Ísafold - 04.09.1879, Qupperneq 1
VI 22.
Frá útlöndum.
Kaupmannahöfn, 14. agust 1879.
Danmörk. Hjer hafa gengið að stað-
aldri rosar og rigningar, með þrumu-
veðrum í tíðara lagi, en fyrir eldingun-
um hafa orðið bæði menn og gripir á
mörgum stöðum. Heyhirðing heíir orð-
ið í lakara lagi að svo komnu, en nú
horíir til þurrka, svo að menn búast við
góðri uppskeru, því kornvöxturinn er
alstaðar hinn bezti. — Vinstrimenn eru
nú á „leiðarþingum“ sínum — ef svo
mætti að orði kveða — og rifja þar upp
deilur sínar. Hvorirtveggju, Holsteins
eða Högbrosmenn, og Bergsliðar, láta
illa yfir sundrunginni, en þegar hvorir
um sig segja hina að öllu valda, þá
lendir allt í hótunum og hnefastæling-
um, og skiljast svo ósáttari en fyr—ef
vera mætti. „Við hittumst við kosning-
arnar að ári!“ — Nýlega er látinn C.
V. Rimestad, margfróður maður og vel
að sjer, einkum í sögu og landafræði.
Hann kom á stofn því fjelagi verk-
manna og iðnaðarmanna, sem heitir
„Arbeiderforeningen af x86o“, og mest
kveður að af þess háttar fjelögum í
Kaupmannahöfn.
Svíþjóð. Nú eru sögur komnar frá
Nordenskjöld, sem varð fastur í ís í
fyrra, á siglingunni austur með norð-
urströndum Asíu, eigi langt í útnorður
frá Beringssundi. þær ná ekki lengra
en til 20. febrúar, en honum þótti þá
sem vænlegast horfa, og menn geta til,
að allir ísfjötrar muni nú af honum
brotnir og það muni innan skamms
frjettast, að hann sje kominn suðurum
Beringssund. Hann lætur í skýrslum
sínum hið bezta yfir veturvist sinni —
að því til stóð —, og því sjer í lagi,
að sjer og forunautum sínum hafi gef-
izt kostur á að kanna eyjar og strandir,
en sumstaðar hafa þeir haldið alllangt
upp, þar sem byggðir finnast, þó strjál-
ar sje. Leifar þær af dýrum og plönt-
um frá fyrri öldum hnattarins, sem hjer
finnst svo mikið af, eru hinar merki-
legustu, svo að ferð og uppgötvanir
Nordenskjölds auðga svo náttúruvfsind-
in og landafræðina, að miklu meiru
nemur en fyrir er haft, þó það brygð-
ist — sem Nordenskjöld hefir beztu
von um —, að menn færu að leggja
farleiðir um Beringssund, milli vorrar
álfu og austurbyggða Asíu eða vestur-
stranda Ameríku.
jjýzkaliind. Hin nýju toll-lög svo
um garð gengin, sem Bismarck ætlað-
ist til. þ»essu samfara breyting á ráða-
Reykjavík, fimmtudaginn 4. septembermán
neytinu, og einn af þeim þremur, sem
sögðu af sjer, var Falck, kirkjumálaráð-
herrann. Hann átti mestan þátt að „Maí-
lögunum“, og hefir síðan verið talinn
andvígisforingi Bismarcks í gegn klerk-
dóminum kaþólska. En nú hefir ka-
þólski flokkurinn ráðist í fylkingu Bis-
marcks á þinginu og stutt toll-lög hans
til framgöngu, og því lætur hann (B.)
nú annað í björgum þjóta, ognú eral-
mælt, að hann standi í sáttasamningum
við páfann og ráð hans, og hann hafi
þegar heitið að mýkja Maílögin og
draga úr þeim, það sem harðræðileg-
ast þykir.
Austurríki. Við kosningarnar tilal-
ríkisþingsins biðu þ>jóðverjar og stjórn-
arsinnar sýnasta ósigur, og fór þá ráða-
neytinu (Auersperg) að verða bimbult,
og þeir flestir frá völdunum, sem ör-
uggast hafa varið alríkislögin — tví-
deildarlögin frá 1867. Nýlega fól keis-
arinn Taaffe greifa að koma nýju ráða-
neyti saman, en hann og þeir sem í
það gengu, eru af þeirra flokki, sem
vilja koma þjóðlöndum keisaradæmisins
í meiri jafnrjettisskipun, en þ>jóðverjar
og Madjarar hafa að svo stöddu viljað
þýðast.
— Fyrir skömmu varð svo mikill
eldsbruni í Serajevo, höfuðborg Bosníu,
að þar brunnu meir en 1000 húsa, en
20,000 manna urðu húsnæðislausir.
