Ísafold - 18.07.1883, Síða 4

60
þvinga menn til þess að vera í þjóðkirkj-
unni, menn sem hún ætti að hafa rjett til
þess að skilja frá sjer sjálf? Skyldi ekki
vera rjettast að hver væri á sínum stað,
þar sem hann á heima ?
Prv. er í einstökum ákvörðunum sínum
samhljóða því, sem eru lög í Noregi og Dan-
mörku í líkum efnum, en þó eigi svo smá-
smuglega tiltekið eins og í dönskum lögum«.
Nefnd í þessu máli: Jón Olaf.sson, þórar-
inn Böðvarsson, Jakob Guðmundsson.
Við 1. umræðu um Ifrumvarpið um kosn-
ingu presta mælti flutningsmaður þess,
Asgeir Einarsson, meðal annars á þessa leið:
J>á kemur enn sú ástæða [í neitunarbrjefi
ráðgjafans, 28. júni 1882], «að stjórnar-
»vald það er ábyrgðina ber á því, að kirkju-
»málum sje viðunanlega og hagkvæmilega
»stýrt, fái framvegis að hafa ráð til þess.
»að fullnægja þessari skyldu sinni«. Jú
það hefir nú sýnt sig, hve vel kirkjumálum
Islands hefir verið stýrt opt og tíðum. Margir
söfnuðir hafa verið prestlausir ár eptir ár og
sumir verra en prestslausir, þó messað hafi
verið hjá þeim tvisvar eða þrisvar á ári.
En hvað er nú þetta hjá því, þegar þessi
dásamlega, umhyggjusama stjórn sendir
út um landið fyrir sálusorgara þá menn,
sem þegar á námsárum sínum hafa vakið
stórkostlegt hneyksli á þeim stað, er þeir
hafa verið við námið, sem síðar verða
stjettarbræðrum sínum yfir höfuð til mestu
vanvirðu. Já, svo rammt hefir kveðið
að, að sumir útsendarar hins núverandi
veitingarvalds hafa lifað þannig, að ó-
hróðurinn um þá hefir fiogið út um fram-
andi lönd. þetta er ekki söfnuðunum að
kenna. f>eir hafa ekki kosið þessa menn.
Jeg veit líka að öllum söfnuðum, sem jeg
þekki til, er annara mn vöxt, viðgang
og sóma kirkjunnar, en svo, að þeir ljeti
slíkt viðgangast eða spyrjast, ef þeir
mætti ráða. f>ar næst segir í rg.brjefmu,
að stjórn landsins einni verði fyrir því
trúandi, að gæta þess, að sá, er um em-
bættið sæki, hafi eigi að eins almenna
lögboðna hæfilegleika sem sálusorgari,
heldur sje og lagaður til að gegna þeim
sjerstaklegu störfum, sem honum verði á
hendur falið. f>egar svona ástæður koma,
þá þykir mjer nú kasta tólfunum, enda
hef jeg þegar í upphafi ræðu minnar
sýnt hve fánýt þessi ástæða er. f>að er
trúlegt, að ráðgjafinn viti í Danmörku
sje^kunnugri mönnum heima á Islandi
en Islendingar sjálfir. f>essi ástæða get-
ur þó heldur staðizt með tilliti til veiting-
arvaldsins hjer heima á Islandi. En eins
og jeg hef áður tekið fram, þá fer því
mjög fjarri, að allir þeir prestar, sem
veitingarvaldið sendir út, sjeu svo liprir
og reglusamir og vel að sjer, að af því
megi raupa. Báðgjafinn mun einhvern-
tíma sjálfur hafa fundið og átt tal við
klerkinn, sem jeg gat um áðan, að eigi
hefði getað samið einfaldar skýrslur, svo
að þær yrðu notaðar. Hann hefir þá
víst ekki heldur »examínerað« hann í
þessum vísindagreinum.
