Ísafold - 12.09.1888, Side 1

Kemur út á miðvikudags-
morgna. Verð árgangsins
(60 arka) 4 kr.; erlendis 5kr.
Borgist fyrirmiðjan júlimán.
ISAFOLD.
Uppsögn (skrifl.) bundin við
áramót, ógild nema komin sje
til útg.fyrir l.okt. Afgreiðslu-
stofa i Austurstrœti 8.
XV 42.
Reykjavik, miðvikudaginn 12. sept.
1888.
165. Innl. frjettir.
166. Sálmabókin nýja (niðurl.).
167. Hitt og þetta. Auglýs.
168. Auglýsingar.
Forngripasafnið opið hvern mvd. og ld. kl. I—2
Landsbankinn opinn hvern virkan dag kl. I—2
Landsbókasafnið opið hvern rúmhelgan dag kl. 4—6
útlán md„ mvd. og ld. kl. 6—7
Söfnunarsjóðurinn opinn I. mánud. i
hverjum mánuði kl. 4—5
Veðurathuganirí Reykjavík, eptir Dr. J.Jónassen
sept. | Hiti (Cels.) Lþmælir Veðurátt.
ánóttu|umhád. fm. em. | fm. em.
M. 5. + 9 + 12 29+ 29,8 N h b N h b
F. 6. + 5 + 9 3°, 30,1 N h b O b
F. 7- -t 1 + 11 30,2 3°. Sa h d Sa hv d
L. 8. + 8 + 11 30, 29,9 S h d S h b
S. 9. + 5 + 8 29,9 29,9 Sv hv b Sv hv d
M.io. + 7 + 10 29,8 29,7 Sv hv d S hv d
I>. 11. + 9 + 11 29,5 29,5 S h d S h b
Fyrstu daga vikunnar var hjer norðanátt, hvass
til djúpa, hægur innfjarða ; h. 7. var hjer logn og
dimmviðri að morgni, gjörði svo landsynning, hvass,
siðari part dags; hefir siðan verðið við þá ált og
rignt ákaflega mikið dag og nótt síðustu tvo dag-
ana. Hin.i 9. sló fyrir á útsunnan með haglhryðj-
um og bálhvass með köflum. í dag 11. hægur á
sunnan, dimmur, með skúrum.
Reykjavík 12. sept. 1388.
Póstskipið Laura fór af stað hjeð-
an aðfaranótt hins 7. þ. m. til Seyðisfjarð-
ar og þaðan til Khafnar, og með því marg-
ir farþegjar: til Seyðisfjarðar frú Soffía
Einarsdóttir frá Valþjófsstað og Jón Vída-
lín kaupmaður; til Englands frú Sigríður
Einarsdóttir frá Chambridge og þau hjón
prófessor Sprague Smith frá New York og
kona hans, er höfðu dvalið hjer sumar-
langt — hafði hann ferðazt hjer víða um
land og kynnt sjer tungu vora og lands-
siði—; til Khafnar frú Halberg, frú Zim-
sen, D. Petersen verzlunarmaðr með konu
sinni, Thordal kaupmaður, Jón Gunn-
arsson verzlunarmaður frá Keflavík, og
Eiis verzlunarmaður frá Isafirði o. fl.
A sýninguna í Khöfn fóru og með
þessari ferð Lauru 5 menn, tneð þeim í-
vilnunarkjörum, er stjórn gufuskipafjelags-
ins bauð í vor: Björn Guðmundsson múrari
frá Bvík, Hallgr. hreppstj. Jónsson frá Guð-
rúnarkoti, Helgi Helgason snikkari í Bvík,
Jón Ólafsson útvegsbóndi í Hlíðarhúsum,
og þorsteinn Tómasson járnsmiður í Bvík.
Hafði fjelagið látið eptir, að tíminn til
ferðarinnar, sem upphaflega var miðaður
við júní—júlí, væri færður þetta, eptir betri
hentugleikum þeirra, er kynnu að vilja
fara, og eins fallizt á, að aðrir en fátæk-
lingar mættu njóta ívilnunarinnar, er því
var tjáð, að þeir mundu eigi treysta sjer
að heldur.
Brauð veitt. Otrardalur 5. þ. m.
prestaskólakand. Jósepi Kr. Hjörleifssyni,
samkvæmt yfirlýsing sóknarnefndar, enda
sóttu eigi fleiri.
þingmennsku hefir sýslumaður Ein-
ar Thorlacius lagt niður (1. þingm. Norð-
ur-Múlasýslu).
