Ísafold - 30.12.1885, Qupperneq 1
teiuj 51 á miðvikudagsmorgna. íerí
árjangsins (55-60 arka') 4kr.; erlendis
5 kr. Borjist tjrir miðjan jálWiraO.
ÍSAFOLD.
Uppsöjn (skrifl) hundin við áraiaól, ó-
gild nema komin sje lil úlj. tjrir 1. aki.
Atjreiðsluslota í Isafoldarprentsm. 1. sai-
XII 56.
Reykjavík, miðvikudaginn
30. desembermán.
1885.
221. Innlendar frjettir. Leirumenn og innan-
menn.
222. Auglýsingar.
B rauð laus: Ólafsvellir 14/4................9°5 kr.
Tjörn i Svarfaðardal 2/12 . . . 1214 kr.
Forngripasafnið opið livern mvd. og ld. kl. I —‘2
Landsbókasafnið opió hvern rúmhelgan dag kl. 12 — 2
útlán md., mvd. og ld. kl. ‘2—3
Sparisjóður Rvíkur opinn hvern mvd og ld. 4 — 5
Veðurathuganir í Reykjavík, eptir Dr. J. Jónassen
des. \é Hiti (Cels.) Lþmælir 1 Veðurátt.
inóttu|um hád. fm. | em. | fnr.. | em.
M. 23. + 3 -f 0 29, 29,9 S hv d S h d
F. 24. 0 + l 29,8 29,5 Sa h d A h d
F. 25. 0 + I 30,1 30, O !) Sv hv d
L. 26. + 1 + 3 29,8 29.4 Sv hv d Sv hv d
S. 27. +- 5 +- 5 29.1 28,9 Sv h d A hv d
M. 28. -f- 10 -T- IO 59,5 29,8 N liv b 0 b
í>- 29. -r- 1 2 +- 'O 29.9 29,9 0 b 0 b
Fyrstu daga vikunnar Vt.r hjer sunnanátt með
rigningu, gekk svo til útsuðurs (Sv) með jeljum og
var hjer rokhvass síðari part dags h. 26. Fjell hjer
þá nokkur snjór. Aðfaranótt h. 28. gekk hann til
norðurs með lals\erðum kulda, og í dag 29. er hjer
logn og bjart veður.
Reykjavík 30. desbr. 1885.
Brennisteinsnámarnir í f>ingeyj-
arsýslu eru eptir brjefi frá stjórnarherran-
um 23. okt. »teknir undir umráð landssjóðs«,
af þvl að leigjaudinn, »the Icelandic Sul-
phur andCopper Company Limited« í Lund-
únum, sem er undir skiptameðferð, hefir
fyrirgjört rjetti sínum, með því að láta uud-
anfalla að gjalda leiguna í rjettan tíma, og
hefir stjórnarherrann jafnframt látið taka
og greiða í landssjóð fje það, er leigulið-
[ inn hafði lagt að veði fyrir því, að samn-
ingurinn væri haldinn. Námarnir hafa ver-
ið á leigu síðan 1872, fyrst hjá Alfred G.
Lock, fyrir 1800 kr. á ári, nema fyrstu
árin fimm nokkuð minna, og skyldi leigu-
málinn standa í 50 ár. Er þetta því
tekjumissir fyrir landssjóð. Nú á lands-
I höfðingi að láta uppi álit sitt um, hvernig
i gera skuli námana arðberandi fyrir lands-
sjóð eptirleiðis.
Sóttvarnarhús- í fjárlögunum nýju
er veitt allt að 500 kr. hvort árið 1886 og
1887, sem »borgun fyrir að eiga aðgang að
; húsum fyrir sóttvarnarhús« í 6 aðalkaup-
túnum landsins. Landshöfðinginn skilur
þetta svo, í brjefi til amtmannanna 1. þ. m.,
að hlutaðeigendur eigi ekki einungis að fá
þessa borgun, hvort sem húsin verða notuð
eða eigi, heldur að auki ákveðna húsaleigu
eptir samningi fyrir þann tíma, sem þau
yrðu notuð fyrir sóttvarnarhús, og skuli
greiða þá borgun úr landssjóði upp á vænt-
anlega aukafjárveitingu.
þetta mun koma ekki sem bezt heim
við hugsun þeirra, er fjárveitingunni rjeðu
á þinginu í sumar. þar mun engum hafa
komið annað til hugar en að fjárveitingin
ætti að duga, hvort sem húsin yrðu notuð
eða ekki, og gert eðlilega ráð fyrir, að
svo örsjaldan eða aldrei þyrfti til húsanna
að taka, að eigendur þeirra mundu álíta
sig fá skaða sinn bættan með hinu fasta
árgjaldi, þótt svo óheppilega til tækist, að
þeir yrðu að missa þeirra not einhvern
tíma um stundarsakir.
