaluarlugu qanor-
luunniit ilioraluarunik ami-
gartoorutaajuartussaasoq.
Illoqarflit anginerit ilaat
sivisunerusumik uninngaf-
flgitinneqartarput ilarpas-
suili 1 timiujuartitaalluni.
Soorlu Qasigiannguit, Qe-
qertarsuaq ilaannilu SQorlu
Maniitsoq il.il. 1 timeennar-
suarpoq. Ataatsimeersuar-
nermi partiit assigiinngitsut
saqqummiussaasa oqallisi-
ginissaat amigaataalluin-
narpoq. Taamaasiortann-
ginneq isummanik saqqum-
miussanillu nukeerutsitsi-
sinnaasoq piaarnerpaamik
asooru ttariaqarpoq aappaa-
gumiillu atorunnaarsifiugu.
Maanna ataatsimeersuar-
tarnerit angallannerit na-
joqqutarivallaarlugit sukka-
vallaamik ingerlanneqartar-
tutut oqaatigisariaqarput.
Siunissami ataatsimeersu-
artarnerit taama kommuni-
nut inuiaqatigiinnullu pin-
gaaruteqartigisut eqqissil-
luni tuavioranilu ingerlan-
neqartartariaqarput.
Malittarisassat maanna
atuuttuusut najoqqutaralu-
git siulersuisut katitigaane-
rat anguneqarsimavoq. Siu-
lersuisunut ilaasortat talli-
maasut tamarmik Siumu-
mut ilaasortaapput. Siuler-
suisuni partiit amerlaneru-
sut isersimatitaqassappata
malittarisassat eqaallisarta-
riaqarput. Ilaatigut eqqar-
saatigineqarsinnaavoq siu-
mik akunnifllusarlutik. Ta-
manut atuuttariarqarpoq
minnerpaamik (sivikinnger-
paamik) akunninnerit nal.
akunnerinik marlunnik si-
visussuseqartassasut. Un-
gasiartumut angalasuulluni
illoqarflmmut tikikulanngi-
samut tikituarluni 1 timep
iluani arpasaqattaapallatta-
raluarneq sullunarpallaar-
taqaaq. Europameersut ki-
simik turistitut isigisaria-
qanngillat. Aamma kalaallit
Nunaminni takornariatut
angalasutut pineqartaria-
qarput.
Illoqarfinni tamaginni
pifllssaqartitaasariaqarput
takomarialaarnissamut pi-
siniarfmnik kalaalimineer-
niarflnnillu alakkaalaarnis-
samut. Assersuutigalugu
taajumavara Avannaani an-
gallavissat assigiinngippal-
laamik uninngaffeqartitaa-
samerat mamianartarmat.
Saqqit Ittuk - Pilersaarut
2 imaassagaaluarpoq:
Aasianniit allajaarneru-
laarluni Qasigiannguani
nal. akunnera ataaseq pin-
nagu marlunngussasoq ta-
lersuisunut agguaariaaseq
maanna atuuttoq atuinna-
raluarlugu partiinik siuler-
suisunut isertitaqanngitso-
ortunik ataatsimik ilaasor-
taatitaqalersinnaanermut
periarfissiineq.
Eqaannerusumik tamak-
kiinerusumillu ingerlatsis-
sagutta oqaatigineqareersu-
tut kattuffiup malittarisas-
sai eqaallisartariaqarput
ilaatigut anguniartariaqar-
luni aallartitat oqallinne-
ranni partiit oqaluttui kom-
munikkuutaarneq piun-
n aar lu gu nikerarsinnaa-
sunngorlugit.
Ullumikkut suliassat an-
nertusiartuinnartut akiso-
qisullu kommuninut tun-
niussuunneqariartorflanni
kattuffik nukittuujullunilu
oqalliffiusariaqarpoq. Siu-
nissami pingaaruteqarluin-
narpoq kattuffiup naalak-
kersuisunut inatsisartunul-
lu illualiutungiliuttuusup
nukittorsarnissaa - taman-
nali aatsaat pissutsit nu tar-
ternerisigut ataatsimoorus-
sinikkullu anguneqarsin-
naavoq.
matigut - umiarsualivianiit
illoqarflmmut pisuttariaa
sivisuallaarmat taxa-llu
ajornaqalutik. Taamator-
luinnaq ippoq Qeqertarsu-
aq. Ukiorpasuarni Qeqer-
tarsuaq eqqissisimasumik
najorneq ajornaqaaq 1 ti-
me-ujuaannarami. Sunaana
assigiinngisitsineq? Ilulissa-
ni UummannamUu uninn-
gasarflit sivikilliniarlik
aammalu avannamukarner-
mi Niaqomat Illorsuillu
akunnilaarfigitittalerlugit.
