Tíminn - 06.07.1976, Qupperneq 12
Í2
TÍMINN
Þriöjudagur 6. júli 1976
Þriðjudagur 6. júli 1976
TÍMINN
13
Félagsform það, sem
ungmennafélögin hafa kosið sér,
er ón efa það lífseigasta,
segir Sigurður Geirdal, framkvæmdastjóri UAAFÍ
Texti:
ASK
Myndir:
UMFÍ (Gunnar Steinn)
Siguröur Geirdal framkvæmda-
W stjóri IIMFl
Ekki þróun —
heldur bylting
— Hver er staöa ungmenna-
félagshreyfingarinnar i dag?
— Ef viö byrjum á þvi að gera
grein fyrir fjöldanum, þá eru það
um 200 félög á landinu, sem
mynda landssambandið. Þessi fé-
lög eru i 17 héraðssamböndum, en
einnig eru átta félög sem hafa
beina aðild að UMFÍ. Félags-
menn eru i dag nokkuð á 19. þús-
und. Hins vegar voru þeir 1970
rétt um tiu þúsund, þannig að
óhætt mun að fullyrða að þarna sé
alls ekki um venjulega þróun aö
ræöa, heldur byltingu.
— Hvað veldur hinum aukna
fjölda félagsmanna?
— Þetta hefst raunverulega allt
saman með stjórnarskiptum hjá
ungmennasambandinu. Margir
af þeim sem fyrir voru höföu setið
mjög lengi i stjórn, en eðlilega
þarf að endurnýja stjórnir félags
sem þessa með hæfilegu milli-
bili. Eftir stjórnarskiptin var haf-
izt handa með að gera t.d. áætlan-
ir um fræöslustarfsemi. Reynt
var að þjálfa góða forystumenn
til aö taka að sér starfið i hverju
héraði. Þar notuðum við með góð-
um árangri námsefni frá Æsku-
lýðsráði rikisins. Einnig var
stofnuð þjónustumiðstöð UMFÍ i
Reykjavik, og ráönir starfsmenn
hjá allmörgum héraössambönd-
um. Þetta hefur reynzt heilmikil
vitaminsprauta fyrir hreyfing-
una. Með tið og tima tókst svo að
skipuleggja starfið og samræma
það yfir allt landið, en það er
nokkuð sem ekki var hægt áður.
Sjálfboðavinnan góð
svo langt sem hún nær
Áður var mikið treyst eingöngu
á sjálfboðavinnuna, en hún getur
bara ekki gengið i öllum tilvikum.
Margt af þvi sem ungmennasam-
böndin þurfa að gera, verður að
vera unnið i venjulegum vinnu-
markvissara en áður. UMFl hef-
ur unnið mikið I þvi að mennta þá
starfskrafta sem inna af hendi
störf á þess vegum. Hér er
fræðslunámskeið fyrir starfs-
mennina á hverju vori, þar kynn-
ist fólk hvort öðru, nýjar hug-
myndir koma fram, sem svo er
hægt að nýtá siöar. Námskeiö
sem þessi stuðla lika að bættri og
Óhætt mun að fullyrða að svipmót ung-
mennafélaganna viðs vegar um landið hefur
breyzt mjög mikið áimliðnum árum. Þau voru
þannig oft áður kennd við gamalmenni, og
grinistar þjóðarinnar hentu jafnan gaman að
hreyfingunni. Nú, hins vegar hafa félögin tekið
gjörbreytta stefnu og ekki er annað hægt að sjá
en unglingum hafi likað vel breytingin.
Félagatalan hjá fjölmörgum héraðssambönd-
um hefur vaxið mikið. Ný félög hafa verið
stofnuð og gömul endurreist. En hvað hefur
valdið þessari breytingu?Til að ræða hana fékk
blaðið til liðs við sig Sigurð Geirdal fram-
kvæmdarstjóra Ungmennafélags íslands, en
hann hóf störf hjá hreyfingunni árið 1970.
tima, og oft á tiðum geta
félagarnir ekki annað þeim störf-
um. Það þarf t.d. að panta bún-
inga eða skipuleggja feröir og út-
vega bila eða sjá um allt það sem
einu iþróttamóti fylgir. Með þvi
að hafa skrifstofu eins og er t.d. á
Selfossi og hér i Reykjavik er
hægt að einbeita sér að verkefn-
inu og leysa það á auðveldari og
fljótlegri hátt. Þá er einnig annað
atriði sem hefur gert starfið
markvissari vinnu sjálfboðalið-
anna, en það eitt útaf fyrir sig, er
ekki hvað minnst virði.
