Ísafold - 30.07.1880, Síða 2
74
■sókn á hendur ráðherrunum, þar til er
nýjar almennar kosningar eru um garð
gengnar, eptir 2 ár, til þess að veita
almenningi kost á að láta uppi sinn
vilja í þessu efni, — eða þá, segir stjórn-
arflokkurinn, — til þess að geta valið
svo menn í lög'þingið, að málið hljóti
þau úrslit í ríkisdómi, sem þinginu lílc-
ar. Forseti fyrir þinginu í þessu máli
sem öðrum þjóðmálum var Johan
Sverdrup, hinn nafntogaði þingskör-
ungur, og þótti sýna þar ágæta fram-
göngu, enda gengur nú hans frægð fjöll-
um ofar um land allt; því þjóðinni þyk-
ir sem hún hafi sjálfsforræði sitt úr
helju heimt fyrir atkvæði þingsins i
þessu máli. Björnstjerne Björnson hefir
og látið vel og sköruglega til sín taka
í þessu máli í gegn stjórninni.
Olokið þingi hjer enn. þ>að eru
herlögin, sem lengst þvælast fyrir; ætla
að lenda í samþingisnefnd á endanum.
Fulla viku stóð 4. umræða úm þau núna
í fólksþinginu, og mesta mildi, að þau
komust lífs þuðan aptur, yfir í lands-
þingið.
Tveir menn nafnkendir dóu hjer í
f. m.: Mourier, forseti í hæstarjetti, og
Dirckinck-Holmfeldt barún, fyrrum amt-
maður, báðir um áttrætt.
Afhjúpað 26. f. m. í Rosenborgar-
garði eirlíkneski skáldsins H. C. An-
dersen, með mikilli viðhöfn.
Hjer varð fágætur atburður í bæn-
um fyrir skemmstu, 18. f. m.,sem mjög
hefir orðið tiðrætt um síðan, fyrir ýms
atvik, er þar að lutu : Manni veitt bana-
tilræði með skotum á fjölförnu stræti
umhádag, af ungri stúlku af heldri stig-
um. Skotin voru 3, úr marghleypu;
kom eitt í hendina mannsins, en 2 misstu
hans. Maðurinn var læknir, Leerbeck
að nafni, roskinn nokkuð, hálfsjötugur
rúmlega, og tilefni morðræðisins það,
að því er stúlkan bar fyrir sig og nú
er talið nokkurn veginn fullsannað, að
hann hafði framið við hana svívirðileg-
an glæp einhverju sinni, er hún ætlaði
að leita sjer lækninga hjá honum. Stúlk-
an heitir Anna Hude, hafði verið sett
til bókar og var um það leyti að verða
stúdent. Læknirinn var settur*í varð-
hald, við framburð stúlkunnar, en hengdi
sig þar næstu nótt, og kom sjer þann
veg undan manna höndum. Stúlkan
bíður nú dóms. J>arf eigi þess að geta,
að hann mundi naumast þungur, ef al-
menningsálit fengi þar nokkru um að
ráða, og það því fremur sem stúlkan
hafði haft á sjer bezta orð.
J>að er sagt, að sjálfsmorð sjeu ó-
víða eða hvergi jafnalgeng og í Dan-
mörku, en þó hefir líklega eigi í ann-
an tíma kveðið meira að þeim hjer í
Höfn, en umþaðleytisemLeerbeckþessi
kvaddi heiminn: fyrirfóru sjer þá hjerí
bænum 6 menn aðrir á einum vikutíma,
sinn með hverju móti. -En sagt er að það
hafi þó verið laust við hans óþokkamál.
— Ár 1880 mánudaginn 19. júlim. var
í hinum konunglega yfirdónri í málinu
Nr. 28/1880.
Dr. Grvmur Thomsen
sem varaforseti þ>jóðvinafjelagsins
gegn
Jóni Jónssyni,
landshöfðingjaritara,
kveðinn upp svo látandi
Dómur:
Með stefnu dagsettri 20. dag maí-
mán. þ. á. hefir varaforseti jýjóðvinafje-1
lagsins, Dr. Grímur Thomsen, skotið
til yfirdómsins dómi, gengnunr á bæjar-
þingi Reykjavíkur kaupstaðar 29. dag
aprílmán. þ. á., og er hinn stefndi,
landshöfðingjaritari Jón Jónsson, með
þeim dómi dæmdur til innan 15 daga
frábirtingu dómsins að gjöra áfrýjand-
anum, varaforseta hins íslenzka f>jóð-
vinafjelags, Dr. Grími Thomsen:
1. full reikningsskil fyi'ir fje því, erhann
á tímabilinu frá alþingislokum 1877
til alþingisloka 1879 hefir veitt mót-
töku fyrir hönd hins íslenzka J>jóð-
vinafjelags, og skila því fje, er það
enn kann að eiga í vörzlum hans;
2. gjöra greín fyrirþeim bókum nefnds
fjelags, sem hann hefir tekið við, og
skila þeim, sem enn þá kunna að
vera í hans vörzlum, og sömuleiðis
eldri reikningum fjelagsins, að við
lagði'i 5 kr. sekt fyrir hvern þann
dag fram 3>fir ofan til tekinn tíma,
er hann lætur farast fyrir að fullnægja
dómi þessum í sögðu tilliti.
