Ísafold - 04.06.1890, Blaðsíða 2

178
af kátinú, og sögðu, að þarna sæist, hvað
mikið væri að marka frjettirnar í ísafold;
það væri eintómar missagnir og rang-
hermi og „óáreiðanlegleiki" frá upphafi
tll enda. Og svo bættist annað verra við
einhver gárungi eða götustrákur gerði
þeim þann grikk, að Ijúga í þá þeirri sögu.
að ferðamaðurinn, sem ísafold hafði frjett-
irnar, eptir. hefði sagzt hafa skrökvað upp
frjettunum að gamni sínu, — frjettunum
um, að sóttin væri komin á land — til
þess að láta blaðið glæpast á þeim.
Aldrei hefir nokkur kaffikeriing verið
tindilfættari með bæjarþvaður en fylgi-
fiskar landlæknisins voru með þessa sögu
hús úr húsi; þeir hlupu með öndina í
hálsinum, eins og gamlaðir og lúnir fæt-
ur þeirra (sumra) toguðu, óumræðilegra
fegnir. En það var skammgóður verm-
ir; því degi síðar vitnaðist, hvernig í öllu
iá, og þá var sú ánægjan úti. f»að vitn-
aðist, að sagan ferðamannsins var alveg
sönn og áreiðanleg í alla staði, nema
hvað hann hafði farið bæjanafna-villt. -—
Og meira að segja, að frá Barkarstöðum
í Fljótshlíð, næsta bæ við Fljótsdal, hafði
einnig orðið ferð út í Vestmannaeyjar um
sama leyti, í vikunni fyrir hvítasunnu, og
fólk þar veikzt undir eins og heim var
komið aptur, eins og í Fljótsdal.
f>essi saga mun það samt vera, sem
höf. landlæknisgreinarinnar hefir í huga
með digurmælum sínum um ,.áreiðanleg-
leik-1 ísafoldar. Verði honum að góðu!
— Annars mætti gera ýmsar athuga-
semdir út af þessari grein landlæknis, ef
rúm leyfði og þörf gjörðist, — þörfin er
ekki mikil, því hún dæmir sig sjálf.
Hjer skal að eins bent á eina slysa-
lega afleiðing af því, þegar maður fer
hugsunarlaust eptir annara sögusögn og
fortölum ábyrgðarlausra kunningja, sem
gjora sig ótilkvaddir að ráðgjcfum hans og
formælendum. í>að er sem sje sá maka-
lausi vísdómur í brjefinu til landshöfðingja.
að „ráðherranum fyrir ísland hafi eigi
þótt ástæða til að neyta laganna 17. dag
desembermán. 1875 til þess að fyrir-
byggja flutning sýkinnar hingað til lands-
ins.“ Eins og allir vita, sem einhvern-
tíma hafa litið í lögin frá 17. desbr.
1875, þá veita þau ráðgjafanum eða
landsstjórninni einungis heimild til að
sporna við innflutning „bólusóttar eða
hinnar austurlenzku kólerusóttaríí á þann
hátt, sem þar segir fyrir, — með auglýsingu
um sóttnæma staði o. s. frv.; um aórar
„næmar sóttir11 er að eins sagt, að komi
þær u]>p á skipi á ferð þess til íslands,
þá skuli það fyrst leita hafnar á ein-
hverri hinna 6 (helztu) hafna landsins.
Hefði hann litið sjálfur í lögin og átt
ekki allt undir annara sögusögn, þá hefði
hann eigi hent þetta slys: að vitna í lög,
sem enga heimild veita í þá átt, er hann
ætlast til.
Um lagaheimildarleysið, er landlækninn
ber nú fyrir sig, er það að segja, hjer
sem optar, að „svo eru lög sem hafa
tog.“ Vitanlegt er það og af engum
rengt, að vjer höfum eigi nema meira
en 100 ára gömul og hálf-úrelt lög um |
sóttvarnir innan lands; en ekki varð
Havsteen amtmanni það til fyrirstöðu,
þegar hann beitti samgöngubanni gegn
mislingunum 1868, auk þess sem dæmi
eru til, að einstakir bæir hafi verið af-
króaðir vegna sóttnæmra veikinda, án
þess að neitt hafi verið á þvi haft, og
það meira að segja lánazt vel, Sje um
tvennt að velja, ábyrgðina fyrir að beita
lögunum heldur djarflega til að koma
miklu góðu til leiðar, sem nauðsyn kall-
ar eptir, og ábyrgðina fyrir að láta það
ógjört, með öllum þeim óheilla-afleiðing-
um, sem það kann að hafa, þá er það
meira en meðal-óhapp, efsá, sem úr skal
ráða, er lengi á báðum áttum, hvorn
kostinn hann skuli taka, og kýs svo loks
þann, er ver gegnir.
Fyndnin(!) .. Jsafoldar-inftúenzd" á sjálf-
sagt að þýða það, að inflúenza-sýkin sje
ekki nema hugarburður blaðsins eða rit-
stjóra þess. f>að er nokkurs konar hæsta-
rjettarúrskurður landlæknisins, svo sem á
þessa leið: „/>»/ dœmist rjett að vera.