Aasianni uninngasarnera si-
visuallaaqaaq. Kujataani
angallannermi pilersaarusi-
ami aamma ilaatigut kusa-
nanngitsoqarpoq ilaanni si-
vikippallaamik akunniffis-
saliisoqartarmat. Taqqak-
kuli namminneq iluarsitin-
niarlisigik. Tassani pineru-
vara »Disko«-p periusitoq-
qani atornagu allanngortit-
tariaqarmagu. Illoqarflit
akomani sukkasuumik in-
gerlasarniarli illoqarfinni
nunaqarflnnilu sussa nal-
lersiisaraluaruni.
NUUK(RB) Ukiuni marlun-
ni politiit misissuereerlutik
maanna Nunatta oqaluttua-
risaanerani hash-imik suli-
ap annerpaap qulaajarne-
qarneranik kinguneqarpoq.
Kalaallit sisamat Nuummi
matoqqasumik eqqartuussi-
nikkut eqqartuunneqarput,
allallu pingasut suliamut
tassunga attuumassuteqar-
nertik pillugu eqqartuunne-
qarnissartik utaqqivaat.
Tassami akilersinnaavoq
hash Danmarkimiit ann-
giortumik eqqutissallugu,
gram ataaseq 30 kronilerlu-
gu pisiareriarlugu Nuum-
milu 400 500 kronillu akor-
nanni akilersillugu nioqqu-
tigineqartarluni. Peqatiga-
lugulu Nunatsinni nakku-
tilliineq naammaannarluin-
narpoq. »Ilanngaaserive-
qanngimmat« politiit nak-
kutilliisussaapput. Politee-
qarfiillu inuttassaaleqisut
imigassamik atornerluinerit
pillugit suliassaqaqimmata
qaqutiguinnaq politiit tim-
misartoqarfinniittarput
timmisartoq Danmarkimiit
ilaasoqarluni tikikkaangat.
Eqqartuussinerlt
matoqqasut
Nuummi politeeqarfiup pi-
sortaa Egon Villadsen
KNR-mut oqarpoq suliaq
aallartillualersoq angut
Kangerlussuarmi timmisar-
toqarfimmi annertusisamik
ilaasunik nakkutilliinermi
nalaatsornerinnakkut tigu-
sarineqarsimasoq nassata-
mini 150.000 kroninik pe-
qarmat. Aningaasat Dan-
markimi Nunattalu akor-
nanni hashimik nioqqute-
qarnermi pisuupput.
NUUK(RB) To års politief-
terforskning ser nu ud til at
resultere i optrevlingen af
den største hash-sag i Grøn-
lands historie. Fire grøn-
lændere er blevet dømt ved
lukkede retsmøder i Nuuk,
mens tre andre venter på
dom for deres rolle i den sto-
re sag.
Det kan nemlig betale sig
at smugle hash fra Dan-
mark, hvor et gram kan kø-
bes for omkring 30 kroner,
til Nuuk, hvor det sælges på
gaden for mellem 400 og 500
kroner. Samtidig er kontrol-
len i Grønland meget lem-
fældig. Da der ikke findes et
egentligt toldvæsen, er det
politiet, der skal foretage
kontrollen. Og da de under-
bemandede politistationer
har nok at se til omkring
konsekvensen af spiritus-
misbrug, er det sjældent po-
litiet står i lufthavnen, når
der kommer et fly med pas-
sagerer fra Danmark.
Lukkede retsmøder
Stationsleder Egon Villad-
sen i Nuuk siger til KNR, at
sagen for alvor begyndte at
rulle, da en mand under en
skærpet passagerkontrol i
lufthavnen i Kangerlussuaq
tilfældigt blev anholdt med
150.000 kroner gemt i baga-
- Taanna Kalaallit Nu-
naanni ikiaroornartunik su-
liaqarnermi ataatsimoortu-
mik pisut annersaraat. Eq-
qartuussinerilli matoqqa-
suummata tamanut amma-
sumik killilimmik oqaase-
qarsinnaavunga, Egon Vil-
ladsen KNR-mut oqarpoq.
Politiit isumaqarput tunini-
aasartut tunuliaqutaasa
hashi Kalaallit Nunaannut
anngiortumik assartorta-
raat 18-24 millionit akor-
nanni naleqartut.
Aningaasat
cigarettit puuinl
Tam akku ingerlanneqartar-
simapput Københavniminn-
gaanniit Nunatsinnut aa-
qangitsut immikkut mer-
sukkat atorlugit ingerlatsi-
soqarlutik, Kangerlussuar-
mi allamit atineqartarlutik
ingerlatsisorlu Københavni-
mut uteqqittarluni ulloq
taanna aningaasat cigarettit
ilanngaatitaqanngitsut
puuinut toqqorlugit nassar-
tarlugit.
Angutit marluk arnallu
marluk Nuummeersut suli-
ami annertuumi tamatuma-
ni eqqartuunneqarput. An-
ingaasat katillugit 635.000
kronit arsaarinnissutigine-
qarsimapput Nuummilu
isertitsivimmiittussanngor-
tinneqarlutik ukiup aappaa
avillugumiit ukiunut mar-
lunnut qaammatinullu pin-
gasunut.
