Atuagagdliutit - 05.03.1993, Page 2

2
AALISAAT
NR. 2 1993
Naalakkersuisut
siulittaasuannut
allakkat ammasut
Savalimmiormiunut ikiuunniarneq pillugu
All.: Peter Davidsen KNAPK-p Siulittaasua aamma
Morthen Heinrich Nuummi Aalisartut Piniartullu
Peqatigiit Siulittaasuat
Uilaaq manna radioavis-ik-
kut tupaallaatigisatsinnik
nalunaarutigineqarpoq Ka-
laallit Nunaanni Naalakker-
suisut Siulittaasuat Hr.
Lars Emil Johansen, Dan-
mark-ip naalagaafllani Naa-
lakkersuisut Siubttaasuan-
nik Poul Nyrup Rasmus-
sen-imik oqaloqatiginninni-
arnermini, Savalimmiut Ka-
laallit Nunaanniit neqeroor-
figilersaaraa aningaasatigut
ikiorsiifliginiarlugu.
Taamatut neqeroorute-
qarniarnermi tunngaviler-
suutigineqarsimapput Ka-
laallit Nunaata maannak-
kut aalisarnermi ajornar-
torsiuteqarsimaneq qaan-
gerneqarsimalersoq aam-
malu Kalaallit Nunaata an-
ingaasatigut ingerlanera
ajunngitsumik inissisima-
lersimammat. Ilaatigullu
neqerooruteqarnermi Ka-
laallit aalisartuisa tunio-
raafligisinnaasatuaat Royal
Greenalnd A/S sakkuginiar-
neqartoq.
Qulaani taakkartorneqar-
tut tunngavigalugit
KNAPK aammalu
KNAPK-p immikkoortorta-
qarfia Nuummiittoq atsio-
qatigalugu, imatut erseqqis-
saateqarniarpoq:
Siullermik aalisartut ajor-
nartorsiomerat Naalakker-
suisut Siulittaasuannit
qaangerneqarneragaasoq
eqqinngilluinnarpoq.
Imaammat; kikkut tamar-
mik malugisimaligaannik
maannakkut nunatsinni an-
ingaasarsiornikkut kingu-
aariaateqartoqarsimavoq,
aamma nunatta karsiata ta-
manna malugisimavaa. Eq-
qugaasullu siulliit tassaasi-
mapput aalisartut, ukiut
kingulliit arlallit saarullii-
sanneratigut isertitamikkut
annertoorujussuarmik kin-
guariaateqarsimapput, ta-
matumalu kingunerisaanik
akiligassatigut pisussaaf-
fimmikkut kinguaattooru-
teqarsimasut.
Aalisartut saarullinnit eq-
qarsaatigalugit assersuuti-
tut ataatsitut taasinnaavar-
put Nuummi 1992-imi saa-
rulittat 1991- imut sanilliul-
lugit 59%-imik annikilleri-
arsimammata, naak ukiut
siuliinit aamma annikilleri-
arnerit pisareersimagaluar-
tut. Ilatigullu taaneqarsin-
naavoq Maniitsumi aalisar-
torpassuit tunisaat 1992-imi
100 tons-iinnaasimammata,
saarulliisannerata kingune-
risaanik. Taamaattumik aa-
lisarnikkut ajornartorsiutit
qaangerneqarsimanngi-
luuinnarput.
Eqqugaasut tullii tassaa-
simapput aalisartut nunami
suliffinnik pilersitsinissaan-
nik tunngavilersimasaat,
tassaasut niuertut nammi-
nersortut, maannakkut tul-
leriiaaginnavillutik kon-
kurseqattaartut.
Eqqugaasut pingajuattut
taasinnaasagut tassaapput
inuiaqatigiit tamarmik. An-
ingaasarsiornerup kinguari-
arneranik ilaatigut akiligas-
sarpassuarnik katersisima-
sut, ilaatigullu akiligassat
ilaat qaquguluunniit akiler-
neqassanersut nalunartoq.
Taamaattumik Naalak-
kersuisutp aalisarnerup
ajornartorsiorunnaarnera-
nik isumalimmik oqalunne-
ra tunngavissaqanngilaq,
pissutsinillu arajutsisaqar-
simanermik pissuteqarne-
ragaasariaqarluni.
Royal Greenland A/S sak-
kugalugu savalimmiunut
ikiuunniarneq aamma pis-
susissamisoortutut isiginn-
gilluinnarparput. Nalunngi-
larput ilaatigut Savalim-
miuni saarulliit Savalim-
miormiut aalisartuisa tu-
laassaat Kalaallit aalisartui-
sa tulaassaannit kg-mut
10,00 kr-nimik euinertuner-
sumik pissarsissutigisaraat.