Comoens kominn til Leith. Átti að fara
aptur þaðan hingað til lands 24. júlí, sam-
kvæmt ferðaáætluninni, og fylgja henni úr
þvi. Craigforth sent 6. júlí á austur- og
norðurhafnirnar að taka þar vesturfarana,
sem Camoens varð að yfirgefa.
Hitt og- þotta.
Bænarskrá Benedicts Gröndals til alþingis um
styrk til vísindalegra fyrirtækja er svo snilldarlega
letruð, á stóran bókfellspappír, að hún er reglu-
legt listaverk. En stærri var bænaskrá, sem send
var enska þinginu, parlamentinu, í vor, um að hafa
veitingahús lokuð á helgidögum frá morgni til kvölds.
Hún var svo þung og mikil í vöfunum, að það
varð að velja úr hina sterkustu lögregluþjóna í
Lundúnum til þess að roga henni inn í þingsalinn.
f>að stóðu undir henni 590,000 nöfn, enda var rollan
7000 álnir á lengd, 35 fjórðungar að þyngd og 6
álnir ummáls samanvafin.
— Kvennlæknar. Við læknisfræðisdeild háskól-
ans í París eru nú að námi 39 ungar stúlkur. f>ar
af eru 10 frá Frakklandi, 11 frá Englandi, 9 frá
Rússlandi, 5 frá Ameríku, 1 frá Ungverjalandi, 1
frá Pólínalandi, I frá Róm, og ein austan úr Indía-
löndum.
— Sjómenn, einkum á hafskipum, hafa víða orð
á sjer fyrir að vera blótsamir í meira lagi. J>ó er
sumstaðar hafnsögumönnum einkanlega við það
brugðið. I húsi hafnsögumannafjelagsins i New-
York hangir dálítil járnskrína, sem er kölluð „blót-
skrínanu. J>að er nokkurs konar sparisjóður og
rennur í hann ákveðið gjald fyrir hvert blótsyrði,
er einhverjum hrýtur af munni þar innan veggja.
Fyrstu mánuðina, sem þetta sektalögmál stóð,
komu í skrínuna 100 dollarar á viku að jafnaði
eða hátt á 4. hundrað krónnr. Svo fór það nokk-
uð lækkandi. f>að er gengið hart eptir sektunum,
og enginn neitar að gjalda nú orðið. Harðast hef-
ur gamall hafnsögumaður einn orðið úti; hann
hefir mátt kenna á því, hvað örðugt er að leggja
niður rótgróinn vana. Hann er búinn ið láta
samtals í blótsektir meira en iooo dollara, bara
fyrir þá ánægju, að skjóta inn blótsyrði við og
við til viðhafnar og staðfestingar á frásögum sín-
um um ferðalög sín og því um líkt, og þó tvísýnt,
hvort lagsmenn hans hafa lagt meiri trúnað á þær
fyrir það.
— TJng stúlka giptist til fjár hálfsjötugum manni.
„Ekki skil jeg neitt í þjer“, sagði kunningi henn-
arvið hana, „að þú skyldir geta fengið af þjer að
fara að binda þig þessum aflóga dalakút alla
æfi“. — „Já, hans, en ekki mína“, svaraði hún.
Auglýsingar.
(Viðhætir).
Ú tlendar frj ettir ,með f ranska herskipinu öðru,
er kom hingað í dag frá Leith. Kólera á Egipta-
landi, mjög skæð. Greifinn af Chambord.
konungsefni lögerfðamanna á Erakklandi,
(Hinrik V.), lá fyrir dauðanum. Hitar á-
kaflega miklir í Danmörku. Hjeraðsfund-
um haldið áfram þar, út af stjórnarþrasinu,
síðast í Friðriksborg, af hægrimönnum, og
lauk með barsmíð : sonur Plougs gamla,
stúdent, rak Holstein-Ledraborg greifa löðr-
ung; var settur í varðhald. Síðasta af- j
reksverk stjórnarinnar, að Dr. Pingel, yfir-
kennari við metrópólítan-skólann i Khöfn,
mesti lærdómsmaður, en vinstrimaður og
vinur Georgs Brandes, er settur frá em-
bætti.
