Ísafold - 20.03.1885, Blaðsíða 3

61
núsvo, semhr. J.Ó.segir, þá sannarþað lítið;
það eru þá nú liðin 29 ár síðan; hversu
margar af þeim 29 vertíðum hafa ékki verið
skemmdar og eyðilagðar með netabrúkun-
inni? Og hvað hefir ekki kostað netaút-
gerð manna í þau 29 ár hjer við Flóann ?
Svo spyr nú hr. J. Ó., hvort fiskurinn
muni ekki leita til grunns til að gjóta. Jú,
hr. J. Ó., það er alveg rjett tilgáta hjá yð-
1 ur, og ef þjer haflð ekki vitað það fyrri, þá
hefðuð þjer getað lært það af grein minni í
ísafold; einnig tók jeg þar fram, að niður-
'1 burður væri nauðsynlegur á grunnmiðum,
til þess að fiskurinn því fremur næmi þar
staðar. f>etta hafið þjer líka eptir. En þá
furðið þjer yður á, að samþykktin hafivilj-
að leyfa að leggja netá grunnmið, oghrekja
fiskinn með þeim af grunninu, og sýnið þjer
fram á þá óskemmtan, sem af því leiddi, ef
menn með netunum fældu fiskinn af grunn-
inu út á djúpið, úr höndum landsmanna og
í greipar hinna útlendu fiskimanna. par
§ ' eruð þjer á því, að netin fæli fiskinn á grunn-
1 miðum. Ejett á eptir segið þjer, að síðan
farið hafi verið að brúka net i Garðsjó, hafi
fiskur opt gengið til grunns (gjörði hann það
aldrei fyrri ?), en ekki staðið þar við, af því
að hann hafi vantað æti. En svo segið þjer,
að fiskur hafi staðið við á Vogahrauni þrátt
fyrir fleiri hundruð net, sem þar hafi verið
lögð, af því að menn hafi við haft þar nið-
urburð; en þá segið þjerað hafi sótt þangað
menn af Strönd, Vogum, Njarðvíkum og
Keflavík (ekki af Inn-nesjum), og »brást þá
varla nokkru sinni fiskur þar«, segið þjer.
þjer sannið með þessum orðum yðar, hve
nauðsynlegt það var fyrir sunnanmenn að
fá samþykkt þeirra staðfesta. Á þessum tíma,
sem þjer hjer talið um, voru brúkuð marg-
falt færri þorskanet en nú, og netalagnir
á djúpmiðum áttu sjer þá naumast stað.
Eíns og þjer sjálfir segið, fengu sunnanmenn
þá leyfi til að búa að sínum veiðistöðvum
að mestu leyti einir. Meðan það var, játið
þjer sjálfir, að varla hafi brugðizt fiskur þar.
jþjer játið þarna, að meðan netabrúkunin
þar syðra var margfalt minni en nú, og áð-
ur enlnn-nseingar fóruaðfleygja netastöppu
sinni út á móti fiskinum á hinum dýpstu
miðum, svo að hann fengi ekki næði til að
ganga inn á grunn, þá hafi naumast brugð-
izt fiskur í þeim veiðistöðvum, sem sunnan-
menn nú hafa verið að biðja yfirvöldin að
vernda fyrir sig fyrir ágengni og ásælni að-
komandi manna. ]?að stemmir, Jón Ólafs-
son!
Svo eruð þjer lengi vel samdóma mjer um
niðurburðinn á grunnmiðum, og um það að
binda niðurburðinn ekki við vissan dag;
allt það var jeg búinn að taka fram í minni
grein.
En nú skal jeg segja yður, þó jeg sje ekki
sjómaður: það er hættulegast fyrir fiski-
gönguna, að fara út á móti henni með
»grjótka8ti og kúlukasti«, og öllum illum
látum vestur í Garðsjó, vestur á Setur og
takmarkalaust, eins og nú er farið að tíðk-
ast. það er það hættulega og skaðlega, að
mæta fiskinum með netastöppu meðan hann
er í göngu. f>jer segið að reynslan sýni, að
netin hamli ekki fiskigöngunni á djúpmið-
um; en jeg segi jú, þau gjöra það, og jeg hef
skýrt frá ástæðunni, sem er ljós, óhrakin og
óhrekjandi, jafnvel fyrir hr. J. Ó. Bæði
forn og ný lög sýna og sanna, að allir skyn-
samir menn hafa kannast við þetta. Miklu
síður er að óttast, að fiskur fælist á grunni
af netum, ef niðurburður er viðhafður sam-
hliða, því bæði er það, að ef að fiskurinn
hefir náð að brjótast inn fyrir netastöppuna
og inn á grunnið, þá er það eðli hans að
nema þar staðar til að hrygna, og svo mundi
niðurburðurinn gjöra sitt gagn, ekki einung-
is til að gjöra fiskinn rólegan, heldur einnig
til þess að hæna ungviðið aptur upp til sama
staðar næsta ár. En, ef fiskur er nú kom-
inn upp á grunn og tekur þar æti, til hvers
er þá að brúka þar net ? Er það til ann-
ars en að reyna sitt ýtrasta til að gjöra sjer
aflann sem dýrastan og stopulastan ?