Dýrmætur timi
fer i að leysa
fjármálavandræði
Væntanlega býr hreyfingin við
fjármálavandræði eins og flest
félagssamtök á landinu?
— Svo sannarlega erum við
blankir og verðum sjálfsagt alltaf
blankir, en okkar er minnzt á
fjárlögum, þaðan fékk hreyfingin
tæpar þrjár milljónir i ár. Það er
hins vegar nokkru minna en sam-
bærilegar hreyfingar hafa fengið
á fjárlögum til þessa. En við
reynum að láta alla liði standa
undir sér, t.d. er gefið út blaðið
Skinnfaxi og hefur það hingað til
að mestu tekizt að tapa ekki á þvl.
Þá var i fyrra gefin út vasasöng-
bók, en útgáfa hennar kostaði litl-
ar 1.5 milljónir. 1 henni eru 200
sönglög meö nótum, og ég gæti
trúað, aö hún hefði kostaö tvö-
falda ofangreinda upphæð heföu
félagar og velunnarar
hreyfingarinnar ekki gefið eða
selt ódýrt vinnu sina. En það er
ekki eingöngu i útgáfustarfsem-
inni, sem hver liður verður aö
standa undir sér sjálfur. Þannig
er starfsemin I Þrastarskógi
greidd af ágóðanum sem kemur
af rekstri veitingarstofunnar og
sölu á veiðileyfum.
Svo eru það vinir og velunnarar
sem leggja okkur lið. Styrkur sá
er hreyfingin fær t.d. frá kaupfé-
lögum viös vegar um land er
mikils viröi, þannig má segja um
KEA á Akureyri aö það félag noti
öll hugsanleg tækifæri til að
leggja okkur lið. Sama má segja
um Kaupfélag Héraðsbúa. Þetta
eru félög sem ég man eftir svona I
bráð, en stuöningur i hvaða formi
sem er, er okkur mikilsverður.
Það sem auðvitaö skiptir mestu
máli og hefur ef til vill ekki komið
nægjanlega greinilega fram, er
sjálfboðavinnan. Hún er lang-
stærsta framlagið sem við höfum.
Margir félagsmenn leggja ótrú-
lega mikinn tima af mörkum og
mörgum vinnustundum er fórnað
3%^
sftlliiÉlSllSpi
i þágu málefnisins, án þess að
nokkrar greiðslur séu þegnar fyr-
ir. Til dæmis var öllum textun
um i söngbókina safnað i tóm-
stundavinnu og þeir sem prent-
uðu bókina, voru mjög sann-
gjarnir hvað kostnað snerti*
Sömu sögu má segja um þann
sem skrifaði nóturnar.
— Hvað með þátt sveitarfé-
laga?
— Þau styrkja ungmennafélög-
in i landinu mjög mikið, en mis-
munand eftir svæðum. Algengt er
aö um nefskatt sé að ræða. 1
Eyjafirði mun hann vera eitthvað
á annað hundrað krónur, en það
gerir UMSE kleift að hafa starfs-
mann i þjónustu sinni allt árið.
Það sem oft á tiðum háir starf-
seminni, eru sifelld fjárhags-
vandræði og I bardagann við að
ná saman endunum fer oft dýr-
mætur timi sem annars væri hægt
að nota til einhvers annars, meira
virði.
Fjölþætt starfsemi
i sumar
— Aður en hægt er að ræöa um
starfsemina sem er á döfinni i
sumar eða hefur þegar gerzt,
væri e.t.v. rétt að koma inná það,
Frh. á bls. 15
Við setningu 15. landsmóts ungmennafélaganna. llafsteinn Þorvaldsson formaður UMFI er I ræðustól.
Þátttakendur á félagsnámskeiði sem haldið var s.i. vetur 1 Svartaoaraai.
— t starfsgreinakeppni komu iram ótrúlegustu hugmyndir, sagöi Siguröur. — Margur hefði viljaö
halda þvl fram aö það væri ekki v andi aö leggja á borö, en hiö gagnstæöa kom I ljós.
Stúlkur úr fimleikaflokki ungmennafélagsins Skipaskagi.
Hringbraut 121 Sími 28601