Ísafold - 15.10.1879, Blaðsíða 3

Lög- um kirkjugjald af húsum.
Lög um löggiltan verzlunarstað við
Jökulsá á Sólheimasandi.
Aptur á mót vantar enn þá stað-
festing kouungs á fjárlögunum, sem þó
mest liggur á.
Jón skólakennari Sveinsson er
búinn að afsala sjer kennaraembætt-
inu við latínuskólann, og er Sigurður
cand. philol. SigurðssonfráHjörtseysett-
ur í hans stað.
Hall gelteimeráði, fyrrum ráðherra,
sem varð mjög veikur í sumar eð var
í Sandefjord í Norvegi, er batnað apt-
ur. Af merkum mönnum Dana hafa
tveir nýlega látizt, herforingi Jonquiéris,
og söngvasmiður (componisti) P. Heise.
Póstskipið Pkönix, hafnaði sig
hjer þann g. þ. m.; er nú nýr skipstjóri,
Kihl að nafni, fyrir, í stað kapt. Ambro-
sens, sem liggur veikur ytra, og margir
munu sakna.
Jón landi vor Sigurðsson í Kaup-
mannahöfn, var þungt haldinnaflasleika,
þegar póstskip fór.
Af Dönuni er frjettalaust. Ríkis-
þingið átti að koma saman 3. þ. m.
Morgunblaðinu danska leiðist ekki
gott að gjöra. I tölublöðunum fyrir
21. og 24. sept. eru frjettabrjef hjeðan,
sem lýsa talsverðu ímyndunarafli og
hugviti. J>að mætti allt eins vel skrifa
þau frá Japan, eins og frá Rvík.
j>eir landar vorir á Englandi,
Dr. Guðbrandur og meistari Eiríkur,
eru nú farnir að leiða saman hesta sína
út af biblíuþýðingunni íslenzku. J>ar
mætast tveir seigir. Reikningsdæmi:
Ef tvær íslenzkar hræður á Englandi
geta ekki setið á sárshöfði, hver áhrif
mundi það hafa á landsfriðinn, efíslend-
ingarnir væri 200?
Fumlnar i'ornmeujar. í fyrra
fannst íornmannahaugur við Brú í Bisk-
upstungum. Annar haugur hefir í fyrra
mánuði fundizt á Kornsá í Vatnsdal í
Húnavatnssýslu. í því síðara dysi fund-
ust nokkur mannabein, hárkambur, part-
ur af spjóti o. fl. Vjer vonum að fá
nánari skýrslu um þessar fornmenjar.
— Ameríkanskir liestar, er fluttir
hafa verið til Norðurálfunnar og seldir
þar í sumar, hafa til jafnaðar kostað
203 dollars, eða hjer um bil 743 kr.
hver.
FRUMVARP
til reglugjörðar, um að bæta kynferði
búpenings í Skagafjarðarsýslu.
(Framhald frá bls. 92 um kynbætur hrossa).
5- gr.
Graðhestana skal allajafna hafa í
gæzlu, svo þeir ekki gjöri skaða, hvorki
með því að fylja hryssur, er ekki eiga
að fá við þeim, nje skemma hross, með
biti eða höggum. Skal koma þeim á
afvikna staði til fjalla til vöktunar yfir
sumarið (að sínu leyti eins og nautum),
því þeir mega ekki að sumrinu ganga
saman við hross í sveit, og ekki heldur
sleppa á afrjett.
6. gr.
Hver sá, er á þessa völdu ákveðnu
graðhesta, skal hafa rjett til að taka
toll eptir þá, svo framarlega sem hann
hirðir folana forsvaranlega, er sje frá
1—-3 kr. fyrir hverja hryssu, er þeir
fylja.
7- gr.
Hryssurnar skulu hafa náð 4 vetra
aldri, áður en þeim sje hleypt til grað-
hesta, svo þær eignist ekki folöld fyr
en 5 vetra, og að því leyti sem folöld-
unum er ætlað að ganga með hryssunum
að vetrinum, sem eflaust er bezt með-
an hvortveggja er í góðum holdum, þá
ætti ekki að hleypa hryssunum til opt-
ar eu annaðhvort ár, enda er sú við-
koma nægileg. J>ó skal slíkt á ráði
kynbótanefndar.
8. gr.
J>að skal halda frá öllum ógerðar
eða vanmeta hryssum, en ef þær eign-
ast folöld, þá má ekki láta merfolöld
lifa undir þeim, því þau geta a sínum
tíma spillt kynferðinu.
9- gr.
