Tíminn - 27.05.1979, Page 21

Sunnudagur 27. mai 1979
21
Halldór Krístjánsson:

Sunnudaginn 20. mai birtir
Timinn fjórar ritgeröir eftir
Jónas Guömundsson. Ein þeirra
er almennt rabb i tilefni af-
mælis, sögu og sýningar mynd-
lista og handiöaskólans og
veröur ekki tekin til meöferöar
hér.
önnur þessara ritsmiöa er
kynnt á forsiöu: Jónas Guö-
mundsson skrifar um Deildar-
tunguhver
Deildartunguhver
Tunga i Reykholtsdal fékk
nafn sitt lengt I Deildartunga á
sinum tima vegna deilna er
þar stóöu. Jónas Guömundsson
er sjálfur eins konar deildar-
tunguhver. Af tungu hans og
penna vellur sistreymandi
flaumur um ýmiss konar
deilumál —og veröur honum
hektara af litt ræktanlegu landi
allt austur undir Þjórsá.
Mér finnst aö slikar verölags-
breytingarhafi oft oröiö til þess
aö menn hafi fengiö drjiigar
tekjur án tilverknaöar. Annaö
mál er þaö aö mér er ekki fylli-
lega ljóst hvernig þessu veröur
best mætt úr þvi sem komiö er.
Heldur nii Jónas Guömunds-
son aö þessi sameign þjóöar-
innar yröi best hagnýtt og
vernduömeöþviaöhver ogeinn
gæti gengiö aö henni eins og
honum sýndist? Væri þaö rétta
leiöin til aö vernda og auka
veiöigengd i ám og vötnum?
Ég held viö megum ekki taka
of mikiö mark á málglööum og
kjaftagleiöum skotvörgum og
þeirra nótum.
Þaö getur vel veriö aö besta
nýting á Deildartunguhver sé sú
hitaveita sem nú er um aö ræöa
og flestir aörir en Jónas viöur-
kenna aö þaö sé eign jaröeig-
enda. Ráöstöfunarréttur og ráö-
stöfun þessa mikla auös er
þáttur i stjórn og skipun þjóö-
mála á tslandsa tima. Þar er
margs að gæta og þarf meira til
en glannaskapinn einan.
vegar hafi Svarthöfði einhvern
tima hafiö Þórarin Þórarinsson
til skýjanna.
Margt hefur Þórarinn gert vel
á pólitiskum ferli sinum sem
tekur yfir næstum hálfa öld. En
mislagðar voru honum hendur
að minu viti þegar hann beitti
sér fyrir þvi aö Indriöi G. Þor-
steinsson væri tekinn I heiöurs-
launaflokk Alþingis. Væntan-
lega sér nú Jónas Guömundsson
aö þaö hefði verið skemmtilegt
aö geta verölaunað þessa
spekinnarbók meö eiliföargildiö
eftirminnilega. Vonandi leggur
Þórarinn Þórarinsson ekki neitt
ofurkapp á aö troða Jónasi upp
til Indriöa að sinni.
Það má sannarlega
segja að sitt
sýnist hverjum
Halldór Kristjánsson
margt aö deilumálum, en þessi
vellandi minnir stundum á þaö
sem Hannes Hafstein kvaö um
vlöfrægasta hver á Islandi og þó
viðar sé leitaö:
„Máttlaust, sifrandi soö-
vatn”.
Jónas Guömundsson hefur
áður barist fyrir þvi að sport-
mönnum svonefndum væri
frjálst aö fara skjótandi um af-
réttalönd og búfjárhaga án þess
aö spyrja nokkurn leyfis. Þetta
styöur hann þeim rökum aö
þjóöin eigi landiö, þaö sé sam-
eign okkar allra — eöa eigi aö
vera. Samkvæmt þvi skilst mér
aö hann vilji aö hver og einn sé
frjáls aö þvi aö veiða hvar sem
er i ám og vötnum. Af sameign
landsins leiöi aö hinn i'slenski
þegnréttur veiti okkur öllum
rétt til þess ef þetta er meira en
nafiiið tómt.
A þessari grán um Deildar-
tunguhver skilst mér helst að
honum finnist aö eigendur
Deildartungu hafi ekki neinn
rétt til heita vatnsins umfram
hvern annan. Þó er hann f öðru
oröinu aö tala um vatn hundraö
metra fyrir jörö neöan og fer
hér sem oft vill veröa aö stund-
um er öröugtaö skilja þann sem
er óöamála. Aftur ámóti viröist
hann ekki i neinum vafa um
eignarréttinn þegar kemur i
Garðastrætið.
Langt mál mætti skrifa um
verömætasköpun og verögildis-
Jróun. Nú er Reykjavik að
kaupa landspildu á 440 þúsund
krónur hektarann. Það er hátt
verö, en þó finnst mér þaö lágt
þegar þess er gætt.aö fyrir
tveimur til þremur árum var
viöa boöin um hálf milljón i
Eilífðar giidið
Þriðji pistill Jónasar er um
Svarthöföakver. Það er há-
stemmt k>f. Pistla Svarthöföa
telur hann bókmenntir á heims-
mælikvaröa yfirleitt, en hér þaö
eitt valiö úr sem hefur eiliföar-
gildi. Hér mun þvi komin trúar-
bók Jónasar stýrimanns, heilög
ritning hans.