RússlíUid. Umboðsmenn stjórnar-
innar halda áfram að smala saman til
Síberíurekstranna, og ávallt komafleiri
og fleiri í leitirnar. Nóttina 26.—27.
júlí höndluðu þeir 400 manna („níhí-
lista“), og mun það fólk nú á þjóðleið-
ina komið austur á bóginn. Stjórn
Rússakeisara hefir nú kosið útlögum
sínum — eða nokkrum hluta þeirra —
vist á eyjunni Sayhalú við austurströnd
Asíu (í norður frá Japan). í sumar
sendu þeir fyrsta mannfarminn frá O-
dessu — 7 hundruð manna —, en svo
ómildileg og rússnesk var aðbúðin og
meðferðin, að af þeim dóu 250 á leið-
inni, en 150 voru nær dauða en lífi,
þegar að landi var komið.
Frakkland. Nýlega (3. ágúst) var
afhjúpaður og vígður minningarvarði
eptir Thiers sál. í borginni Nancy við
landamærin. þ>ar voru fiestir ráðherr-
anna við staddir, og voru þar margar
ræður fluttar og í þeim atgerfi manns-
ins og miklum afrekum á lopt haldið.
Aðalræðuna eða hátíðarræðuna flutti
Jules Simon, aldavinur Thiers og forseti
ráðaneytisins á hans stjórnardögum.
Gambetta (forseti fulltrúadeildarinnar)
1879.
var ekki við þá hátíð, en hann á að
hafa sagt rjett á undan, að sjer mundi
víst verða á og eitthvað ofmælt hrjóta
sjer af vörum, ef hann yrði þann dag
svo nærri staddur landamærunum (þ. e.
ríki jþjóðverja). En þá var mest við
það komið í ræðunum, hvert þrek, vit
og skörungskap Thiers hefði sýnt í því
að koma Frakklandi úr járngreipum
Jjjóðverja. Aðrir segja, að Gambetta
hafi fyrir þá sök setið heima, að Jules
Simon átti að halda höfuðtöluna, en
þeir eru þeir mestu óvinir, er til þing-
mála og þjóðmála kemur. Jules Simon
er forustumaður miðflokksins (vinstra) í
öldungadeildinni og hefir lýst sig mót-
fallinn hinu nýja frumvarpi kennslumála-
ráðherrans (Jules Ferry) til skólalaga,
eða sjer í lagi þeirri grein þeirra, sem
miðar til að bola alla kristsmunka frá
uppfræðingu og skólum. Tingi er nú
slitið, og bíða þau nýmæli úrslita 1 næstu
þingsetu. — Jarðarför Napóleons prinz
fór fram í Chislehurst 12. júlí, og komu
þangað flestir af stórmenni keisara-
flokksins á Frakklandi, en stjórnin bann-
aði þeim hershöfðingjum förina, sem
áttu þjónustu að gegna — nema þeir
segðu af sjer forustunni.
England. Á báðum stöðum — á
Afganalandi og í Suður-Afríku — hafa
Englendingar þær málalyktir, sem þeir
vildu ná, eða því nær á seinna staðnum.
í Kabúl, höfuðborg Afgana, hafa þeir
lið á verði, þangað til það er allt
tryggilega af höndum innt, sem Jakob
Khan hefir orðið að heita sjer til friðar.
— í byijun júlímánaðar var her Eng-
lendinga kominn í námunda við aðset-
ursbæ Cetewayós konungs, sem Ulúndí
heitir, og var hann þar fyrir með meg-
inherinn. Zúlúar voru eitthvað um 20
þúsundir, en Chelmsford lávarður hafði
sins liðs 9200 manna. 4. júlí ljet hann
lið sitt renna til atvígis, og stóðu Zúlú-
kaffar lengi fast fyrir, þó þeir fjelli
hrönnum saman fyrir stórskeytunum.
Mest varð þó mannfallið, er flóttinn
brast, og riddaralið Englendinga hleypti
á eptir. J>ar fjellu af Zúlúköffum 1500
manna, en margir urðu handteknir. Af
Englendingum fjellu 10 menn, en 53
urðu særðir. Cetewayó konungur komst
undan á flóttanum, og er sagt, að hann
láti berast fyrir í íjall-lendi og skógum
all-langt fyrir norðan Ulúndí. Flestir
af höfðingjum landsins hafa gengið Eng-
lendingum á hönd, og er bróðir kon-
ungs í þeirra tölu, og eru nú margir
þeirra í fylgd þeirra deilda, sem sendar
eru að handtaka konung og sveit hans.