Ísafold - 03.06.1876, Blaðsíða 2

50
greiða nokkurt gjald, taka þátt f sveit-
argjöldum, og verði í þessu tilliti, eins
og sagt sje í 10. gr. reglugjörðar 8.
janúarm. 1834, ekki haft til þess, hvort
þeir eru embættismenn, verzlunarmenn,
bændur, húsmenn eða aðrir». Eptir
þessum orðum ætti þá hreppsnefndin
eigi að eiris að hafa vald til, heldur
og skyldu að jafna gjaldi til sveitarsjóðs
eigi einungis á húsbændurna sjálfa.
heldur og vinnuhjú og jafnvel börn, ef
þau eiga eitthvað til, eins og sumar
hreppanefndir hafa skilið grein þessa,
og fylgt því í verkinu. En slíkan
skilning verðum vjer að telja rangan.
Sá liður 10. greinar reglugjörðarinnar
8. janúar 1834, sem að þessu lýtur,
hljóðar þannig: «Hanno: (hreppstjór-
inn) jafnar það, er auk þessarar fá-
tækratíundar þurfa kann, á hreppsins
innbyggjara, hvort sem þeir eru em-
bættismenn, höndlunarmenn, bændur,
búsmenn, ellegar lausar og liðugar
persónur, sem löglega eru sjálfs síns».
þessi orð fáum vjer eigi sjeð að sjeu
neinum misskilningi bundin. Hjer er
það skýrt tekið fram, að það sjeu ein-
ungis þeir, sem eigi löglega með sig
sjálfir, er gjaldskyldir sjeu til sveitar-
sjóðs, og því hljóta öll hjú, börn eða
aðrir, sem eru beinlínis í annara grið-
um, að vera lausir við þessa gjald-
skyldu til sveitarsjóðs, og af þessari
grein getur enginn ágreiningur risið
um það, á hverja jafna eigi aukaútsvari
til sveitarsjóðs. Hún gefur alls ekkert
tilefni til þess, að sveitargjaldi eigi
að jafna eða að því megi jafna
á hjú eða nokkurn þann, sem eigi
er sjálfs sín; enda þekkjum vjer
alls eigi þá venju neinstaðar hjer
á landi, að jafna auka-útsvari á hjú,
börn eða nokkurn þann, sem beinlínis
er annara griðmaður. Hæztarjettar-
dómur 30. júní 1868 sýnir og, að
^ttidentinnfrá Salanianca.
Eptir Washington Irwing.
(Framhald). Loks var Antonio orð-
inn svo hress, að hann treysti sjer til
að komast heim til sín i Granada. En
honum þótti viðurhlutamikið að skilja
þau feðgin ein eptir í turninum, því af
Don Ambrosio var alls hins versta von,
jafnskjótt og hann yrði fær til þess.
Hann sagði þeim, að hann ætti skyld-
fólk í Valencia, og eggjaði þau á að
yfirgefa turninn og koma þangað. þetta
skyldfólk sitt mundi taka þeim vel, og
og þar mundu þeir fjelagar hafa gott
næði til að halda áfram störfum sínum.
Hann ljet svo mikið af því, hvað fallegt
væri í Valencia og skemmtilegt, að þar
kom um síðir, að hinn gamli maður
ljet að fortölum hans, með því líka að
hann sá, að Inez var með hálfum hug,
að láta fyrirberast í turninum eptir
þetta. Hún var nú orðin miklu ó-
íeimnari við Afftonio en áður; hún hafði
stundað hann með frábærri nákvæmni
og blíðu meðan hann lá. Var nú af
ráðið að taka sig upp frá turnin-
um undir eins og Antonio væri orð-
hæstirjettur áleit, að því að eins mætti
leggja útsvar á vinnuhjú, að þau hefðu
sjerstaka atvinnu, svo sem sjávarútveg,
eða ættu tíundarbært lausafje. En úr
því hvorki 10. grein reglugj. 8. jan.
1834 nje önnur lög gefa heimild til,
að jafna sveitargjaldi á hjú, eða aðra,
sem eru eigi löglega sjálfs sín, ligguf
það í auguin uppi, að ef heimild til
þess hefði átt að liggja í 19. gr. sveit-
arstjórnarlaganna 4. maí 1872, þá
hefði þurft að taka það fram, með
berum orðum, og þannig nema úr
gildi 10. gr. reglugjörðar 8. jan. 1834;
en eptir því sem greinin er orðuð,
verður eigi öðruvísi litið á, en að
jafna megi gjaldi til sveitarsjóða á þá
eina, sem þessi hin sama gjaldskylda
hefir áður á legið, en eigi á neinn
þann, sem hefir verið henni hingað til
undan þegin.
Vjer vonum nú, að vjer með rök-
um höfum sýnt fram á, að landshöfð-
ingisn hafi alls eigi verið heppinn í
skýringum sínum um þau 2 atriði í
19. gr. sveitarsljórnarlaganna, sem
vjer höfum hjer um rætt, og jafnvel
að liann hafi verið svo óheppinn, að
nauðsyn beri til fyrir hann, að gefa
aðra betri skýringu, eða þá að gefa
skýringu á skýring siuni. E.
Leiðarvisir
til að þekkja aldur alidýra vorra.
Eptir Snorra Jónsson.
