Ísafold - 30.01.1885, Blaðsíða 2

18
til þjóðlegrar viðreisnar og endurvöknunar
í Danmörk og Norvegi, og hver múrbrjótur
rit hans urðu á hjátrú og hleypidómum
aldarinnar, hræsni hennar og hringlanda,
og hvernig þau komu losi á svo marga and-
lega hlekki. I konungsleikhúsinu var leik-
inn um kveldið *Den Stundeslöset, og var
Phister gamli þar meðal leikenda og þótti
það ekki rýra góða skemmtan. Af minning-
arritum var það stærst og fengmest, fróðleg-
ast og snjallast, sem Georg Brandes hafði
samið.
Af þinglegum afrekum er ekki annað að
segja en að fjárhagslögunum var helt ásáld-
ið (ef svo mætti að orði kveða) eptir skamma
umræðu, svo skamma, að fyr hafa eigi fund-
izt dæmi til. Holsteinn greifi frá Hleiðru
las það yfir höfðum ráðherranna og þeirra
flokksinanna, sem yfir þá er vant að dynja,
þegar hann segir þeim til syndanna og sval-
ar skapi sínu. þegar hann hafði lokið máli
sínu var og umræðan búin, og frumvarpið
selt nefnd í hendur. Menn búast við, að
mun færra sældist nú í gegnum greipar
nefndarinnar, enn að undanförnu. Nálega
öll önnur frumvörp stjórnarinnar hafa orðið
apturreka þegar í byrjun fyrstu umræðu.
Hvorutveggja gera nú ráð fyrir stórtíðind-
um með vorinu ; og segjast líka vera við
þeim búnir. Vjer ætlum hitt heldur, að
hvorutveggja þoli enn þaufið um hríð, og
stórræðum af hálfu vinstrimanna viljum vjer
trúa, þegar þau koma fram, ef þeim verða
boðin fjárhagslögin frá 1877 (bráðabirgðar-
fjárlög). Að minnsta kosti ættu þeir að
gera samheldi sitt traustara, en það þá
reyndist, og hjer ber þó enn á nokkurri
veilan.
Syíaríki. Stokkhólmsbúar hafa nú kos-
ið að nýju þingmenn sína, og að einum frá-
teknum voru allir (19) endurkosnir, eða þeir
sömu menn, sem frelsisnefndin hafði sett á
sinn lista.
fýzkalaild. Alríkisþingið hefir sýnt sig
þverara en vandi er til móti sumum uppá-
stungum Bismarcks, en það er miðflokkur-
inn, eða kaþólski flokkurinn (með forustu
Windhorsts), sem hefir riðið baggamuninn
í atkvæðagreiðslunni. I andvíginu hefir
Bismarck opt gyrt sig »megingjörðum
mælsku sinnar« (eins og Krieger sagði um
Lehmann sál. um árið), og þarf þess ekki
að geta, að flestir urðu rýrir fyrir honum í
orðaskiptunum. Bamt er ekki enu rætt
til lykta, og ætla menn að hinir guggni við
3. umræðu,: en sumt er svo vaxið, að leið-
rjetta má fyrir tilhlutun sambandsráðsins.
Eitt deilumálið (sem enn bíður úrslita) var
um laun handa nýjum aðstoðarmanni í
stjórn utanríkismálauna. þvertæki þings-
ins bakaði því óvinsæld og ámæli í flestum
•
blöðum ; en kansellerinn fjekk þakkarávörp
hundruðum samau frá öllu þýzkalandi.
Bíkjafundurinn um Kongólöndin byrjaði
í Berlín 15. nóv. Menn halda að það dragi
til samþykkta, sem enn veldur ágreiningi.
Vjer skulum segja frá þeim, þegar allt er
komið í kring, en getum þess nú, að jpjóð-
verjar og Frakkar hafa fylgzt að á fundin-
um. jpjóðverjar halda áfram að helga sjer
landeignir á vesturströnd Afríku, og mikið
mun tilhæft, er sagt er, að þeir hafi keypt
land á austurströndinni, eða landið um-
hverfis vík, er Lúsíuvík er kölluð, í landi
Zúlúmanna. »Búar« (af hollenzku kyni) telja
til landráðarjettar á landi Zúlu-manna, og
kjósa þar heldur nástöð þjóðverja en Eng-
lendinga, enda er svo mælt, að hjer hafi
eitthvað verið undir búið, er sendimenn
»Búa« heimsóttu Vilhjálm keisara áður en
þeir hjeldu heim úr sendiförinni til Lun-
dúna, og að Bismarck hafi heitið þeim
vernd þýzkalands móti ofríki Englendinga.
Nýlega hefir og borizt, að þjóðverjar hafi
kastað eign sinni á ýms eylönd (ónumin)
í Eyja-álfunni, og muni þar trauðir til að
sleppa neinu, hvað sem Englendingar segja,
eða nýlendur þeirra í Astralíu.