En fyrst að höf. nefndi Vogahraun, veit
hann þá ekki sem sjömaður, að afli þar
hefir ávallt gengið úr sjer og verið áþreif-
anlega æ minni og stopulli, eptir því sem
netabrúkun hefir farið í vöxt í Garðsjó og
Leirusjó og á öðrum djúpmiðum ? Og
veit hann ekki mörg dæmi til þess, að fiskur
hefir verið hrakinn burtu með netum ? |>á
veit jeg þau, þó jeg ekki sje sjómaður. Jeg
hef í grein minni í lsafold skýrt frá ástæð-
unum, hvers vegna netin sjeu svo skaðleg.
Hr. J. Ó. hrekur þær ekki með einu orði.
Gjöri hann það ef hann getur.
Jeg hef aldrei sagt, að netin væru í sjálfu
sjer farartálmi fyrir fiskigönguna. þvert á
móti sagði jeg í grein minni, að þau væru
það ekki, ef þau fengju að liggja kyr; en
það er nú ekki meiningin með þau. |>að
er «grjótkastið og kúlukastið», ónæðið og
skarkalinn, sem fælir fiskinn, og hrekur
hann af braut sinni upp á grunnmiðin, þeg-
ar netin eru dregin upp og lögð aptur á
hverjum degi; og þegar þau reka fyrir
vindi og straumi með meiru eður minna af
dauðum fiski í hingað og þangað vestur um
allan Flóa, þá eltir fiskurinn þau, og fjar-
lægist grunnið.
Ef fleiri eða margir Inn-nesingar ala í
brjósti sjer líkan huga til Sunnanmanna,
eins og hr. J. Ó. virðist láta í ljósi, þar
sem hann er að tala um »slóðana«, þá borga
þeir sunnanmönnum illa fyrir sig. Sunnan-
mönnum væri vorkunn, þótt þeir freistuð-
ust til að launa slíkar línur því, sem þcer
eiga skilið.
f>á held jeg komi nú það, að hr. J. Ó.
veit ekki, hvaða köllun jeg hefi til að koma
fram sem fiskifræðingur. Jeg hef aldrei
ætlað mjer að koma fram sem fiskifræð-
ingur; jeg hef Ifka í 2. tbl. Isafoldar þ. á.
skýrt frá, að jeg væri ekki sjómaður og ekki
fiskimaður, svo að hr. J. Ó- gat sparað sjer
þá yfirlýsingu, en jeg ték fram í nefndu
blaði, hvaða köllún jeg hefði til að skrifa
um fiskiveiðar, og getur hann lesið um það
þar, ef hann vill. Jég óskaði þar, að ein-
hverjir af fiskimönnum vorum, sem betur
þekktu til, vildu ræða þetta mál, og gladd-
ist jeg því í fyrstu, er jeg sá í þjóðólfi, að
hr. J. Ó. hafði tekið til máls, og bjóst jeg
við að fánýjar og fróðlegar upplýsingar. En
þessi von brást mjer alveg. Á grein hans
er hreint ekkert að græða. Hann hrekur
ekki eitt orð af því, sem jeg hef skrifaðjum
þetta mál. Ef þeir sem aðra skoðun hafa á
þorskanetum, en jeg, hafa ekki annað fram
að bera þeim til varnar, en hr. J. Ó., þá
er það bagalegt fyrir land og lýð, að amt-
maður vor skuli hafa neitað hjeraðsfundar-
frumvarpinu um staðfestingu sína.
Má jeg spyrja : á hverra atvinnuveg hefði
verið lagt óþolandi band, ef Sunnanmenn
hefðu fengið samþykki amtsins til þess, að
takmarka netabrúkun í þeirra eigin veiði-
stöðvum, í því skyni að efla færafiskiveiði
hjá sjer?
Nei, hr. Jón Olafson. |>etta dugarekki;
þjer eigið bágt með að forsvara netabrúk-
unina eins og hún nú er orðin. |>jer meg-
ið betur ef duga skal. Til er jeg.
þjer drápuð á þilskipaútgjörð mína, og
að hún hafi ekki verið talin nein fyrirmynd.
Fyrst og fremst eru nú þilskip óviðkom-
andi þorskanetaútgjörð ; svo hef jeg aldrei
ætlazt til að útgjörð mín væri talin fyrir-
mynd. Samt skal jeg segja yður þetta:
jeg hef með þilskipaútgjörð minni veitt
talsvert rnörgum mönnum atvinnu, og eng-
inn þeirra manna mun herma upp á mig,
að jeg ekki hafi borgað þeitn það sem um
hefir verið samið. Allt annað skipið áhrær-
andi, er sök, sem engan getur snert nema
sjálfan mig, en hvorki yður nje aðra. Jeg
hef ekki lærða formenn; það er alla daga
satt; en þeir eru samt fremur góðir sjómenn.
Aldrei hafa þeir t. a. m. hlaupið kjökrandi
undan stýrinu, þótt kaldað hafi drjúgan.
þeir eru líka fremur kunnugir sjóleiðum;
þannig hafa þeir t. a. m. aldrei enn þá siglt
þilskipum upp á alkunn sker um hábjartan
dag, sízt á stórhátfðum. þjer sjáið, að jeg
»forlánga« ekki mikið af þeirn !
Jeg er þá óvart kominn út fyrir efnið; en