Landsyfirrjettardómur. Landsyfir-
rjettur dæmdi í fyrra dag í máli milli
»Kaupfjelags J>ingeyinga« og hreppsnefndar-
innar í Húsavíkurhreppi, um sveitarútsvar,
er hreppsnefndin hafði lagt á kaupfjelagið
fyrir árið 1886/87 og fengið gert lögtak
fyrir með fógetaúrskvirði 31. janúar þ. á.,
í vörum, er námu rúmum 200 kr., með
því að heimfæra yrði starfsemi fjelagsins
undir verzlun í víðari skilningi, eptir lög-
um þess, og þar sem í þeim væri líka á-
kveðið, að heimili fjelagsins skuli vera í
Húsavík, þá yrði að álíta það fasta verzl-
un, er búsett sje á Húsavík, og hlyti
þess vegna að hvíla á því hin almenna
skylda verzlunarmanna í hreppnum til að
greiða fátækraútsvar, eptir 10. gr. í fá-
tækrareglugjörð 8. janúar 1834. — I lög-
um fjelagsins, frá 1882, var talað um
»kaupstjóra (auk 2 meðnefndarmanna), er
hafi í vörzlúm sínum og ábyrgð allt það,
er fjelagið á eða kann að eignast í hús-
um, hirzlum, áhöldum o. s. frv.; hann
gjörir alla kaupsamninga fyrir fjelagsins
hönd og annast um allar vörupantanir
með ráði meðnefndarmanna sinna. Hann
tekur á móti allri pantaðri vöru og sömu-
leiðis öllum borgunareyri« o. s. frv. Var
því eðlilegt, að hann væri búsettur á
Húsavík, þar sem fjelagið hafði svo kallað
vöruskiptahús og áhöld til að mæla vör-
urnar inn og út, og að talið væri að fje-
lagið hefði þar heimili á hinum sama
stað.
»En þess er að gæta« — segir landsyfir-
rjetturinn — »að frumlög fjelagsins frá 1882
fjellu úr gildi við það, að ný lög voru
samþykkt fyrir fjelagið 10. febr. 1883;
þau eru lögð fram í yfirdóminum, og sjest
af þeim, að kaupstjórastaðan er afnumin,
3 manna nefndin hefir að eins yfirumsjón
á framkvæmdum fjelagsins og semur við
einhvern verzlunarmann um pöntun á vör-
um fyrir fjelagsmenn m. m. Er hann
kallaður kaupræðismaður; hann fær borg-
un fyrir starf sitt, semur reikninga og
gjörir full skil gjörða sinna. Jafnframt er
sú breyting gjörð á 2. gr., að Húsavík er
eigi talin heimili, heldur að eins upp-
skipunarstöð fjelagsins; hvert hlutabrjef
veitir eiganda rjett til 200 kr. vörupöut-
unar.
Af þessu verður nú eigi annað sjeð en
að kaupfjelag þingeyinga sje vörupöntun-
arfjelag, þannig, að hinn svonefndi kaup-
ræðismaður þess kaupir hinar pöntuðu
vörur erlendis og lætur flytja þær hingað
til lands; fjelagið sendir aptur búsafurðir
fjelagsmanna og lætur selja þær utan-
lands.
það er eigi að sjá á lögum fjelagsins,
að ætlazt sje til, að nein kaup eða sala fari
fram á uppskipunarstaðnum. f>að er eigi
heldur komin fram nein átylla fyrir því, að
fjelagið hafi selt mönnum utanfjelags neitt
af vörum þeim, er því voru sendar eða færðar
frá útlöndum. Að vísu er fram lagt vottorð
prestsins á Húsavík um, að formaður fje-
lagsins hafi selt honum 2poka með mjöli,
en því er mótmælt, að mjölið hafi tilheyrt
fjelaginu ; enda virðast engin líkindi til,
að fjelagið hafi pantað 2 poka af mjöli til
að selja þá. Enn fremur hefir það verið
tekið fram, að Jakob borgari Hálfdánar-
son á Húsavík, er hefir undanfarin 5 ár
staðið fyrir móttöku allra vörusendinga til
fjelagsins þangað á staðinn frá útlöndum
og afhendingu þeirra til fjelagsmanna, hafi
á Akureyri beinlínis selt ýmsar vörur, er
fjelaginu voru sendar haustið 1884, af því
að hann hafi eigi getað fengið þær upp-
skipaðar á Húsavík; en, eins og mál-
færslumaður fjelagsins hefir tekið fram,
var það neyðarsala, til að verja vörurnar
skemmdum, og firra fjelagsmenn, er vör-
urnar höfðu pantað, þar af leiðandi tjóni,
og getur því eigi álitizt verzlun í eiginleg-
um skilningi. Loksins er það upplýst, að
sumarið 1886 komu með 2 skipaferðum til
Húsavíkur frá kaupræðismönnum fjelags-