Svo fóstrið nái sem mestum þroska
og verði heilsugott, skal ekki brúka
hryssurnar um fengitímann eða þar litlu
á eptir, og varast að ofbjóða þeim með
brúkun eða öðru hnjaski allan með-
göngutímann. Eins er að forðast að
brúka hryssurnar, þegar þær eru með
folöldum, í langferðir eða sviptingar.
10. gr.
J>að skal hafa sem mestan hemil
og yfir höfuð góða hirðing á öllum
hrossum og í því skyni gjöra trippi
taumvön, þá þau eru 3—4 vetra.
11 • gr-
Hver búandi skal eiga rúmgóð hús
yfir öll sín hross og hjúa sinna; bresti
húsrúm, verður hann að fækka hross-
unum.
12. gr.
Hverju hrossi, að undanteknum gjaf-
arhestum, skal að meðaltali ætla 4—5
hesta af heyi auk moða yfir veturinn,
og ber að hagnýta það fóður svo, með
góðri liirðingu, að lirossin verði ekki
mögur.
r3- gr-
Hross skal taka á hús og hey,
meðan þau eru í holdum, ef ekki eru
líkindi til að þau bjargi sjer sjálf yfir
veturinn.
14- gr-
Komi lús eða ormar í hross, er
einkum á sjer stað um ungviði, þegar
þau verða mögur, skal tafarlaust fá
slikum óþrifum útrýmt.
Bráðabirgðar-ákvörðun.
Til þess að reglugjörð þessi komi
sem fyrst að tilætluðnm notum, skal nú
á næsta vori, gelda alla þá fola, er
Steita kálfa, hlaupa’ mn hóla, hoppa, rása,
Seinna skjálfa, síðan róla, seinast blása.
Bins og birna’ um völlinn vasa’ og víða lalla,
Seinna stirðna, síðan rasa, seinast falla.
Dándisvirðir dansinn stíga, dufl sjer temja,
Seinna stirðir síðan hníga, seinast emja.
Unglingamir bæi byggja’ og beinin teygja,
Seinna farnir, síðan liggja, seinast deyja.
Lokkaskornir, lyndisjafnir leika núna,
Seinna’ útbornir, síðan grafnir, seinast fiína.
Próðum manni fer eg að’ sýna fræðaletur,
Ekki kann eg æfr mína’ að orða betur.
Henni ráði Drottinn dýr í dásemd sinni,
Síðan náði’ oss herrann hýr í heimferðinni.
Og vilji menn sjá ljóst dæmi þess,
hvert vald síra Hallgrímur hafði yfir
málinu, þá er að lesa:
HYAÐ ÖÐBU GAGNSTÆTT.
þur, votur; þar, hjer;
þrár, hlíðinn; heill, sár;
Ull, sandur ; ungur, karl;
Eitt, margt; Ijúft, leitt;
Yatn, eldur; bust, botn;
Ber, klæddur; var, er;
Sund, ganga; sjór, land,
Slíkt er allt ólíkt.
Neyð, sæla; nár, fjör;
Nótt, dagur; hátt, hljótt;
Stríð, friður ; bann, boð ;
Bjart, myrkt; hvitt, svart;
Porn, nýr ; fjöl, steinn ;
Pyr, síðar; logn, byr;
Satt, lýgi; seint, fljótt.
Slíkt er allt ólíkt.
Síli, hvalur; svarf, þjöl;
Sól, bikið ; hvíld, ról;
Vit, heimska ; vann, ljet;
Veikt, heilbrigt; hrátt, steikt;
För, koma; fugl, dýr;
Pá, tapa; nei, já;
Sál, holdið ; snjór, bál.
Slíkt er allt ólíkt.
Mús, ljónið ; myrkt, ljós;
Mjótt, digurt; frítt, ljótt;
Gull, saurinn ; gras, svell;
Grimmt, mjúkt; bjart, dimmt;
Frost, hiti; fast, laust;
Fram, innar; lof, vamm;
Svefn, vaka ; svanur, hrafn.
Slíkt er allt ólíkt.
Ytt, uppsett; illt, gott;
Aumt, farsælt; nóg, naumt;
Dýrt, fánýtt; deigt, hart;
Draf, hveiti; þögn, skraf;
Heilt, skaddað ; heitt, kalt;
Hár, lágur; stór, smár ;
Sýnt, ósjeð ; sleppt, hent.
Slíkt er allt ólíkt.
Líf, dauði; á, af ;
Allt, ekkert; dún, salt;
Rjett, bogið ; ramt, sætt;
Bírt, aldýrt; klesst, skýrt;
Blý, fífa ; Bjarg, kró ;
Bert, hulið ; tómt, fergt;
Sljett, hrufótt; sljótt, beitt.
Shkt er allt ólíkt.