Lánveitingar alþingis. Stjórnar-
herran hefir í brjefi 7. nóv. neitað að taka
til greina athugasemdina aftan við fjár-
lögin, um 150,000 króna lán úr viðlagasjóði
handa sýslufjelögum og bæjarstjórnum til
að útvega mönnum atvinnu við gag'nleg
fyrirtæki, af því, að viðlagasjóðurinn megi
ekki við því; en vill heldur láta eitthvað
af hendi rakna til þilskipakaupa, gegn af-
borgun á 10 árum, eða 15 í lengsta lagi.
Sömuleiðis hefir stjórnarherrann í brjefi
s. d. eptir tillögum landshöfðingja neitað
áskorun efri deildar alþingis um 2,500 kr.
lán til Magnúsar þórarinssonar á Hall-
dórsstöðum í þingeyjarsýslu.
Leirumenn og innanmenn. í
síðasta blaði »|>jóðólfs« stendur auglýsing
frá »öllum búendum í Leiru suðr«, að þeir
hýsi eigi innanmenn nje láni þeim upp-
sátur hjeðan af til 14. marzm. næstkom-
andi, nema borgað sje 25 a. fyrir hverrij
mann fyrir hverja nótt, og 50 a. fyrir upp-
sátur skipsins fyrir hvern túr.
Auglýsing þessi er í ýmsum greinum
einkar-merkileg.
I fyrsta lagi er það eptirtektaverð ein-
drægni milli allra húsráðanda í Leirunni,
að þeir skuli allir vera einhuga um það, að
vilja eigi greiða fyrir mönnum, sem vilja
bjarga sjer, nema fyrir ákveðið verð.
I öðru lagi er það merkilegt, að allir
skuli þeir skuldbinda sig til, að láta hýs-
inguna vera jafngóða hjá öllum, því að
annars gæti eigi verðið verið hið sama.
það virðist auðsætt, að þessi samtök
Leirumanna stafi frá þeirri viðleitni sunn-
anmanna, sem optar en einusinni hefir áð-
ur komið í ljós, einkum frá þeim, sem búa
fyrir innan Hólmsberg, að amast við fiski-
veiðum innanmanna þar syðra, og gera
þeim sem örðugast fyrir, að stunda atvinnu
sína. Mikill er náungans kærleikur. En
það er vonandi, að eins fari um þessa
viðleitni, að bekkjast við utanhjeraðs-sjó-
menn, og farið hefir um slíkar tilraunir
áður, að hún falli brátt um koll af sjálfri
sjer; því að engin heimska getur lengi
staðizt.
f>á er það enn fremur eptirtektavert, að
þeir þar syðra skuli vilja berjast gegn því
að hafa nokkurt gagn af innanmönnum.
Elestir eru þó svo gerðir, að þeir vilja
gjarnan hafa gagn af öðrum, ef þeir geta,
og það er víst, að sunnanmenn, eigi síður
Leirumenn en aðrir, hafa haft mikil not af
fiskiveiðum utansveitarmanna, vjer skulum
sjerstaklega nefna Reykvíkinga, þar syðra.
það er eigi einungis það, að Reykvíkingar
hafa borgað fyllilega allan þann greiða,
hverju nafni sem nefnist, sem sunnanmenn
hafa látið þeim í tje hvort heldur hefir
verið í hinum svonefndu »túrum«, eða um
vetrarvertíð, heldur miklu meira; því að
auk borgunar þeirrar, sem Reykvíkingar
hafa greitt beinlinis í peningum eða pen-
ingavirði, þá er víst eigi ofhermt, þótt sagt
sje, að þeir þar syðra hafi fengið margan
málsverðinn reikningslaust beinlínis af fiski
þeim, sem Reykvíkingar og ýmsir aðrir
innanmenn hafa veitt þar syðra; og ætli það
sje of djúpt tekið í árinni, þótt svo sje að
kveðið, að þeir sumir hverjir fátæklingarnir
þar syðra hafi lifað að nokkru leyti á inn-
anmönnum sumar vetrarvertíðirnar ?
En öllum þessum hagsmunum eru nú
Leirumenn að reyna til að fleygja frá sjer
með heimskulegri amasemi.
En svo er ein spurningin enn : Hafa
þeir Leirumenn fullan rjett til að bindast
öðrum eins samtökum og þeim, sem hjer
ræðir um? Lög ná að líkindum til þeirra
sem annara.
Vjer skulum eigi ræða mikið um rjett
Leirumanna til þessara bekkingarsamtaka,
en setja hjer að eins 2. gr. úr tilsk. 13.
júní 1787, III. kap. Hún er enn í fullu
gildi, og hún er svo ljós, að hún þarf engr-
ar skýringar við, og hver og einn getur af