Ísafold - 29.10.1884, Page 1

íeiuur út á miðvikudagsmorgna. Verð
árgangsms (50 arka) 4 kr.; erieudis
5 kr. Borgist iyrir miojan júlímánu3.
ÍSAFOLD.
Uppsögn (skrifl.) bundin við áramól, í-
gild nema komm sje lil útg. tjrir L oki.
Algreiflslustoia í Isaioldarprenlsm. 1. sal.
XI 43.
Reykjavík, miðvikudaginn
29. októbermán.
1884.
169. Innlendar frjettir m. m. Spítalinn og lækna-
skólinn í Reykjavik.
170. Brjef úr Ódáðahrauni (niðurlag).
171. Fiskmeti til skepnuföðurs.
172. -}- jjorvaldur Jónsson (kvæði). Auglys.
Forngripasafnið opið hvern mvd. og ld. kl. I 2
Landsbókasafnið opið hvern rúmhelgan dag kl. 12—2
útlán md„ mvd. og ld. kl. 2—3
Sparisjóður Rvíkur opinn hvern mvd. og ld. 4—5
Veðurath.uganir í Reykjavík, eptir Dr. J. Jónassen
Okt. Hiti (Cels.) Lþmælir Veðurátt.
ánóttuum hád. fm. em. fm. em.
M. 22. + 5 + 5 29,2 29 Sa h d 0 a
F. 23. + 1 + 5 29,1 29,2 Sa h d Sa h d
F. 24. + 1 -t 5 29,2 29,2 S h b 0 b
L. 25. 0 + 1 2«,9 29 0 b N h b
S. 26. -7- 2 0 29.4 29,6 N h b N h b
M. 27. -+ 6 +- 3 29>5 29.5 Na h b Na h b
f>. 28. +- 6 2 29,4 29.3 Na h b Na h b
Fyrri part vikunnar var nokkur úrkoma af suðri
en að öðru leyti stillt veður; síðari partinn hefir
hann verið við norðan og landnorðan (na) en hæg-
ur og hefur frosið. I dag 28. er bjart veður, hæg
gola af landuorðri. Loptþyngdarmælir stendur ein-
lægt illa og er heldur að sfga.
Reykjavík 29. okt. 1884.
Mannskaðinn í vetur. Lík Pjeturs kaup-
manns Hofl'manns, er drukknaði í mannskað-
anum mikla á Akranesi í fyrra vetur, fannst
rekið 21. þ. m. milli Lambastaða og Alpta-
ness á Mýrum, óskemmt hjer um bil nema á
höndum og andliti; þekktist á fötunum.
Styrktarsjóður Christians konungs ní-
unda var orðinn í ágúst-lok þ. á. 8,737 kr.
(Stjt).
Búnaðarskólinn á Hólum hefir fengið hjá
landshöfðingja 1100 kr. af þ. á. búnaðarfje, og
búnaðarskólinn á Eyðum 540 kr. (Stj.t.).
Svínahraunsvegurinn. Veittar á þessu ári
til aðgjörðar á honum alls 3500 kr.
Mosfellsheiðarvegur. Til vegagjörðar á
Mosfellsheiði veittar alls 1900 kr. þ. á.
Auglýsingarjettur „f>jóðólfs“, erhannhefir
haft í 25 ár, er nú af honum tekinn, af lands-
höfðingja í umboði stjórnarherrans, og gefinn
„Suðra" frá nýjári 1885.
fetta er gert orðalaust og fyrirvaralaust.
„f>jóðólfi“ ekkert gefið að sök, svo almenn-
ingi sje kunnugt.
þessi mikla ráðsályktun var gerð heyrura kunn-
ug með svo hátíðlegri auglýsingu, að það
þurfti undir hana viðaukablað við Stjómartíð-
indin, hjer á dögunum. Hefir aldrei þurft til
þess stórræðis að taka fyr öll þau tíu ár, er
Stjórnartíðindin hafa verið við lýði.
f>að er ofur-eðlilegt um landstjómendur sem
aðra, að þeir viti hvað við sig er átt, og vilji
gjarnan sýna þeim mönnum einhvem vott
sinnar velþóknunar, er gera þeim til hæfis,
tala eins og þeir vilja heyra og róma þeirra
dýrð án afláts með mjúklegu orðtaki.
En valdsmönnum er vandlaraara en öðrum,
þegar svo ber undir, af því að þeir fara með
annara umhoð. Langi þá til að sýna einhvern
lit á þess konar, er vandhæfið það, að ekki liti
svo út, að þar sje af annara munum tekið, t. d.
hjer af rjetti almennings, með þvi að kippa þess-
um auglýsingum, er almenning varðar, úr blaði,
sem kemur út 50 sinnum á ári, er annað víð-
förulsta blað á landinu og sem menn eru orðnir
vanir að leita þeirra í um nærri heilan mannsald
ur, og hola þeim í blað, sem ekki kemur út nema
rúmlega 30 sinnum á ári, er langt um kaup-
endafærra og má heita nýþotið upp og þvilítt
reynt, enda með sárlítilli tryggingu fyrir löng-
um lífdögum.