Svo er hann og' dæmdur tilaðgreiða
áfrýjanda í málskostnað 12 kr.
Hefir áfrýjandi krafizt fyrir yfirdóm-
inum, að dómur undirrjettarins verði
staðfestur, og að hinn stefndi verði
dæmdur til að greiða áfrýjanda fyrir
hönd J>jóðvinafjelagsins fyrir yfirdómi
málskostnað með 30 kr. eða einhvei'ju
nægilegu, eptir mati rjettarins.
Hinn stefndi hefir ekki gagnstefnt
málinu, og hafði hann þó fengið 3 vikna
frest til þess, heldur hefir hann, eptir
að fresturinn var liðinn, lagt fram stefnu
dags. 13. maímán, þ. á., sem átti að
koma fyrir yfirdóminn 26. júlímán. næst
á eptir, og samkvæmt þessari stefnu
hefir hann krafizt að verða sýknaður af
kærum og kröfum áfrýjandans í þessu
máli, og að hann verði skyldaður til að
greiða honum málskostnað bæði fyrir
undir- og yfirdómi eptir mati rjettarins.
Hefir hann viljað rjettlæta þessa aðferð
sína með þvi, að áfrýjandinn hafi nefnt
þá stefnu, er hann tók út í málinu,
gagnáfrýjunarstefnu.
En eins og það er rjettmæli, að á-
frýjandinn hefir nefnt stefnuna gagná-
frýjunarstefnu, af því stefndi var búinn
að taka út og láta birta aðaláfrýjunar-
stefnu, þegar hin var tekin út, eins gat
hinn stefndi ekki, svo þýðingu hefði,
lagt fram stefnu þá, sem hann hafði j
tekið út, fyr en hún að rjettu lagi átti j
að koma fyrir, nema mótparturinn sam-
þykkti það, en það hefir hann ekki
gjört, heidur miklu fremur mótmælt því.
Með því hinn stefndi þannig ekki
hefir gagnáfrýjað málinu, er ekki unnt
að breyta hinum áfrýjaða dómi honum
í hag, heldur ber, samkvæmt kröfu á-
frýjandans, að öllu leyti að staðfesta
undirrjettardóminn.
Málskostnaður fyrir yfirdómi virðist
eptir atvikum eiga að falla niður.
J>ví dæmist rjett að vera:
Hinum áfrýjaða bæjarþingsdómi skal
óraskað. Mélskostnaður fyrir yfirrjett-
inum falli niður.
Dóminum að fullnægja innan 8 vikna
fi'á lögbirtingu hans undir aðför að
lögum.
TJiu vatnsTeitingar.
Eptir Ólaf búfr. Ólafcson.
(Niðurl. frá blaðg. 71).
2. Hengiaðferð er að eins breytt
úr hinni hjer á undan. og er töluvert
fullkomnari. Er hún brúkuð í brekk-
um og börðum, þegar hallinn er svo
mikill, að henni verði við komið. Skurð-
irnir ei'u hjer einnig skornir þvert yfir
hallann, og miðaðir eptir hallamælin-
um, en af því þeir verða þá krókóttir,
gjörir maður þá beina með því, að setja
línu eptir pinnunum, en þó svo, að hún
liggi hjer um bil mitt á milli þeii'ra allra.
Hjer verður maður að haga því mikið
eptir kringumstæðum. og eptir því sem
vatnsveitingamaðurinn sjer það hentug-
ast á þeim og þeim stað. J>egar skurð-
irnir eru skornir, veitir maður vatninu
í þá og jafnar barma þeirra, svo að
vatnið seitli jafnt yfir þá, ekki meir á
einum stað en öðrum, að því búnu byrj-
ar maður að sljetta á milli þeirra. J>etta
á við þar sem ekki er þýft, sje mikið
þýfi, er sjálfsagt að stinga þúfurnar
fyrst niðr, og rista svo skurðina. Af
því það er nauðsynlegt, að vatnið seitli
jafnt yfir engið, verður maður að sljetta
það með því að flytja jörð úr hólum
og bölum niður í lægðirnar, en þá
verður að gæta þess, að eyða ekki
grasrótinni, heldur skera hana ofan af,
og leggja hana síðan yfir hið sljettaða
á eptir.
Á brekkubarminum sker maður stór-
an skurð i álnar breiðan og i fet á
dýpt. I skurð þenna leiðist vatnið frá
ánni, læknum eða vatninu, 2 ál. fy>rir neð-
an sker maður skurð af vanalegri stærð,
síðan mælir maður 10—15 álnir í milli
skurðanna. Hjer á landi mætti máske
vera noklcuð lengra á milli skurðanna,
því jeg ímymda mjer, að vatn hjer sje
máske kröptugra pn í öðrum löndum.
Við hvern 8.—10. skurð, eptir sem
engið er stórt, sker maður skurð af
sömu stærð, sem á brekkubarminum,
setur 2 álnir á milli til næsta skurðar,
o. s. frv.
jþvert yfir alla lárjettu skurðina, er
j ristur skurður, sem má vera þrístrendur