Tíminn - 16.07.1976, Side 17

Föstudagur 16. júli 1976
TÍMINN
17
Lesendur
segja:
Gísli Kristjánsson skrifar:
Auðvelda þarf öldr-
uðum ferðalög og
verja þá dýrtíðinni
sem allt gleypir nú
Hin siðustu 3-4 ár hefur oröið
þakkarverð framför varðandi
meir sæmandi lifskjör aldraðra.
Munaði þar um, þegar Sjálf-
stæðismenn lögöust á sveifina,
en þeir heiöursmenn sváfu lengi
Þyrnirósarsvefni og höfðu litla
eða enga vöku, sem stutt gæti
hag hinna öldruöu.
Var hugsun og áhugi bundinn
þeim tryggðaböndum sifallandi
krónunnar og ást á henni, að
aldrei kæmist að minnsta
ihugun á lélegum kjörum
aldraða fólksins, sem I meira en
hálfa öld hefur háð þrotlaust
strit við hin ymsu störf á sjó og i
landi, og skapaöi trúlega far-
sælli lifskjör komandi kynslóö,
væri vel á haldiö?
Kaupsýslufarganið er löngu
orðið: óvætt litlu þjóðfélagi og
dettur mér i hug, óbibllufróöum
einfeldningi, hin skemmtilega
frásögn, skýr og auöskilin þegar
Kristur reiddist — annars liúf-
mennskan sjálf — „hreinsun
musterisins”. Þá gekk Jesús i
helgidóminn og rak út alla, sem
voru að selja þar og kaupa.
Hratt um borðum vixlaranna og
stólum dúfnasalanna og mælti
viðþá: „Ritaðer ,,Hús mitt á að
vera bænahús”, en þið hafiö
gert það að ræningjabæli". )
Er ekki landiö og þjóðin helgi-
dómur og varðveizlan dýrmæt?
Ætti hann ekki erindi sem og
erfiöi viö að velta um aö
minnsta kosti helmingi borða og
stóla kaupsýslumannanna,
bankanna, tryggingafélaganna
og fleira þvi liku. Já, mýmörgu,
sem engin þörf er litlu þjóö-
félagi?
Þessi ofþjónusta heimtar auk-
ið verðlag, fleiri platkrónur,
Ihlut hinna mörgu kaupsýslu-
starfandi, sem auk þess vilja
lifa allsnægtarlifi.
Verður ekki svona allsherjar
krambúö og allt þvi um likt
dýrtiðarvaldur, ókind llkur.
Ofþjónusta, i hverju sem er, er
óviturleg og skaðleg.
Hið aldraöa fólk býr við mjög
skertan ellillfeyri vegna sivax-
andi verðlags á öllu ætu og óætu,
og lengi er steinhljóð um bætur,
en vonandi verður fyrr en siðar
bætt úr þessu, en hefði átt að
vera fyrir löngu gert.
Fleira þarfnast aldraðir en
hins daglega brauðs. Aldrað
fólk hefur hug á að komast milli
byggðarlaga, og þaö er þvi
nauðsyn I fábreytni daganna.
En fargjöldin eru eðlilega mjög
há, eins og allt annaö.
Fyrir nokkrum árum fengu
aldraöir afslátt á flugfargjöld-
um hjá a.m.k. Flugfélagi
íslands, og brjóstsykurmola, og
hann fengu einnig hinir yngri.
Nú er fargjaldaafsláttur innan-
lands aðeins 15% og ég held
brjóstsykurmolinn sé alveg
tekinn af. Vonandi styöur hvort-
tveggja að betri afkomu.
Aldrað fólk hefur I aldir veriö
bitbein samtlðarinnar, en nú
hefur seinustu árin orðið vakn-
ing. Samtlöin blygðast sin
vegna illrar breytni fortiðar, og
hefur bætt verulega úr. Láti nú
samfélagið ekki deigan siga, en
haldi vöku sinni varöandi vel-
feröarmál aldraðs fólks — og
hljóti þakkir fyrir.
Mér er tjáö, að á Noröurlönd-
um og vlöar i Evrópu njóti aldr-
aðir mikilla hlunnmda, er auð-
veldar þeim feröalög og stórum
rausnarlegra en á Islandi, en
hér er nánast engin hlunnindi
fyrir utan 15% afslátt flugfar-
gjalda innanlands.
Sem betur fer er 67 ára aldur
ekki torveldur heilsuhraustum,
og þeir enn færir til marghátt-
aðrar vinnu, en þegar hallar á
áttræðisaldurinn torveldast
möguleikar til flestrar vinnu.
Fólkinu, sem leit dagsins ljós
um ár 1900 og fyrr, mætti
sannarlega auðvelda feröalög.
Það þráir að lita æskustöövar,
forna leikfélaga, ættingja og
æskuvini. En þetta kostar
margar platkrónur og. það
hamlar ferðum.
Takmarka mætti fjölda flug-
feröa innanlands viö 2-3 árlega
og miða viö 70 ára aldur og
eldri. Að skreppa til
Reykjavikur frá Hafnarfirði og
til baka aftur kostar nú 220
krónur, og munar aldraða tals-
vert um það, sem ekki hafa fyrir
sig aö bera annað en mjög
skertan ellilifoyri, skertan segir
ég vegna óhóflegrar dýrtiöar.
Ríkisstjórn og Alþingi væri
innan handar að hlutast til um
öll þessi mál meir og röggsam-
legar en hingaö til. Sérleyfis-
ferðahöfum ætti að setja þau
skilyröi, að öldruöu fólki væri
veittur verulegur afsláttur far-
gjalda t.d. 50%. Hins sama ætti
aö krefjast af öllum flugfélög-
um. Arið 1974 voru Islendingar,
70 ára og eldri, 6,1%, yngri hlut-
fallstölu tókst mér ekki að fá en
breytingin er sennilega engin
veruleg.
Af nefndum hundraðshluta
ferðast vart meir en 3-4% lands-
manna hinna háöldruðu, hinir
þreyja I nágrenninu og hvilast I
biðstofunni, sem nærgætnir
menn og félög láta i té af inni-
legri hluttekningu og seint verö-
ur fullþakkað, meðan hið opin-
bera hefur falið höfuðið I sand-
inum lengi, lengi.
Þeir, sem þess eru megnugir
að búa öldruöum hiö bezta ævi-
kvöld og gera það, munu hljóta
lof og þökk.
Aldraöir hafa einnig kosn-
ingarétt.
7. júli 1976
Gisli Kristjánsson
Herjólfsgötu 22 Hornafirði
HRINGIÐ í SIMA 18300
MILLI KLUKKAN 13—15
A
TIMA- spurningin
— Ferðu oft i sund?
Matthias Kristjánsson, fyrrv. sjómaöur: — 1 sund fer ég annan
hvern dag, helzt fer ég þó á hverjum degi ef ég get allan ársins
hring.
Tómas Hafsteinsson, prentari: — Ég fer eins oft og tækifæri
gefst, það er svona einu sinni i viku að jafnaði.
Eria Traustadóttir, auglýsingastj.: — Ég fer yfirleitt i hádeginu,
en ef ég fæ fri úr vinnunni, þá er ég allan daginn.
Sólrún Ingvadóttir, húsmóöir: — Aðallega fer ég um helgar. Það
er betra en nokkur taugapilla að fara i sund.
ólafur Eyjólfsson, simvirki: — A hverjum degi. Ef ég fer fyrir
hádegi þá er ég klukkutíma, en ef ég fer eftir hádegi þá er ég ekki
undir tveimur tlmum.