Ísafold - 10.12.1884, Page 2

190
um hann, eptir því sem amtmaðurinn nyrðra
skýrir frá, þótt ótrúlegt sje, þar sem svo
greinilega er að orði komizt. En ætli að
mundi stór vanþörf á að lögreglustjórarnir
í suður- og vesturamtinu fengi viðlíka áminn-
ingu? Eeykjavikurbúar geta um það borið
fyrir sitt leyti.
Fiskiveiðasamþykkt. ísfirðingar hafa
fengið nýja samþykkt um fiskiveiðar á opn-
um skipum, staðfesta af amtmanni lð. nóv.,
er gildir frá 1. jan 1885, í stað samþykktar
innar frá 16. ágúst 1879. f>ar er bannað að
eiga lóðir í sjó frá kl. 9 á kvöldi til 3 um
nætur á tímabilinu frá 1. des. til 1. apríl,
og sömuleiðis bannað að slægja eða afhöfða
nokkra fiskitegund á sjó úti á tímabilinu frá
1. október til 1. apríl. Svo má og enginn
byrja sjóferð til fiskiróðra með lóðum fyrir
kl. 3 að morgni á tímabilinu frá 1. desbr til
1. apríl, nema uppsátur hafi fyrir norðan
Eit. Allt að viðlögðum 10—100 kr. sektum
að hálfu í fátækrasjóð, en hálfu til gæzlu-
nefndar og uppljóstarmanns.
Eptir meistara Jón Yídalín er nú
nýprentuð ein af tækifærisræðum þeim, er
geymzt hafa í handriti, en aldrei verið gefnar
út, þótt merkilegt sje.
það er sannast að segja, að hvar sem er
annarstaðar en hjer á landi mundi óhugsandi
að rit eptir slíkan höfuðskörung kennimann-
legrar stjettar lægi óprentuð mannsaldur
eptir mannsaldur, jafnvel öld eptir öld.
Hjer hefir verið hafður sami siður við þann
mikla meistara meðal íslenzkra rithöfunda
eins og við hvern óvalinn bókasmið: gefið
út það eitt, sem arðsvon var að, húslestrar-
bækurnar, en hitt látið rotna niður í rusla-
kistum eða týnast.
Sá sem loks hefir orðið til að reyna að
afmá þá þjóðarminnkun, er fátækur maður
og umkomulaus, nógu fátækur til þess að
vera afhuga öllum gróða. Hann gaf út fyrir
nokkrum árum (1878) ræðu Jóns Vídalíns
Um lagarjettinn, og hefir nú látið prenta
aðra, er nefnist »Endurlausn Zíons barnan,
og er framflutt sem líkprjedikun (af prje-
dikunarstól) yfir biskupsfrú Guðríði Gísla-
dóttur árið 1707, en er raunar all-löng hug-
vekja (um 100 bls.) um endurlausnina.
Til þess að gefa mönnum hugmynd um,
hvað varið er í þessa hugvekju, er nóg að
herma hjer orð eins hins hélzta guðfræð-
ings, sem nú er uppi hjer á landi, er hann
hafði yfirfarið ræðuna nýprentaða. #Jeg
vil« mælti hann, »heldur þennan eina bæk-
ling en tíu pund af öðru guðsorði.
Hjer leynir sjer ekki meistarahöndin. Hjer
eru, eins og vant er hjá Vídalín, þau gull-
korn, sem hvergi finnast annarstaðar«.
Landskjálpti. Á Húsavik og’ víðar
nyrðra varð vart við allmikinn landskjálpta
2. nóv. Urðu nokkrar skemmdir á húsum
á Húsavík, bæði á timburhúsum og torfbæj-
um.
Skipstrand. í hinu mikla aftaka-
roki aðfaranótt 15. nóv., er náð hefir yfir
allt suður- og vesturland, og liklega víðar,
braut kaupskip á Isafirði, »Gertrude Saraw«,
eign Clausensverzlunar, alfermt íslenzkum
vörum. Menn komust af, en litlu sem engu
bjargað öðru. Sömu nóttina hlekktist á
öðru skipi þar á höfninni, »Maagen«, eign
Asgeirsverzlunar: varð að höggva fram-
sigluna og því óhaffært vetrarlangt.
Manntjón af slysföruin. í sama
veðrinu,föstudagskölð lá.nóv., varðþaðstór-
slys vestur í Dölum, að skriöa hljóp á bæ,
Hlíðartún í Sökkólfsdal, og varð að bana
öllum þeim sem inni voru, nema einni
stúlku, er á lífi var þegar síðast spurðist, én
með miklum meiðslum. Slysið vitnaðist
ekki fyr en eptir 2 sólarhringa, að ferða-
mann bar að bænum. Frambærinn stóð
óhaggaður, en baðstofan hruninn. Ferða-
maðurinn varð engra manna var á bænum
og fann skepnur allar í svelti 1 peningshús-
unum. Var síðan farið til og grafin upp
baðstofan. Fannst þar lík húsbónda og
barna hans þriggja, unglinga 10—20 vetra,
og hið 5. lík af manni, er hafði verið þar til
gistingar, Jónasi að nafni, vir Stykkishólmi
er var á heimleið úr betrunarhússvist íBvík.