þar eð hið rjettaverð alidýra vorra
breytist með aldri dýranna, þá er það
næsta áríðandi í kaupum og sölum
manna á milli, að vita, hversu gamall
gripur sá er, sem maður kaupir. En
þar eð það er alltítt, eins hjer á landi
og í öðrum löndum, að kaupandi getur
eigi reitt sig á framburð seljanda í
þessu efni, er mjög nauðsynlegt fyrir
inn albata og flytjast austur í Va-
lencia1.
Dagana, sem eptir voru, þangað til
leggja skyldi af stað, gjörði Antonio
ekki annað en að kanna enn á ný hið
fagra laud umhverfis Granada, sjer til
hressingar eptir leguna, og fylgdist
Inez stundum með honum á þessum
skemmtigöngum. Ilenni fannst mikið
um þennan fræga bólstað móðurfeðra
sinna, er þeir voru í almætti sínn, og
kunni ósköpin öll af sögum og kvæð-
um nm afreksverk þeirra.
Einu sinni varð þeim gengið upp
á "Sólarfjallið'i, þar sem höllin Gene-
raliffe stendur, er á dögum Serkja var
aðsetur alls konar glaðværða ogskemmt-
1) pað voru engar ýkjur, er Antonio
sagði af því landi. par er silki bezt á Spáni,
og_ hvergi sætari vín nje fríðari meyjar.
Hin örmustu kvikindi búa sjer par beð á
dúnmjúkum ylmjurtum, og svo segja farmenn,
að ylminn leggi svo langt, er vindur stend-
ur af landi, að pekkja megi landið á honum
löngu áður en skipið kemur í landsýn. par
er loptslag bezt og keilnæmast á Spáni, og
pví er Valencia opt nefnd „önnur Italía".
pví var pað, að Márar höfðu þá trú, að para-
dís væri par á himnum, sem Valencia liggur
beint niður undan. (Sbr. brjef Howels).
þann, er kaupa vill einhvern grip, að
geta sjálfur sjeð, hversu gamall hann
muni vera. Að sönnu geta þeir, sem
náttúraðir eru fyrir skepnur, með langri
æfingu og nákvæmri eptirtekt vanið sig
á, að sjá á svip og útliti skepnunnar,
hversu gömul hún hjer um bil muni
vera — eins og t. a. m. má sjá á svip
og útliti mannsins, hversu gamall hann
er —; en það er bæði, að engar viss-
ar reglur verða gefnar fyrir þvi, hvern-
ig þekkja skuli aldur dýra á þann hátt,
enda verður ætið mjög hæpið, að dæma
aldur dýrsins eptir útlitinu — jafnvel
þótt æfður maður eigi í hlut —. álenn
hafa þvi tekið eptir vissum aldurs-
merkjum á dýrunum, er sýna liversu
gömul þau eru. Aldursmerki þessi eru
einkum á tönnunum. Á vexti og sliti
tannanna má með nokkurri æfingu sjá,
hversu gamalt dýrið er. Á yngri ár-
um skepnunnar eru aldursmerki þessi
Ijós og óbrigðul, en því eldri sem grip-
urinn verður, því óglöggari verða ald-
ursmerkin og því örðugra veitir að sjá
aldur dýrsins upp á ár. Jeg ætla nú
með nokkrum orðum að gjöra grein
fyrir aldursmerkjum þessum, að því er
hesta, nautgripi og sauðfje snertir; og
þótt örðugt kunni að veita fyrir óvana
að glöggva sig á þeim, þegar eigi fylgja
myndir með — en ekki er þess kost-
ur, að myndir fylgi þessari grein —,
vona jeg samt, að nokkur not megi
hafa af leiðarvísi þessum, sje hann
lesinn með greind og eptirtekt.
A l clu r hestsins þekkist ljós-
ast af tönnnnum. Reyndar ætti að taka
tiilit til allra tannanna, þegar dæma
skal aldur hestsins; en bæði yrði það
of erfitt og margbrotið, enda er vana-
legt, að dæma aldurinn einungis eptir
framtönnunum og þá einkum framtönn-
unum í neðri skoltinum, því þær er
hægast að sjá.
ana, en er nú skuggalegt munkasetur.
þau höfðu verið á gangi til og frá urn
hallargarðinn, innan um ylmandi aldin-
lunda, þar sem lækur niðaði í hverri
laut, eða vatnsbogarnir bunuðu i háa
lopt úr skínandi gosþróm og freyddu
hvitfyssandi niður aptur, svo að loptið
fylltist værum klið, og þýðan döggsvala
lagði um andlit manni. þó er einhvers
konar raunasvipur á allri fegurðinni í
þessum aldingarði, er gjörði hina ungu
unnendur hljóð og hugsandi. Því að
við þennan stað loðir óskemratileg end-
urminning frá fyrri öldum. Það var í
þessari höll, að hin fagra drottning í
Granada undi sjer bezt forðum daga,
innan um glaðværðir fjörugrar og gjá-
lífrar hirðar, og þar á hana að sögn
manna að hafa hent það slys, er vann
kynboga Abencerraga að fullu.
Nú er lítið eptir af allri prýðinni og
fegurðinni í garðinum. Gosþrórnar eru
brotnar, og lækirnir þornaðir upp; þar
sem vindurinn Ijek áður um rósir og
angandi blóm, þýtur nú í visnum reyr.
Þar sem áður sást eigi annað nje
heyrðist en dans og hljóðfærasláttur,
eða mansöngvar unaenda, kveður nú