Hins vegar á og landstjóm aldrei að stinga
með títuprjónum; það er of lítilmannlegt.
Spítalinn og lœknaskólinn í Reykjavík.
f>ar sem hið nýja hús, sem spítalastjórn-
in ætlast vil að komi í stað hins garnla
sjúkrahúss hjer í Reykjavík, er talið svo
langt á vég komið, að það nú þegar verði
notað fyrir sjúkrahús, virðist mjer ástæða
til fyrir mig sem forstöðumann læknaskólans
að láta í ljósi skoðun mína um þennan hinn
nýja spítala, einkum að því leyti sem tekur
til læknaskólans; og þess vegna vil jeg biðja
yður, herra ritstjóri Isafoldar, að taka grein
þá, sem hjer fer á eptir, upp í blað yðar.
þegar alþingi á sínum tíma samþykkti
stofnun læknaskóla i Reykjavík, þá tókst
það og á hendur ábyrgð þess, að hinir ís-
lenzku læknar fengju nægilega verklega
menntun, en það er því að eins auðið að þeir
geti hana fengið, að til sje sá spítali, þar
sem lærisveinarnir geti fengið nægilega til-
sögn og frœðslu við sóttarsæng sjúklinganna.
Margur getur án verklegrar tilsagnar lært
svo mikið, að hann geti orðið prestur eða
lögfróður embættismaður; en enginn getur
kennt sjer sjálfur svo læknisfræði, að hann
geti orðið nýturlæknir án verklegrarreynslu,
heldur en iðnaðarmaðurinn getur orðið nýt-
ur verkmaður í iðn sinni af bóknámi einu.
þegar alþingi hefir hina áðurnefndu
skyldu sína fyrir augum, hlýtur það að láta
sjer annt um, að stofnaður sje spítali, þar
sem læknaskólinn er, eða hjer í Reykjavík.
Sömuleiðis hlýtur Reykjavík, semmest gagn
getur haft af spítalanum, að láta sjer annt
um, að styrkja slíka stofnun. Af þessum
sökum væri það því bæði sennilegt og sann-
gjarnt, að landið og bærinn legðust á eitt
að stofna þann spítala, sem samsvaraði tím-
anum og gæti fullnægt þörfum læknaskólans
á verklegri kennslustofnun, og þar sem þeir
sjúklingar gætu leitað athvarfs, er þyrftu
sjerstakrar meðferðar, er eigi væri hægt að
veita nema í spítala ; því að í spítala einum
má fá t. a. m. nægilegt og hentugt rúm,
aðstoð, verkfæri, góða og rjetta hjúkrun
sjúklinga, böð og fl., sem nauðsyn ber til,
til þess að læknirinn geti notið sín til fulls.
það er og alveg nauðsynlegt, að útvega
hæfilegt húsrúm handa geðveikum mönnum,
sem sumir geta orðið læknaðir ef þeir komast
í tækan tíma undir hendur þeirra, sem með
þá kunna að fara, og breytt er til um
ýmislegt sem til þeirra tekur. það verð-
ur eigi varið, að hlutaðeigendur skuli ept-
ir mikinn tímaspilli og fyrirhöfn neyð-
ast til, að koma fyrir hjer í Reykjavík
í einstakra manna húsum geðveikum mönn-
um, sem koma hingað í þeirri von, að
þeim verði eitthvað hjálpað, og síðan senda
þá heim aptur við fyrsta tækifæri, til
þess að búa þar við hin sorglegu kjör,
sem geðveikir menn eiga að búa hjer á
jandi. það erjmeira en sárt til þess að
vita, að Reykjavík skuli í þessu atriði,
eins og í öllu því, sem að spítala lýtur,
standa á baki þórshöfn í Færeyjum. þar
eru fjögur góð herbergi handa geðveikum
mönnum. þetta hús með sóttnæmiseyðandi
ofni hefir kostað um 8000 kr. Að spítalan-
um í þórshöfn er aðsókn sjúklinga svo mik-
il, að jeg vildi óska, að jeg hefði hana eins
mikla hjer í þarfir læknaskólans. Sumir
úr stjórnarnefnd spítalans hjer hafa sagt,
þótt næsta undarlegt sje, að vjer mundum
fá hjer í Reykjavík næsta fáa sjúklinga,
þótt spítali væri hjer. Jeg ímynda mjer,
að sú mikla aðsókn að spítalanum T §>órs-