Með því að jeg, landlæknirinn yfir Islandi,
hefi setið heima hjá mjer frá þvf fyrst
heyrðist getið um „kvefið“ á Vestmanna-
eyjum, og ekki fengið nein skrif um, að
það væri inflúenza, nema eitt prival-brjef
frá hjeraðslækinum þar, sem enginn,
skyldi mark á taka; með því að allir
mínir vinir og kunningjar, „skynsamir11
menn og „ráðsettir11, sem hafa setið
heima, eins og jeg, hafa engin skrif
fengið heldur, og með því að það er
sannað, að frásögn ísafoldar um að inflú-
enza væri komin á bæinn Vatns-dal er
„með öllu“ tilhæfulaus, þá ber að álíta
sóttina ókomna. hingað til lands og kvefið
á Vestmannaeyjum meinlaust, algengt, ó-
saknæmt kvef, en allar sögur ísafoldar
um það „með öllu óáreiðanlegar11, enda
skírum vjer af fyndni vorri sótt þessa
u
j.ioaioiuui iliiiuuuou .
En gamanið er sök sjer. Aivaran get-
ur komið á eptir. J>að gæti farið svo,
að landfarsótt þessi yrði einhvern tíma
auðkennd með nafninu Schierbeeks- inflú-
enza, og það í fullt eins mikillí alvöru og
gamni.
Inflúenssa-sóttin var í rjenun í Vest-
mannaeyjum 23. f. m., rjett fvrir hvíta-
sunnuna, er skrifað var þaðan hingað með
pósti. enda hafði hún þá tínt þar upp
hvert heimili. Væg hafði hún verið þar
heldur almennt, og ekki getið um að
fólk hafi verið dáið úr henni þá. þó
hafði Gísli kaupmaður Stefánsson legið í
henni í 14 daga og kona hans eins.
Læknirinn hafði og legið í inflúenza.
Búin var sóttin að dreifa sjer allvíða
út um Rangárvallasýslu, er slðast frjett-
ist. Sagt var og tvennt dáið úr henni í
Fljótshlíðinni; en ekki vita menn sönnur
á því hjer enn.
Af Eyrarbakka skrifað hingað f fyrra
dag: „Maður var sendur hjeðan rjett ný-
lega austur undir Fjöll. Hann lagðist í
inflúenza undir eins og hann kom aptur.
Á Háeyri eru 3 orðnir veikir og í Skúm-
staðahverfi er sóttin nýbyrjuð; 1 búðar-
maður hjer orðinn veikur. Svo má kalla
að altnenningur í Fljótshlíðinni og í Land-
eyjum sje lasinn af veikinni, þótt margir
sjeu á ferli með henni11.
í öðru brjefi af Eyrarbakka frá í fyrra
dag segir svo:
„í gær og í dag eru ýmsir að leggjast
hjer f kvefsótt11.
Fardagaliret. Aðfaranótt hins 2. þ. m.
gerði hjer kafaldshret á norðan. Festi
að vísu ekki snjó f byggð hjer, en tals-
vert á fjöll. Sama er skrifað austan yfir
Fjall. Frost var í fyrri nótt 2 stig á C.,
og nú f nótt 1 stig. Helzt enn norðan-
veður. Telja menn sjálfsagt, að hret
þetta stafi af hafís, nýreknum inn á Húna-
flóa; en ekkert hefir frjetzt um það enn
með sanni.
Á safnaðarfuildi í Reykjavík i.þ m.,
fremur fjölmennum, voru kosnir f sóknar-
nefnd þeir Björn Kristjánsson. bæjar-
gjaldkeri og kaupmaður, Jónas Jónsson
bóksala-assistent og þ>orbjörg Sveinsdóttir
yfirsetukona. Kosningin er sjálfsagt
ógild, að því er hana snertir : konur hafa
að eins kosningarrjett, en ekki kjörgengi
til sveita og sóknarnefnda. Ur nefnd-
inni gengu þeir Árni Gfslason leturgraf-
ari og Olafur Olafsson fátækrafulltrúi.
er báðir skoruðust undan endurkosningu,
og enn fremur Björn Hjaltested járn-
smiður.
Skipun frá landsstjórninni til dómkirkju-
safnaðarins um að halda við kirkjugarð-
inum var vfsað til sóknarnefndarinnar, til
rannsóknar málavöxtum, og skyldi hún
mega kveðja sjer til aðstoðar 2 sóknar-
menn utan nefndar.
Suður-MÚlasýslu 14. maí: „Frjettalaust
hjeðan, nema árgæzka einstök; algræn
jörð nú og búið alstaðar að breiða tún
og tariö aö beita kúm út. Heiisufar gott,
Mannalát engin. Fjör óvanalegt f verzlun:
þegar stofnaðar tvœr nýjar verzlanir á
Búðareyri við Reyðarfjörð, og er það
mikil hægð fyrir Skriðdæli t. a. m. —
Sýslufundur ný-afstaðinn; á honum ekkert
merkilegt, nema megn óánægja með
amtsráðið fyrir norðan. — Almennur
fundur á að verða á J>órsnesi fyrir báðar
Múlasýslur 10. júní um landsmál; hafa
þingmenn Norður-Múlasýslu stofnað til
hans11.
Skaptafellssýslu (Meðaliandi) 25. maí:
„Um tfðarfarið þarf eg ekki að skrifa ;
það er allt af hin sama ákjósanlega önd-
vegistíð. f>ykir ekkert á bresta, utan
þerrileysi er mikið. Jörð er nú svo
sprottin, að menn muna ekki eptir betra.
f>að kann að hafa verið 1880 og einstaka
ár áður, að eins mik 11 gróður hafi verið
kominn11.
Ál^illgiskOsnÍHg í Suður-Múlasýslu á
fram að fara 14. júnf (þ. m.). „Boðið
hafa sig hafa Björn Bjarnarson búfræð-
ingur í Mosfellssveit (Reykjakoti), síra
Jón prófastur Jónsson í Bjarnarnesi, og
líklega bjóða sig Ari bóndi Brynjólfsson
f Heykleif og Guttormur búfræðingur
Vigfússon. Síra Páll Pálsson í pingmúla