Með lífi fannst húsfreyja og dóttir hennar.
Húsfreyja ljezt eptir sólarhring.
Maður drukknaði 29. f. m. á reið um fjör-
ur inn með Skilmannahrepp, Einar bóndi
Guðmundsson á Heggstöðum í Andakll; var
á heimleið úr kaupstað á Skipaskaga, tals-
vert ölvaður að sögn; hefir því orðið til á
fjörunum og sjór fallið á hann.
Póstskipið, Laura, komst á stað 2. þ. m. aö
morgni. Margir farþegjar: kaupmennirnirEgg-
ert Gunnarsson, Jón Guðmundsson frá Flatey,
Pjetur Thorsteinsen frá Bíldudal, Sigurður Magn-
ússon úr Rvík o. fl.
Utlendar frjettir.
Kaupmannahöfn 7. nóv.
Italía. Hjer mun kólera nú hafa unn-
ið það, sem henni entist megn til, því nú
er hennar ekki lengur getið. Um hitt er
mjög talað, hversu pestin hefir vakið yfir-
völd allra borga til nýs áhuga og nýrra fyr-
irtækja til hreiulætisauka og hollustu í borg-
um á Italíu. Hjer hefir lengst um mjög á
brostið. Sigurð Breiðfjörð hefir ekki grunað
hvert sannmæli honum hraut af vörum, þeg-
ar hann kvað : »Að finna sóða í Sikiley«
o. s. frv. Úr því vjer nefndum svo þessa
ey, skal þess geta, að miklir skaðar urðu af
hvirfilbyl 8. október í Kataníu og byggðinni
umhverfis. Eitthvað um 400—500 nianna
lemstruðust eða meiddust, og 30 biðu bana.
Aðrir skaðar metnir á nær'4 milj. kr.
Eugland. Englendingar eiga mörg járn
í eldi um þessar mundir, en vilja ekki að
orðshátturinn rætist á neinu þeirra. E-
gyptaland (Gordon), kosningarlögin, ný deila
við Búa í Afríku suður og Kongó-fundurinn
í Berlín;—hjer er það helzta talið. Hvern-
ig hverju lýkur, verða seinni sagnir að flytja.
Hjer skal að eins minnast á, að fólkið er í
miklu uppnámi út af kosningalögunum, eða
mótstöðu Tórýmanna f gegn þeim. A sum-
um málfundum, t. d. nýlega í Lundúnum,
þar sem 100,000 manna voru saman komnir,
var höggið svo hátt reist, að fullu afnámi
lávarðadeildarinnar skyldi það sæta, ef hún
dirfðist að gera nýmælin apturreka í annað
sinn. Nýlega var Gladstone og með honum
fleiri af ráðherrunum í gildisveizlu, eða fje-
lagsgildi þeirra manna af Viggaliðum, sem
kallast »þjóðernis-og frelsisvinir«. þann dag
varhyrningarsteinnlagður undir skálaþeirra.
Gladstone lágu þunglega orðin til lávarð-
anna af Torýliði, þó hann hefði ekki beint
í heitingum við þá. í þann streng tóku
fleiri af hans sessunautum.
En Egiptaland? Hjeðan bíða Englend-
ingar tíðinda. Wolseley er á leiðinni með
lið sitt suður, og mun kallað, að Gordon
verði úr helju heimtur, ef svo tekst vel til.
Hann er nú kominn sjálfur suður í Dongóla,
og er þá vart meira en 60—70 mílur eptir,
ef yfir öræfi skal farið; en byrðingum hans
tefst lengur og því bakvarðaliði, sem þeim
fylgir. þeir voru komnir, er síðast heyrðist,
að bæ við Níl, sem Vadý Halfa heitir. Bát-
ana verður að draga móti gljúfurstreymi og
fossföllum á sumum stöðum, þó lág sje.
Slíkir fossar eru 4 eða 5 á leiðinni, og eru
til mesta farartálma. Nú er yfir tvo þeirra
komið.—Af öllum þeim missögnum, sem af
Gordon hafa borizt, mun því trúandi, að
hann hafi stökkt umsátrarliði »spámannsins«
á brott um tíma, og haft þá svigrúm til að
ná Berber, 45 mílum norðar, úr höndum
Araba. það mun hafa verið á leiðinni aptur
suður, aðStewartyfirliði,hinntraustasti fylg-
isforingi Gordons, komst fyrirsátursmönnum
í hendur, og mun hafa orðið líf sitt að láta,
ásamt mörgum öðrum, er í fylgd hans voru
á skipi. Síðan mun umsátur hafa færzt
aptur að Kartum, og meiri her en fyr, eða
svo má helzt ráða af síðustu fregnum.
Látinn er í gær einn af ágætismönnum
Breta, Henry Fawcett, póstmálastjóri, rúm-
lega fimmtugur. Hann var einn af hinum
atkvæðamestu þingmönnum Englendinga og
einarðasti frelsisvinur. Var þó blindur :
missti sjón sína af slysi, á þrítugsaldi. Hon-
um eru ýmsar umbætur að þakka á póst-
sendingum og eptir hann liggja merkileg
rit í landshagsfræði.
Áuicríka. Höfuðtíðindin frá Bandaríkj-