Kalaallit aalisartuisa AKU-
ERSAARSINNAANNGIL-
LUINNARPPAT. Isuma-
qarpugummi Savalimmiuni
aningaasarsiornikkut ajor-
nartorsiorneq Savalimmior-
miut namminneq pilersitar-
tik Qallunnaat Naalagaaffi-
at ikiortigalugu aaqqinniar-
tariaqaraat. Kalaallit (pin-
gaartumik KNAPK-p ataani
Peter Davidsen KNAPK-p Siulittaasua aamma Morthen Heinrich Nuummi Aalisartut
Piniartullu Peqatigiit Siulittaasuat. Ass.: Knud Josefsen).
inissisimasut) illupiluuner-
suarnik bil-ipiluunersuar-
nik allanillu inuulluarniuti-
nik nunanit allanit atorlutik
pisaartorsimanngillat. Sa-
valimmiunilu taama pisima-
neq kalaallit akilertaria-
qanngilaat.
Naluneqanngitsutut
1991-imi september-ip aal-
lartinneraniit atuutilersu-
mik maannakkumut Naa-
lakkersuisuusut KNAPK-p
Royal Greenland A/S-llu
isumaqatigiissutaat - aab-
sakkat akiisa minnerpaaf-
fissaanik imaqartut - ato-
runnaarsippaat. Tamatuma
kingunerisaanik aalisakka-
nit Kalaallit Nunaanni aah-
sartut kg- mut pissarsissuti-
gisartagaat kr-nit arlallit
appartinneqarput.
Maannakkullu Kalaalbt
Nunaata aningaasaqarnera
ilumut ima pitsanngorsima-
tigippat allaat Savalimmiu-
nut ikiuunnissamut neqero-
oruteqarsinnaalluta, taava
siulbullugit Kalaallit Nu-
naanni saarullinniat ikior-
seqqaartariaqarput, alla-
mut »aningaasagissaarutit«
atortinnagit.
Kalaallit aalisartut sin-
nerlugit matumuuna Ka-
laallit Nunaanni Naalakker-
suisut Siulittaasuat Hr.
Lars Emil Johansen qinnui-
gaatsigik Savalimmiunut
neqeroorutigisimasat nu-
taamik sukumiisumik an-
gerlarlutit nalilersueqati-
geqqaarluta isummergigeq-
qullugu.
Kaaleeraq Heilmann
Akiitsut isumakkeerlugit
Aalisariutinik Kutterinik taaneqartartunut akilersuinerup tungaatigut
kinguaattoorruteqarnaveersaamissamut tunngavileeqqinnissamik
siunnersuut
All: KNAPK-mi siulittaasup tullia Kåléraq Heilmann
Sinerissami Kutteriutilin-
nut soqutiginaateqarmat pi-
sariaqarsoraara KNAPK-mi
Ulluinnarni Aqutsisut ki-
ngullermik ataatsimiinne-
ranni isumaqatigiissutigi-
neqarmat, akiitsunik isu-
makkeerfiginninnerup ki-
ngornatigut ingerlariaqqin-
nissap ilusilersoqqinnissaa.
Siunnersuuteqarnissaq
pisariaqarluinnarpoq pissu-
tigalugu kingumut ukiut ag-
gersut tunngavigalugit ki-
nguaattoorutit inuiaqati-
giinnut akilersinniagassat
pinaveersaartinnissaat illu-
atungeriinnit pisariaqarlu-
innartussaammat nunap
aningaasaqarniarnera tun-
ngavigalugu.
Pisariaqarluinnarpoq Aa-
lisarnermut Naalakkersui-
sup paasinnittumik ESU-
mut inassuteqarnissaa ug-
guunakkut, tassalu ESU-
mut ukiumoortumik akiler-
suutissat sapinngisamik
annikillilerneqarlutik ukiu-
nut amerlanerusunut siam-
marterneqarnissaat, kiisalu
sillimmammut akiliutissap
ukiumoortup akibutissa-
mut ilanngunneqarluni
naatsorsorneqartalernissaa.
Taamatut piumasaqar-
nermut tunngaviuvoq taku-
neqarsinnaammat atukkat
taarsersornissaannut naat-
sorsuisarnermi ESU-mit
atukkat erniaallu kisimik
naatsorsomeqartarmata,
naak sillimmasiinermut aki-
butissat pinngitsooratibu
akbertariaqartut ima
annertutigisartut kinguaat-
toornermut annertuumik
sunniuteqartarlutik.
Siunnersuutip matuma
ilusaatut ittumik siusinne-
rusukkulb pbersitsineqarsi-
magaluarpat qularnanngit-
sumik ESU-p 32,3 mio. kr-
inik annikinneralaarsuit
ukioq manna akibussissuti-
gisimassagaluarpai.
Tamakku tunngavigalu-
git neriuutigissuara
KNAPK-p qubersaqarfiani
Naalakkersuisumik oqalo-
qatiginninnissami eqaatsu-
mik sunniuteqarluarfiusu-
mibu sammivibisoqaru-
maartoq.
Naggataatigut KNAPK-
mi qinikkatut sulinerup
naangajalerliani piffissami-
lu sivikitsumi siulittaasup
tubiatut subsimanermut
tungatibugu qularinngilara
sineriassuatsinni aabsartor-
passuit ibuutsit aalisariute-
qarnermut tunngasut ubu-
ni makkunani iliuuserine-
qartunut tunngatibugu
aamma qujassuteqarumas-
sassut.
Siunissami subbuarnissa-
mik neriuuteqarlunga, taa-
matubu Naalakkersuisoqa-
titit.