Pasineqartut allat pinga-
sut ukioq manna kingusin-
nerusukkut eqqartuussi-
vimmut sassartinneqaru-
maarput, KNR paasissutis-
siivoq.
gen. Pengene stammede fra
handel med hash mellem
Danmark og Grønland.
- Det er nok den største
samlede narkosag, vi nogen-
sinde har haft i Grønland.
Men da alle retsmøder er
blevet holdt for lukkede dø-
re, er det begrænset, hvad
jeg kan fortælle offentlighe-
den, siger Egon Villadsen til
KNR. Politiet mener, at bag-
mændene har smuglet hash
til Grønland for mellem 18
og 24 millioner kroner.
Penge i cigaretpakker
I praksis er det foregået ved,
at en kurer er rejst fra Kø-
benhavn til Grønland med
hashen gemt i specialsyede
veste, der så skiftede ejer-
mand i Kangerlussuaq, ku-
reren er returneret tU Kø-
benhavn med samme maski-
ne med penge skjult i toldfri
cigaretpakker.
To mænd og to kvinder
fra Nuuk er blevet dømt i
den store sag. De har fået
konfiskeret i alt 635.000
kroner, og er blevet dømt til
anbringelse i anstalten i
Nuuk fra hedvandet år til to
år og tre måneder.
De tre øvrige sigtede bli-
ver først fremstillet i retten
senere på året, oplyser
KNR.
Kommunit
siunissaat
ILULISSAT(EH) - Kommu-
nini iluarsaaqqiinissaq pil-
lugu Namminersornerullu-
tik Oqartussat kommunillu
ataatsimiinnissaat arfininn-
gorpat aallartissaaq. Oqalli-
sissiat ilaat Qaqortumi
borgmesterip Hendrik Lun-
dip oqallisissiaraa, kommu-
nimmi arlallit kattunneqar-
nissaat taassuma siunner-
suutiginiarmagu.
- Tusaannarlugu isuma-
qatiginanngikkaluarpoq,
isumali nutaajummat
eqqarsaatigilluaqqaagas-
saavoq. Kommunit akor-
nanni erseqqilluinnartumik
isumaqatigiissuteqartaria-
qarpoq. Assersuutigalugu-
mi ilimananngilaq Qasigi-
annguit imaaliallaannaq
Ilulissanut ilanngukkumas-
sanersut, Ilulissat borgme-
steriat Ole Dorph oqarpoq.
Kommuninik iluarsaaq-
qiiniarluni ataatsimiinermi
oqaluuserisassat ilaat tas-
saavoq illuatungeriit mar-
luk akornanni suliassanik
agguataarinissaq pillugu
isumaqatigiissut. Nammi-
nersornerullutik Oqartus-
sat atuutileramik isusmaqa-
tigiissut taanna naalagaaf-
fimmit »kingornuppaat«.
- Assigiinngitsut qanoq
akeqartut paasissavarput,
taamaalillutalu isumaqati-
giissut pisariaqarfiisigut
nutartissallugu, Ole Dorph
oqarpoq.
Kommunit siunissami qa-
noq isikkoqarnissaat ukiuni
arlalinni suli oqaluuserine-
qassagunarpoq. Massakkul-
li tassaa aallartisarneqarni-
alerluni.
Kommunernes
fremtid
ILULISSAT(EH) - På lør-
dag starter møderne mellem
Hjemmestyret og kommu-
nerne om den kommende
kommunalreform. Et af op-
læggene til mødet vil kom-
me fra borgmester Hendrik
Lund, Qaqortoq, der vil fo-
reslå, at man sammenlæg-
ger flere kommuner.
- Umiddelbart lyder det
ikke som nogen særlig god
idé, men det er jo helt ny
snak, og det er klart, at den
lige skal vendes et par gange
i hovedet. Det kræver jo kla-
re aftaler mellem kommu-
nerne. Det er jo f.eks. ikke
sikkert, at Qasigiannguit
uden videre vil lade sig ind-
lemme under Ilulissat, eller
at Ilulissat vil lade sig ind-
lemme under Qasigiann-
guit, siger borgmesteren i
Ilulissat, Ole Dorph.
En anden ting, der skal
diskuteres på mødet om den
nye kommunalreform, er
den kontrakt, der er mellem
de to parter om fordelingen
af forskellige arbejdsopga-
ver. I sin tid overtog Hjem-
mestyret den kontrakt sta-
ten havde med kommuner-
ne.
- Nu skal vi have nogle tal
på, hvad det forskellige kos-
ter, så kan kontrakten få
den opfriskning, den træn-
ger til, siger Ole Dorph.
Diskussionen om, hvor-
dan kommunerne skal se ud
i fremtiden kommer sand-
synligvis til at strække sig
over flere år. Men nu tager
man altså hul på de første
indledende diskussioner.
Sinerissami angallanneq
All.: Johs. Lund, Qasigiannguit
Grønlands største hashsag
Det kan betale sig at sælge hash i
Grønland