Þeir sem hafa fylgst meö
skrífum Jónasar vita þaö aö
hann er jafnan fljótur til þegar
eitthvaö birtist I bókarformi
eftir samherja hans eöa kliku-
bræöur i stéttarsamtökum rit-
höfunda. Þá eru stóru orðin ekki
spöruö þó aö ég muni ekki til aö
hann hafi fyrri fundið bók þar
sem hver blaösiöa hefur
eilifðargildi. Ekki kann ég aö
dæma um hver sannfæringar-
kraftur liggur aö baki þessum
lofgerðum, en hitt veit ég, að
höfundurtelur sérhagkvæmt að
hafa hylli þessara klikubræðra
oftar en viö prófkjör.
Jónas heldur að þaö sé full-
komin nýjung að reynt sé aö
selja svona blaöagreinar
tvisvar. Númá hann gæta sin aö
móöga ekki Jóhannes Helga.
Blaöagreinar eftir hann komu
út i bókarformi og man ég ekki
betur en Jónas tæki eftir þvi þá,
enda þótt gleymt sé nú. Þá hafa
komið út i' sérprentun i bókum
blaðagreinar eftir Þorgeir Þor-
geirsson, Halldór Laxness og
ýmsa fleiri.
Jónas telur sig sanna þaö i
umsögn sinni að Indriöi G. Þor-
steinsson sé ekki höfundur allra
Svarthöföapistla Visis og aðrir
hafi þar skrifaðsvæsnar ádeilur
á Framsóknarflokkinn. Hins
Jónas Guömundsson
Þaöskil égvel aö Jónasi renni
blóð til skyldu þegar hann
skrifar um Svarthöfða. Þetta
erunúþeir blaöamenn sem öör-
um fremur likja eftir þvi lak-
asta sem finnst á rithöfundar-
ferli Halldórs Kiljans Laxness
og leggja mjög stund á gifuryröi
og glannaskap I vaöli um eitt og
annaö hvort sem þeir hafa
nokkurt vit á þvi eöa ekki.
Fjandskapur við
menninguna
Nú kem ég aö fjórðu og siö-
ustu ritgerö Jónasar I þessu
sunnudagsblaöi. Hún er sýnu
verst og ekki heföi ég skrifaö
þessa grein ef hún væri ekki.
Þar bölsótast maöurinn yfir þvi
aö til eru bókasöfn og lestrarfé-
lög. Starfsemi þeirra telur hann
nánast glæpsamlega. Ef ég skil
hann rétt telur hann þaö vonda
menn sem lána kunningjum
sinar bækur. Menn eru eigin-
lega þjófar aö þvi aö lfta I bók
sem þeir hafa ekki keypt sjálfir,
eða sem keypt hefur veriö bein-
linis handa þeim. Eitt eintak á
lesanda, — það er hugsjón
Jónasar Guömundssonar.
Ég hef engan veginn fylgst
með islenskri bókaútgáfu sið-
ustu ár svo að tæmandi sé. Þó
telst mér svo til aö ég hafi siö-
ustu ár lesið nýjar bækur fyrir
300-400 þúsund krónur árlega.
Blöð og timarit eru ekki talin I
þessari fjárhæö en fyrir þau
greiöi ég nokkuö á annaö
hundraö þúsunda þetta áriö.
Þar er um að ræöa ýmiss konar
félagsrit sem eiga lif sitt undir
þvi aö þau séu keypt. Mörgum
mun finnast eins og mér aö þeir
Framhald á bls. 31.
Góð byggingarlóð
Til sölu er góð lóð á vinsælum og eftirsótt-
um stað i nágrenni Reykjavikur.
Lóðin er rétt við sjávarsiðuna.
Þeir, sem áhuga hafa, sendi svar á aug-
lýsingadeild Timans fyrir 3. júni, merkt
,,Suður”.
f Frá Fræðsluskrifstofu
Reykjavíkur
Staða forstöðumanns sálfræðideildar
skóla i Réttarholtsskóla er laus til um-
sóknar. Stöður sálfræðinga, félagsráð-
gjafa og sérkennara eru lausar við sál-
fræðideildir skóla i Reykjavik. Enn frem-
ur staða ritara við sálfræðideildina i Rétt-
arholtsskóla.
Umsóknir skulu hafa borist til Fræðslu-
skrifstofu Reykjavikur fyrir 24. júni nk.
Styrktarfélag
vangefinna
Stöður félagsráðgjafa og sálfræðings
(hálft starf) eru lausar til umsóknar hjá
félaginu.
Ráðið verður i stöðurnar frá og með 1.
sept. nk. Laun samkvæmt launakerfi
opinberra starfsmanna.
Nánari upplýsingar veittar á skrifstofu fé-
lagsins, Laugavegi 11, Reykjavik.
Poly-ls Toghlerar
Mest seldu toghlerarnir
á markaðinum
Þyngri gerðir — 13 stærðir
— Toghlerar fyrir ailar stærðir fiskiskipa.
Léttari gerðir — 10 stærðir
— Toghlerar fyrir minni stærðir fiskibáta.
J. Hinriksson, vélaverkstæði
Skúlatúni 6, símar: 23520 og 26590