Ellglaild. Gladstone hefir hlotið sigur
í kosningamálinu, og er það nú um garð
gengið. þó varð hann að slaka nokkuð til
um framleggingu kjörþingafrumvarpsins, sem
Tórýmenn kröfðust. En hann þarf nú að
að sigra í fleiri málum, eða þeim er snerta
aðgjörðirnar utanríkis, ef vel á að fara. það
er sjerílagi egipzka málið, sem ætlar að verða
stjórninni að fótakefli, og helzt af öllu fjár-
hagur eða skuldamál Egipta, þar sem ná-
lega öll stórveldin eru Englandi móthverf og
hafna kostaboðum þeirra Gladstones og
Granvilles, eða kalla til meiri rjettar en
Englendingar vilja kannast við. Stjórnin á
líka eptiraðkoma Gordon úr herkví og hættu,
en nú hefir Wolseley, foringi fyrir atfaraliði
Englendinga,fengið þau skeyti frá honum, að
allt gangi bærilega í Khartum, og svo var
forvarðarliðið komið á öræfaleiðina suður,
eða 20 mílur suður frá Dongola, er síðast
frjettist. En hvað hefir stjórnin í ráði, þeg-
ar »spáraaðurinn« er kúgaður og höfðingjar
Súdansmanna ? Eða hvernig ætlar hún sjer
að snúast við tilkalli og tilhlutun stórveld-
anna ? þessar spurningar og fleiri koma nú
fram í blöðunum — um Tórýmannablöðin
ekki að tala—á degi hverjum. Times talar
mjög um hik og hvikræði stjórnarinnar, og
ræður Gladstone að skila af sjer vanda sem
fyrst, ef hann viti sjer engin einarðleg ráð
undir rifjum, eða ef hann þorir ekki að beita
harðtæki sæmd Englands til varuar, við
hverja sem um er að eiga, hvort heldur í því
máli eða öðrum.
Síðasta illræðistilraun Fenía á árinu sem
leið, var sú, að leggja spréngitundur undir
Lundúnabryggju, 13. des. þetta tókst ekki
sem til var ætlazt, enda mun heljarvjelin
ekki hafa verið mögnuð til hlítar á móti
þeim stólpagrip. Umferðarfólkið rauk
reyndar um koll, vagnar á sömu leið, hestar
ærðust, allt nágrennið titraði og þar sprungu
allir gluggar í sundur, auk fl.; en bryggjan
laskaðist lítið eitt, eða til engra muna. —
Fyrsta tilræði Fenía á þessu ári var (1. eða
2. jan.) að eyðileggja eina undirbrautina í
Lundúnum, álíka og reynt var til í október.
Nokkur spell urðu af sprengikúlunni á vögn-
unum og brautargöngunum, og nokkrir
meiddust, er í vögnunum voru, en líftjón
fjekk enginn.
Frakklaild. »Vertú að, bölvaður, jeg er
að líka!« sagði maðurinn í andófinu við
vindinn. Svo kveða Sínlendingar nú við
Frakka, og vilja ekki gefast upp, þó þeir
beri ósigur af hverjum fundi. þeir vita, hve
örðugt og kostnaðarsamt Frökkum verður
að senda lið svo langar leiðir og ætla sjer að
gera þá þreytta og leiða af leiknum. Ný-
lega rjeðust þeir á sveitir Frakka á
norðurjaðri Tonkins með 12 þús. manna,
en urðu að hrökkva aptur eptir mikið
manntjón. Um þessar rnundir senda
Frakkar 5—6 þúsundir hermanna aust-
ur, og mun þó meira þurfa, ef til þess
kemur, sem sumir spá, að þeir verði að
sækja höfuðborg Sínlendinga (Peking). Til
þessa hefir Ferry tekizt að ná samþykki
þingsins til framlaganna, en Frökkum þyk-
ir þó nóg um, hvað í súginn gengur þar
eystra, og hætt við apturkipp á þinginu, ef
úrslitanna þarf lengi að bíða. Auðvitað er,
að einveldisflokkarnir leggjast á eitt með
óvinum stjórnarinnar yzt vinstri handar á
þinginu, en þjóðveldismenn sjá, hver ógæfa
það yrði landinu, að reka Ferry og hans
sessunauta frá stjórninni, enda þykir öllum
mikið koma til frammistöðu hans og skör-
ungsskapar í stjórn utanríkismálanna. Nú
er talað um, að kvatt verði til nýs stórvelda-
fundar um egipzka málið (skuldamálið), og
að hann að undirlagi Bismarcks skuli hald-
inn í París.
Maður er í liði vinstri manna á þinginu,
Clovis Hugues að nafni. Konu hans hafði
rægt einhver blaðasnápur, sem Morin hjet,
vænt haua um ódyggð við mann sinn, en
orðið fyrir bótum og varðhaldsdómi fyrir
lygarnar. Hann vildi hefna sín og tók
aptur að ljósta upp ■sögurn um frúna. Clo-
vis stefndi honum að nýju og gengu hjónin
saman upp í dóminn. Frúin hafði búið sig
undir þann fund, og þegar út skyldi ganga,
sá hún Morin í forsalnum. Hún dró þá upp
marghleypu úr vasa sínum, og hleypti á