'gJgfT" ísafold á að' koma út ekki sjaldn-
ar en á hverjum miðvikudegi um þing-
tímann í sumar.
gjgjg?— það sem eptir er af þess-
um árgangi ísaf oldar, til nýárs,
19 blöð eða ef til vill freklega það, að
þessu blaði meðtöldu og nœ-sta blaði á
undan, fcest keypt s jer á parti fyrir
tiltölulegt verð eða tæplega það, nefnil.
1 kr. 75 aura, en sem borga verður fyr-
ir fram, um leið og blaðið er pantað.
það sem sjer í lagimun fyrir aðgang-
ast, er greinilegar frjettir frá alþingi
og tíðari en gerzt hefir að undanförnu,
nema sumarið sem Alþingisfrjettablaðið
kom tít (1879). Gott væn, að þeir sem
þessu boði vilja sæ/a, gerðu við vartum
pað sem allrafyrst.
— Alþiiigistíðiiuliii 1888, sem eiga
að koma út um þingtímann að miklu Ieyti,
í þrem bindum:
A. Umræður í efri deild og í samein-
uðu þingi,
B. Umræður í neðri deild,
C. þingskjölin,
fást til kaups hjá undirskrifuðum aðalút-
sölumanni og síðarmeir hjá umboðsmönn-
um mínum víðsvegar um land.
Kosta hept 3 kr., og eru send kaup-
endum kostnaðarlaust í 10 arka heptum,
mest með strandferðaskipunum og svo
með póstunum.
Innanbæjarmenn geta fengið tíðindin
jafnóðum, hverja örk samdægurs sem hún
kemur út, ef þeir vilja vitja þeirra til mín,
en þá verða þeir að kosta sjálfir heptinguna.
Út eru komnar þegar 15 arkir framan
af þingskjalapartinum, stjórnarfrumvörpin,
prent. í Khöfn, og nokkuð af því sem
prentað er hjer.
Reykjavík 11. júlí 1883.
Kr. O. þorgrímsson.
Guðsþjónustugjörð í franska bænhúsinu í
Landakoti sunnudag 22. júh' á miðaptni
(kl. 6 e. m.),ádönsku.
|>ann 15. dag júnímánaðar þ. á. hefi ég
undirskrifaður selt herra kaupmanni H.
Th. A. Thomsen í Reykjavík verzlan mína
á Akranesskaga, með húsum, áhöldum, og
öllu tilheyrandi, ásamt öllum útistandandi
skuldum. Bið ég því alla þá, sem skuldug-
ir voru mér um það leyti, að borga skuldir
sínar til verzlunarstjóra Thomsens, herra
Páls Jóhannessonar á Lambhússundi eða
til Thomsens verzlunar í Reykjavík.
Bakka á Akranesi við Lambhússund,
í júnímánuði 18S3.
Th. GuðmuncLsson.
Til sölu á afgreiðslustofu ísafoldar: Grön-
dals Dýrafræði á 2:25; Gröndals Steinafræði
1:00; Islandssaga þorkels Bjarnasonar 1:00;
ljóðmæli Gríms Thomsens 1:00; um sauð-
fjenað, eptir Guðmund Einarsson 0:90.
Undirskrifaður óskar eptir að fá keypt 4.
ár Nýrra Fjelagsrita.
Rvík, V6 83.
Br. Oddsson.
Vasaúr hefir týnzt 12. júlí um kvöldið á
Hellisheiðarveginum milli Hveragerðis og
Sogns í Olvesi. Finnandi er beðinn að
koma því til Sigurðar Gestssonar í Lang-
holti í Flóa, gegn góðum fundarlaunum.
Ritstjóri: Björn Jónsson, cand. phil.
Prentuð i ísafoldar prentsmiðju.